وبلاگ

در سال 1392
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

چکیده

مطالعه حاضر با هدف بررسی اضطراب امتحان و پیش بینی آن بر حسب اضطراب جدایی و سبک دلبستگی دانش آموزان ششم ابتدایی شهر هشتبندی در سال 1392 بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان سال ششم ابتدایی شهر هشتبندی و روش نمونه گیری بصورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 243 نفر محاسبه که جهت اطمینان 250 نفر در مطالعه وارد شدند. از پرسشنامه محقق ساخته جهت بررسی مشخصات دموگرافیک، مقیاس اضطراب ساراسون، پرسشنامه اضطراب جدایی و آزمون اختلال دلبستگی استفاده شد. با مراجعه به مدارس سطح شهر و انتخاب نمونه ها،  پرسشنامه های مورد نظر به دانش آموزان و والدین آن‌ها داده شده و پس از مهلت یک هفته ای از آنان درخواست گردید که پس از تکمیل به مدرسه محل تحصیل دانش آموز تحویل نمایند. داده‌ها پس از جمع آوری کدگزاری شده و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و با آزمونهای آماری توصیفی شامل، فراوانی و میانگین و انحراف معیار و آزمونهای آماری استنباطی شامل همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مقایسه اضطراب امتحان در دو گروه جنسیتی، تفاوت اضطراب امتحان میان دو گروه جنسیتی دانش آموزان معنادار بود. در هر دو جنس اضطراب امتحان با سبک دلبستگی ایمن  در سطح 05/0> P رابطه معنادار و معکوس داشت. اما رابطه اضطراب امتحان با سبک دلبستگی دلبستگی دوسوگرا در گروه پسران نیز معنادار بود. اضطراب امتحان با سبک دلبستگی ایمن  در سطح 05/>0 P نیز رابطه معنادار و معکوس داشت. بین انواع اضطراب امتحان و وجود یا عدم وجود اضطراب جدایی ارتباط معناداری وجود نداشت.  در نهایت می‌توان نتیجه گرفت که اضطراب جدایی با اضطراب امتحان ارتباط داشته و پیش بینی کننده معناداری برای آن میباشد. با تغییر سبک‌های فرزندپروری می‌توان اضطراب امتحان و اضطراب درسی دانش آموزان را کاهش داد.

 

واژه های کلیدی: اضطراب امتحان، اضطراب جدایی، سبک دلبستگی، دانش آموز، دوره ابتدایی

 

فهرست مطالب

فصل اول : کلیات پژوهش
صفحه
1-1 مقدمه
13
1-2 ضرورت پژوهش
15
1-3 اهداف پژوهش
16
1-4 فرضیه ها و سؤالات پژوهش
16
1-5 تعاریف اصطلاحات:
16
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
 
2-1  اختلال اضطراب جدایی   ( Separation Anxiety)
19
2-2 همه گیر شناسی
19
2-3 سبب شناسی
20
2-4  تشخیص و ویژگی‌های بالینی
21
2-5- سیر و پیش آگهی
24
2-6 درمان
24
2-7 سبک‌های دلبستگی
25
2-8  دلبستگی در بزرگسالان
26
2-9 پیامد های دلبستگی
30
2-10 اضطراب
31
2-11  علائم اضطراب
36
2-12 بیماری‌هایی كه در اثر اضطراب ایجاد می‌شود:
37
2-13 نظریه‌های روانكاوی
40
2-14 اضطراب امتحان
44
2-15 اضطراب امتحان و ویژگی‌های شخصیتی
46
فصل سوم: روش اجرا
 
3-1 روش و نوع پژوهش:
50
3-2 جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری:
50
3-3     ابزار پژوهش و ویژگی‌های روان سنجی
50
3-3     روش اجرای پژوهش:
51
3-4     تجزیه و تحلیل داده‌ها:
54
فصل چهارم: نتایج 

و

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
 
5-1 بحث
69
5-2 نتیجه گیری
70
5-3 پیشنهادها:
70
منایع:
71
چکیده انگلیسی
75
پیوست‌ها
78
 

 فهرست جدول‌ها

 

4-1) ویژگی‌های جمعیت شناختی
 
جدول4-2: میانگین و انحراف معیار نمره اضطراب امتحان در نمونه های مورد مطالعه پسران
 
جدول 4-3: میانگین و انحراف معیار نمره اضطراب امتحان در نمونه های مورد مطالعه دختران
 
جدول 4-4: توزیع فراوانی اضطراب امتحان در دانش آموزان بر حسب جنسیت
 
جدول4-5: میانگین و انحراف معیار سبک

 

دلبستگی در نمونه های مورد مطالعه به تفکیک جنسیت
 
جدول4-6 : خلاصه نتایج آزمون تی مقایسه میانگین‌های اضطراب امتحان دانش آموزان پسر و دختر
 
جدول4-7: ضرایب همبستگی پیرسون بین اضطراب امتحان و سبک دلبستگی در نمونه های مورد مطالعه به تفکیک جنسیت
 
جدول4-8: ضریب همبستگی پیرسون بین اضطراب امتحان و سبک دلبستگی در نمونه های مورد مطالعه
 
جدول 4-9 : شیوع اضطراب امتحان در گروه پسران بر حسب اضطراب جدایی
 
بین انواع اضطراب امتحان و وجود یا عدم وجود اضطراب جدایی ارتباط معناداری وجود نداشت (36/0=X2، 2=Df، 83/0=P)
 
جدول 4-10: شیوع اضطراب امتحان در گروه دختران بر حسب اضطراب جدایی
 
جدول 4-11: خلاصه نتایج آزمون تی مستقل جهت مقایسه میانگین‌های اضطراب امتحان دانش آموزان بر حسب اضطراب جدایی پسران
 
جدول 4-12: خلاصه نتایج آزمون تی مستقل جهت مقایسه میانگین‌های اضطراب امتحان دانش آموزان بر حسب اضطراب جدایی دختران
 
جدول 4-13 ضرایب رگرسیون استاندارد شده و استاندارد نشده متغیرها
 
 
 

 1-1 مقدمه

مفهوم دلبستگی از یک واژه یونانی Storage که نوعی عشق بین والدین و کودک است گرفته شده و تعریف آن از نظر واترز این است که دلبستگی رفتارهایی را شامل می‌شود که سبب نزدیکی به نگاره دلبستگی است. این رفتارها شامل توجه داشتن، لمس کردن، نگاه کردن، وابسته بودن و اعتراض به طردشدگی است. از منظر بالبی نیز دلبستگی پیوند عاطفی پایداری است که ویژگی آن گرایش به جستجو و حفظ مجاورت با شخص خاص به ویژه در زمان استرس است (برجعلی، 1388). تفاوت‌های فردی در الگوی فعال درونی موجب شکل گیری سبک‌های دلبستگی متفاوتی می‌گردد. بررسی اولیه در زمینه سبک‌های دلبستگی از سوی اینسورث و همکاران (1978، به نقل از برجعلی 1388) انجام گرفت و سه الگوی دلبستگی ایمن، ناایمن اجتنابی و دلبستگی ناایمن اضطرابی-دوسوگرا شناسایی شد. افراد با سبک‌های دلبستگی متفاوت، راهکارهای متفاوتی را برای تنظیم عواطف و پردازش اطلاعات هیجانی به کار می‌برند . طبق نظریه اریکسون، کودکی که دلبسته ایمن است از نظر روانی به دنبال استقلال است و شروع به فاصله گیری از والدین؛ تجربه محیط و به دنبال یادگیری‌های تازه است. اما کودکی که وابسته ناایمن به ویژه از نوع مضطرب است از هرگونه تجربه جدید و فاصله گیری از والدین خودداری کرده و مستعد انواع اختلالات اضطرابی در سال‌های آینده بوده و ورودش به مهد و مدرسه مشکل و هرگونه جدایی به سختی صورت می‌گیرد(برک، 1385).

 

از طرفی سبک دلبستگی اضطرابی می‌تواند با اختلالات اضطرابی همراه باشد.  یکی از انواع اختلالات اضطرابی که با شروع در دوران کودکی می‌تواند معرف اختلال‌های اضطرابی باشد اختلال اضطراب جدایی است. آمارهای متنوعی در خصوص شیوع اختلالات اضطرابی در بین کودکان ارائه شده است. در کودکان 2 تا 4 ساله 17% و در مطالعه ای دیگر در کودکان زیر 12 سال 6/2 تا 2/41% عنوان شده است. وجود سه نشانه از ناراحتی‌های مفرط جدایی مانند نگرانی شدید و مداوم از محروم شدن و آسیب دیدن، ترس و درماندگی از جدایی، شکایت‌های جسمانی، کابوس‌های

پایان نامه درباره گزارشگری مالی/حمایت از سهامدار
رویکرد حمایت ازسرمایه گذار/ سهامدار
دراین گروه، کیفیت اطلاعات مالی به طور عمده برحسب « افشای کامل ومنصفانه» برای سهامداران تعریف می شود. هدف بنیادی برنامه  مدیریت سود که توسط لویت[1] رئیس کمیته بورس اوراق بهادارآمریکا [2]اعلام و به اجرا گذاشته شد، حمایت از سرمایه گذار/ سهامدار است. در این زمینه، کیفیت گزارشگری مالی عبارت  است از اطلاعات  مالی کامل و شفاف که مانع گمراهی یا  ایجاد ابهام برای استفاده کنندگان می شود.

رویکردهایی که در گروه حمایت از سرمایه گذار/ سهام دار طبقه بندی می شود، معیارهای مشابهی برای تعیین کیفیت اصول حسابداری و گزارشگری مالی دارد. معیارهای تعیین کیفیت اصول حسابداری وگزارشگری مالی  در هریک از این رویکردها به شرح زیر است:

 

پیشنهاد شماره 8 :

شفافیت موارد افشا،
درجه تهاجمی یا محافظه کاری اصول حسابداری و برآورد های اساسی.
 

 

استاندارد شماره 61:

شفافیت یکنواختی و کامل بودن اطلاعات و موارد افشای حسابداری،
یکنواختی کاربرد خط مشی های حسابداری،
اقلامی که تاثیر مهم بر بیان صادقانه، رسیدگی پذیری، بیطرفی و یکنواختی اطلاعات
حسابداری دارد .

چکیده ‌ط
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1) مقدمه- 2
1-2) بیان مسئله- 3
1-3) اهمیت وضروریت تحقیق- 4
1-4)اهداف تحقیق: 5
1-5)فرضیات تحقیق: 5
1-6)روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها 5
1-6-1)روش تحقیق- 5
1-7)روش گردآوری اطلاعات– 5
1-7-1)روش تجزیه و تحلیل اطلاعات– 6
1-8)قلمرو زمانی تحقیق- 6
1-9)قلمرو مکانی تحقیق- 6
1-10)تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها 6
1-10)تعاریف نظری- 6
فصل دوم: ادبیات و مبانی نظری تحقیق
2-1- تعریف بدبینی- 9
2-1-1-بدبینی و علل آن از دیدگاه اسلام- 12
2-1-2-متغیرهای تأثیر پذیر و پیامدهای بدبینی در سازمان- 14
2-1-3-مدل پیشنهادی عوامل مؤثر بر بدبینی سازمانی و پیامدهای آن- 15
2-1-4-احساس بی عدالتی رویه ای در ارزیابی عملکرد، ارتقاء و جبران خدمات– 18
2-1-5-پیامدهای بدبینی سازمانی- 19
2-1-6-ابعاد بدبینی سازمانی- 20
2-1-7-بدبینی سازمانی و پیامدهای نگرشی و رفتاری: 21
2-1-7-1-بدبینی و رضایت شغلی- 21
2-1-7-2- بدبینی و تعهد سازمانی- 21
2-1-7-3- بدبینی و قصد ترک خدمت– 22
2-1-7-4- بدبینی و عملکرد شغلی- 22
2-1-8-بدبینی عمومی- 22
2-1-9-بدبینی سازمانی- 22
2-1-10-پیش زمینه های بدبینی سازمانی- 24
2-1-11-بیماری روانی بدبینی (پارانویا) 25
2-1-11-1-اختلال شخصیت بدبینی( پارانویید) 26
2-1-11-2-اختلال هذیانی(پارانویید): 28
2-1-11-3-علل اختلال روانی بدبینی : نقش ارث یا وراث(ژنتیک): 31
2-1-11-3-2-فشارهای روانی ( استرس ) : 32
2-1-11-4-درمان بیماری سوءظن و بدبینی (پارانویا) : 32
2-1-11-4-1-درمان دارویی: 33
2-1-11-4-2-پیش آگهی بیماران سوء ظنی و بدبینی(پارانویید): 33
2-2-روان شناسی مثبت گرایی- 34
2-2-1- مزیت ها و کاستی های مثبت گرایی برای سازمان- 34
2-2-3-خصایص مثبت– 35
2-2-4-پنج خصیصه شخصیتی: 35
2-2-4-1-خود ارزیابی- 36
2-2-4-2-خصایص روان شناسانه مثبت– 36
2-2-4-3-قابلیت های حالت گونه مثبت گرا 37
2-2-5- سرمایه روان شناختی- 38
2-2-6-خودکارآمدی- 39
2-2-7-امید- 39
2-2-8-خوش بینی- 40
2-4-بی تفاوتی- 43
2-4-1-مفهوم پدیده بی تفاوتی : 43
2-4-2-نمادها، مظاهر و نشانه های بی تفاوتی سازمانی: 45
2-4-3-عوامل و دلایل بی تفاوتی سازمانی : 46
2-4-4- راه حل ها و راه کارهایی تحدید و تضعیف علل و عوامل ایجاد کننده بی تفاوتی سازمانی: 48
2-4-5-پیشینه و بحث نظری در مورد بی تفاوتی(بی تفاوتی اجتماعی در ایران): 50
2-5-پیشینه تحقیق- 57
2-6- الگوی مفهومی تحقیق- 59
فصل سوم: روش تحقیق
3-1-مقدمه- 60
3-2- روش تحقیق- 61
3-3- جامعه آماری- 61
3-4- نمونه آماری- 61
3-5-ابزار اندازه گیری- 62
3-6- نحوه امتیاز گذاری پرسشنامه- 62
3-7-روش گردآوری اطلاعات– 62
3-8: روش تجزیه و تحلیل اطلاعات– 63
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها
4-1-مقدمه- 65
4-2- توصیف آماری دادهای پژوهش– 65
4-2-1) وضعیت تاهل جامعه آماری- 65
4-2-2) وضعیت تحصیلات جامعه آماری- 66
 

/>4-4-2)تحلیل بخش دوم پرسشنامه: تحلیل رتبه ای داده ها 74
4-4-3) بررسی فرضیات تحقیق- 74
4-4-3-1)آزمون فرضیه اول- 74
4-4-3-2)آزمون فرضیه دوم- 75
4-4-3-3)آزمون فرضیه سوم- 76
4-4-4-4 )آزمون فرضیه اصلی- 77
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1) مقدمه- 80
5-2) مرور نتایج تحقیق- 80
5-3)بحث و تفسیر نتایج- 80
مرحله دوم:نتایج آزمون فرضیات– 81
5-4)پیشنهادات تحقیق- 84
5-5)محدودیتها و موانع تحقیق- 85
منابع- 86
منابع فارسی- 86
منابع انگلیسی- 88





فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1: مقایسه تعاریف روانشناختی در مورد بدبینی- 10
جدول 2: مقایسه رویکردهای گوناگون بدبینی- 12
جدول 2: متغییر در مطالعات در زمینه بدبینی در سازمان- 14
جدول4-1: توزیع فراوانی « وضعیت تاهل» کارکنان شعب بانک صادرات ساوه بر حسب جنسیت– 65
جدول4-2: توزیع فراوانی « وضعیت تحصیلات» کارکنان شعب بانک صادرات ساوه بر حسب جنسیت– 66
جدول4-3: توزیع فراوانی « وضعیت سنی» کارکنان شعب بانک صادرات ساوه بر حسب جنسیت– 67
جدول4-4: توزیع فراوانی « وضعیت سابقه کاری» کارکنان شعب بانک صادرات ساوه بر حسب جنسیت– 68
جدول4-5-آزمونKMO و بارتلت— 70
جدول 4-5:بررسی مرتبه تاثیرگذاری عوامل در انتخاب برندبراساس آزمون فریدمن- 74
جدول 4-6: نتایج حاصل از آزمون t برای فرضیه‌ی دوم– 75
جدول 4-7: نتایج حاصل از آزمون t برای فرضیه‌ی دوم– 76
جدول 4-8: نتایج حاصل از آزمون t برای فرضیه‌ی دوم– 77
جدول 4-9: نتایج حاصل از آزمون t برای فرضیه‌ی پنجم– 78









فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 1: مدل پیشنهادی عوامل مؤثر بر بدبینی سازمانی و پیامدهای آن- 15
شکل 1- پیش زمینه ها و پیامدهای بدبینی سازمانی- 24
شکل 1: توسعه دیدگاه ها نسبت به انواع سرمایه ایجاد کننده مزیت رقابتی- 37
شکل2-1 مدل مفهومی طرح (Carthwright & Holmes,2006) 59

















فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار4-1: درصد فراوانی وضعیت تاهل کارکنان شعب بانک صادرات ساوه 66
نمودار4-2: درصد فراوانی وضعیت تحصیلات کارکنان شعب بانک صادرات ساوه 67
نمودار4-3: درصد فراوانی وضعیت سنی کارکنان شعب بانک صادرات ساوه 68
نمودار4-4: درصد فراوانی وضعیت سابقه کاری کارکنان شعب بانک صادرات ساوه 69

چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش بدبینی سازمانی در بی تفاوتی سازمانی کارکنان شعب بانک صادرات ساوه می­باشد جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان رسمی شاغل در شعب بانک صادرات شهرستان ساوه به تعداد 110 تشکیل می­دهند که طبق جدول مورگان – کرجسی(1972) تعداد 85 نفر به عنوان حجم نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند .در تحقیق مورد نظراز پرسشنامه محقق ساخته 22 سوالی بدبینی سازمانی استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از آمار توصیفی(جهت نمایش اطلاعات جمعیت شناختی) و آمار استنباطی بارعاملی،آزمون رتبه بندی فریدمن و آزمون تی یک طرفه استفاده شده است. با توجه به فاصله­ای – عددی بودن متغیرهای پژوهش و از سوی دیگر نتیجه آزمون کلوموگروف – اسمرینوف جهت آزمون­های استنباطی تحقیق از آزمون­ رگرسیون خطی استفاده گردید. نتایج نشان داد عامل احساس بدبینی نسبت به سازمان بوده موثرترین عامل در بی تفاوتی سازمانی بوده و رفتارهای منتج از بدبینی نسبت به سازمان کم اهمیت ترین عامل می باشد.

کلید واژه: بدبینی سازمانی، بی تفاوتی، عامل احساس بدبینی، رفتارهای منتج از بدبینی

دکتر حسین وظیفه دوست
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
چکیده:
در عصر حاضر اغلب سازمان ها و شرکتها به این نکته مهم پی برده اند که راز باقی ماندن در عرصه رقابت، بدست آوردن مشتریان بیشتر و حفظ آنها می باشد. در این زمینه تلاش برای دستیابی به کیفیت بالا و کسب رضایت مشتری از طریق ارائه خدمات پس از فروش مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. این هدف مطلوب کلیه سازمان ها بویژه شرکتهای خودرو ساز می باشد.
هدف این تحقیق، شناسایی و اولویت بندی عوامل کیفیت خدمات بر رضایت مشتریان در فرآیند خدمات پس از فروش شرکت تولیدکننده خودروهای سنگین، ایران خودرو دیزل، می باشد. مدل بکار رفته در این تحقیق از تلفیق مدل سروکوال و مدل رضایتمندی سوئدی حاصل شده است. با استفاده از این مدل، عوامل کیفیت خدمات بر اساس مدل سروکوال بعنوان متغیر مستقل و شاخصهای رضایتمندی سوئدی بعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. تحقیق حاضر از منظر هدف، از نوع کاربردی و از نظر روش، توصیفی – پیمایشی، می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه، دارندگان خودروهای تجاری سنگین مدرن شرکت ایران خودرو دیزل، می باشند که برای دریافت خدمات پس از فروش به نمایندگی های مجاز آن شرکت در کشور مراجعه می نمایند.
برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که تعداد 196 نفر از دارندگان خودروهای ذکر شده به سوالات ، پاسخ داده اند که نتایج تحلیل ها و آزمونهای آماری حاکی از آن است که شکاف و فاصله معنی داری بین انتظارات مشتریان و ادراک آنها از کیفیت خدمات، وجود دارد و این شکاف نشاندهنده آن است که کیفیت خدماتی که مشتریان دریافت کرده اند، پایین تر از انتظارشان بوده است. یعنی شرکت مذکور در هیچیک از ابعاد کیفیت خدمات، نتوانسته است رضایت مشتریان را جلب نماید. همچنین اولویت عوامل کیفیت خدمات بر شاخصهای رضایتمندی سوئدی از دیدگاه مشتریان یکسان نمی باشد و به ترتیب، عوامل قابلیت اعتماد، پاسخگویی، اطمینان، محسوسات و همدلی، از نظر مشتریان دارای اولویت می باشند.
پیشگفتار:
گسترش بازارهای رقابتی در جهان و تأثیر آن در اقتصاد کشورها و همچنین توجه سازمان ها و شرکت‌های تولیدی و خدماتی به اهمیت ارائه خدمات برتر به عنوان مهمترین عامل بقاء سازمان، ضرورت طراحی و پیاده سازی سیستم‌های مکانیزه یکپارچه در رابطه با مدیریت خدمات پس از فروش را دوچندان نموده است. بنحوی که سازمانهایی که تا دیروز در فکر بالا بردن تولید و جذب مشتریان جدید بودند، امروز به دنبال ارتقاء سطح رضایت مشتریان هستند.
با بررسی شرکتهای موفق دنیا، مشخص می‌شود که اهداف و اصول این سازمانها حول ارائه خدمات برتر می‌گردد. به عنوان نمونه، شرکت ” آی. بی. ام” که در سال 1911 در نیویورک با هدف تولید ماشین حساب و ماشین تحریر تأسیس شد، با برنامه‌ریزی صحیح به یکی از بزرگترین شرکتها در عرصه فناوری ارتباطات و اطلاعات تبدیل شده است. “توماس واتسون” مؤسس شرکت ” آی. بی. ام” بزرگترین ویژگی این شرکت را “تفکر” اعلام کرده است. به گفته ایشان در شرایطی که ارائه خدمت در بسیاری از شرکتها مقوله‌ای فراموش شده است، ما ” آی. بی. ام” را مترادف با ارائه خدمت می‌دانیم.
مدیران سازمان ها و موسسات تولیدی در کلیه بخشهای خصوصی

 

و دولتی به تدریج این نکته مهم را دریافته اند که تنها کیفیت محصول نمی تواند موجب تمایز آنها از دیگران شود، بلکه باید کانون توجه را به ارایه خدمت به مشتریان، تغییر داد. این تغییر نگرش موجب گسترش بخش خدمات در شرکت ها شده است. به عبارت دیگر پارادایم نوین جهانی، موجب کوچکتر شدن صنعت و بزرگتر شدن خدمات میگردد.
در یک مطالعه انجام شده توسط «انستیتو برنامه‌ریزی استراتژیک»، مقایسه ای میان سازمانهایی که خدماتی باکیفیت عالی ارایه می دادند با سازمانهای ارایه دهنده خدمات نامطلوب صورت پذبرفت. نتایج این مقایسه حاکی از آن است که سازمانهایی که دارای خدمات بهتری هستند، هم از رشد بهتری برخوردارند و هم فروش بالاتری داشته و سود بیشتری را به دست می‌آورند (کارخانه‌ای، 1383).
خدماتی که توسط سازمانها و شرکت های تولید کننده و عرضه کننده محصول ارائه می شود، از حساسیت و اهمیت ویژه ای در زمینه کسب و بهبود رضایت مشتریان برخوردار است و نقشی بی بدیل در توسعه یافتگی جوامع صنعتی دارد.
بنابراین، توجه مستمر به ارتقای کیفیت خدمات توسط سازمان های ارایه دهنده خدمات امری ضروری بنظر می رسد و عدم استفاده از روشهای علمی در سنجش و ارزیابی آن و عدم توجه به سیاستگذاری و برنامه ریزی در جهت بهبود کیفیت خدمات، پی آمدهای ناگواری در پی خواهد داشت.
در شرایطی که در بسیاری از کشورها، ارایه خدمات مناسب و با کیفیت به مشتریان، در قالب خدمات پس از فروش، به عنوان یکی از عوامل موفقیت سازمان، شناخته می‌شود، هنوز در کشور ما توجه زیادی به این مقوله نشده است و مدت زمان زیادی از توجه سازمان ها و شرکت های ایرانی به مقوله خدمات پس از فروش نمی گذرد و از طرف دیگر تحقیقات انجام شده در زمینه کیفیت خدمات و ارتباط آن با رضایت مشتری بدلیل ضعفهای ناشی از شرایط خاص و جدید بودن این مبحث در کشور، متاسفانه پاسخگوی سازمانها و شرکت های تولیدی و خدماتی نمی باشد. بهمین منظور، تحقیق حاضر با در نظر گرفتن این کاستی ها به دنبال نیل به اهداف ذیل می باشد:
1- شناسایی عوامل موثر بر کیفیت خدمات از دیدگاه مشتران.
2- اولویت بندی عوامل کیفیت خدمات موثر بر رضایت مشتریان.
3- ارائه راهکارهای اجرایی جهت بهبود کیفیت خدمات متناسب با نیاز مشتریان.
سازماندهی فصول مختلف این تحقیق بدین صورت است که در فصل اول ” کلیات پژوهش” بیان خواهد شد و پس از آن، فصل دوم به “مروری بر ادبیات پژوهش” می پردازد، این فصل به معرفی مدلهای ارزیابی کیفیت خدمات و همچنین رضایت مشتری با تأکید برفرآیند خدمات پس از فروش اختصاص دارد. فصل سوم “روش تحقیق” را معرفی مینماید که در این فصل، ابتدا روش شناسی تحقیق توضیح داده شده و پس از آن مراحل اجرایی تحقیق و توصیف روشهای آماری برای تهیه ابزاری مناسب به منظور ارزیابی کیفیت خدمات تشریح شده است. فصل چهارم ” تجزیه و تحلیل اطلاعات” را در بر می گیرد و در نهایت در فصل پنجم، موضوع جمع بندی و نتایج و پیشنهادها مطرح خواهد شد.
فصل اول: کلیات پژوهش
مقدمه:
در دنیای امروزی بسیاری از شرکتها به این نکته پی برده‌اند که ارائه خدمات با کیفیت بالا می‌تواند مزیت رقابتی محکم و نیرومندی را برای آنها به ارمغان بیاورد. بعضی از این موسسات به دلیل سطح بالای خدماتی که ارائه می دهند تقریبا افسانه ای شده اند. برای حصول این هدف کافی است به انتظارات مشتریان در افزایش خدمات پاسخ مناسب داده شود.
وجود سیستم خدماتی که بتواند به خوبی ایفای نقش کند و از عهده برآوردن نیازهای مشتریان برآید، در افزایش فروش و سودآوری شرکت موثر خواهد بود. اما اگر نتواند آنچنان که باید وظایف خود را اجرا کند، نه تنها کمکی به سودآوری شرکت نمی کند بلکه از طریق ایجاد نارضایتی در مشتریان، نام محصول و شرکت را نیز بدسابقه می کند و این رفته رفته موجب افت در تقاضای مشتریان و در نتیجه حذف فیزیکی آن شرکت از صحنه رقابت میگردد. بنابراین آگاهی از اینکه مشتریان تا چه حد راضی هستند، اهمیت خاصی دارد. ولی اندازه‌گیری رضایت مشتریان به تنهایی کافی نیست و شناسایی و تحلیل عواملی که باعث نارضایتی در مشتریان می شوند نیز باید انجام پذیرد. زیرا در غیر اینصورت نارضایتی ها بیشتر و بیشتر می شوند. با این وجود، تنها معدودی از شرکت ها در امر طراحی و ایجاد سیستم های مناسب رسیدگی به شکایات و نارضایتی مشتریان سرمایه گذاری می کنند(کاوسی و سقایی، 1388).
محققان اعتقاد دارند که یک چهارم مشتریان در هر لحظه زمانی ناراضی هستند اما تعداد کمی از آنها زحمت شکایت کردن را به خود می دهند. بیشتر آنها ( در برخی موارد 95% از آنها ) بدون اعتراض به راه خود ادامه می دهند. لذا این سازمان است که باید اقداماتی را برای یافتن علل نارضایتی و نیز برطرف کردن مشکلات شناسایی شده انجام دهد. (رضایی نژاد، 1382).
در شرایطی که در بسیاری از کشورها، ارایه خدمات مناسب و با کیفیت به مشتریان، در قالب خدمات پس از فروش، به عنوان یکی از عوامل موفقیت سازمان، شناخته می‌شود، هنوز در کشور ما توجه زیادی به این مقوله نشده است. علاوه بر آن سازماندهی و تاسیس نمایندگی در نقاط مختلف جهت ارایه خدمات مناسب به مشتریان به دلیل گستردگی کشور، کار آسانی نبوده و صرفا بخش های محدودی از صنعت، موفق به انجام این کار شده اند. شرکت های خودرو ساز بعنوان یکی از پیشتازان این حرکت، برای کسب توان رقابتی و همچنین بدست آوردن مشتریان بیشتر و حفظ آنها و در نهایت بمنظور هرچه وفادار نمودن مشتریان خود از طریق بهبود وضعیت کیفیت خدمات ارایه شده در قالب خدمات پس از فروش، با فعال نمودن واحدهایی از شرکت که با مشتری ارتباط مستقیم دارند، برای تحقق این مهم، تلاش نموده اند.
با توجه به موارد مذکور، ضرورت انجام یک بررسی جامع بمنظور تعیین وضعیت کیفیت خدمات ارایه شده در فرآیند خدمات پس از فروش شرکت های عرضه کننده خودروهای تجاری در کشور، احساس می شود که علی رغم اهمیت موضوع، متاسفانه عنایت چندانی به آن نشده است.
در این پژوهش سعی بر آن است تا با شناسایی و اولویت بندی وضعیت عوامل کیفیت خدمات از دیدگاه مشتریان خودروهای تجاری، به شرکت های عرضه کننده این خودروها در تدوین استراتژی ارایه خدمات پس از فروش، کمک نموده تا بتوانند با شناخت بهتر و دقیق تر نیازهای مشتریان برنامه های کلان بخش خودروهای تجاری کشور را تدوین نمایند.
در این فصل، پس از تعریف مساله و بیان اهمیت و ضرورت پژوهش، سوالات و فرضیه ها تبیین می گردند و در پایان نیز نگاهی کلی به ساختار تحقیق انداخته خواهد شد.
بیان مسئله:
امروزه بخش عظیمی از سرمایه های صنعت حمل ونقل کشور، صرف خرید و نگهداری خودروهای تجاری می شود، با این وجود بدلیل عدم ارایه مطلوب خدمات پس از فروش توسط شرکتهای تولید کننده و عرضه کننده خودروهای تجاری، بسیاری از مشتریان و دارندگان این خودروها، ناراضی می باشند که این امر می تواند ناشی از عدم شناخت درست نیازها و خواسته های مشتریان از فرآیند خدمات پس از فروش باشد. بررسی آمارهای برگرفته شده از نظرسنجی های انجام شده از مشتریانی که برای دریافت خدمات به نمایندگی های ارایه دهنده خدمات پس از فروش مراجعه می کنند حاکی از اهمیت این مطلب بوده که بدلیل عدم پیروی این نظرسنجی ها از یک روش و الگوی مشخص و معتبر و همچنین مشخص نبودن راهکارهای اجرایی جهت بهبود این وضعیت، همچنان در حد یک فعالیت تئوریک و بدون کاربرد عملی باقی مانده است.
با توجه به مطالب عنوان شده در بالا، پژوهش حاضر در صدد بررسی وضیت موجود و همچنین تعیین سطح انتظار مشتری از وضعیت مطلوب خدمات ارایه شده توسط شرکتهای ارایه دهنده خدمات

1 – 4. روش تحقیق و گرد آوری اطلاعات   18

1 – 5. پیشینۀ تحقیق  18

1 – 6. منابع و مآخذ تحقیق  22

1 – 7. ساختار پژوهش    23

مروری بر تاریخ سیاسی و فرهنگی بغداد 25

طرح بحث   26

1– 1. خلافت عباسیان  27

1- 1– 1. دورۀ اول (132 – 232 ق.) 27

1 – 1 – 2. دورۀ دوم (233 – 334 ق.) 31

1– 1– 3. دورۀ سوم (335 – 447 ق.) 32

1 – 2. حکومت آل بویه 32

1 – 2 – 1. جغرافیای مذهبی در عصر آل بویه 34

1 -2 – 1 – 1. مراکز شیعه نشین  35

1 – 2 – 1 – 2. مراکز سنی نشین  36

1 – 2 – 2. اوضاع فرهنگی و علمی دوران آل بویه 37

1 – 2 – 2 – 1. تعظیم شعائر مذهبی  38

1 – 2 – 2 – 2. نقش دانشمندان در حکومت آل بویه 41

1 – 2 – 2 – 3. كتابخانه ها و مجامع علمی بغداد 44

1 – 2 – 3. فرقه ها و مکاتب مختلف فکری در بغداد 46

فصل دوم 51

نگاهی به مکتب حدیثی بغداد 51

2 – 1. تاریخچۀ مکتب حدیثی بغداد 52

2 – 1 – 1. مکتب بغداد در عصر حضور ائمه اطهار: 54

2 – 1 – 2. مکتب بغداد در عصر غیبت   55

2 – 2. عوامل مؤثر در گسترش مکتب بغداد 58

2 – 2 – 1. حضور امامان معصوم:در بغداد 58

2 – 2 – 2. سازمان وکالت   59

2 – 2 – 3. نفوذ شیعیان در دستگاه خلافت   60

2 – 2 – 3 – 1. خاندان یَقطِین  61

1 – 2 – 3 – 2. بَرمَکیان  61

 

1 – 2 – 3 – 3. نَوبَختیان  62

2 – 2 – 4. حکومت آل بویه 63

2 – 2 – 5. حضور گسترده دانشمندان و محدثان  63

فصل سوم 65

مشاهیر مکتب بغداد و آثار حدیثی آنان  66

3 – 1. فهرست شماری از محدثان مکتب بغداد 66

3 – 2. معرّفی اجمالی مشاهیر مکتب بغداد و آثار آنان  79

3 – 2 – 1. هِشام بن حَکَم (د. 179 / 199 ق.) 79

3 – 2 – 2. علی بن یقطین (124-182ق.) 82

3 – 2 – 3. یونس بن عبدالرحمن یقطینی (د. 208 ق.) 83

3 – 2 – 4. ابواحمد محمد بن ابی عمیر زیاد بن عیسی (د. 217 ق.) 86

3 – 2 – 5.  محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین (د. 260 ق.) 89

3 – 2 – 6. ابو محمد حسن بن موسی نوبختی (د. 300  یا310 ق.) 89

3 -2 – 7. ابوسهل اسماعیل بن علی نوبختی (237 -311 ق.) 90

3 – 2 – 8. ابوعلی محمد بن هُمام کاتب اِسکافی (258 – 332 یا 336 ق.) 91

3 – 2  – 9. ابوبکر جِعابی، محمد بن عمر (د. 344 یا 355 ق.) 92

3 – 2 – 10. ابن ابی عقیل عمانی (ق 4) 93

3-2-11.

3 – 2 – 12.هارون بن موسی تَلّعُکبَرِی (د. 385 ق.) 97

3 – 2 – 13. ابن الصَّلت اهوازی (324 – 409 ق.) 98

3 – 2 – 14. شیخ مفید (336 – 413 ق.) 98

3-2-15

3 – 2 – 16. سیّد مرتضی علم الهدی (355 – 436 ق.) 102

3 – 2 – 17. سید رضی (359 – 406 ق.) 105

3 – 2 – 18. سَلاّر دیلمی (د. 448 یا 463 ق.) 108

3 – 2 – 19. ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان کَراجَکی (د. 449 ق.) 109

3 – 2 – 20. احمد بن حسین بن عبیدالله غضائری (د. حدود 450 ق.) 110

3-2-21

3 – 2 – 22. شیخ طوسی (385 – 460 ق.) 112

3 – 2 – 22 – 1. نگاهی به آثار حدیثی شیخ طوسی: 115

– الاستبصار فیما اختلف فیه من الاخبار 116

–        مصباح المتهجد و سلاح المتعبد  117

–        الغیبة 118

3-2-23

فصل چهارم 120

مبانی مکتب حدیثی بغداد 121

طرح بحث   121

4 – 1. خبر و اقسام آن از دیدگاه دانشوران مکتب بغداد 122

4 – 1 – 1. تعریف خبر  122

4- 1 – 2. خبر متواتر  124

4 – 1- 2 – 1. شروط حصول تواتر  124

4 – 1- 2 – 2. شروط افاده علم  126

4 -1- 3. خبر واحد  128

4 -1 – 3 – 1. حجیّت خبر واحد از دیدگاه مکتب فقهی متکلّمان  131

4 – 1- 3- 1 – 1. ادلّۀ عدم حجّیّت خبر واحد  140

4 – 1- 3 – 1 – 2. انگیزۀ انکار خبر واحد  142

4- 1- 3 – 1- 3. ادلۀ جایگزین اخبار آحاد 143

4 – 1- 3 – 2. خبر واحد از دیدگاه مکتب فقهی شیخ طوسی  145

4 – 1 – 3 – 2- 1. ادلّۀ حجّیّت خبر واحد: 148

4 -1- 3 – 3. صفات راوی  154

4 – 1- 3 – 3 – 1. روایت راویان فرق شیعه غیر از امامیّه 156

4 – 1- 3 – 3 – 2. روایت راویان اهل سنت   157

4 – 1- 3 – 4. فایده علم رجال با توجه به مبانی خبر واحد  158

4 – 1 – 4. شیوه های برخورد با احادیث   162

4 – 1- 4 – 1. احادیث فقهی  163

4 – 1 – 4 – 2. احادیث اعتقادی  166

4 – 1- 4 – 3. احادیث تاریخی  168

4 – 1- 4 – 4. روایات تفسیری  171

4 – 1- 4 – 5. احادیث علمی  173

4 – 2. اجماع: 176

4 – 3. عقل گرایی  181

4- 3 – 1. ماهیت عقل: 183

4 – 3 – 2. کاربرد عقل در فقه: 183

4 – 3 – 4. رابطه عقل و وحی: 188

4 – 3 – 5. اختلاف شیخ مفید و سید مرتضی در باب عقل  191

4 – 3 – 6. نکته ای در باب اصطلاح قیاس و اجتهاد: 193

5 – 1.روشهای شرح و فهم حدیث   197

5 – 1 – 1. تحقیق و بررسی در صدور حدیث   199

5 – 1  – 1 – 1. تقطیع نادرست   199

5 – 1 – 1 – 2. توهم راویان در نقل متن  200

5 – 1 – 1 – 3. تصحیف   200

5 – 1  – 1 – 4. اختلاف الفاظ و تباین معانی  201

5 – 1 – 2. بررسی مورد صدور حدیث   202

5 – 1 – 3. بهره گیری از دانشهای ادبی  203

5 – 1 – 3  – 1. توجه به قواعد نحوی  204

5 – 1 – 3 – 2. توجه به معانی مختلف حروف   205

5 – 1 – 3  – 3. توجه به مدلولات لغوی و اصطلاحی  205

5 – 1 – 3 – 4 . استفاده از دلالت معانى لغوى و ادبى  206

5 – 1 – 3 – 5. بازکاوی معانی اصلی واژه ها 207

5 – 1 – 3 – 6. حمل کلام بر مجاز و کنایه 208

5 – 1 – 3 – 7. حمل کلام بر تشبیه و استعاره 209

5 – 1 – 3 – 8. حمل کلام بر مبالغه 209

5 – 2. مبانی و روشهای نقد حدیث   210

5 – 2 – 1. نقد سندی احادیث   212

–

–

–

–

–

–

5 – 2 – 1 – 2 – 1. اصطلاحات حدیث شناختی در آثار اندیشمندان بغداد 222

1 – حدیث، خبر، اثر  222

2 – خبر مسند  223

3 – حدیث موثق  223

4 – حدیث مستفیض    223

5 – حدیث مشهور 223

6 – حدیث مرسل  224

7 – حدیث مضطرب   225

8 – حدیث شاذّ 225

9 – حدیث موضوع  225

10 – حدیث معنعن  225

5 – 2 – 1 – 2 – 2. طرق تحمل حدیث   226

–

–

–

4 – وجاده 227

–

–

7 – املاء 228

5 – 2 – 2. نقد محتوایی احادیث   228

5 – 2 – 2 – 1. مبانی ترجیح روایات از دیدگاه دانشمندان مکتب بغداد 231

– ترجیح روایت بر مبنای طرق تحمل حدیث   234

– ترجیح روایت بر مبنای شرایط حدیث   235

5 – 2 – 2 – 1 – 2. مرجحات خارجی  235

1-  عدم مخالفت با قرآن  235

– اخبار آحاد و تخصیص عمومات قرآن  236

–  نسخ قرآن با خبر واحد  238

–  نسخ سنت به سنت   239

2 –  عدم تعارض با سنت   241

3 – عدم تعارض با اجماع  241

4 –  عدم تعارض با عقل  242

5 –  تعدّد راویان و صفات آنان  242

6 –  مخالفت با عامّه 243

7 – شهرت روایی  244

8 –  شهرت عملی  244

9 – عدم تعارض با احکام فقهی  244

عدم تعارض روایت با اصول اخلاقی 245
5 – 2 – 2 – 2. شیوه های جمع و تأویل اخبار 246

1 –  بیان معانی اخبار 246

2 –  حمل بر رخصت‏ 247

3 – حمل بر ضرورت‏ 248

4 –  حمل اِخبار بر انشا 248

5 – حمل مجمل بر مفصل  249

6 –  حمل مطلق بر مقیّد  250

7 – حمل عامّ بر خاص    250

8 –  بیان دلالت الفاظ ظاهر در وجوب   251

9 –  بیان دلالت الفاظ ظاهر در حرمت   252

10 – حمل بر تقیه 252

فصل ششم  255

ویژگیهای مکتب حدیثی بغداد 255

6- 1.طرح بحث   256

6-2. حضور نام آوران مکتب تشیع  257

6-3. پایه گذاری دانشهای حدیث شناختی  258

6 -4. اندیشه های تقریب گرایانه 260

6-4- 2. برپایی جلسات بحث و مناظره 262

6- 4- 3. اهتمام به فقه مقارن  264

6- 5.گسترش اندیشه های کلامی و عقل گرایانه 266

6- 5- 1. تأسیس علم کلام 267

6 – 5- 2. نگارش کتب اصولی  268

6- 5 – 3. رویكرد به فقه تفریعی  270

6-      4- 4. تدوین تفاسیر اجتهادی  272

6- 5- 5. اعتبار بخشی به علم و یقین  273

6– 5– 6. مقابله با حدیث گرایی قمیان  275

6- 5- 6- 1. سهو النبیّ  279

6- 5- 6- 2. غلوّ  284

6- 5-  6- 2- 1. نقد عقاید غلات از دیدگاه دانشمندان مکتب بغداد 286

6- 5- 6- 2- 2. اختلاف مکاتب قم و بغداد دربارۀ حدّ غلو  296

6- 5- 6- 3. عدد و رؤیت   298

خاتمـه 300

کتابنامه 306

 

پیشگفتار
انتخاب هدفمند موضوع پژوهشنامه به عنوان مهمترین دستاورد تلاش دانشجو در دورۀ تحصیلات تکمیلی، نقش مهمی را در شکل گیری شخصیت علمی و پژوهشی فرد ایفا می نماید. اگرچه در مرحلۀ نخست و در مطلوب ترین حالت، انتخاب موضوع بر عهدۀ پژوهشگر است، اما این مهم، امری است که به دلیل فقدان تخصص و آگاهی کافی در مراحل آغازین پژوهش امکانپذیر نیست. از این رو، برای انتخاب موضوع بهترین اقدام مشاوره با خبرگان و نخبگان علمی هر فن است.

من نیز چون انتخاب موضوع در خورِ تحقیق را از توانایی خود بیرون می دیدم و نمی خواستم تا به بیان برخی محققان تنها مدرک بگیرم و فراموشش کنم، بهترین راه را در این دیدم تا از محضر استادان ارجمندم بهرۀ وافر گیرم. از این رو، در ماههای آغازین تحصیل عزم خود را جزم کرده و به پیشنهاد استاد ارجمند جناب آقای دکتر طباطبایی، پژوهش در مکاتب حدیثی شیعه را به عنوان موضوع رسالۀ خود برگزیدم و آن را با برخی از محققان برجستۀ قم، استادان فرهیخته آیة الله جناب آقای شیخ محمد رضا جعفری، حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای سید علی حسینی میلانی و  حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای سید محمد رضا جلالی حسینی در میان گذاشتم که بایسته است در همین جا، از آن بزرگواران که وقت گرانبهایشان را در اختیار من نهادند و در آغاز راه نکته های ارزنده ای را گوشزد کردند، تشکر و قدردانی نمایم.

اکنون که در مراحل پایانی نگارش رساله از آغاز راه تحقیق سخن می گویم ، به این نکته اذعان دارم که آنچه برخی استادان عزیز از سنگینی و گستردگی کار گوشزد می کردند، حقیقتی بود که جوانب آن را آن زمان درنیافتم. زیرا ناگفته پیداست که کاوش در باب آراء حدیثی مهمترین، گسترده ترین و کهنترین حوزۀ علمیۀ جهان تشیع با گرایشهای فقهی و کلامی و ناپیوستگی مطالب حدیثی در کتب ایشان وقت گیر و توان فرسا بود، ضمن آن که به توانمندیهای فزونتر و زمانی بیشتر نیاز داشت. امید آن دارم تا لغزشها و کاستیهای این رساله به مدد نقد ارباب معرفت ترمیم و تدارک شود.

پیش از آن که به مباحث اصلی بپردازم، بیان چند نکته ضروری می نماید:

1 – مراد از اصطلاح مکتب بغداد یا اندیشمندان آن، جامعۀ شیعی مذهب بغداد است. بنابراین، بررسی آراء حدیثی اهل سنت و مقایسه و تطبیق آن با دیدگاههای عالمان شیعه در این پژوهش مدّ نظر نبوده است.

2 – هدف ما در این پژوهش گردآوری اسامی راویان و محدّثان بغداد و شرح زندگانی آنان نیست، بلکه پس از شناسایی رجال بغداد، اساس کار، بررسی و تحلیل آراء و نظریات حدیثی و روشها و رویکردهای آنان در نقد احادیث است.

3 – با توجه به این نکته که مکتب بغداد، بیش از آن که یک مکتب حدیثی باشد، صبغۀ کلامی و تا اندازه ای فقهی دارد، بسیاری از مباحث مطرح شده در نگاه اول شاید یک موضوع اصولی یا کلامی به نظر آید، امّا به دلیل ارتباط وثیق علم حدیث با همۀ شاخه های علوم اسلامی، از جنبۀ حدیثی نیز می تواند مورد بررسی قرار بگیرد. به عنوان نمونه مباحثی همچون تعارض اخبار و حجّیّت خبر واحد با آن که در کتابهای اصولی به تفصیل مورد بحث قرار گرفته، در اصل منشأ حدیثی دارد و از این رو، پرداختن به آن لازم می نماید.

4 – در سراسر این رساله تا آن جا که در توان بوده است کوشش شده تا آراء و نظریّات حدیثی تمامی دانشمندان شیعۀ بغداد در قرن چهارم و پنجم با توجه به آثار موجود آنان مورد بررسی قرار گیرد. امّا با عنایت به محور بودن سه شخصیت برجستۀ آن عصر، شیخ مفید، سیّد مرتضی و شیخ طوسی و آثار فراوان برجای مانده از آنان، بیشترین مطالب این رساله معطوف به دیدگاههای این سه تن است. ضمن آن که آثار برجای مانده از دیگر دانشمندان مکتب بغداد، عمدتاً بازتاب دهندۀ آراء استادان بزرگوارشان بوده و با گرایش فقهی و کلامی به رشتۀ تحریر درآمده است. با این حال، مطالعۀ آثار این شخصیتها نیز از نظر دور نمانده است.

5 – بررسی دیدگاههای رجالی مکتب بغداد و مطالعه و تحلیل دقیق کتب رجالی برجای مانده از این دوره، موضوع بحث این رساله نمی باشد، اما به فراخورِ نیاز، مطالبی مختصر در توضیح دیدگاههای رجالی محدّثان و متکلّمان بغداد که دخالتی در درک بهتر دیدگاههای فقه الحدیثی و نقد الحدیثی آنان دارد ارائه کرده ایم و بررسی دقیق آراء رجالیان بغداد همچون ابن غضائری، نجاشی و نیز دیدگاههای رجالی شیخ طوسی را به پژوهشی مستقل در این باره وا می گذاریم.

6 – در بهره گیری و استناد به کتابها سعی بر آن بوده تا به کتبی که در صحّت انتساب آنها به نویسندگانشان تردید وجود دارد تا حدّ امکان استناد نشود؛ از این رو، به کتبی نظیر المحکم و المتشابه منسوب به سیّد مرتضی و الاختصاص منسوب به شیخ مفید استناد نشده است.

7– برای رعایت اصول ویرایشی و نگارشی و ارجاعات متن و تنظیم کتابنامه، در بیشتر موارد توصیه های کتاب راهنمای نگارش و ویرایش اثر دکتر محمد جعفر یاحقّی و دکتر محمد مهدی ناصح و برای رعایت املای صحیح کلمات توصیه های کتاب غلط ننویسیم اثر جناب آقای ابوالحسن نجفی را به کار بسته ایم. کتابنامه نیز بر اساس اسامی اشهر مؤلّفان، مطابق با معیار مستند مشاهیر کتابخانۀ ملّی تنظیم گشته است. در حروفچینی و صفحه آرایی متن نیز «شیوه نامۀ حروفچینی رساله» که به تأیید دانشکده رسیده، مدّ نظر بوده است. همچنین ضبط صحیح کلمات بر مبنای کتاب فرهنگ اعلام تاریخ اسلام اثر جناب آقای دکتر غلامرضا تهامی به دست داده شده است.

***

در ختام، خداوند متعال را شاکرم که مرا توفیق داد تا گامی هرچند خرد در جهت آشنایی با معارف ناب شیعی بردارم، باشد که راه شناسایی و شناساندن آموزه های تشیع را بر من هموار سازد. نیز ثناگوی الطاف و عنایات پیامبر اکرم 6 و ائمۀ معصومین: به ویژه ولی نعمتمان حضرت ابوالحسن علی بن موسی الرضا – علیه آلاف التحیه و الثناء – و حضرت ولی عصر – ارواحنا له الفداء – هستم که هرچه دارم از آستانشان دارم.

بایسته است که از حمایتهای بی دریغ استاد فرزانه جناب آقای دکتر سید کاظم طباطبایی، که از انتخاب موضوع تا پایان نگارش این رساله مرا مرهون لطف و عنایت خویش قرار دادند و انجام این پژوهش به پیشنهاد و با راهنماییهای ارزندۀ ایشان سامان پذیرفت، تشکر و قدردانی نمایم.

نیز وظیفۀ خود می دانم مراتب سپاس و قدردانی خود را از استاد ارجمند حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای حسن نقی زاده که این رساله را با دقّت نظر مطالعه کرده و با طرح دیدگاههای عالمانۀ خود همواره الهام بخش من بودند، ابراز نمایم. روشن است که این پژوهش بدون رهنمودها و نظرات آن بزرگواران به ثمر نمی رسید.

همچنین سپاسمندی خود را از استادان ارجمند و بزرگوارانی که مصدّع اوقات شریفشان بودم، و پدر و مادر عزیزم که هماره پشتیبان و یاورم بوده اند، ابراز می نمایم. از خداوند متعال سعادت و