1-1-معرفی اهمیت مناطق ساحلی.. 2
1-1-معرفی اهمیت مناطق ساحلی.. 3
1-1-1- ابعاد و اندازه سواحل و مناطق ساحلی جهان.. 3
1-1-2- اکوسیستمهای ساحلی.. 4
1-1-3- ارزش و اهمیت اقتصادی منابع اکوسیستمی.. 4
1-1-4- انواع منابع و کاربردهای مناطق ساحلی.. 4
1-2-ضرورت حفاظت از مناطق ساحلی.. 6
1-2-1-حفاظت سواحل.. 7
1-2-2-انواع طرحهای حفاظت از سواحل.. 7
1-3- تشریح مناطق ساحلی استان گیلان و منطقه بندی آن.. 8
1-3-1- تحلیل موقعیت استان.. 8
1-3-2-سواحل دریای خزر در استان گیلان.. 11
1-3-3-ویژگیهای اقلیمی استان گیلان (دما-رطوبت-باد). 16
1-3-4-منطقه بندی پیشنهادی جهت بکارگیری در مدل تاپسیس… 21
1-3-5-معرفی اقلیمی مناطق ساحلی استان گیلان.. 22
1-3-5-1-منطقه اول ( آستارا). 22
1-3-5-2-منطقه دوم: تالش(طوالش). 33
1-3-5-3-رضوانشهر. 34
1-3-5-4-بندرانزلی.. 34
1-3-5-5-رشت… 46
1-4-معرفی انواع و تشریح عملکرد موجشکنها.. 67
1-4- موج شکنهای صندوقه ای پوشیده شده با بلوک بتنی مستهلک کننده موج.. 73
1-4-4-طریقه دیگرتقسیم بندی موج شکنها براساس نوع سازه ای.. 73
1-5-معرفی معیارهای موثر در جانمایی موج شکن.. 75
1-6-تشریح معیارهای موثر در جانمایی موج شکن.. 76
1-7-معرفی و تشریح مدل تاپسیس.. 126
فصل دوم :مروری بر تحقیقات انجام شده
مروری بر تحقیقات انجام شده.. 129
مروری بر تحقیقات انجام شده.. 130
فصل سوم : روش تحقیق
روش تحقیق :.. 134
3-1-وزندهی معیارهای موثر در جانمایی موج شکن.. 135
3-2-مقداردهی معیارهای موثردر جانمایی موج شکن در مناطق ساحلی استان گیلان.. 136
3-3-بکارگیری معیارهای جانمایی موج شکن در مدل تاپسیس.. 149
فصل چهارم : نتایج
نتایج:.. 163
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری:.. 164
منابع و مآخذ:.. 166
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول( 1-1): سهم واحدهای طبیعی تشکیل دهنده استان گیلان.. 9
جدول(1- 1): منطقه بندی مناطق ساحلی دریای خزر در استان گیلان 22
جدول( 1-2 ): جانمایی موج شکن ها.. 75
جدول(1-3): وضعیت مورفودینامیكی ساختارهای رسوبی بستر سواحل جنوبی دریای خزر.. 85
جدول (1-4) وضعیت عوارض مورفودینامیكی در ناحیه بخش خشك ساحل. 86
جدول شماره (1-5): فراوانی زمانی سیستمهای اثر گذار بر سواحل جنوبی دریای خزر.. 104
جدول شماره (1-6): منشأ و فراوانی سامانه های مؤثر بر ترازهای توفانی سواحل جنوبی دریای خزر.. 105
جدول شماره (1-7): ویژگی های عمده تراز توفانی، فراوانی سامان ههای مؤثر و ویژگی های مسیرحركتی در هریك از خوشه ها.. 108
جدول (1-8) : سرعت جریانات دریایی m/m در خزر جنوبی سرعت میانگین و حداکثر جریان آب و جهت آن در شمال انزلی.. 119
جدول 3-1-مقادیروزنی معیارهای موثر در جانمایی موج شکن.. 135
جدول( 3-2): مقدار معیار شیب بستر (ماهیت منفی).. 136
جدول(3-3): مقداری معیار طوفانی بودن دریا (ماهیت منفی).. 136
جدول (3-4): مقدار معیار ارتفاع موج دریا (ماهیت منفی).. 137
جدول (3-5): مقداری معیار جریانهای دریایی (ماهیت منفی).. 137
جدول( 3-6): مقدار معیار شدت باد (ماهیت منفی).. 138
جدول(3- 7): مقدار معیار شرایط پی و جنس خاک بستر دریا (ماهیت مثبت) 138
جدول (3-8): مقدار معیار میزان رسوبات ساحلی (ماهیت منفی).. 139
جدول (3-9) :مقداری معیار دسترسی به مصالح ساختمانی (ماهیت مثبت) 139
جدول( 3-10): مقدار معیار کاربری موج شکن (ماهیت مثبت).. 140
جدول (3-11) : مقدار معیار عوامل اقتصادی و سیاسی (ماهیت مثبت) 140
جدول (3-12): مقدار معیار اثرات زیست محیطی و اکوتوریسم (ماهیت منفی).. 141
جدول( 3-13):مقدار معیار محدوده بندر وتعداد و ابعادو سهولت تردد کشتیها (ماهیت مثبت).. 141
جدول (3-14) : معیار توسعه آتی بندر (ماهیت مثبت).. 142
جدول(3-15): مقدار معیار هزینه تعمیر و نگهداری (ماهیت منفی) 142
جدول(3-15): مقدار معیاراستفاده تفریحی از بنادر و موج شکنها (ماهیت مثبت).. 143
جدول(3-17): مقدار معیار احتمال لایروبی آتی محوطه بندری (ماهیت منفی).. 143
جدول(3-18) : مقدار معیار وجود بندرگاه های مجاور (ماهیت منفی) 144
جدول( 3-19) : مقدار معیار میزان بالاامدگی دریاsetupوپیشروی موج در ساحلrunup (ماهیت منفی).. 144
جدول3(-20) مقدار معیار احتمال پدیده انعکاس در مجاورت موج شکن (ماهیت منفی).. 145
جدول(3-21) : مقدار معیار مدل شکست امواج در ناحیه ساحلی (ماهیت منفی).. 145
جدول (3-22) : مقدار معیار ارضای معیارهای ایین نامه ای طراحی بنادر(نوسان آب در محدوده بندر)(ماهیت منفی).. 146
جدول(3-23) : مقدار معیاراقلیمی(دما) (ماهیت منفی).. 146
جدول(3-24) : مقدارمعیار اقلیمی(رطوبت) (ماهیت منفی).. 147
جدول(3-25) : مقدارمعیار ارتباطات تجاری با همسایگان (ماهیت مثبت) 147
جدول(3-26):مقدارمعیار لرزه خیزی (ماهیت منفی).. 148
فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار( 1-1): میانگین دمای ماهانه در استان گیلان.. 17
نمودار( 1-2): نقشه همدمای استان گیلان ( 2000- 1976 ) (كمانگر،1382).. 17
نمودار(1-3): میانگین رطوبت نسبی ماهانه در استان گیلان.. 18
نمودار (1-4): نقشه همباران استان گیلان ( 2000-1976 ) (كمانگر،1382) 19
نمودار (1-5): درصد فصلی بارش در استان گیلان.. 20
نمودار (1-6): حداكثر بارش روزانه شهرهای پرباران استان گیلان 21
نمودار(1-7): تغییرات ماهانه دمای میانگین آستارا.. 25
نمودار (1-8): تغییرات فصلی دمای آستارا.. 25
نمودار (1-9): روند تغییرات سالانه دمای آستارا.. 25
نمودار (1-10): تغییرات ماهانه رطوبت میانگین آستارا.. 26
نمودار (1-12): روند تغییرات سالانه رطوبت آستارا.. 26
نمودار (1-11): تغییرات فصلی رطوبت آستارا.. 26
نمودار (1-13): میانگین ماهانه بارندگی آستارا.. 27
نمودار(1-14):میانگین فصلی بارندگی آستارا.. 27
نمودار(1-15): روند تغییرات مجموع بارندگی سالانه آستارا.. 27
نمودار (1-16): میانگین ماهانه تعداد روزهای بارانی آستارا.. 28
نمودار (1-17): روند تغییرات سالانه تعداد روزهای بارانی آستارا 28
نمودار (1-18): حداكثر بارندگی 24 ساعته آستارا.. 28
نمودار( 1-19): میانگین ماهانه تعداد روزهای صاف آستارا.. 29
نمودار( 1-20): میانگین ماهانه تعداد روزهای نیمه ابری آستارا 29
نمودار (1-21): میانگین ماهانه تعداد روزهای تمام ابری آستارا 29
نمودار(1-22): میانگین ماهانه تعداد روزهای یخبندان آستارا.. 30
نمودار (1-23): روند تغییرات سالانه تعداد روزهای یخبندان آستارا 30
نمودار (1-24): میانگین ماهانه تعداد ساعات آفتابی آستارا.. 30
نمودار (1-25): روند تغییرات سالانه تعداد ساعات آفتابی آستارا 31
نمودار (1-26): میانگین ماهانه فشار هوای ایستگاه آستارا.. 31
نمودار (1-27): روند تغییرات سالانه فشار هوای ایستگاه آستارا 31
نمودار (1-28): میانگین ماهانه سرعت باد آستارا.. 32
نمودار (1-29): روند تغییرات سالانه سرعت باد آستارا.. 32
نمودار (1-30): میانگین فصلی باد آرام آستارا.. 32
نمودار (1-31) : نمودار تغییرات ماهانه دمای میانگین بندرانزلی 37
نمودار (1-32): نمودار تغییرات فصلی دمای بندرانزلی.. 38
نمودار (1-33): نمودار روند تغییرات سالانه دمای بندرانزلی.. 38
نمودار (1-34): نمودار روند تغییرات سالانه رطوبت بندرانزلی.. 38
نمودار (1-35): نمودار تغییرات فصلی رطوبت بندرانزلی.. 39
نمودار (1-36): نمودار میانگین فصلی بارندگی بندرانزلی.. 39
نمودار (1-37) : نمودار میانگین ماهانه بارندگی بندرانزلی.. 39
نمودار (1-38): نمودار روند تغییرات مجموع بارندگی سالانه بندرانزلی 40
نمودار (1-39): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای بارانی بندرانزلی.. 40
نمودار (1-40): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد روزهای بارانی بندرانزلی.. 40
نمودار (1-41): نمودار حداكثر بارندگی 24 ساعته بندرانزلی.. 41
نمودار (1-42): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد ساعات آفتابی بندرانزلی.. 41
نمودار (1-43): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای نیمه ابری بندرانزلی.. 41
نمودار (1-44): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای تمام ابری بندرانزلی.. 42
نمودار( 1-45): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای یخبندان بندرانزلی.. 42
نمودار (1-46): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد روزهای یخبندان بندرانزلی.. 42
نمودار( 1-47): نمودار میانگین ماهانه تعداد ساعات آفتابی بندرانزلی 43
نمودار (1-48): نمودار روند تغییرات سالانه فشار هوای ایستگاه انزلی 43
نمودار (1-49): نمودار روند تغییرات سالانه سرعت باد بندرانزلی 43
نمودار (1-50): نمودار میانگین ماهانه سرعت باد بندرانزلی.. 44
نمودار (1-51): نمودار میانگین ماهانه فشار هوای ایستگاه انزلی 44
نمودار (1-52): نمودار میانگین ماهانه دمای آب و دمای هوای انزلی 44
نمودار (1-53): نمودار میانگین فصلی باد آرام بندرانزلی.. 45
نمودار (1-54): نمودار میانگین ماهانه شوری آب در بندر انزلی 45
نمودار (1-56): نمودار میانگین ماهانه تفاضل دمای آب و هوا در انزلی 46
نمودار (1-57): نمودار میانگین ماهانه PH آب در بندر انزلی.. 46
نمودار(1-58) : نمودار تغییرات ماهانه دمای میانگین رشت.. 49
نمودار (1-59): نمودار تغییرات فصلی دمای رشت.. 50
نمودار( 1-60): نمودار روند تغییرات سالانه دمای رشت.. 50
نمودار( 1-61): نمودار تغییرات ماهانه رطوبت میانگین رشت.. 50
نمودار( 1-62): نمودار تغییرات فصلی رطوبت رشت.. 51
نمودار( 1-63): نمودار روند تغییرات سالانه رطوبت رشت.. 51
نمودار( 1-64): نمودار میانگین ماهانه بارندگی رشت.. 51
نمودار( 1-65):نمودار میانگین فصلی بارندگی رشت.. 52
نمودار( 1-66) : نمودار روند تغییرات مجموع بارندگی سالانه رشت 52
نمودار (1-67): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای بارانی رشت 52
نمودار( 1-68): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد روزهای بارانی رشت 53
نمودار( 1-69): نمودار حداكثر بارندگی 24 ساعته رشت.. 53
نمودار( 1-70): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای صاف رشت.. 53
نمودار( 1-71): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای نیمه ابری رشت 54
نمودار( 1-72): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای تمام ابری رشت 54
نمودار( 1-73): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای یخبندان رشت 54
نمودار( 1-74): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد روزهای یخبندان رشت 55
نمودار( 1-75): نمودار میانگین ماهانه تعداد ساعات آفتابی رشت 55
نمودار(1-76): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد ساعات آفتابی رشت 55
نمودار( 1-77): نمودار میانگین ماهانه فشار هوای ایستگاه رشت 56
نمودار( 1-78) : نمودار روند تغییرات سالانه فشار هوای ایستگاه رشت 56
نمودار (1-79): نمودار میانگین ماهانه سرعت باد رشت.. 56
نمودار( 1-80): نمودار روند تغییرات سالانه سرعت باد رشت.. 57
نمودار( 1-81) : نمودار میانگین فصلی باد آرام رشت.. 57
نمودار( 1-82) : تغییرات ماهانه دمای میانگین لاهیجان.. 61
نمودار( 1-83): تغییرات فصلی دمای لاهیجان.. 61
نمودار( 1-84): روند تغییرات سالانه دمای لاهیجان.. 61
نمودار (1-85): میانگین ماهانه رطوبت نسبی لاهیجان.. 62
نمودار (1-86): میانگین فصلی رطوبت نسبی لاهیجان.. 62
نمودار( 1-87): تغییرات سالانه رطوبت نسبی لاهیجان.. 62
نمودار (1-88) : نمودار میانگین ماهانه بارندگی لاهیجان.. 63
نمودار (1-89): نمودار میانگین فصلی بارندگی لاهیجان.. 63
نمودار( 1-90): نمودار روند تغییرات مجموع بارندگی سالانه لاهیجان 63
نمودار( 1-91): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای بارانی لاهیجان 64
نمودار (1-92): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد روزهای بارانی لاهیجان.. 64
نمودار(1-93): حداكثر بارندگی 24 ساعته لاهیجان.. 64
نمودار (1-94): نمودار میانگین ماهانه تعداد روزهای یخبندان لاهیجان 65
نمودار (1-95): نمودار روند تغییرات سالانه تعداد روزهای یخبندان لاهیجان.. 65
نمودار (1-95): نمودار ترازهای توفانی قابل مشاهده از مشاهدات ساعتی سواحل جنوبی دریای خزر.. 97
نمودار (1-96): نمودار رابطه تغییرات تراز آب دریا(Δhc) با دوره میانگین داده های اولیه.. 97
نمودار (1-97): دندروگرام تحلیل خوشه ای نقشه های همدیدی زمان رخداد تراز توفانی بالاتر از50 سانتیمتر.. 98
نمودار (3-1) امتیاز مناطق مورد بررسی جهت احداث موج شکن (خروجی مدل تاپسیس).. 161
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل(1-1): نقشه سیاسی استان گیلان.. 10
شکل( 1-2 ): نقشه گیلان.. 21
شکل(1-8): نقشه منطقه لنگرود.. 66
شکل(1-3): ریخت شناسی بستر دریای خزر (The Caspian Sea, 1987)… 80
شکل( 1-4 ): منطقه ریخت شناسی ساحلی.. 82
(شكل 1-5)… 84
شكل (1-6) سوراخ های زیستی روی بستر دریای خزر.. 85
شکل(1-7): انواع موجك های ماسه ای در منطقه مورد بررسی.. 86
شکل (1-8): نقشه عمق سنجی دریای خزر.. 90
شکل (1-9): تغییرات مورفولوژیکی دهانه رودخانه سفیدرود در دریای خزر.. 91
شکل (1-10): سهم رودخانه های حاشیه خزر در ورود آب به حوضچه دریای خزر.. 92
شکل (1-11: دریای طوفانی).. 92
شکل(1-12): اثر مد توفان بر سطح دریا و مد نجومی.. 94
شکل (1-13): نقشه محدوده مورد مطالعه و موقعیت ایستگا ههای ترازسنجی 96
شکل (1-14): الگوهای گردشی سطح 500 و 1000 میلیبار مؤثر بر ترازهای توفانی بیش از 5/0.. 101
شکل شماره (1-15): میانگین مسیرهای عمده سیستم ها با منشا ده گانه 106
شکل شماره (1-16):میانگین مسیرهای عمده رودبادهای 500 هكتوپاسكال 106
شکل شماره (1-17): مسیرهای ده گانه سامانه های موثر بر ترازهای توفانی بیش از 50 سانتیمتر.. 107
شکل شماره (1-18): جزر و مد.. 108
شکل شماره (1-19): تصاویر جز و مد.. 110
شکل شماره (1-20): نمای نزدیك از مش محاسباتی در جنوب دریای خزر.. 112
شکل شماره (1-21): اصلاحات اعمال شده به جهت و سرعت باد مدل ECMWF Operational 113
شکل (1-22): سری زمانی ارتفاع موج و نمودار پراكندگی داده های مدل در مقایسه با بویه امیرآباد در مارس و آوریل 2002. 114
شکل (1-23): گلموج حاصل از مدلسازی و اندازه گیری در محل بویه نكادر سال 1992.. 115
شکل (1-24): نمودار پراكندگی ارتفاع موج حاصل از مدلسازی و داده های ماهواره ای برای نقطه Tr-2-3. 115
شکل (1-25): ارتفاع موج به متر در دوره بازگشت 100 ساله بر اساس توزیع TGUM/ ML (بخش جنوبی خزر).. 116
شکل (1-26) جریان های آبی در دریای خزر.. 117
شکل (1-27) : پراکنش رسوب های سطحی در کف دریای خزر.. 118
شکل (1-28) : بنادر و شهرهای ساحلی دریای خزر.. 118
شکل (1-29) : جریان های دریایی در دریای خزر (ماخذ دکتر امین سحابی) 119
شکل (1-30) :گلباد ایستگاه های هواشناسی استان گیلان.. 122
شکل (1-31) : ایستگاه آستارا.. 123
شکل (1-32): ایستگاه تالش.. 123
شکل (1-33): ایستگاه انزلی.. 124
شکل (1-34) : ایستگاه رشت – فرودگاه.. 124
شکل (1-35) : ایستگاه رشت – کشاورزی.. 125
شکل (1-36) : ایستگاه كیاشهر (آستانه).. 125
شکل (1-37) : کانون سطحی زمین لرزه فیرزو آباد.. 126
فهرست نقشه ها
عنوان صفحه
نقشه (1-1): نقشه منطقه آستارا.. 23
نقشه (1-2): نقشه منطقه تالش.. 33
نقشه (1-3): نقشه منطقه رضوانشهر.. 34
نقشه( 1-4): نقشه منطقه بندرانزلی.. 34
نقشه(1-5): نقشه منطقه رشت.. 46
نقشه( 1-6 ): نقشه منطقه آستانه اشرفیه.. 58
نقشه( 1-7): نقشه منطقه لاهیجان.. 59
نقشه(1-9):نقشه منطقه رودسر.. 67
چکیده
موج شكن ها سازه هایی هستند كه بنادر را در برابر اثرات ویران كننده امواج دریاها حفاظت میكنند. تاریخ ساخت موج شكن ها به 4000 الی 5000 سال پیش میرسد. فینیقی ها اولین كسانی بودند كه اقدام به ساخت موج شكن های اولیه نمودند. در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم موج شكن های مشابهی ساخته شد كه بر اثر حوادث و خرابی های زیادی كه به بار آوردند همگی از نظر مهندسی مردود شناخته شدند. دو موج شكن الجیز (ALGIERS) و كاتانیا (CATANTA) از این نمونه اند. كه هر دو به علت لغزیدن تخته سنگهایشان بر روی یكدیگر بكلی ویران گشتند. لذا برای مقابله با چنین خرابیها لازم آمد تا مطالعاتی در این زمینه انجام گیرد. موج شكن ها سازه های دیواره ای شكلی هستند كه با استهلاك انرژی امواج , حوضچه آرامشی در سمت ساحلی خود ایجاد می نمایند .از محیط آرام ایجاد شده بوسیله بازوهای موج شكن استفاده های دیگری نیز می شود كه از آن جمله می توان باراندازی , و باربرداری و عملكرد ایمن شناورها و نیز حفاظت از تسهیلات بندری و مناطق و گردشگاه های ساحلی را بر شمرد . علاوه بر موارد فوق الذكر موج شكن ها می توانند با بهبود شرایط ورودی بنادر و هدایت جریانهای دریائی و ایجاد ترازهای متفاوت آب, روند رسوبگذاری را كنترل نمایند. برای طراحی و جانمایی موج شکن علاوه بر بررسی ضروریت طرح، انجام عملیات هیدروگرافی و مطالعات و جمع آوری اطلاعات مربوط به عمق آب و مقدار و ارتفاع جذر و مد- ارتفاع متوسط امواج- جهت وزش باد های موسمی – میزان قدرت و نوع طوفانهای دریایی در منطقه- جهت و شدت وزش باد غالب- مطالعه بستر دریا بوسیله گمانه زنی و تعیین میزان و ارتفاع لای و رسوبات و همچنین تعیین نوع بستر(بستر سنگی یا بستر ماسه ای) موردنیاز میباشد. با بدست آوردن تمامی اطلاعات مذکور، طراحی با مد نظر قرار دادن این داده ها و همچنین بر اساس کارایی مورد نیاز موج شکن از لحاظ وسعت مورد نیاز حوضچه میزان سطح آب خور حوضچه جهت استفاده نوع کاربری و تعداد و تناژ نوع شناور هایی که برای استفاده از حوضچه یا وسعت محدوده ساحل حفاظتی مد نظر کارفرما میباشد و در واقع براساس نوع کاربری تعریف شده توسط کارفرما، اقدام به جانمایی و طراحی موج شکن مینماید. در این تحقیق سعی برآن است که بامنطقه بندی مناطق ساحلی براساس معیارهای دارای اولویت فوق با بکارگیری مدل تصمیم گیری چند معیاره TOPSIS مکانهای دارای اولویت احداث موج شکن براساس منطقه بندی ساحلی را مشخص نماییم.
فصل اول :
کلیات تحقیق
1-1-معرفی اهمیت مناطق ساحلی
دریاها و اقیانوسها بیش از 60 درصد از سطح زمین رامی پوشانند و متجاوز از 97 درصد آب موجود در کره زمین را در خودجای داده و نقشی حیاتی درچرخه انرژی وغذایی ایفامی کنند. انسانها برای بسیاری ازمسایل بویژه انرژی و موادمعدنی به دریاهاواقیانوسهاوابسته اند. دریاهاواقیانوسهاسکونتگاه موجودات زنده ومنبع غذایی بسیارمهم هستند . دریاهاواقیانوسها همچنین محلی برای تفریح، یادگیری ، تقویت قوای تخیل و ابداع در انسانها هستند . بسیاری از منابع مهم دریاها و اقیانوسها در نزدیک سواحل آنها متمرکز هستند . در سال 1997 تقریباً 601 میلیون نفر دارند در سواحل یا در نزدیکی سواحل واقع شده بودند.درصد شهرهای جهان که هر کدام جمعیتی بیش از 6بررسی منابع ساحلی جهان و آشنایی با آن برای کلیه کسانی که در سطوح مختلف درگیر مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی هستند مهم و ضروری است . در حقیقت بخش اعظمی مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی بر محور نحوه بهره برداری درست وحفاظت از این منابع استوار است . اکوسیستمهای ساحلی منابع زاینده زیست محیطی هستند که نقش بسیار تاثیرگذاری در حیات کره زمین ایفا می نمایند.مناطق ساحلی به دلیل برخورداری از انواع منابع طبیعی و غیر طبیعی موجود در آنها دارای ارزش و اهمیت بالای اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی می باشند و دارای ارزش اقتصا دی بسیار بالایی هستند که در برخی از موارد اقتصاد کشورها و جوامع به شدت به آن وابسته است . از نظر زیست محیطی مناطق ساحلی به دلیل دارا بودن اکوسیستمهای مولد و حساس دارای اهمیت وارزش فوق العاده ای می باشند.
مناطق ساحلی جهان را از زوایای مختلف می توان مورد توجه و بررسی قرار داد:
1-1-1- ابعاد و اندازه سواحل و مناطق ساحلی جهان
سواحل جهان طولی به اندازه 1634701 کیلومتر دارند . مساحت سواحل از خط ساحلی تا فلات قاره (عمق دویست متری ازخط ساحلی)بالغ بر 242811 هزار کیلومتر مربع و مساحت قلمرو سرزمینی مجموع کشورها 18869هزار کیلومتر مربع میباشد. مساحت منطقه ویژه انحصاری کشور ها در حدود 1021084هزار کیلومتر مربع است . بر اساس آخرین اطلاعات موجودنزدیک به 39 درصد جمعیت جهان در فاصله 100 کیلومتری از سواحل زندگی می کنند .
1-1-2- اکوسیستمهای ساحلی
خصوصیات سواحل ، اطلاعات پایه و مرجعی برای ارزیابی اکوسیستم های ساحلی و نحوه مدیریت آنها ارائه می دهند.
1-1-3- ارزش و اهمیت اقتصادی منابع اکوسیستمی
ارزش گذاری اقتصادی برای اکوسیستمها و خدماتی که ارائه می دهند کار سخت و پیچیده ای است . با این حال عده ای ازدانشمندان و اقتصاددانان کوشیده اند با بهره گرفتن از روش های گوناگون برآوردهایی از ارزش کالاها و خدمات اکوسیستمها تهیه انجام داده اند . بر (Costanza et al., 1997) نمایند. یکی از این موارد، مطالعه ای است که کوستانزا و دیگران در سال 1997اساس این مطالعات ارزش سالانه خدمات اکوسیستمی ارائه شده توسط کل اکوسیستمهای موجود در بیوسفر چیزی بین 16 تا 33تریلیون دلار آمریکا برآورد شده است که نزدیک به 8/1 برابر بزرگتر از ارزش تولید ناخالص ملی کل کشورهای جهان است.تشکیل خاک به دلیل اهمیتی که برای کشاورزی دارد از پر ارزش ترین خدمات اکوسیستمی است . خدمات تفریحی و تنظیم و عرضه آب در رده بعدی قرار دارند .بدیهی است سهم قابل توجهی از این خدمات توسط اکوسیستم های ساحلی ارائه می شوند.
1-1-4- انواع منابع و کاربردهای مناطق ساحلی
کاربری های ساحلی انواع متعددی دارند ولی در یک تقسیم بندی کلی می توان آنها را به چهار دسته تقسیم بندی نمود . این چهار دسته عبارتند از:
الف) استخراج منابع
صید و صیادی
جنگلداری
نفت و گاز
معدن
ب) زیرساختها
حمل و نقل
بنادر
اسكله هاوموجشکنها
دفاع و حفاظت ساحلی
ج)توریسم و اوقات فراغت
د)حفاظت و نگهداری از تنوع زیستی
منابع ساحلی را می توان به دو دسته منابع تجدید شونده و تجدید ناپذیر تقسیم بندی نمود.
-استخراج منابع ( صید و صیادی)
منابع تجد ید شونده ساحلی عمدتا منابع شیلا تی هستند که توسط صید تجاری و صید تفریحی و پرورش آبزیان بهره برداری می شوند .
-استخراج منابع (منابع جنگلی)
منابع جنگلی یکی دیگر از منابع تجدید شونده در مناطق ساحلی هستند که عمدتاً بر روی استخراج و بهره برداری از جنگلهای مانگرو استوار است . مانگرو به طور تار یخی منبعی برای سوخت، ساخت لوازم خانگی و سا یر استفاده ها در مناطق ساحلی بوده است ولی طی سالهای اخیر بهره برداری بی رویه از آن بویژه برای سوخت بطور روز افزونی در حال افزا یش بوده است .
-استخراج منابع (منابع نفت و گاز)
مکتب «وابستگی» از دل نقد مکتب «نوسازی» کلاسیک و نو و به عنوان صدایی از «پیرامون» متولد شد. در مقابل نوسازی که دلایل عقب ماندگی را «درونی» معرفی می کرد، مکتب وابستگی این دلایل را «بیرونی» دانست. این رهیافت نیز درپی تجارب ناموفق و اثبات ناکارآمدیها در پاسخ به نقدهای متنوع به تجدید نظرهای وسیعی تن داد و به این ترتیب مکتب «وابستگی نو» به وجود آمد.
رهیافت «مارکسیسم کلاسیک» با مدنظر قـــراردادن فـرضیه «تکامل» حتی برخی از جنبه های استعمار را مثبت تلقی می کرد. «نومارکسیست ها» با نقد بخشی از میراث مارکسیسم، سعی کردند که باتوجه به واقعیتها قرائتی روزآمد از این اندیشه عرضه کنند.
بنابراین، مکتب نوسازی، وابستگی و مارکسیسم عمده ترین رهیافتهای توسعه درجهان سوم بوده اند. در این مکتبها اغلب با نگاهی اقتصادی به فرایند توسعه، فرهنگ و سیاست عملاً مــــورد غفلت قرارگرفته بود. این نظریه پردازیها طوری صورت گرفته بود که فراموش شده بزرگ آن انسان بود، حال آنکه توسعه به نام او آغاز شده بود.
درحال حاضر، مفروضات کهن در برابر تجارب کشورها و نیز ظهور تحولات فکری و اجتماعی جدید رنگ باخته اند. «توسعه پایدار» درجهان متحول کنونی، با نگاهی به قرن بیست و یکم تولد یافته و در این مناظره اقتصاد، سیاست، فرهنگ، محیط زیست، امنیت، آموزش، بهداشت، اخــلاق و غیره در کنار هم موردتوجه قرار گرفته اند. «توسعه پایدار» انسان محور است و باتوجه به گستردگی مباحث و قابلیتهای بسیار آن به سرعت به مهمترین مناظره کنونی و نیز یکی از مهمترین چالشهای قرن بیست و یکم تبدیل شده است.
توسعه پایدار گستره نوینی است که در واپسین سالهای قرن بیست و یکم فراراه بشر گشوده شد و از آن رو که انسان را محور و بقای عزتمند او را هدف قرار داده بود، به زودی فراگیر شد و بر دلها نشست.
در گذشته، انسانها، شاید به غریزه، دریافته بودند که رمز بقای آنها درگرو هماهنگی با طبیعت است و آموخته بودند که زوال طبیعت زوال آنهاست. لیکن در یکی دو قرن اخیر، با اوج گیری توانائیهای ابزاری بشر، تعـادل زیست محیطی قرون گذشته به زیان طبیعت برهم خورد. لطمات وارده بر طبیعت در این دوران ابعاد گسترده و غیرقابل جبرانی یافت و در ربع آخر قرن بیستم به یک معنا از مرز فاجعه نیز گذشت. جهان سوم که قرار بود درنتیجه «مراحل تــوسعه» به رشد، رفاه و آزادی نائل شود، آشفته تـــر از پیش، گرفتار در فقر، نابرابری، بی عدالتی و عقب ماندگی شد و اوضاع به مراتب شکننده تر و نابسامان تر از گذشته شد.
توسعه پایدار عرصه نوینی است که همزمان هم سیاست و فرهنگ را موردتوجه قرار می دهد و هم بر رونق اقتصاد و تجارت و صنعت تاکید می ورزد. هم از محیط زیست و همزیستی با طبیعت حمایت می کند و هم از حقوق برابر انسانها، هم به مسائل داخلی کشورها می پردازد و هم به مسائل بین المللی. واقعیت این است که پایداری درسبز فایل تبدیل به معیار شده است. زبان جدیدی در گستره این مناظره درحال تولد است که ظرفیتها، توانمندیها و راهکارهای متفاوتی را عرضه می کند. زبانی که از ضروری ترین نیازهای بشر منشأ گرفته است. همین مساله موجب شد این پژوهش به بررسی این موضوع بپردازد. در این فصل به طرح تحقیق که شامل اهمیت و بیان موضوع تحقیق و همچنین ضرورت تحقیق و سوال تحقیق و در نهایت قلمرو تحقیق و در نهایت تعاریف عملیاتی و نظری پرداخته خواهد شد.
2-1- بیان مسأله
فولاد یکی از مهم ترین صنایع در جهان بوده، بیشترین قابلیت بازیابی را داشته و خواص فیزیکی و شیمیایی متنوع و گاه منحصر به فرد، آن را به شاخص ترین ماده ی مهندسی تبدیل کرده است. فولاد تا زمانی که آسیبی به محیط زیست وارد نکند، نقش بسیار تاثیر گذاری در توسعهی پایدار جهان، از راه افزایش کیفیت سطح زندگی مردم دارد و با توجه به اینکه صنایع تولید آهن و فولاد منبع ایجاد و انتشار آلاینده های جامد، مایع و گازی به محیط زیست اند، لذا در این تحقیق به ارزیابی شاخص های توسعه پایدار صنعت فولاد پرداخته میشود که این شاخصها در سه بعد اصلی اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی میباشند از آنجا که شاخصهای گوناگونی جهت توسعه ی پایدار وجود دارند به طوری که جولازاده در کتاب «مرجع فولاد 1390 » به بررسی حدود 776 شاخص پایداری صنعت فولاد پرداخته است، لذا در این تحقیق یازده مورد از شاخصهایی که موسسه بین المللی آهن و فولاد (IISI) در سال 2003 میلادی به عنوان شاخصهای پایداری صنایع تولید آهن و فولاد برای ارزیابی عملکرد این صنایع معرفی کرد که شامل موارد زیر است بررسی میشود.
شاخص اقتصادی در چهار بعد به صورت زیر معرفی شود :
هزینه سرمایه گذاری برای فرایندها و محصولات نو(درصد درآمد در سال)
سود ناخالص عملیات(درصد در آمد در سال)
بازدهی سرمایه در گردش(درصد سرمایه در گردش در سال)
ارزش افزوده (درصد درآمد در سال)
شاخص زیست محیطی در پنج بعد به صورت زیر معرفی شد :
شدت مصرف انرژی(گیگا ژول به ازای تن فولاد خام)
شدت انتشار گازهای گلخانه ای(گازکربنیک به ازای تن فولاد خام)
بهره وری مواد اولیه(درصد در سال)
بازگشت فولاد (درصد فولاد)
سیستمهای مدیریت زیست(باز گردانده شده در سال)
شاخص اجتماعی در دوبعد به صورت زیر معرفی شد :
آموزش نیروی انسانی (روز آموزش به ازاء کارگر در سال)
مدت زمانهای هدر رفته(به ازاء یک میلیون ساعت کاری)
اما با توجه به تعریف توسعهی پایدار (توسعه پایدار به معنای تلفیق اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برای حداكثرسازی رفاه انسان فعلی بدون آسیب به توانایی نسلهای آتی برای برآوردن نیازهایشان میباشد) و با توجه به شرایط کشور در این تحقیق برای ارزیابی دقیق تر، علاوه بر اصول یازده گانه توسعه ی پایدار، سه گزینه اساسی دیگر که در سالهای اخیر صنایع کشور ما را تحت تاثیر فراوان قرارداده است بررسی میگردد که شامل:
1) قیمت سوخت مصرفی به ازای تن فولاد خام ( زیرا 15درصد از قیمت محصولات فولادی مربوط به مقدار مصرف انرژی است، و با توجه به حذف یارانه های حامل های انرژی در سال های اخیر و از آنجا که قیمت نفت بر قیمت فولاد بطور مستقیم تاثیرگذار میباشد لذا جهت ادامه رقابت در بازار، بررسی این مورد ضروری است.)
2)میزان آب مصرف شده بر حسب متر مکعب برای هر تن فولاد خام (از آنجا که از مهمترین شاخص های ایران مرکزی و استان اصفهان در حال حاضر همین موضوع آب است و متاسفانه حدود 52 درصد از طرح های فولادی در مناطقی جانمایی شده که با کمبود آب روبرو است انتظار میرفت هر برنامه ریزی در این ناحیه مطابق با خصوصیات سرزمین بوده و نیاز آبی به عنوان یکی از مهمترین مولفه ها مورد توجه باشد. لذا با توجه به کمبود آب و خشکسالی های منطقهای باید مشخص شود که مقدار واقعی آب مورد نیاز هر کارخانه چقدر و منبع تامین آب این کارخانه ها کجاست؟ و باید در نظر داشت که متوسط بارندگی در کشور ما حدود 250 میلی متر است؛ در حالی که این رقم در دنیا به بیش از 800 میلی متر میرسد. )
3)افزایش قیمت ارز به ازای درصد درآمد درسال(در سال های اخیر بانک مرکزی با راه اندازی اتاق مبادلات ارزی سعی در کنترل نرخ ارز داشت، اما با راه اندازی این اتاق نه
و ظرایف آن بر نیامده اند البته ضعف تحقیق در عرصه ی حقوق را منابع فقهی جبران نموده است و خوشبختانه با استناد به منابع فقه از سختی کار و تحقیق کاسته شد و نگارنده را ازفکر اینکه موضوع را تغییر بدهد منصرف نموده است.
کلیدواژه ؛ تأسیسات یا قواعد حقوقی، اخلاقمداری، قصد و نیّت، حسن نیّت، سوءنیّت،
فهرست مطالب
مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 1
ابعاد مسئله………………………………………………………………………………………. 4
پیشینه ی تحقیق…………………………………………………………………………………. 6
انگیزه و اهداف موضوع تحقیق…………………………………………………………………. 6
موانع و مشکلات تحقیق………………………………………………………………………… 7
طرح سؤال………………………………………………………………………………………. 7
فرضیه ی های تحقیق……………………………………………………………………………. 8
روش کار تحقیق…………………………………………………………………………………. 9
توجیه پلان………………………………………………………………………………………. 9
فصل اوّل: کلیّات در اخلاق و نهادهای مرتبط………………………………………………….. 9
گفتار نخست: شناسایی قاعده ی حقوقی و اخلاقی……………………………………………… 10
الف. مفاد قاعده ی حقوقی …………………………………………………………………….. 10
مفهوم قاعد ی حقوقی………………………………………………………………………. 10
ویژگی قاعده حقوقی……………………………………………………………………….. 10
2،1. عام و کلی بودن…………………………………………………………………………. 11
2،2. الزام آور بودن…………………………………………………………………………… 11
3،2. اجتماعی بودن…………………………………………………………………………… 11
2،4. داشتن ضمانت اجرا…………………………………………………………………….. 11
ب. مفاد قاعده ی اخلاقی……………………………………………………………………….. 11
مفهوم قاعده ی اخلاقی……………………………………………………………………… 12
ارکان قاعده ی اخلاق………………………………………………………………………. 12
2،1. تعریف حسن نیّت……………………………………………………………………….. 13
2،1،1. مفهوم لغوی حسن نیّت………………………………………………………………. 13
2،1،2. مفهوم حقوقی حسن نیّت………………………………………………………………. 13
2،2. تعریف سوء نیّت………………………………………………………………………… 14
2،2،1. مفهوم لغوی سوء نیِّت………………………………………………………………… 14
2،2،2. مفهوم حقوقی سوء نیّت………………………………………………………………. 15
ج. تفاوت قاعده ی اخلاقی و حقوقی…………………………………………………………… 16
تفاوت درهدف……………………………………………………………………………… 16
تفاوت در قلمرو…………………………………………………………………………….. 17
تفاوت در ضمانت اجرا…………………………………………………………………….. 17
گفتار دوم: رابطه ی اخلاق و نظم عمومی…………………………………………………….. 17
الف. مفهوم نظم عمومی……………………………………………………………………….. 18
مفهوم نظم عمومی در فرهنگ حقوقی…………………………………………………….. 18
مفهوم نظم عمومی در فرهنگ فقهی………………………………………………………. 18
ب. نقش اخلاق در مخالفت با نظم عمومی……………………………………………………. 19
در تحقق موضوع………………………………………………………………………….. 19
درترتّب حکم……………………………………………………………………………….. 19
آسیب های اخلاقی و نظم عمومی………………………………………………………….. 20
گفتار سوم: معرفی نهادهای حقوقی اخلاقمدار………………………………………………… 21
الف. نهادهای اخلاقمدار در قانون مدنی……………………………………………………….. 21
ضرورت مشروعیت جهت معامله………………………………………………………… 21
اداره ی مال غیر…………………………………………………………………………… 22
روابط خانوادگی مبتنی بر اخلاق………………………………………………………….. 22
ضرورت صحت معاملات…………………………………………………………………. 24
سوءاستفاده از حق و تعدی و تفریط……………………………………………………….. 24
ب. نهادهای اخلاقمدار در آیین دادرسی مدنی و اجرای احکام مدنی …………………………. 25
وظایف قضات در مواجهه با موارد نامشروع……………………………………………… 26
حقوق و وظایف طرفین دعوی در مواجهه با موارد نامشروع…………………………….. 29
برخورد قانون در موارد جعل و تقلب……………………………………………………… 30
ج. نهادهای اخلاقمدار در قانون تجارت……………………………………………………….. 33
رعایت اصل حسن نیّت در تجارت………………………………………………………… 33
1،1. تاجر با حسن نیّت……………………………………………………………………….. 34
1،2. مدیر با حسن نیّت……………………………………………………………………….. 36
1،3. سهامدار با حسن نیّت……………………………………………………………………. 38
1،4. شریک با حسن نیّت…………………………………………………………………….. 38
1،5. متصدی حمل و نقل با حسن نیّت……………………………………………………….. 39
فصل دوم: معرفی مقاصد سوء (فریبکارانه)…………………………………………………. 41
گفتار نخست: رابطه ی اخلاق حسنه و قصد تدلیس…………………………………………… 41
الف. مفاد قاعده ی تدلیس………………………………………………………………………. 41
مفهوم لغوی………………………………………………………………………………… 41
مفهوم فقهی و حقوقی………………………………………………………………………. 41
قلمرو تدلیس………………………………………………………………………………… 42
ب. نقش حسن نیّت در تدلیس………………………………………………………………….. 43
قصد فریب رکن تحقق تدلیس………………………………………………………………. 43
حسن نیّت مانع تحقق تدلیس ………………………………………………………………. 44
ج. قصد تدلیس و قصد فرار از دِین……………………………………………………………. 45
گفتار دوم: رابطه ی اخلاق حسنه و قصد غش………………………………………………… 45
مفهوم لغوی ……………………………………………………………………………….. 46
مفهوم فقهی و حقوقی………………………………………………………………………. 46
2،1. فقه امامیه………………………………………………………………………………… 46
2،2. نظام حقوق نوشته……………………………………………………………………….. 47
انواع غش………………………………………………………………………………….. 18
غش و فریب……………………………………………………………………………….. 52
قلمرو قاعده غش……………………………………………………………………………. 55
ب. نقش حسن نیّت در تحقق غش…………………………………………………………….. 58
قصد فریب رکن تحقق غش………………………………………………………………… 58
حسن نیّت مانع تحقق غش…………………………………………………………………. 60
گفتار سوم: رابطه ی اخلاق حسنه و قصد ضرر و اضرار……………………………………. 60
الف. مفاد قاعده ی لا ضرر……………………………………………………………………. 61
معنای لغوی………………………………………………………………………………… 61
مفهوم فقهی و حقوقی………………………………………………………………………. 61
ب. دلیل قاعده لاضرر…………………………………………………………………………. 63
نفی حکم ضرری…………………………………………………………………………… 63
نفی حکم ضرری از طریق نفی موضوع آن………………………………………………. 63
نهی از ضرر زدن به دیگران و خود………………………………………………………. 63
نفی ضرر جبران نشده……………………………………………………………………… 64
نهی حکومتی پیامبر(ص)………………………………………………………………….. 64
نفی تسبیب به ضرر و تسبیب به نفی اضرار……………………………………………… 64
ب. نقش حسننیّت در قاعده ی ضرر………………………………………………………….. 65
حسن نیّت و نفی حکم ضرری……………………………………………………………… 65
حسن نیّت و تحریم ضرر زدن…………………………………………………………….. 66
حسن نیّت و تدابیر دولت برای پیشگیری و جبران ضرر…………………………………. 66
گفتار چهارم: رابطه ی اخلاق حسنه و قصد تقلب نسبت به قانون…………………………….. 68
الف. مفاد قاعده ی تقلب نسبت به قانون……………………………………………………….. 68
تعریف قاعده ی تقلب نسبت به قانون………………………………………………………. 68
ب. ارکان تقلب نسبت به قانون………………………………………………………………… 69
وجود یک الزام قانونی……………………………………………………………………… 69
قصد متقلبانه……………………………………………………………………………….. 70
توسل به ابزار قانونی………………………………………………………………………. 71
ج. تقلب نسبت به قانون و«عمل صوری……………………………………………………… 71
د. تقلب نسبت به قانون و تدلیس………………………………………………………………. 73
ب. نقش حسن نیّت در انجام تقلب نسبت به قانون…………………………………………….. 74
قصد متقلبانه رکن تقلب نسبت به قانون……………………………………………………. 74
حسن نیّت مانع پیدایش رکن معنوی تقلب نسبت به قانون…………………………………. 74
پیش بینی تدابیری که از آثار سوء تقلب بکاهد …………………………………………… 74
فصل سوم: رابطه ی اخلاق حسنه و ضمان قهری……………………………………………. 76
گفتار نخست: رابطه ی اخلاق حسنه و قصد تعدی و تفریط………………………………….. 76
الف. مفاد قاعده ی تعدی و تفریط……………………………………………………………… 77
مبنای قاعده ی تعدی و تفریط………………………………………………………………. 77
مفهوم خاص تعدی و تفریط………………………………………………………………… 77
مفهوم عام تعدی و تفریط…………………………………………………………………… 77
ب. نقش حسن نیّت در قاعده ی تعدی و تفریط………………………………………………… 78
تعدی و تفریط و قصد………………………………………………………………………. 78
تعدی و تفریط و علم به موضوع…………………………………………………………… 81
تعدی و تفریط و علم به حکم……………………………………………………………….. 81
تعدی و تفریط و آگاهی از تعلّق مال به غیر………………………………………………. 81
گفتار دوم: رابطه ی اخلاق حسنه و قصد اتلاف و تسبیب…………………………………….. 83
الف. مفاد قاعده ی اتلاف و تسبیب…………………………………………………………….. 84
مفهوم قاعده ی اتلاف و تسبیب…………………………………………………………….. 84
انواع اتلاف ……………………………………………………………………………….. 85
ب. نقش حسن نیّت در اتلاف و تسبیب……………………………………………………….. 85
نقش قصد در تحقق اتلاف و تسبیب……………………………………………………….. 85
مدل لباس عروس آثار تحریم ها جرایم اینترنتی(سایبری) ذهن آگاهی تور کیش قیمت میلگرد تفسیر در حقوق
تور مسافرتی تور هند تور ترکیه تور تایلند تور دبی طراحی سایت تور ترکیه ساندویچ پانل تور چین رپرتاژ آگهیاقامت گرجستان بازاریابی ویروسی
جستجو برای:
کلمات کلیدی بیشتر جستجو شده :
فیزیولوژیکیکاهش ارزشمشاور خارجیولی خاص
کشور، GDP، ظرفیت تولید و ماه فروش برآورد شد. ارزیابی مدلهای ساختهشده حکایت از برتری عملکرد روش شبکه عصبی نسبت به رگرسیون خطی دارد. سپس با بهره گرفتن از برترین مدل شبکه ساخته شده برای هر محصول، سناریوهای مختلفی طراحی شده و بر اساس این سناریوها و به منظور افزایش فروش چند استراتژی بازاریابی برای شرکت ارائه گردیده است.
واژگان کلیدی:
استراتژی بازاریابی، پیش بینی فروش، شبکه عصبی مصنوعی، رگرسیون.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه. 2
1-2 بیان مسئله. 3
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق. 4
1-3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری.. 4
1-3-2 اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی.. 5
1-4 اهداف تحقیق. 5
1-4-1 هدف اصلی. 5
1-4-2 اهداف فرعی. 6
1-5 سؤالات تحقیق. 6
1-5-1 سؤال اصلی. 6
1-5-2 سؤالات فرعی. 6
1-6 روش شناسی تحقیق. 6
1-6-1 از نظر هدف.. 6
1-6-2 از نظر روش… 6
1-7 جامعه و نمونه آماری.. 7
1-8 ابزار گردآوری داده ها 7
1-9 شیوه تحلیل دادهها 7
1-10 قلمرو تحقیق. 7
1-10-1 قلمرو زمانی تحقیق. 7
1-10-2 قلمرو مکانی تحقیق. 7
1-10-3 قلمرو موضوعی تحقیق. 7
1-11 واژگان کلیدی تحقیق. 8
1-12 چارچوب کلی تحقیق. 9
فصل دوم: ادبیات تحقیق
2-1 مقدمه. 11
2-2 استراتژی بازاریابی. 12
2-2-1 آمیخته بازاریابی. 13
2-2-2 رکود اقتصادی.. 14
2-2-3 تأثیر رکود بر استراتژی های بازاریابی. 15
2-2-4 ماتریس رشد (شبکه توسعه محصول/بازار) 15
2-2-5 انتخاب استراتژی توسعه بازار-محصول…………………………………………………………………..16
2-2-6 استراتژی محصول…………………………………………………………………………………………17
2-2-7 مفهوم و مؤلفه های استراتژی ظرفیت ……………………………………………………………………20
2-2-7 تعریف و تبیین جایگاه استراتژی ظرفیت………………………………………………………………….22
2-3 پیشبینی. 26
2-4 پیشبینی فروش.. 27
2-5 انتخاب روش پیشبینی. 28
2- 6 روشهای پیشبینی. 30
2-6-1 روشهای کیفی پیشبینی. 30
2-6-2 روشهای کمی پیشبینی. 31
2-7 پیشبینی با هوش مصنوعی. 32
2-8 شبکه عصبی. 33
2-9 مفهوم شبکه عصبی. 35
2-10 مؤلفههای اساسی شبکه عصبی. 36
2-10-1 مجموعهای از نرون ها (گرهها) 36
2-10-2 اتصالات بین نرون ها 37
2-11 ساختار شبکه. 37
2-11-1 مدل نرون با یک ورودی.. 37
2-11-2 مدل نرون با چند ورودی.. 38
2-12 توابع انتقال. 39
2-13 نرمال سازی دادهها 40
2-14 مجموعه دادههای آموزش و آزمون. 41
2-15 آموزش با نظارت.. 42
2-16 آموزش بدون نظارت.. 43
2-17 توابع آموزش.. 44
2-18 الگوریتم پس انتشار خطا 44
2-19 شبکه پرسپترون. 45
2-20 شبکه عصبی RBF. 47
2-21 مزایای شبکههای عصبی. 48
2-22 کاربرد شبکههای عصبی مصنوعی در مدیریت.. 49
2-23 روش رگرسیون خطی چند متغیره 51
2-24 شاخصهای اندازه گیری خطای پیشبینی. 52
2-25 مقایسه تحلیل شبکه عصبی و تحلیل رگرسیون. 54
2-26 مرور مطالعات انجام شده در زمینه پیشبینی. 55
2-27 جایگاه تحقیق حاضر. 61
2-28 پیشینه تحقیق. 62
2-28-1 سوابق تحقیقاتی داخل کشور 62
2-28-2 سوابق تحقیقاتی خارج از کشور 66
2-29 جمع بندی. 70
فصل سوم: روش تحقیق
1-3 مقدمه. 73
3-2 روش شناسی تحقیق. 73
3-2-1 طبقهبندی انواع تحقیق بر مبنای هدف.. 74
3-2-2 طبقهبندی انواع تحقیق بر مبنای روش… 74
3-3 مراحل انجام تحقیق. 75
3-4 روش گردآوری داده ها 77
3-5تعیین شاخصهای مؤثر بر فروش.. 78
3-6 روش تجزیه و تحلیل داده ها 81
3-7 معیارهای ارزیابی عملکرد 81
3-8 کلیاتی در مورد شرکت ملی صنایع مس ایران. 82
3-8-1 تاریخچه شرکت.. 82
3-8-2 محصولات شرکت ملی صنایع مس ایران. 83
3-9 جمع بندی.. 83
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1 مقدمه. 85
4-2 انتخاب محصول جهت انجام پیشبینی. 85
4-3 جمعآوری داده ها 86
4-4 طراحی مدل شبکه عصبی. 87
4-4-1 نرمال سازی داده ها 87
4-4-2 انتخاب مجموعه دادههای آموزش و آزمایش شبکه. 88
4-4-3 تعیین تعداد لایهها و تعداد نرونها 88
4-4-4 ساخت مدل شبکه عصبی. 89
4-5 مدلسازی با بهره گرفتن از رگرسیون خطی چند متغیره 94
4-5-1 پیشبینی فروش داخلی کاتد. 94
4-5-2 پیش بینی فروش خارجی کاتد. 94
4-5-3 پیشبینی فروش داخلی مفتول. 95
4-6 مقایسه نتایج شبکه عصبی و رگرسیون. 95
4-7 سناریوسازی و انتخاب استراتژی بازاریابی. 96
4-7-1 سناریوسازی.. 97
4-7-2 ارائه استراتژی.. 104
4-8 نتیجهگیری.. 107
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1 مقدمه. 110
5-2 چگونگی انتخاب متغیرها 111
5-3 روش تجزیه و تحلیل دادهها 111
5-4 بحث و نتیجهگیری.. 113
5-5 نتیجهگیری کلی. 115
5-6 پیشنهادات.. 116
5-6-1 پیشنهادات حاصل از تحقیق. 116
5-6-2 پیشنهادات برای تحقیقات آتی. 116
5-7 محدودیتهای تحقیق. 117
الف) منابع فارسی. 118
ب) منابع لاتین. 122
پیوستها 127
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول(2-1). عوامل آمیخته بازاریابی…………………………………………………………………………………13
جدول(2-2). شناسایی فرصت بازار با بهره گرفتن از ماتریس رشد……………………………………………………..15
جدول(2-3). نکات قابل توجه در انتخاب استراتژیک ظرفیت………………………………………………………26
جدول(2-4). مقالات مرتبط با حوزه پیش بینی فروش………………………………………………………………55
جدول(3-1). شاخص های استفاده شده در تحقیقات مختلف……………………………………………………….78
جدول(3-2). رتبه بندی شاخصها توسط آزمون فریدمن……………………………………………………………80
جدول(4-1). مدل های طراحی شده توسط شبکه عصبی(فروش داخلی کاتد)……………………………………..90
جدول(4-2). مدل های طراحی شده توسط شبکه عصبی(فروش داخلی مفتول)……………………………………91
جدول(4-3). مدل های طراحی شده توسط شبکه عصبی(فروش خارجی کاتد)…………………………………….93
جدول(4-4). مقایسه نتایج شبکه عصبی و رگرسیون خطی برای فروش داخلی کاتد……………………………….95
جدول(4-5). مقایسه نتایج شبکه عصبی و رگرسیون خطی برای فروش خارجی کاتد……………………………..95
جدول(4-6). مقایسه نتایج شبکه عصبی و رگرسیون خطی برای فروش داخلی مفتول……………………………..95
جدول(4-7). استراتژی افزایش ظرفیت تولید برای فروش خارجی کاتد…………………………………………..105
جدول(4-8). استراتژی افزایش ظرفیت تولید برای فروش داخلی کاتد……………………………………………105
جدول(4-9). استراتژی کاهش قیمت برای فروش داخلی کاتد…………………………………………………….106
جدول(4-10). استراتژی کاهش قیمت برای فروش خارجی کاتد………………………………………………….106
جدول(4-11). استراتژی کاهش قیمت برای فروش داخلی مفتول…………………………………………………106
جدول(5-1). ساختار شبکه عصبی برای دو محصول کاتد و مفتول………………………………………………..112
جدول(5-2). مقایسه نتایج دو روش شبکه عصبی و رگرسیون خطی برای فروش داخلی کاتد………………….112
جدول(5-3). مقایسه نتایج دو روش شبکه عصبی و رگرسیون خطی برای فروش خارجی کاتد…………………112
جدول(5-4). مقایسه نتایج دو روش شبکه عصبی و رگرسیون خطی برای فروش داخلی مفتول………………….112
جدول(5-5). مقایسه نتایج تحقیق حاضر با سایر تحقیقات انجام شده در حوزه پیش بینی فروش………………. 113
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار (2-1). فراوانی مقالات پیش بینی فروش از نظر مورد مطالعاتی……………………………………………. 61
نمودار(3-1). مراحل انجام تحقیق…………………………………………………………………………………. 76
نمودار(3-2). فراوانی استفاده از شاخص های اندازه گیری خطا در مطالعات گذشته…………………………….. 81
نمودار(4-1). مقایسه عملکرد دو شبکه MLP و RBF برای فروش داخلی کاتد…………………………………. 90
نمودار(4-2). تغییرات نرخ بیکاری و میزان فروش داخلی کاتد…………………………………………………… 97
نمودار(4-3). تغییرات قیمت و میزان فروش داخلی کاتد………………………………………………………….. 98
نمودار(4-4). تغییرات GDPو میزان فروش داخلی کاتد…………………………………………………………. 98
نمودار(4-5). تغییرات ظرفیت تولید و میزان فروش داخلی کاتد………………………………………………….. 99
نمودار(4-6). تغییرات صادرات کشور و میزان فروش داخلی کاتد……………………………………………….. 99
نمودار(4-7). تغییرات نرخ بیکاری و میزان فروش داخلی مفتول………………………………………………… 100
نمودار(4-8). تغییرات قیمت و میزان فروش داخلی مفتول………………………………………………………. 100
نمودار(4-9). تغییرات GDPو میزان فروش داخلی مفتول………………………………………………………. 101
نمودار(4-10). تغییرات صادرات کشور و میزان فروش داخلی مفتول……………………………………………. 101
نمودار(4-11). تغییرات نرخ بیکاری و میزان فروش خارجی کاتد……………………………………………………………. 102
نمودار(4-12). تغییرات قیمت و میزان فروش خارجی کاتد…………………………………………………………………… 102
نمودار(4-13). تغییرات GDPو میزان فروش خارجی کاتد……………………………………………………………………. 103
نمودار(4-14). تغییرات ظرفیت تولید و میزان فروش خارجی کاتد………………………………………………………….. 103
نمودار(4-15). تغییرات صادرات کشور و میزان فروش خارجی کاتد……………………………………………………….. 104
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل(2-1). چرخه عمر محصول……………………………………………………………………………………………………………….20
شکل(2-2). استراتژی پیشرو در ظرفیت………………………………………………………………………………………………………23
شکل(2-3). استراتژی تأخیری در ظرفیت……………………………………………………………………………………………………24
شکل(2-4). استراتژی تدریجی در ظرفیت……………………………………………………………………………………………………25
شکل(2-5). مدل یک شبکه عصبی……………………………………………………………………………………………………………..34
شکل(2-6). ساختار یک نرون تک ورودی………………………………………………………………………………………………….38
شکل(2-7). نمونه ای از شبکه پرسپترون……………………………………………………………………………………………………..46
شکل(2-8). نمایی از شبکه پرسپترون 3 لایه………………………………………………………………………………………………..47
شکل(2-9). ساختار شبکه RBF ………………………………………………………………………………………………………………47
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
با توجه به تحولات و تغییرات به وجود آمده در فضای کسبوکار بین المللی و تاثیر آن بر اقتصاد ملی کشورها، به خصوص بر بخش صنعت، رقابت سنگینی بین قدرتهای موجود در بازار جهانی شکل گرفته است. (ممدوحی،1387: 120)
اقتصاد جهانی و به تبع آن اقتصاد ایران دوران رکود و نزول شاخصهای اقتصادی را طی میکنند. با این وجود شاید بتوان این دوران رکود را برای حوزه بازاریابی و تبلیغات به مثابه یک فرصت و دوران طلایی تلقی کرد. چرا که در چنین شرایطی بنگاههای اقتصادی تلاشهای بیشتری را معطوف فعالیتهای بازاریابی مینمایند و دانش و تخصص بازاریابی اهمیت و جایگاه رفیعتری در استمرار فعالیت و بقای کسبوکارها مییابد. (حسینی،1390: 118)
بازاریابی، وسیله شناسایی و برآورده ساختن نیازهای مشتریان به روشی سودمند است و نقشی حیاتی را در حفظ مشتریان موجود و در جذب و به دست آوردن مشتریان جدید ایفا میکند. سودآورترین شرکتها در بحران اقتصادی نوعاً شرکتهایی هستند که با موفقیت استراتژیهای بازاریابی را ترسیم و اجرا میکنند؛ اما تعیین اینکه چه استراتژی بازاریابی باید اتخاذ شود کار چندان سادهای نیست. بنابراین اگر شرکتی خواهان فعالیت در محیط متلاطم امروزی است، باید با برنامه ریزی و تعیین استراتژیهای مناسب، خود را برای مبارزه با چالشهای محیطی آماده ساخته و به بقای خویش ادامه دهد. (رحمان سرشت،1372: 95)
در هنگام برنامه ریزی، مدیران اقداماتی که در آینده انجام خواهند داد را تعیین میکنند؛ بنابراین اولین قدم در برنامه ریزی، پیش بینی یا برآورد تقاضای آینده برای کالاها و خدمات و منابع مورد نیاز برای تولید آنهاست. برآورد تقاضای آینده کالاها و خدمات که «پیش بینی فروش» نامیده میشود نقطه شروع همه پیشبینیها در مدیریت تولید و فروش است. (کاظمی و کسایی،1380: 87)
پیش بینی فروش، به دلیل رقابت بسیار زیاد در صنایع مختلف، نقش بسیار مهمی درسیستمهای حمایت از تصمیمات مدیران دارد. پیش بینی باعث میشود سازمان سطح مطلوبی از موجودی داشته باشد، تصمیم مناسبی برای خرید اتخاذ کند و اقدامات و فعالیتهای کارایی داشته باشد. همه اینها بر سودآوری سازمان تأثیرگذارند؛ بنابراین پیش بینی برای رسیدن به سودآوری، امری مهم تلقی میشود. (شهابالدین[1]، 2009: 670)
1-2 بیان مسئله
فلز استراتژیک مس از جمله فلزاتی است که میزان تولید آن به عنوان یکی از شاخصهای اصلی رشد اقتصادی محسوب میشود. به دلیل خواص ویژهای که این فلز دارد از مهمترین فلزات مصرفی در جهان به شمار میرود و میزان مصرف آن ارتباط مستقیم با فعالیتهای صنعتی و اقتصادی دارد.(فتح آبادی،1390: 5)
کشور ایران، با توجه به قرارگرفتن آن بر روی کمربند فلززایی و وجود ذخایر غنی مس و بازار مناسب جهت صادرات از جایگاه ویژهای در بازار جهانی برخوردار است. هم اکنون ایران در میزان ذخایر فلز مس، رتبه نهم دنیا را داراست اما هفدهمین تولیدکننده مس در دنیاست و تنها 1.2 درصد از تولید جهانی این محصول به کشور ما اختصاص دارد.(سایت وزارت صنعت، معدن و تجارت[2])
بنابراین، پیش بینی فروش این محصول در تعیین سیاست بهرهبرداری از منابع مس و بالابردن پتانسیل شرکت ملی صنایع مس ایران در استفاده از روش های نوین و کسب مزیت رقابتی و سودآوری بیشتر از اهمیت ویژهای برخوردار است. علیرغم افزایش اهمیت محصولات ملی و نیاز به بهبود توانایی مدیران بازاریابی به پیشبینی فروش دقیقتر این محصولات، توجه کافی به روشهای جدید پیشبینی برای این نوع محصولات نشده است.
امروزه روش های کمی، به یکی از مهمترین ابزارهای پیش بینی برای اخذ تصمیمات و سرمایه گذاریهای کلان در بازارها تبدیل شدهاند. دقت پیشبینی، یکی از مهمترین فاکتورهای انتخاب روش پیش بینی است. شبکههای عصبی مصنوعی، برنامههای کامپیوتری منعطفی هستند که در سطح گستردهای برای انجام پیشبینی، با درجه بالایی از دقت بهکاربرده میشوند.( چانگ[3] و همکاران،2007: 705)
این تحقیق بر آن است تا فروش دو محصول عمده شرکت ملی صنایع ملی مس ایران را پیش بینی کرده و بر مبنای آن استراتژی بازاریابی مناسبی را به این شرکت ارائه دهد. لذا سؤال اصلی تحقیق حاضر این است که «استراتژی بازاریابی مناسب برای شرکت ملی صنایع مس ایران با توجه به پیشبینی فروش آن با روش شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون» کدام است؟
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق
1-3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری
با افزایش رقابت جهانی، شرکتها برای رقابت و باقی ماندن در بازار امروز به طور مداوم باید مزایای رقابتی جدیدی را کسب و ارائه نمایند که بدین منظور، برنامهریزی و تدوین استراتژی بازاریابی صحیح میتواند در تحقق این مهم نقش بسزایی ایفا کند. (توماسی[4]،2010: 470)
پیشبینی فروش اساس و بنیاد برنامهریزی است. پیشبینی باعث میشود که یک سازمان سطح انبار بهینهای داشته باشد، تصمیم به خرید مناسبی بگیرد و عملیات روزانه کارایی داشته باشد. همه اینها بر سود سازمان تأثیرگذار است؛ بنابراین برای افزایش سودآوری، پیشبینی امری ضروری محسوب میشود. علاوه بر این، پیشبینی به عنوان ورودی برای بسیاری از تصمیمات کسبوکار بهکاربرده میشود و بدیهی است که این تصمیمات به خوبی پیشبینی انجامشده برای اتخاذ آنها میباشد. (شهابالدین،2009: 670)
با پیش بینی صحیح فروش میتوان برآورد درستی از تقاضای بازار داشت، موجودی انبار را در سطح بهینه نگاه داشت، تولید را به میزان بهینه انجام داد و بسیاری از فرایندهای کلیدی دیگر را تنظیم و برنامه ریزی نمود. بدین ترتیب میتوان مثلاً با بهینه کردن موجودی انبار، هزینههای اضافی را کاهش داده و ضمن افزایش سودآوری سازمان، رضایت مشتریان (به دلیل تحویل درست و به موقع سفارشات) را نیز بیش از پیش تأمین نمود. (ملک[5]،2006: 169) همچنین با برآورد درست تقاضای بازار، استفاده بهینهای از نیروی کار و تجهیزات میشود که خود در پایین آوردن هزینهها نقش به سزایی دارد. در واقع مزایای حاصل از پیشبینی صحیح فروش واضح تر و مهم تر از آن هستند که بتوان از این امر چشمپوشی نمود. (کامرانی فرد،1389: 15)
پیشبینی فروش و برآورد درست تقاضای آینده، معمولاً یکی از مشکلات پیچیده در صنایع مختلف است لذا امروزه، چگونگی ایجاد و توسعه مدلهای جدید تر و دقیق تر پیشبینی فروش، به یک موضوع تحقیقاتی مهم تبدیل شده است. مدلهای پیشبینی آماری بسیاری، در زمینههای مختلف، از جمله برای پیشبینی فروش محصولات مختلف، ارائه شده است. روشهای هوش مصنوعی برای پیشبینی در علوم مختلفی از قبیل مهندسی، پزشکی، آموزش و صنایع مورد استفاده واقع شدند. شبکههای عصبی مصنوعی یکی از این روشها است که از آن در حد وسیعی برای پیشبینی، فروش استفاده شده است.