عنوان
بررسی و تحلیل تأثیر احداث اقامتگاههای بومگردی بر روی معیشت جامعه محلی، مطالعه موردی، روستای افراچال ساری
بهار 1394
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
فصل اول – کلیات تحقیق
1-1 مقدمه 3
1-2 بیان مسئله 4
1-3 اهداف تحقیق (اهمیت و ضرورت تحقیق) 9
1-3-1 کاربرد و نتایج تحقیق. 10
1-4 سوالات تحقیق. 10
1-5 فرضیه‌های تحقیق. 10
1-6 پیشنیه تحقیق. 11
1-6-1 سابقه تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 11
1-6-2 محدودیت‌های تحقیق. 13
1-6-3 روش تحقیق. 13
1-6-4 مدل مفهومی تحقیق. 15
1-7 جنبه نوآوری تحقیق. 16
فصل دوم– مبانی نظری
2-1 مقدمه 18
2-2 تعریف گردشگری. 20
2-2-1 انواع گردشگری. 21
2-2-2 آثار مثبت و منفی گردشگری. 23
2-2-2-1 اثرات گردشگری بر جوامع میزبان. 24
2-2-2-2 اثرات اقتصادی گردشگری. 25
2-2-2-3 اثرات فرهنگی و اجتماعی گردشگری. 26
2-2-2-4 اثرات سیاسی گردشگری. 27
2-2-2-5 اثرات زیست محیطی گردشگری. 28
2-2-3 گردشگری روستایی. 28
2-2-3-1 قلمرو گردشگری روستایی. 29
2-2-3-2 انواع گردشگری روستایی. 29
2-2-3-3 گردشگری بوم زیستی. 33
2-2-3-4 اثرات مثبت و منفی توسعه گردشگری روستایی. 33
2-2-3-5 اثرات مثبت و منفی اقتصادی گردشگری روستایی. 34
2-2-3-6 اثرات مثبت و منفی اجتماعی گردشگری روستایی. 35
2-2-3-7 اثرات مثبت و منفی زیست محیطی گردشگری روستایی. 36
2-3 اکوتوریسم 36
2-3-1 اصول اکوتوریسم 41
2-4 توسعه پایدار. 44
2-4-1 مدل اکوتوریسم پایدار. 48
2-5 هدفهای زیست محیطی. 49
2-5-1 آثار و پیامدهای صنعت اكوتوریسم 49
2-6 معیشت پایدار. 50
2-7 جامعه محلی. 52
2-7-1 بوم گردی. 54
| sabzfile.com |
2-7-2 بوم گردی روستایی. 58
2-7-3 اقامتگاههای بوم گردی. 61
2-8 اکوکمپ.. 63
2-9 استانداردها و شرایط اکوکمپ‌ها و اقامتگاههای بوم گردی. 65
2-9-1 الزامات و شرایط عمومی اقامتگاههای بوم گردی. 65
2-9-2 اکوکمپ‌ها، معیارها و شاخصهای احداث.. 67
2-9-3 گواهینامه سیستم مدیریت محیط زیست ISO–14001. 67
2-10 کدهای اخلاقی در صنعت گردشگری. 69
فصل سوم – روش شناسی و مطالعه وضع موجود
3-1 مقدمه 74
3-2 روش شناسی تحقیق. 74
3-2-1 روشهای تحقیق. 74
3-2-2 روش و ابزار گردآوری اطلاعات.. 75
3-2-3 سطوح اندازه‌گیری. 75
3-3 جامعه آماری و تعداد نمونه 77
3-3-1 متغیرهای تحقیق. 77
3-3-2 آزمون پرسشنامه 78
3-3-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 79
3-3-4 مطالعات پایه 79
3-3-4-1 وضعیت عمومی استان مازندران. 79
3-3-4-2 زبان مازندرانی. 80
3-3-4-3 وجه تسمیه مازندران. 81
3-3-4-4 وضعیت اقلیمی. 81
3-3-5 اقلیم استان مازندران. 83
3-4 وضعیت زمین شناسی. 85
3-4-1 وضعیت خاک شناسی. 87
3-4-2 وضعیت منابع آب.. 88
3-5 موقعیت جغرافیایی شهرستان ساری. 91
3-5-1 موقعیت جغرافیایی روستای افراچال. 92
3-6 اطلاعات روستای افراچال. 95
3-6-1 وجه تسمیه نام روستا 95
3-6-2 مردم روستا 95
3-6-3 محصولات كشاورزی. 96
3-6-4 سد شهید رجایی. 96
3-7 معیشت محلی روستای افراچال ساری. 96
3-7-1 معیشت جامعه محلی. 96
3-7-2 مشکلات مطرح شده توسط مردم روستا 97
فصل چهارم – تجزیه و تحلیل
4-1 مقدمه 99
4-2 روش نمونهگیری. 99
4-2-1 روایی و پایایی پرسش نامهها 100
4-2-1-1 روایی. 101
4-2-1-2 پایایی. 101
4-3 نتایج توصیفی پرسش نامهها 104
4-3-1 پرسشنامه جامعه محلی. 104
4-3-1-1 اطلاعات عمومی پرسشنامه جامعه محلی. 104
4-3-1-2 اطلاعات تخصصی پرسشنامه جامعه محلی. 108
4-3-2 پرسش نامه گردشگران. 112
4-3-2-1 اطلاعات عمومی پرسشنامه گردشگران : 112
4-3-2-2 اطلاعات تخصصی پرسشنامه گردشگران : 115
4-3-3 اطلاعات پرسش نامه مسئولین و دست اندرکاران محلی. 124
4-3-3-1 اطلاعات عمومی پرسش نامه مسئولین محلی: 124
4-3-3-2 اطلاعات تخصصی و تکمیلی مسئولین محلی. 127
فصل پنجم – آزمون فرضیات و نتیجهگیری
5-1 مقدمه 142
5-2 فرضیه اول. 142
5-3 فرضیه دوم 149
5-4 فرضیه سوم 155
5-5 نتیجهگیری. 162
5-6 ارائه پیشنهادات.. 163
منابع و مأخذ 164
منابع فارسی. 164
منابع لاتین. 167
سایتهای اینترنتی. 170
چکیده انگلیسی. 173
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2- 1: هدفها و آثار نظریات و دیدگاههای مربوط به توسعه گردشگری روستایی. 32
جدول 2- 2-: شاخصهای احداث اکوکمپ (حسنی اصفهانی،97،1387) 64
جدول 2- 3: شاخصهای فعالیتی در اکوکمپ.. 65
جدول 3- 1: ابزار گرد آوری اطلاعات به طور خلاصه، مأخذ:یافته‌های پژوهش،1393. 75
جدول 3- 2: مقیاس ترتیبی یا طبقاتی لیکرت گردآوری و ترسیم : نگارنده 77
جدول 3- 3: متغیرهای مستقل و وابسته، مأخذ: یافته‌های پژوهش، 1393. 78
جدول 3- 4: نتایج آزمون آلفای کرونباخ، مأخذ : یافته‌های پژوهش، 1393. 79
جدول 3- 5: میانگین دمای دو ایستگاه هواشناسی استان مازندران طی سالهای 2000 تا 2010 میلادی، ماخذ : داده‌های سینوپتیکی سازمان هواشناسی. 84
جدول 3- 6: میانگین بارش دو ایستگاه هواشناسی استان مازندران طی سالهای 2000 تا 2010 میلادی، ماخذ : داده‌های سینوپتیکی سازمان هواشناسی. 84
جدول 4- 1: نتایج فرمول کوکران و تعداد نمونه‌های انتخاب شده برای توزیع پرسشنامه‌ها، ماخذ : محاسبات محقق. 100
جدول 4- 2:آزمون آلفای کرونباخ پرسش نامه جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 103
جدول 4- 3:آزمون آلفای کرونباخ پرسش نامه گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 103
جدول 4- 4:آزمون آلفای کرونباخ پرسش نامه مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 104
جدول 4- 5: توزیع جنسی پرسشنامه جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 104
جدول 4- 6: توزیع سنی پرسشنامه جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 105
جدول 4- 7: وضعیت تاهل جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 106
جدول 4- 8: وضعیت میزان تحصیلات جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 106
جدول 4- 9: وضعیت فعالیت عمده جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 107
جدول 4- 10: توزیع وضعیت شغلی جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 108
جدول 4- 11- توزیع جغرافیایی شهرستان محل سکونت جامعه محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 108
جدول 4- 12: توزیع جنسی پرسشنامه گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 112
جدول 4- 13:توزیع سنی پرسشنامه گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 112
جدول 4- 14:وضعیت تاهل گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 113
جدول 4- 15: وضعیت میزان تحصیلات گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 114
جدول 4- 16: وضعیت فعالیت عمده گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 114
جدول 4- 17: توزیع وضعیت شغلی گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق وضعیت شغلی. 115
جدول 4- 18: ماتریس اولیه اولویت گذاری هزینه‌های سفر، ماخذ : محاسبات محقق. 122
جدول 4- 19:ماتریس نرمالایز هزینه‌های گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 123
جدول 4- 20: توزیع جنسی مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 124
جدول 4- 21: توزیع سنی مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق توزیع تاهل. 125
جدول 4- 22: توزیع تاهل مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 126
جدول 4- 23: توزیع میزان تحصیلات مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 126
جدول 4- 24: توزیع فعالیت اصلی مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 126
جدول 4- 25:توزیع شغلی مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 127
جدول 4- 26: ماتریس اولیه قیمت گذاری هر شب اقامت در اکوکمپ توسط مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 129
جدول 4- 27: ماتریس نرمالایز قیمت گذاری هر شب اقامت در اکوکمپ توسط مسئولین محلی، ماخذ : محاسبات محقق. 130
جدول 4- 28: ماتریس اولیه پیش بینی میزان درآمد برای هر خانوار در ماه در صورت احداث اکوکمپ در روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 130
جدول 4- 29: ماتریس نرمالایز پیش بینی میزان درآمد برای هر خانوار در ماه در صورت احداث اکوکمپ در روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 130
جدول 4- 30: ماتریس اولیه تخمین میزان درآمد برای هر خانوار در صورت احداث اکوکمپ، ماخذ : محاسبات محقق. 139
جدول 4- 31: ماتریس نرمالایز تخمین میزان درآمد برای هر خانوار در صورت احداث اکوکمپ، ماخذ: محاسبات محقق. 139
جدول 4- 32: تخمین میزان درآمد برای هر خانوار در صورت احداث اکوکمپ، ماخذ : محاسبات محقق. 140
جدول 5- 1 جدول احتمال – احتمال ترکیب نتایج شناخت جامعه محلی و مسئولین محلی از جغرافیای روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 144
جدول 5- 2: جدول احتمال چارک – چارک ترکیب نتایج شناخت جامعه محلی و مسئولین محلی از جغرافیای روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 145
جدول 5- 3: جدول اطلاعات میانگین، انحراف معیار، بیشترین و کمترین داده‌های فرضیه اول، ماخذ : محاسبات محقق. 146
جدول 5- 4: جدول اطلاعات فراوانی و درصد و پراکندگی فرضیه اول، ماخذ : محاسبات محقق. 147
جدول 5- 5: نتایج آزمون آماری همبستگی پیرسون فرضیه اول، ماخذ : محاسبات محقق. 147
جدول 5- 6: نتایج آزمون آماری همبستگی پیرسون فرضیه اول، ماخذ : محاسبات محقق. 147
جدول 5- 7: جدول اطلاعات میانگین، انحراف معیار، بیشترین و کمترین داده‌های فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 149
جدول 5- 8: جدول اطلاعات فراوانی و درصد و پراکندگی داده‌های فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 150
جدول 5- 9: جدول احتمال – احتمال فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 151
جدول 5- 10: نمودار احتمال – احتمال فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 152
جدول 5- 11: جدول چارک – چارک فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 152
جدول 5- 12:نتایج آزمون آماری تی تک نمونه ای فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 154
جدول 5- 13: نتایج آزمون آماری تی تک نمونه ای فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 154
جدول 5- 14:جدول اطلاعات میانگین، انحراف معیار، بیشترین و کمترین داده‌های فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 155
جدول 5- 15: جدول اطلاعات فراوانی و درصد و پراکندگی داده‌های فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 156
جدول 5- 16: جدول احتمال – احتمال فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 157
جدول 5- 17 : جدول چارک – چارک فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 159
جدول 5- 18: نتایج آزمون آماری همبستگی پیرسون فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 160
جدول 5- 19: نتایج آزمون آماری همبستگی پیرسون فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 160
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 1- 1- مدل تعامل بین گردشگری روستایی و سرمایه حومه 6
نمودار 1- 2: مدل مفهومی تحقیق. 15
نمودار 2- 1: مدل تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری. 25
نمودار 2- 2: گونه شناسی گردشگری روستایی (نگارنده) 30
نمودار 2- 3: مدل اکوتوریسم پایدار فنل، (فنل، 2003:23) 48
نمودار 2- 4: مدل اکوتوریسم پایدار. 49
نمودار 3- 1: نمودار سطوح اندازه‌گیری مقیاس‌ها، گردآوری و ترسیم : نگارنده 76
نمودار 4- 1: توزیع فصلی مسافرت گردشگران به روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 111
نمودار 4- 2: میزان درآمد پیشبینی شده برای هر خانوار در صورت احداث اکوکمپ در روستای افراچال، ماخذ: محاسبات محقق. 111
نمودار 4- 3: رادار میزان ارزیابی جامعه محلی در مشارکت مسئولین محلی برای احداث اکوکمپ در روستای افراچال، ماخذ: محاسبات محقق. 111
نمودار 4- 4: توزیع فراوانی تعداد روزهای مسافرت گردشگران در روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 115
نمودار 4- 5-: درآمد متوسط ماهیانه گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 116
نمودار 4- 6: مقایسه سطح تعداد مسافرت در سال و نوع وسیله نقلیه شخصی گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 116
نمودار 4- 7-:نوع وسیله نقیله مسافرت گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 117
نمودار 4- 8: تعداد بازدید از منطقه، ماخذ : محاسبات محقق. 117
نمودار 4- 9- : نحوه آشنایی با منطقه، ماخذ : محاسبات محقق. 118
نمودار 4- 10: رادار تیپولوژی گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 118
نمودار 4- 11: نمودار سطح مقایسه تیپولوژی مسافرت گردشگران و تعداد بازدید آنها از منطقه، ماخذ : محاسبات محقق. 119
نمودار 4- 12: مدت اقامت در روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 119
نمودار 4- 13- میزان هزینه در هر روز، ماخذ : محاسبات محقق. 120
نمودار 4- 14: مقصد اولیه یا نهایی است ؟، ماخذ : محاسبات محقق. 120
نمودار 4- 15: سطح مقایسه میزان اقامت و نوع اقامت گاه، ماخذ : محاسبات محقق. 121
نمودار 4- 16: رادار مقایسه نوع اقامت گاه و میزان هزینه در هر روز، ماخذ : محاسبات محقق. 121
نمودار 4- 17: نوع اقامت گاه، ماخذ : محاسبات محقق. 122
نمودار 4- 18: رادار تمایل به بازدید مجدد گردشگران از منطقه، ماخذ : محاسبات محقق. 123
نمودار 4- 19: تاثیر احداث اکوکمپ بر پایداری معیشت جامعه محلی ماخذ : محاسبات محقق. 131
نمودار 4- 20: تاثیر مشورت با جامعه محلی در موفقیت طرح احداث اکوکمپ ماخذ : محاسبات محقق. 131
نمودار 4- 21: رادار تاثیر یک بازدید برنامه ریزی شده و مبتنی بر اصول بوم گردی بر شادابی گردشگران، ماخذ : محاسبات محقق. 132
نمودار 4- 22: سطح میزان آگاهی از جغرافیای منطقه ماخذ : محاسبات محقق. 132
نمودار 4- 23: سطح آگاهی از مزایای احداث اکوکمپ ماخذ : محاسبات محقق. 133
نمودار 4- 24: رادار آگاهی از اصول احداث اکوکمپ، ماخذ : محاسبات محقق. 133
نمودار 4- 25: رضایت بخشی از میزان تبلیغات برای جذب اکوتوریست به روستای افراچال، ماخذ : محاسبات محقق. 134
نمودار 4- 26- سطح قابلیتهای روستای افراچال برای احداث اکوکمپ ماخذ : محاسبات محقق. 134
نمودار 4- 27: قابلیتهای روستای افراچال برای انتخاب به عنوان روستای هدف گردشگری ماخذ : محاسبات محقق. 135
نمودار 4- 28: ارزیابی میزان مشارکت جامعه محلی برای احداث اکوکمپ در روستای افراچال ماخذ : محاسبات محقق. 135
نمودار 4- 29: ارزیابی میزان مشارکت مسئولین محلی برای احداث اکوکمپ در روستای افراچال ماخذ : محاسبات محقق. 136
نمودار 4- 30: رادار میزان مشارکت گردشگران برای احداث اکوکمپ در روستای افراچال ماخذ : محاسبات محقق. 136
نمودار 4- 31: رادار میزان مشارکت مسئولین بالاتر برای احداث اکوکمپ در روستای افراچال ماخذ : محاسبات محقق. 137
نمودار 4- 32- میزان موفقیت در صورت احداث اکوکمپ در روستای افراچال ماخذ : محاسبات
محقق. 137
نمودار 4- 33: بیشترین فصل مسافرت گردشگران به روستای افراچال ماخذ : محاسبات محقق. 138
نمودار 4- 34:سطح تخمین قیمت هر شب اقامت در اکوکمپ روستای افراچال در صورت احداث ماخذ : محاسبات محقق. 138
نمودار 5- 1: رادار مقایسه نتایج جامعه محلی و مسئولین محلی در شناخت از جغرافیای منطقه 142
نمودار 5- 2: هیستوگرام جامعه محلی در شناخت از جغرافیای منطقه 143
نمودار 5- 3: هیستوگرام مسئولین محلی در شناخت از جغرافیای منطقه 143
نمودار 5- 4:هیستوگرام پراکندگی داده‌های فرضیه اول، ماخذ : محاسبات محقق. 144
نمودار 5- 5: هیستوگرام پراکندگی داده‌های فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 151
نمودار 5- 6: نمودار احتمال – احتمال فرضیه دوم، ماخذ : محاسبات محقق. 153
نمودار 5- 7: هیستوگرام پراکندگی داده‌های فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 156
نمودار 5- 8: نمودار احتمال – احتمال فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 158
نمودار 5- 9: نمودار احتمال – احتمال فرضیه سوم، ماخذ : محاسبات محقق. 159
فهرست نقشهها
عنوان صفحه
نقشه 3- 1: نقشه مطالعات خاکشناسی نیمه تفصیلی و اجمالی غرب استان مازندران – علمده مازندران، ماخذ : سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، 1334. 87
نقشه 3- 2: عکس ماهوارهای سد شهید رجایی، ماخذ: عکس‌های هوایی. 90
نقشه 3- 3: نقشه تقسیمات کشوری استان مازندران، 1391. 91
نقشه 3- 4: نقشه تقسیمات سیاسی شهرستان ساری، استان مازندران. 92
نقشه 3- 5: نقشه موقعیت جغرافیایی روستای افراچال. 93
نقشه 3- 6 : نقشه راه‌های روستای افراچال، ماخذ : عکس‌های هوایی. 93
نقشه 3- 7: نقشه ماهواره ای روستای افراچال، ماخذ : عکس‌های هوایی. 94
نقشه 3- 8: نقشه ترکیبی ماهواره ای و راه‌های روستای افراچال، ماخذ : عکس‌های هوایی. 94
چکیده
اكوتوریسم در مناطق روستایی در ایران كه جمعیت بالایی از مردم روستا را در خود جای داده است یكی از شاخصهای مهم توسعه پایداراست. مهمترین تاثیر مثبتی که اقامتگاههای بوم گردی (اکوکمپ) میتواند بر محیط پیرامونی خویش از خود بر جای بگذارد تاثیر مستقیم و غیر مستقیم بر معیشت و تنظیم نظم معیشت در یک جامعه محلی است و تاثیر منفی این اقامتگاهها میتواند تاثیرات منفی زیست محیطی و اجتماعی – فرهنگی باشد. مهمترین اصل رعایت شده در اقامتگاههای بومگردی، به ویژه در اکولوژها، مشارکت اعضای خانواده میزبان (صاحب اقامتگاه) و جامعه محلی مقصد در تمامی فعالیتهای گردشگری اقامتگاه است. روستای افراچال در استان مازندران، شهرستان ساری، بخش کلیجان رستاق، دهستان تنگه سلیمان قرار دارد. با توجه کل خانوارهای روستایی که طبق آخرین سرشماری دارای 9 خانوار و 31 نفر جمعیت ثابت (سرشماری نفوس و مسکن استان مازندران، 1390) و 500 نفر و 100 خانوار (گزارش غیررسمی ادارت محلی)، نمونه از طریق فرمول کوکران و در سطح اطمینان 95درصد (خطای 5 درصد) مبادرت به انتخاب نمونه نموده و تعداد 53 پرسشنامه برای گردشگران، تعداد 51 پرسشنامه برای روستائیان جامعه محلی و تعداد 34 پرسشنامه برای مسئولین و دست اندرکاران محلی به عنوان حجم نمونه انتخاب شدهاند. آلفای کرونباخ پرسش نامه جامعه محلی 737/0، پرسش نامه مسئولین محلی 703/0 و پرسشنامه گردشگران 949/0 بهدست آمده است. برای آزمون فرضیات از آزمون آماری تی تک نمونهای و آزمون آماری همبستگی پیرسون استفاده شده است. امکان سنجی قابلیتهای روستای افراچال برای احداث اکوکمپ از دیدگاه جامعه محلی 2/81% و از دیدگاه مسئولین محلی 4/79% رضایت بخش ارزیابی شده است. همچنین در صورت احداث اکوکمپ در روستای افراچال میزان موفقیت این طرح از دیدگاه جامعه محلی 8/56% و از دیدگاه مسئولین محلی 8/58% موفقیتآمیز سنجش شده است. از دید جامعه محلی و مسئولین محلی روستای افراچال به دلیل برخورداری از طبیعت بکر و زیبا و آب و هوای مطلوب، پتانسیل جذب گردشگر دارد و همچنین از دیدگاه جامعه محلی و مسئولین محلی موقعیت جغرافیایی روستای افراچال برای احداث اقامت گاه بومگردی مناسب میباشد و نیز از دیدگاه جامعه محلی و مسئولین محلی موقعیت جغرافیایی روستای افراچال برای احداث اقامتگاه بومگردی مناسب میباشد.
واژگان کلیدی: اکوتوریسم (طبیعتگردی)، اقامتگاههای بومگردی، معیشت پایدار، جامعه محلی، روستای افراچال شهرستان ساری
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
گردشگری در قرن بیست و یکم با توجه به گسترش زیرساخت‌های اقتصادی، بهداشتی، امنیتی و ارتباطی به یک واقعیت اجتناب ناپذیر بدل گشته است. سفر به دیگر نقاط برای گردشگری با انگیزه‌های مختلف جزء ملزومات زندگی در این قرن محسوب می شود و در واقع جریانی را شکل می دهد که مرزهای ملی و بین المللی را درنوردیده و رویکردی فراتر از دولت ملت یافته است (سقایی، 7، 1385). بر این مبنا جریان گردشگری در جهان، به خصوص در ابعاد اقتصادی اهمیتی دو چندان یافته است. به گونه ای که مصرف گردشگری، سرمایه گذاری دولتی و خصوصی و همچنین صادارات در گردشگری در سال 2004 رشدی معادل 9/5 درصد و در حدود 5/5 تریلیون دلار داشته است (Chiang Lee , 2008:180). تنوع بخشی به اقتصاد، بالا بردن شاخصهای توسعه ی انسانی، مشکلات ناشی از صنعتی شدن و آلودگی بیش از حد استاندارد شهرها به ویژه شهرهای بزرگ، مهاجرت‌های روستایی، افزایش بهره وری و کارآمدی نیروی انسانی، اشتغال زایی، تعامل فرهنگها و گفتمان‌ها، حفظ محیط زیست، و در مجموع توسعه پایدار از دغدغه‌هایی است که جهان امروز با آن روبرو است. هر یک از کشورها در هر سطحی از توسعه در تلاشند که پاسخ لازم به دغدغه‌های مذکور را بیابند. در این میان، کشورهایی که به متنوع سازی اقتصاد روی آورده اند و می خواهند خود را از اقتصاد تک پایه ای برهانند در جستجوی شناخت راه‌های آن یا خلق راه‌ها و روشهای جدیدند. یکی از این روش‌ها گردشگری است که اغلب کشورها به ویژه کشورهایی که به لحاظ موقعیت مکانی از این مزیت برخوردارند، آن را در برنامه‌های توسعه ی ملی خود گنجانده اند تا از این طریق بتوانند فرآیند توسعه ی ملی خود را سرعت بخشند. توریسم انواع مختلفی دارد که اکنون شکلی نوین و گزیده ای از توریسم با عنوان توریسم روستایی، با هدف توسعه پایدار جوامع محلی در نواحی روستایی، به عنوان ابزاری جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی و یکی از مهمترین مشاغل مدرن در مناطق روستایی ارتقاء یافته است. از انواع مهم و در حال رشد تورسیم، توریسمی است که مربوط به روستا و مناطق روستایی می باشد. تورسیم وابسته به روستا در کشورهایی که دارای صنعت توریسم رشد یافته ای هستند به شدت در حال رشد و گسترش می باشد (Ashley & Goodwin , 2001). یکی از جدیدترین گونه‌های گردشگری، گردشگری سبز می باشد که در گفتمان جدید مطالعات گردشگری نمود یافته است. گردشگری سبز طبق آنچه تعریف شده است اگرچه در بعضی از كشورها اصطلاح «گردشگری سبز» به گردشگری روستایی اطلاق میشود(یعنی گردشگری در مناطق سبز)، اما اغلب برای توصیف نوعی از گردشگری به كار می‌رود، كه بیشتر طرفدار محیط زیست است. این نوع گردشگری با نام‌های مختلف مانند« گردشگری مسئول »، « گردشگری انعطاف‌پذیر »، « گردشگری سودمند » یا « گردشگری بدیل » شناخته شده است، گردشگری سبز بهترین روش برای توسعه ارتباط همزیستی بین محیط زیست طبیعی و اجتماعی است. به عبارت دیگر، افزایش توجه به اثرات زیانباری كه برخی از انواع گردشگری در محیط زیست ایجاد می‌كند سبب شكل‌گیری نوع خاصی از گردشگری به نام گردشگری سبز شده است. در این میان روستاها به لحاظ داشتن شرایط وموقعیت طبیعی وتاریخی، مناطق ییلاق با چشم انداز زیبا، ویژگی زیست محیطی، ارتفاعات و… با برنامه ریزی و مدیریت صحیح همراه با سرمایه گذاری مناسب می تواند زمینه را برای توسعه اکوتوریسم فراهم کند. که اگر از این مواهب خدادای استفاده درست شود علاوه بر اینکه به توسعه صنعت توریسم و ایجاد اشتغال کمک می کند نقش مهمی در توسعه پایدار روستایی خواهد داشت. رهیافتی که در گفتمان‌های مسلط توریسم و اکوتوریسم مطرح شده است رهیافت توسعه اقامتگاههای بوم گردی در مناطقی است که پتانسیل‌ها و بسترهای توسعه این نوع از اکوتوریسم فراهم است. در این رهیافت توریست با اقامت در مکانهایی که با مشخصات و شاکله توسعه بوم آورد و منتج از محیط و رعایت محیط زیست و احترام به محیط زیست با لذت بردن از سفر و کسب تجربه ای جدید، تعریفی نو از توریسم و اکوتوریسم به دست می دهد.
1-2 بیان مسئله
نگرش توسعه پایدار در اواخر دهه 1960 و اوایل دهه 1970، هنگامی که مردم از پیامدهای منفی ناشی از رشد افسارگسیخته اقتصادی آگاه شده بودند، به وجود آمد. خسارت‌های هنگفت بر منابع پایه در سراسر جهان وارد شد و سایر منابع نیز در معرض نابودی قرار گرفتند. در اواخر دهه 1970 شوماخر مفهوم توسعه پایدار را در کتاب خود به نام کوچک زیباست معرفی نمود. وی در نوشته‌های خود مدلهای توسعه را در مقیاس کوچک و بر اساس تمرکززدایی و با استفاده از فنآوری‌های مناسب، جایگزین و ارائه می کند. بحث اصلی او این بود که توسعه در مقیاس کوچک آسانتر و قابل کنترل تر بوده و با روحیات توده مردم سازگارتر است (Schumacher , 1973). سیاست توریسم پایدار در دنیای امروزی، رهیافت جامعی است كه خواهان رشد بلندمدت صنعت توریسم بدون اثرات مخرب بر زیست بوم‌های طبیعی است و براین نكته تأكید دارد كه در قالب توسعه توریسم، بشر قادر خواهد بود كه جوانب خاصی از محیط درجهت مثبت یا منفی تعدیل یا دستكاری نماید (شریف زاده، مرادی نژاد، 1381: 55). به همین خاطر، در طول چندین سال گذشته، مفهوم گردشگری پایدار تا حدی پیشرفت كرده و جا افتاده است تا بتواند پاسخگوی تهدیدات گردشگری نابسامان باشد. گردشگری پایدار، گردشگری را در غالب مرزها بررسی كرده و رابطه مثلث وار میان جامعه میزبان و سرزمین آن را از یك سو و جامعه میهمان یعنی گردشگران را از سویی و با صنعت گردشگری برقرار ساخته است.در کشورهای جهان از گردشگری به عنوان کاتالیزوری کارآمد برای بازسازی و توسعه اجتماعی نواحی یاد شده است (Sharply , 2002:233 ) تا جایی که سازمان جهانی گردشگری در بیانیه مانیل، گردشگری را نیاز اساسی در هزاره سوم معرفی کرده است. شکل شماره 1 برای درک بیشتر اهمیت سرمایه در گردشگری روستایی حومه شهرهاست که تمایزی روشن بین دارایی‌های سرمایه حومه شهر و منابع اقتصادی گسترده تر به کار گرفته شده توسط صنایع روستایی است.بسیاری از منابع اقتصادی همچون سرمایه سهام در کسب و کار گردشگری روستایی مورد استفاده قرار می گیرد به عنوان مثال ساختمانی دور افتاده در حومه شهر که به عنوان موزه کشاورزی بازسازی شده است در ابتدا سرمایه روستایی بوده اما اکنون به عنوان پایتخت جریان سرمایه گردشگری روستایی و حومه شهر ایفای نقش می نماید و به طور رسمی بخشی از مالکیت سرمایه حومه شهر محسوب می گردد (Brian Garrod , 2006:121 ).
تنوع بخشی به اقتصاد، بالا بردن شاخصهای توسعه انسانی، مشکلات ناشی از صنعتی شدن وآلودگی بیش از حد استاندارد شهرها بویژه شهرهای بزرگ، مهاجرت‌های روستایی، افزایش بهره وری وکارآمدی نیروی انسانی، اشتغال زایی، تعامل فرهنگها و گفتمان‌ها، حفظ محیط زیست و در مجموع توسعه پایدار از چالش‌هایی است که جهان امروز با آن روبه رو می باشد. امروزه، نبود فرصت‌های شغلی، وجود بیکاری و همچنین فقر روستایی را نیز می توان از مشکلات اساسی روستاهای کشور برشمرد که به مهاجرت‌های روستا-شهری منجرشده و این امر مشکلاتی را هم برای شهرها و هم روستاها و در واقع، برای کل کشور فراهم آورده است. گردشگری فرصت‌های بسیاری را برای کسب و کارهای کوچک خانوادگی ایجاد می کند که بیشتر آنها، روابط مستقیم و متقابل میزبان و میهمان را در خانه و املاک خانواده گردشگرپذیر در بردارند. این حضور و مشارکت از سوی خانواده، برای تجربه و رضایت گردشگر و همچنین برای توسعه پایدار مقصد و جامعه محلی، امری بسیار حیاتی است.
سرمایه طبیعی سرمایه فیزیکی سرمایه حومه شهرسرمایه اجتماعی
صنعت گردشگری
منابع اقتصادی
تاثیرات سرمایه حومه شهر
سرمایه‌گذاری در روستاها
درآمدهای حاصل از محصولات گردشگری و تجارب
گردشگری و محصولات مرتبط
استفاده مستقیم و غیر مستقیم به عنوان:
جاذبه های بازدید کننده منابع
حیات‌وحش پس زمینه برای تجربه
تصویر قسمت
گردشگر
بازخورد رضایت گردشگران از تجارب گردشگری روستایی
نمودار 1- 1- مدل تعامل بین گردشگری روستایی و سرمایه حومه
یکی از کسب وکارهای کوچک گردشگری که از سال ۱۹۹۴ میلادی به جهانیان معرفی شد. اقامتگاههای بوم گردی برای اولین بار در نخستین سمینار بین المللی اقامتگاههای بوم گردی که در سال 1994 در خلیج ماهو در جزایر ویرجین در آمریکا برگزار گردید مطرح شد. اولین دستورالعمل بین المللی اقامتگاههای بوم گردی نیز نتیجه ی کنفرانس بین المللی کاستاریکا در سال 1995 و پنج سال تحقیق و بازبینی بود. تعریف ارائه شده منتج از این تحقیقات به شرح ذیل است :
“اقامتگاه بوم گردی، اقامتگاهی برای گردشگران هستند که دارای خصوصیاتی به این ترتیب باشند : 1. آسیبی به محیط زیست اطراف اعم از طبیعی و فرهنگی وارد نسازند 2. کمترین تاثیر ممکن را هنگام ساخت و ساز بر روی محیط طبیعی اطرافش بگذارند 3. مناسب و هماهنگ با بافت فیزیکی و فرهنگی آن منطقه باشند و با توجه به شکل، ظاهر، رنگ و معماری محلی ساخته شده باشند 4. از روشهای پایدار برای به دست آوردن آب مصرفی و کاهش مصرف آن استفاده کنند 5. سیستم کارآمد دفع زباله و فاضلاب داشته باشند 6. از منابع انرژی جایگزین با رعایت اصول پایداری بهره مند باشند 7. در راستای همکاری با انجمن‌های محلی تلاش کنند 8. برنامه‌های آموزشی درباره ی محیط‌های فرهنگی طبیعی و فرهنگی منطقه برای کارمندان و گردشگران ترتیب دهند و 9. با شرکت در برنامه‌های تحقیقاتی، به توسعه ی پایدار منطقه کمک کنند ( http://ecotourism.ichto.ir) “. هدف اصلی ایجاد و توسعه این نوع از اقامتگاهها که دارای هویت و ساختاری بومی هستند، رسیدن به توسعه پایدار است. بیشتر این اقامتگاهها توسط یک خانواده محلی اداره شده و تنها جنبه اقامتی ندارند؛ بلکه در آنها فعالیتهای مختلفی مانند ارائه غذا و نوشیدنی بومی، ساخت، آموزش و فروش صنایع دستی محلی، اجرای نمایش و موسیقی سنتی، برگزاری رویدادهای بومی، تورها و فعالیتهای بوم گردی به چشم می خورد. مکان فیزیکی اقامتگاه، به دلیل سبک معماری و مصالح ارگانیک به کار رفته در ساختمان اقامتگاه، طراحی داخلی و مبلمان بومی و همچنین فعالیتهای تعریف شده در آن به نوعی یک اکوموزه بوده و یک جاذبه گردشگری محسوب می شود. مهمترین اصل رعایت شده در اقامتگاههای بوم گردی، به ویژه در اکولوژها، مشارکت اعضای خانواده میزبان (صاحب اقامتگاه) و جامعه محلی مقصد در تمامی فعالیتهای گردشگری اقامتگاه است. از سال ۱۹۹۴ میلادی و در اولین سمینار بین المللی انجمن‌های تخصصی اکولوژ، گونه جدیدی از اقامتگاهها با نام «اقامتگاه بومی یا اکولوژ» به صورت رسمی به دنیای گردشگری معرفی شد که ساختار خود اقامتگاه با هویت آن در هم تنیده بودند. بر اساس اولین تعریف رسمی در سال ۲۰۰۲ میلادی، اقامتگاه بومی یا اکولوژ امکانات اقامتگاهی گردشگری است که به معیارهای زیر پایبند است: حفاظت از محیط طبیعی و فرهنگی پیرامون؛ ایجاد کمترین اثر بر محیط طبیعی اطراف اقامتگاه در هنگام ساخت آن؛ استفاده از معماری و مصالح بومی و داشتن بافت فرهنگی و فیزیکی خاص با توجه و هم آهنگ با فرم، منظره و رنگ محیط؛ استفاده از سیستمهای آبرسانی پایدار و کاهش مصرف آب؛ به کارگیری روش‌هایی برای بازیافت زباله‌های خشک و دفع دیگر انواع زباله بدون آسیب رسانی به محیط؛ استفاده از انرژی‌های پایدار به روشهای سنتی و به کارگیری انرژی‌های نو با استفاده از وسایل مدرن؛ کار گروهی همراه با به کارگیری جامعه محلی؛ ارائه کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی ویژه کارکنان، گردشگران و مالکان اقامتگاهها درباره چگونگی حفاظت و برخورد با محیط طبیعی و فرهنگی پیرامون؛ همکاری با برنامه‌های تحقیقاتی در جهت برنامه ریزی توسعه پایدار محلی. اقامتگاههای گروه خوشه سار بوم گردی در طول سالهای گذشته، به گونه‌های مختلف با هم آشنا شده و به سرعت در سراسر ایران درحال گسترش هستند. افراد این شبکه که در سرتاسر ایران و در اکوسیستم‌های مختلف مشغول به کار و زندگی هستند، ارزش‌های میراث فرهنگی و زندگی بومی را فراتر از گفتار و نوشتار، کم و بیش در رفتار و زندگی شان وارد کرده اند؛ مانند محل زندگی، پوشش، خوراک، شغل، موسیقی و غیره. آنها به شکل ارگانیک تشکیل یک شبکه بومی داده اند، با یکدیگر همکاری دارند، تجاربشان را درمیان می گذارند و معرف یکدیگرند. تقریبا تمام این افراد در مراحل طراحی، تهیه مصالح و اجرای فضای معماری اقامتگاههای مورد نظرشان به صورت عملیاتی وارد شدند و مهارت و دانش کسب کردند. همین موضوع کم و بیش نسبت به تهیه پوشاک و به تبع، خوراکشان و نیز فعالیت‌ها و محصولاتی که ارائه می کنند، دخیل بوده است. افراد این گروه زندگی مفید نزدیک به طبیعت، در بافت‌های قدیمی شهری و روستایی را انتخاب کرده و ارزش‌های میراث فرهنگی و معنوی، صنایع دستی، محیط زیست و گردشگری را در حوزه فعالیت خود زنده نگه می دارند. براساس مرام نامه اعضای خوشه سار بوم گردی، برخی ارزش‌های هسته ای و مشترک اعضای این شبکه عبارت است از: انتخاب خانه ای بومی، مرمت و سکونت در آن؛ استفاده از معماری داخلی ساده محلی؛ پذیرایی با غذای اصیل بومی؛ درگیر کردن جوامع محلی در فعالیتهای خود؛ احترام و زنده نگه داشتن فرهنگ و آیین‌های مردم بومی؛ معرفی هنرها و صنایع خاص منطقه؛ معرفی موسیقی ایرانی، عرفانی و تلفیق آن با موسیقی جهان. فعالان خوشه سار بوم گردی محیطی را برای استفاده گردشگران و مسافران آماده کرده اند تا میهمانان بتوانند علاوه بر اقامت در یک خانه روستایی یا سیاه چادر عشایری، ضمن تجربه یک محیط بومی بتوانند از نوشیدنی‌ها، غذاها، پوشاک محلی و فعالیتهای سنتی منطقه استفاده کنند. ایجاد اقامتگاههای بوم گردی همراه با فعالیت‌ها و خدماتی که برای شناخت و معرفی بوم انجام می شود، در مناطق روستایی و بکر طبیعی یا بافت‌های تاریخی شکل می گیرد و توسط خانواده‌های کارآفرین و جامعه محلی علاقهمند به گردشگری اداره می شوند. در اصل این شیوه میهمان پذیری و پذیرایی در روستاها، پاسخگوی دغدغه‌های فکری بسیاری بود؛ از یک سو برای روستاییان امکان حفاظت منابع و توسعه و بهره برداری پایدار از جاذبه‌های طبیعی را فراهم و از سوی دیگر با ایجاد درآمد مکمل، از مهاجرت مردم روستایی جلوگیری می کرد. همچنین برای شهرنشینان، امکان گذران تعطیلات با خانواده را با هزینه‌های قابل تحمل در محیطی که ویژه استراحت و آرامش است، فراهم می ساخت. بیشتر این نوع اقامتگاهها منزلی با امکانات در منطقه روستایی بوده که این خانه‌ها در ساختمان‌هایی که کاربری نخستین خود را از دست داده اند، ایجاد یا سامان می یابند.
احداث اقامتگاههای بوم گردی در روستای افراچال شهرستان ساری می تواند با تجزیه و تحلیل دقیق و آکادمیک در چهارچوب‌های نظری پارادایم اکوتوریسم، تاثیرات مثبت و منفی زیادی بر محیط و محاط خویش بگذارد. مهمترین تاثیر مثبتی که این اقامتگاهها می تواند بر محیط پیرامونی خویش از خود بر جای بگذارد تاثیر مستقیم و غیر مستقیم بر معیشت و تنظیم نظم معیشت در یک جامعه محلی است. مراد از جامعه محلی الزاما ساکنان بومی و جغرافیایی در یک سرزمین مادری نیست بلکه شامل هر آن فعال اقتصادی می گردد که در یک محیط با پتانسیل اقتصادی به فعالیت اقتصادی می پردازد و بر طبق تعریف جهانی شغل، یک فعالیت اقتصادی از خود در یک محیط ثابت و در یک رابطه مثبت برنده – برنده انجام می دهد. و تاثیر منفی این اقامتگاهها می تواند تاثیرات منفی زیست محیطی و اجتماعی – فرهنگی باشد. این تحقیق در پی یافتن به این سوالات و بررسی دقیق تاثیرات احداث اقامتگاههای بوم گردی بر معیشت جامعه محلی روستای افراچال شهرستان ساری می باشد.
1-3 اهداف تحقیق (اهمیت و ضرورت تحقیق)
شناخت پتانسیل‌های طبیعت گردی در روستای افراچال
امکان سنجی احداث اقامتگاههای گردشگری در روستای افراچال
بررسی میزان بهره مندی جامعه محلی از درآمد حاصل از گردشگری
شناخت منابع اقتصادی در تثبیت معیشت پایدار جامعه محلی روستای افراچال
1-3-1 کاربرد و نتایج تحقیق
کلیه سطوح تصمیم‌گیری برنامه ریزی در سطح استان مازندران و نهادهای ذیربط شهرستان ساری
مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی
سازمانها و ادارات مرتبط با گردشگری و طبیعت گردی
شهرداری ساری
شرکتها و موسسه خصوصی و بنگاه‌های اقتصادی فعال در زمینه گردشگری و طبیعت گردی
شرکتهای مهندسان مشاور فعال در زمینه توریسم و اکوتوریسم
پژوهشگران و محققان
1-4 سوالات تحقیق
احداث اقامتگاههای بوم گردی در روستای افراچال شهرستان ساری چه تاثیرات مثبت بر روی معیشت پایدار جامعه محلی دارد؟
احداث اقامتگاههای بوم گردی در روستای افراچال شهرستان ساری چه تاثیرات مثبت و منفی بر فرهنگ، اقتصاد، اجتماع و زیست محیطی منطقه مورد مطالعه دارد؟
نگرش اعضای جامعه محلی نسبت به احداث اقامتگاههای بوم گردی در روستای افراچال شهرستان ساری تا چه اندازه مثبت می باشد؟
چگونه میتوانیم با رعایت جنبه‌های توسعه بوم آورد به توسعه همه جانبه گردشگری به طور عام و اکوتوریسم به طور خاص در منطقه روستای افراچال دست یابیم؟
1-5 فرضیه‌های تحقیق
روستای افراچال به دلیل برخورداری از طبیعت بکر و زیبا و آب و هوای مطلوب، پتانسیل جذب گردشگر دارد.
موقعیت جغرافیایی روستای افراچال برای احداث اقامتگاههای بوم گردی مناسب می باشد.
احداث اقامتگاههای بوم گردی در ثبیت معیشت پایدار جامعه محلی روستای افراچال نقش اساسی دارد.
1-6 پیشنیه تحقیق
سابقه مطالعات انجام شده در خارج از کشور :
برخی از محققان و نویسندگان در این زمینه همچون (Dahles & Bras , 1999) و (Thomas Jones & Haven Tang , 2005) به دنبال جمع آوری نتایج پژوهش‌های تحقیقاتی بر روی این موضوع بوده اند و سعی بر ایجاد مسیری برای ادامه تحقیقات بعدی در این راستا داشتند. تحقیقی در سال 2008 میلادی در کشور انگلستان توسط Sherma Raberts & Jan Teraib انجام شد و بر اساس آن 4 شاخص اصلی برای ارزیابی پایداری کارآفرینی‌های کوچک گردشگری معین شد. Stephen Wanhill در سال 1999 در پژوهشی با عنوان “کارآفرینی‌های کوچک و متوسط گردشگری” به بررسی کسب و کارهای کوچک گردشگری در کشور ولز پرداخت که نتیجه آن ایجاد اشتغال و کارآفرینی در جوامع مختلف و گرایش به گردشگری جامعه محور بود. Rhodri Thomas در سال 2004 در پژوهشی با عنوان “کسب و کارهای کوچک در گردشگری” به بررسی مقالات مختلف پرداخت و به این نتیجه رسید که توسعه کسب و کارها راهی برای گردشگری پایدار در مناطق روستایی است. Rhodri Thomas , Gareth Shaw & Stephen J در مقاله ای با عنوان “درک کسب و کارهای کوچک در گردشگری، چالش‌ها و روندهای تحقیقاتی” به بررسی موج تحقیقاتی در زمینه کسب و کارهای کوچک گردشگری پرداختند و عنوان کردند که کمبود تحقیق در این زمینه وجود دارد و مسئله کسب و کارهای کوچک گردشگری و توسعه پایدار گردشگری اهمیت زیادی دارد و همچنین پیشنهاداتی برای تحقیقات بعدی نیز ارائه دادند.
1-6-1 سابقه تحقیقات انجام شده در داخل کشور
عبدالرضا رکن الدین افتخاری و اسماعیل قادری در سال 1381 در پژوهش خویش با عنوان “نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی”، با استفاده از روش کتابخانه ای وضعیت گردشگری روستایی را در جهان بررسی و به مقایسه آن با روستاهای ایران پرداخت و در نتیجه آن پژوهش، راهکارها و رهیافت‌هایی برای توسعه گردشگری روستایی در ایران ارائه داد. مینو حسنی اصفهانی در سال 1387 در پژوهش پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان “بررسی استانداردهای ساخت اکوکمپ‌ها و شرایط ساخت اکوکمپ‌ها و شرایط ساخت آن در پارک‌های ملی”، تجربیات کشورهای پیشرو را در توسعه اکوتوریسم در پارک‌های ملی نشان می دهد و نتیجه می گیرد که یکی از پایدارترین راه حل‌های مشکلات آنها را بهره برداری صحیح از زون تفرج (گردشگری) متمرکز
ارتکاب جرم در داخل هواپیمای اجاره داده شده (بدون خدمه) توسط کشور متعاهد، به مستأجری که محل اصلی تجارت یا اقامت دایمیاش در آن کشور است؛[2] مانند هواپیماهای روسی که در روسیه ثبت گردیده و بدون خدمه به ایران اجاره داده شدهاند. در صورت ارتکاب جرمی در هواپیما یا علیه آن، ایران صلاحیت دارد به موضوع رسیدگی نماید.دولتهای عضو متعهد شدهاند ضمن انجام تحقیقات مقدماتی برای یافتن حقایق، مرتکب جرم یا مظنون به ارتکاب آن را، اگر در قلمرو آنها باشد، توقیف یا اقدامات لازم را برای مراقبت و اطمینان از حضور او معمول دارند. این اقدامات تا وقتی که تعقیب کیفری انجام میشود و یا تا انجام تشریفات استرداد، ادامه خواهد یافت.
1-3- استرداد مجرم یا مظنون به ارتکاب جرم
کنوانسیون لاهه، صلاحیت جهانی را برای رسیدگی به جرم هواپیما ربایی پذیرفته است. کار مهمی که
| sabzfile.com |
معاهده 1970 لاهه انجام داد، این بود که با تصویب اصل (یا مسترد کن یا مجازات کن)[3] در ماده 7 تلاش کرد تا هواپیما ربا در هر کجا که باشد به مجازات برسد. مطابق آن دولت متعاهدی که مظنون به ارتکاب جرم در قلمرو او یافت شود در صورت عدم استرداد، مورد را اعم از اینکه جرم در قلمرو آن دولت ارتکاب یافته است یا نه، برای تعقیب کیفری به مقامات صالحه خود ارجاع خواهد نمود. این مقامات تصمیم خود را به همان طریقی که در مورد جرایم مهمه عمومی طبق قوانین این دولت مقرر است، اتخاذ خواهند نمود. لیکن علیرغم صراحت «اصل استرداد یا محاکمه»، در بندهای 2 و 3 ماده 8 ، آن را منوط به «حدود شرایط پیشبینی شده در قانون دولت متقاضی عنه» کرده و بدین ترتیب استرداد را اجباری ننموده است.
ماده 8 بدین منظور تدوین شده است تا مبنای استرداد مجرمین قرار گیرد. این ماده بین دولتهایی که استرداد مجرمین را مشروط به وجود معاهده استرداد میدانند و آنهایی که این گونه
استاد مشاور
دکتر حسن تلاشان
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول : کلیات طرح تحقیق
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3
1-1- بیان مسأله ………………………………………………………………………………………………………………………… 4
1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………………………. 5
1-3- سئوال های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….7
1-4- اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………… 7
1-5- فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………… 8
1-6- متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………….8
1-7- مدل مفهومی تحقیق………………………………………………………………………………………………………9
1-8- قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………… 9
1-8-1-قلمروموضوعی…………………………………………………………………………………………………………………9
1-8-2 – قلمرو مکانی……………………………………………………………………………………………………………….10
1-8-3 – قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………………………………………10
1-9- تعریف واژگان کلیدی تحقیق …………………………………………………………………………………………….10
فصل دوم : ادبیات نظری
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 14
2-1- سازمان و عوامل سازمانی………………………………………………………………………………………………… 14
2-1- 1- تعریف سازمان………………………………………………………………………………………………………………14
2-1- 2- سیستمهای کنترل و نظارت…………………………………………………………………………………………… .16
2-1- 3- اهمیت کنترل……………………………………………………………………………………………………………….16
2-1- 4- ماهیت کنترل…………………………………………………………………………………………………….. ……….17
| sabzfile.com |
2-1- 5- دیدگاهها درباره انواع کنترل…………………………………………………………………………..17
2-1- 6- ارکان کنترل……………………………………………………………………………………………………………….19
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-1- 7- نظام حقوق و دستمزد …………………………………………………………………………………………………..20
2-1- 8- هدف مدیریت جبران خدمت……………………………………………………………………………………….. 22
2-2- فساد اداری……………………………………………………………………………………………………………………….23
2-2- 1- تعریف فساد…………………………………………………………………………………………………………………27
2-2- 2- سطوح فساد…………………………………………………………………………………………………………………29
2-2-3- انواع فساد…………………………………………………………………………………………………………………….29
2-2-4- 1- فساد سیاسی…………………………………………………………………………………………………………….31
2-2-4- 2- فساد اداری……………………………………………………………………………………………………………..31
2-2-4- 3- فساد مالی (اقتصادی)………………………………………………………………………………………………..32
2-2-5 – مفهوم و تعریف فساد اداری…………………………………………………………………………………………..32
2-2-6- تاریخچه فساد اداری……………………………………………………………………………………………………..34
2-2-7 – مبارزه با فساد در ایران………………………………………………………………………………………………….35
2-2-8 – وضعیت فساد پس از پیروزی انقلاب اسلامی……………………………………………………………………36
2-2-9 – انواع فساد اداری…………………………………………………………………………………………………………..39
2-2-10 – تبیین علل موجبه فساد…………………………………………………………………………………………………..43
2-2-11 – رهیافت‌های تبیین فساد……………………………………………………………………………………………….. 47
2-2-12 – تبیین علل فساد اداری…………………………………………………………………………………………………. 49
2-2-13 – قصد و فرصت، لازمه وقوع فساد……………………………………………………………………………………52
2-2-14 – متغیرهای تسهیل و تشویق‌کننده یا بازدارنده از فساد…………………………………………………………..53
2-3- فساد اداری و رابطه آن با عوامل سازمانی……………………………………………………………………………….56
2-3- 1- فساد و نظام حقوق و دستمزد………………………………………………………………………………………….56
2-3- 2- کنترل و نظارت و رابطه آن با فساد…………………………………………………………………………………..60
2-3- 3- فرایند‌های کاری و رابطه آن با فساد………………………………………………………………………………….61
2-4- فساد اداری و رابطه آن با سایر عوامل اجتماعی……………………………………………………………………….62
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-4- 1- حکومت کارآمد و نقش آن در کنترل فساد……………………………………………………………………….62
2-4- 2- رابطه فساد و خدمات عمومی دولتی………………………………………………………………………………….64
2-4- 3- بزرگی دولت و فساد………………………………………………………………………………………………………64
2-4- 4- خصوصی‌سازی و رابطه آن با فساد…………………………………………………………………………………..65
2-4- 5- فساد و فقر……………………………………………………………………………………………………………………66
2-4- 6- فساد و قوانین و مقررات…………………………………………………………………………………………………67
2-4- 7- فساد و دستگاه قضایی……………………………………………………………………………………………………67
2-4- 8- توسعه سیاسی، دمکراسی و فساد………………………………………………………………………………………68
2-4- 9- فرهنگ و فساد……………………………………………………………………………………………………………..68
2-4- 10- فساد و جنسیت……………………………………………………………………………………………………………68
2-4- 11- فساد و برنامه‌های توسعه……………………………………………………………………………………………….69
2-4- 12- سیاست‌های اقتصادی و فساد…………………………………………………………………………………………69
2-4- 13- فساد و سرمایه‌گذاری…………………………………………………………………………………………………..70
2-4- 14- تسخیر دولت و فساد ناشی از آن در اقتصادهای در حال گذار………………………………………………70
2-4- 15- تحلیل فساد در کشورهای جهان سوم………………………………………………………………………………72
2-4- 16- آثار و علل فساد در جهان سوم……………………………………………………………………………………….73
2-4- 17- شیوه ارزیابی و گزینش استراتژی مبارزه با فساد…………………………………………………………………74
2-4- 18- سیاست‌های کلیدی در مبارزه با فساد……………………………………………………………………………….76
2-4- 19-استراتژی مبارزه با فساد، جایگاه و نوع کاربرد آ نها…………………………………………………………….77
2-5- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….77
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………..87
3-1- روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………….. ………………..87
3-2 – چهارچوب مفهومی…………………………………………………………………………………………………………..88
3-3 – جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………90
3-4- نمونه آماری………………………………………………………………………………………………………………………92
فهرست مطالب
عنوان صفحه
3-5 – متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..92
3-6- ابزار سنجش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….93
3-7 – نحوه امتیاز بندی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………….93
3- 8- روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………….94
3-9- پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………………94
3-10- روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………….95
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………..98
4-1- آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………………………..99
4-1-1- جنسیت ……………………………………………………………………………………………………………………99
4-1-2- تحصیلات ………………………………………………………………………………………………………………..100
4-1-3- سابقه کار…………………………………………………………………………………………………………………..101
4-1-4- وضعیت تأهل و تجرد…………………………………………………………………………………………………..102
4-1-5- نوع استخدام………………………………………………………………………………………………………………103
4-2- نتایج حاصل از تحلیل استنباطی داده‌ها………………………………………………………………………………..104
4-2-1- آزمون کالموگروف-اسمیرنوف……………………………………………………………………………………104
4-2-2-آزمون رگرسیون…………………………………………………………………………………………………………105
4-2-3- آزمون فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………….108
4-2-3-1- فرضیه فرعی اول……………………………………………………………………………………………………..108
4-2-3-2- فرضیه فرعی دوم…………………………………………………………………………………………………….110
4-2-3-3- فرضیه فرعی سوم……………………………………………………………………………………………………111
4-2-3-4- فرضیه اصلی…………………………………………………………………………………………………………..112
4-2-4- آزمون فریدمن……………………………………………………………………………………………………………114
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………..117
5-1- نتایج حاصل از یافته های تحقیق…………………………………………………………………………………………117
5-1-1- نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی………………………………………………………………………….. 117
5-1-2- بحث دربارهی نتایج حاصل از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف…………………………………………….118
5-1-3- بحث دربارهی نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق ……………………………………………………. 118
5-1-3-1- نتایج حاصل از فرضیه اول………………………………………………………………………………………… 118
5-1-3-2- نتایج حاصل از فرضیه دوم……………………………………………………………………………………….. 119
5-1-3-3- نتایج حاصل از فرضیه سوم………………………………………………………………………………………. 120
5-1-3-4- نتایج حاصل از فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………….121
5-1-3-5- نتایج کلی تحقیق…………………………………………………………………………………….. ……………..122
5-1-4- نتایج آزمون رگرسیون………………………………………………………………………………………………….123
5-1-4- بحث دربارهی نتایج حاصل از آزمون فریدمن…………………………………………………………………..123
5-2- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………….. 123
5-2-1- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتایج به دست آمده از تحقیق……………………………………………….. 123
5-2-2 – ارائه پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی……………………………………………………………………………..125
5-3- محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………………. ….126
منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………… 129
پیوست :پرسشنامه ها……………………………………………………………………………………………………………….. 136
چکیده
تحقیق حاضر تحت عنوان بررسی عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم انجام گرفته است . هدف از انجام آن، شناسایی عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری و مشخص کردن رابطه عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری با فساد اداری در شعب مربوطه می باشد. به منظور سنجش فساد اداری و عوامل سازمانی موثر بر آن از پرسشنامه مورد استفاده عباسپور (1385) بهره گرفته شده است.
روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی و از شاخه همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. از ابزار پرسشنامه دارای روایی و پایایی مناسب، برای گردآوری داده های مربوط به متغیرهای تحقیق استفاده شد. از روش نمونه گیری خوشه ای برای دسترسی به اعضای نمونه استفاده بعمل آمد.
بر اساس نتایج آزمون رگرسیون مؤلفه های «شفافیت فرایندها و رویه‌های کاری وانحصار وظیفه در سازمان» و «حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سازمان» بر «فساد اداری» تاثیر دارند و از آنجایی که مقدار0β < میباشد ،نوع تاثیر منفی میباشد.
از آزمون همبستگی برای آزمون فرضیه های تحقیق بهره برداری شد، نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن حاکی از وجود همبستگی منفی بین عوامل سازمانی موثر بر فساد اداری با فساد اداری بود. در سطح اطمینان 95 درصد، فرضیه اصلی و هر 3 فرضیه ، تأیید شدند و بین همه مولفه ها همبستگی منفی وجود دارد.
واژگان کلیدی :
فساد اداری ، سیستم های کنترل و نظارت ،نظام حقوق و دستمزد ،فرایندها و شیوهای انجام کار ، شعب منتخب بانک های استان قم
مقدمه
فساد اداری به عنوان معضلی گریبانگیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه از جمله ایران میباشد و وقت و انرژی و امکانات فراوانی را از این کشورها به هدر میدهد. بستر و مأمن فساد اداری، نظام اداری کشور و اداره امور دولتی است. جمهوری اسلامی ایران وارث یک نظام اداری ناکارآمد و توأم با فساد در دستگاه حکومتی و دولتی و زیر‌‌نظام‌های آن بوده است. طبعاً بخشی از این فساد، بازمانده از نظام پیشین و بخشی نیز معلول عملکرد و شرایط گریز‌ناپذیر سالهای پس از انقلاب اسلامی بوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به دلایل متعدد، نظام جمهوری اسلامی و دولتهای مختلف آن قادر به انجام اصلاحات و تغییرات مثبت لازم جهت شناسایی و مبارزه با عوامل فساد‌آفرین نگردید، و شرایط جنگ و تحمیل آن به کشور نیز عامل مهم دیگری در تشدید آن بوده‌است.
شواهد فراوانی وجود دارد مبنی بر این که هر چقدر جوامع به جلو حرکت میکنند، موضوع فساد به عنوان یکی از مسائل فراگیر اجتماعی، اهمیت بیشتری می‌یابد ( هیود،1381،ص50) و رویکرد روغن کاری چرخ دنده‌های توسعه برای حل مسأله فساد اهمیت خویش را از دست میدهد و این دیدگاه که فساد بیش از هر چیز همچون مسأله‌ای عمل میکند که منجر به اخلال در روند چرخ دنده‌ای توسعه میشود رونق پیدا میکند. (ربیعی،1381،ص15)
اغلب صاحبنظران عقیده دارند که پیروزی یا شکست حکومتها به چگونگی اجرای امور عمومی بستگی دارد تا جایی که بروکس آدامز بقای تمدن و اداره امور عمومی را بهم پیوند میدهد و وینسنت اشتورم، سلامت هر جامعه را به چگونگی اداره امور عمومی در آن جامعه مربوط می‌داند.(نامغ،1376،ص59)
به اعتقاد اکثر متفکران فساد به طور اعم و فساد اداری موجود در ادارات دولتی یک بیماری انکار‌ناپذیر در همه حکومتهاست و مختص یک قاره، منطقه یا گروه قومی خاص نیست و فساد در رژیم‌های سیاسی دمکراتیک و دیکتاتوری، اقتصادهای سوسیالیستی، سرمایه‌داری و فئودال نیز یافت میشود و اقدامات فساد‌آمیز مربوط به زمان حال نیست، بلکه تاریخ آن به قدمت جهان است. از این رو قدمت فساد به اندازه قدمت مفهوم دولت است در واقع هر جا که قدرت و ثروت متمرکز میشود و هر جا دولتی وجود دارد، فساد نیز وجود دارد.(ربیعی،1381، ص17)
در نتیجه مبارزه با فساد اداری یک ضرورت حیاتی برای بقای نظام و حکومت و حرکت جامعه به سمت سعادت و رفاه است اما برای مبارزه با فساد یا هر بیماری اجتماعی و انسانی دیگری ابتدا باید به شناخت عوامل و علتهای موجبه آن بیماری پرداخته تا پس از شناخت علت‌ها به سعی و تلاش در جهت اصلاح و حذف آنها پرداخته بتوانیم به معضل و عارضه آن بیماری منجمله فساد فائل آمد.
1-1- بیان مسأله
مسأله‌ای که در این پژوهش ما در صدد پاسخگویی به آن هستیم، بررسی رابطه بین عوامل سازمانی و میزان فساد اداری در یک سازمان میباشد. هدف از این تحقیق در حقیقت شناسایی عوامل مؤثر و میزان اثرگذاری این عوامل بر فساد اداری است.
همان طور که می‌دانیم سازمانها را از جهات مختلف می‌توان مورد بررسی و شناخت قرار داد. یکی از روشهای شناخت، شناختن عوامل ساختاری، نهادی سازمان میباشد. یکسری از این عوامل نهادی عواملی هستند که مستقیماً بر شیوه کار و فعالیت و طبیعتاً بر نتیجه حاصل از فعالیت کارکنان اثر می‌گذارند، یعنی وجود و عدم وجود و چگونگی وجود این عوامل تأثیر زیادی بر کیفیت و کمیت رفتار کارمند خواهند داشت و با توجه به اهداف این پژوهش که یافتن رابطه بین فساد اداری که ما در قسمت بعد خواهیم آورد شکلی از این رفتار میتواند مصداق فساد باشد و ما در صدد آنیم که رابطه بین آن عوامل و این فساد را ببینم.
از جمله این عوامل می‌توان به سیستمهای کنترل و نظارت در سازمان اعم از کنترل و نظارت بر رفتارهای کاری کارکنان و … نام برد. این سیستم بر آن دسته از فعالیتهای کارکنان که مستقیماً بر اهداف و وظایف سازمان رابطه دارد نظارت و کنترل دارد.
از جمله دیگر عوامل سازمانی سیستم حقوق و دستمزد در سازمان میباشد. میزان حقوق افراد در مراتب مختلف سازمانی و تفاوت آنها با هم و با دیگر سازمانها و این که آیا این سیستم هیچ تأثیری بر وقوع یا عدم وقوع فساد در آن سازمان دارد یا خیر و اگر دارد چگونه است.
از جمله عوامل دیگر که در این‌باره می‌توان برشمرد بحث، فرایندها و مراحل اجرایی یک فعالیت خاص اداری میباشد، کوتاهی یا طولانی بودن یک فعالیت – تکرار – زمان بر بودن و … اینکه آیا این فرایندها و خصوصیات آنها میتواند در وقوع فساد دخیل باشد یا خیر و اگر هست به چه میزان؟
ما کوشش داریم در این تحقیق به بررسی و شناخت میزان اثرگذاری این سه دسته عامل درون سازمانی بر وقوع فساد اداری در شعب منتخب بانک های استان قم بپردازیم.
1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق
رعایت اصول در ساماندهی یک نظام اجتماعی میتواند عمر آن را چنان طولانی کند که احساس کنیم عمر جاودانه یافته و بروز نابسامانی در ساخت و کارکرد آن نظام میتواند آن را به مرگ زودرس دچار سازد. نظام‌های سیاسی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و دوام و قوام آنها را عواملی چند رقم می‌زند. از آنجا که نظام اداری هر جامعه بازوی اجرایی نظام سیاسی آن جامعه میباشد. لذا عملکرد درست یا نادرست آن میتواند نظام سیاسی را تداوم بخشد یا از مشروعیت بیندازد. بنابراین توجه بعدی به نظام اداری هر جامعه و آسیب‌شناسی درست این نظام میتواند کمک بزرگی به سیاستگذاران هر جامعه‌ای باشد که مشکلات را از قبل تشخیص دهند و برای حل آنها راه‌حل‌های لازم را بیندیشند. یکی از مباحث مهم در زمینه آسیب‌شناسی نظام اداری توجه به مسأله فساد اداری است مسأله‌ای که اگر از آن غفلت شود، همچون غده‌ای سرطانی در همه اجزای جامعه رسوخ میکند و موجب از هم پاشیدگی نظام اجتماعی و به طریق اولی نظام سیاسی آن جامعه می‌گردد.
فساد در نظام‌های اداری اغلب کشورها موجب آسیب‌رسانی جدی به توسعه و پیشرفت شده و در کشورهای در حال توسعه اهمیت، مهار و کنترل آن کاملاً برای سیاستمداران و مردم آنها واقع و آشکار گردیده‌‌‌‌است، از این رو از جهت اهمیت پیامدهای فساد اداری به بخشی از مضار آن پرداخته میشود.
فساد مانع رشد رقابت سالم و باعث عقب ماندن تلاشها در جهت کاهش فقر و بی عدالتی اجتماعی میشود.
فساد اداری موجب تضعیف اعتقاد ملت‌ها به توانایی خویش و باعث ناامیدی و سرخوردگی نسبت به آینده قابل پیشبینی میشود.
فساد به افزایش قیمت‌های معاملات منجر شده، توسعه پایدار را مختل و امکان پیش بینی وضعیت اقتصادی را محدود می‌سازد.(پاپ، 2000، 6)
از طرف دیگر باید توجه داشت که بدون برخورداری از یک دولت سالم و نظام اداری سالم و عاری از فساد دستیابی به توسعه امکان پذیر نیست. تأثیرات مثبت نظام اداری بر توسعه اقتصادی و سایر ابعاد توسعه منوط به سلامت نظام اداری است و در واقع نظام اداری سالم بستر مناسب را برای توسعه فراهم می‌آورد و به همین نحو فساد نظام اداری هزینه‌های اضافی سنگینی به جامعه و دولت تحمیل میکند، نظام اداری ناسالم میتواند به عنوان خورنده عظیم منابعی که باید صرف توسعه شود در‌آید و نه تنها توسعه را موجب نشود، بلکه همانند باتلاقی باشد که منابع را در خودش فرو می‌برد.(فرج‌وند،1382،ص56)
در جوامعی که دچار فساد اداری هستند شناخت علل و عوامل فساد اداری نه در قالب گفتار و حرف بلکه در عمل باید به طور جدی بررسی گردد تا مواجهه با این معضل اجتماعی میسر گردد.
با توجه به شرایط کشور ما ایران و وضعیت نظام اداری درآن و این که از معضلات اصلی دولت بحث ناکارآمدی نظام اداری و میزان بالای فساد اداری در ارکان مختلف این نظام میباشد – طبق درجه بندی میزان فساد در کشورهای مختلف توسط سازمانی شفافیت بین الملل TI ایران رتبه‌ای بهتر ازهشتادو هشتم را از نظر برخورداری از فساد در بین کشورها مورد بررسی و رتبه‌ای بهتر از کشورهایی همچون سنگال و مغولستان کسب نکرده است- این بیماری مزمن که به اذعان بسیاری از صاحبنظران میتواند باعث کاهش میزان اعتماد مردم به نظام اداری که ابزار اعمال حاکمیت دولت میباشد .
با توجه به این شرایط ضرورت آسیب‌شناسی نظام اداری وشناخت فساد اداری که یکی از معضلات و آسیبهای جدی این نظام میباشد بیش از پیش احساس میشود. بررسی و شناخت هرچه بیشتر این معضل و تلاش جهت کشف علتهای موجبه آن یقیناً میتواند باعث افزایش کارامدی نظام ادارای، افزایش رضایت مردم، کمک به توسعه هرچه سریعتر کشور و نهایتاً افزایش مشروعیت نظام اسلامی حاکم بر کشور خواهد گردید.
1-3- سئوال های تحقیق
سئوال اصلی تحقیق
عوامل سازمانی بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است؟
سئوال های فرعی تحقیق
میزان کنترل و نظارت در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است؟
میزان شفافیت فرایندها و رویه‌های کاری وانحصار وظیفه در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است؟
میزان حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است؟
1-4- اهداف تحقیق
هدف اصلی
شناسایی تاثیر عوامل سازمانی بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم .
اهداف فرعی
شناسایی تاثیر میزان کنترل و نظارت در سازمان و فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم .
شناسایی تاثیر میزان شفافیت فرایندها و رویه‌های کاری وانحصار وظیفه در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم.
شناسایی تاثیر میزان حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم.
1-5- فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی تحقیق
عوامل سازمانی بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است.
فرضیه های فرعی تحقیق
میزان کنترل و نظارت در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است.
میزان شفافیت فرایندها و رویه‌های کاری وانحصار وظیفه در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است.
میزان حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سازمان بر فساد اداری در نظام بانکی در شعب منتخب بانک های استان قم موثر است.
1-6- متغیرهای تحقیق
متغیرهای تحقیق عبارتند از:
جدول 1-1: متغیرهای تحقیق
متغیر مورد بررسی
مولفه ی مورد بررسی
متغیر مستقل
(عوامل سازمانی)
میزان کنترل و نظارت در سازمان
میزان شفافیت فرایندها و رویه‌های کاری وانحصار وظیفه در سازمان
میزان حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سازمان
متغیروابسته
(فساد اداری )
فساد اداری
-7- مدل مفهومی تحقیق
شکل 1-1: مدل مفهومی تحقیق
1-8- قلمرو تحقیق
1-8-1 – قلمرو موضوعی
آنچه که در این تحقیق به عنوان محور اصلی مطرح است، شناسایی عوامل سارمانی موثر بر فساد اداری در است . بر این اساس ، مباحث مربوط به فساد اداری و عوامل سارمانی موثر بر آن شامل میزان کنترل و نظارت در سازمان ،میزان شفافیت فرایندها و رویه‌های کاری وانحصار وظیفه در سازمان ،میزان حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سازمان، قلمرو موضوعی این تحقیق را تشکیل می دهند.
1-8-2 – قلمرو مکانی
قلمرو مکانی این تحقیق، شعب منتخب بانک های استان قم می باشد.
1-8-3 -قلمرو زمانی
قلمرو زمانی بین بهمن1391 تا شهریور 1392 می باشد.
1-10- تعریف واژگان کلیدی تحقیق
در این قسمت به تعاریف مفاهیم خواهیم پرداخت. این مفاهیم عبارتند از: 1- عوامل سازمانی 2- فساد اداری
عوامل سازمانی
همانطور که قبلاً اشاره شد منظور از عوامل سازمانی مورد بحث، عوامل درون سازمانی میباشد یعنی عواملی که از سازمان نشات می‌گیرد، عواملی همچون سیستمهای کنترل و نظارت در سازمان، فرایندها و شیوه‌های کاری و سیستمهای حقوق و دستمزد کارکنان که در ادامه به تعریف این عوامل خواهیم پرداخت.
سیستم های کنترل و نظارت
شاید بتوان به جرات ادعا‌کرد انجام هیچ عملی در سازمان قرین تو‌فیق نخواهد بود مگر آنکه کنترلهای لازم نسبت به آن به عمل آمده‌باشد. به کمک کنترل است که مدیریت نسبت به نحوه تحقق
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
چکیده فارسی ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 – مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………. 2
1-2 – بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………… 2
1-3 – اهمیت و ضرورت پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. 4
1-4 – اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………….. 4
1-5 – فرضیات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………….. 5
1-6 – مدل مفهومی پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………. 6
1-7 – روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-8 – قلمرو پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………… 7
1-8-1- قلمرو مکانی ……………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-8-2- قلمرو زمانی ……………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-9 – روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه …………………………………………………………………………………….. 7
1-10 – ابزار و شیوه گردآوری داده ها ……………………………………………………………………………………………… 7
1-11 – روش تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………………….. 7
1-12 – واژه های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………. 8
1-13 – خلاصه فصل …………………………………………………………………………………………………………………….. 11
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1 – مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………… 12
2-2 – ادبیات پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………. 12
| sabzfile.com |
2-3 – چارچوب نظری …………………………………………………………………………………………………………………… 12
2-3-1- تبلیغات ……………………………………………………………………………………………………………………… 12
2-3-2- جنبه های کاربردی تبلیغات …………………………………………………………………………………………… 15
2-3-2-1- ویژگی های محصول ………………………………………………………………………………………….. 15
2-3-2-2- عملکرد محصول ………………………………………………………………………………………………… 16
2-3-3- جنبه های تجربی تبلیغات ……………………………………………………………………………………………… 16
2-3-4- شناخت محصول …………………………………………………………………………………………………………. 17
2-3-5- احساسات ………………………………………………………………………………………………………………….. 19
2-3-6- درگیری محصول …………………………………………………………………………………………………………. 20
2-3-6-1- انواع درگیری ذهنی ……………………………………………………………………………………………. 21
2-3-6-2- طبقه بندی درگیری ذهنی مصرف کننده ………………………………………………………………….. 23
2-3-7- اعتماد ………………………………………………………………………………………………………………………… 24
2-3-8- نگرش ……………………………………………………………………………………………………………………….. 25
2-3-9- قصد خرید …………………………………………………………………………………………………………………. 27
2-3-9-1- قصد خرید مجدد ……………………………………………………………………………………………….. 28
2-3-9-2- قصد خرید اینترنتی …………………………………………………………………………………………….. 28
2-3-9-3- قصد خرید آنلاین ………………………………………………………………………………………………. 29
2-3-10- اثربخشی تبلیغات و ارزیابی آن ……………………………………………………………………………………. 30
2-3-10-1- عوامل موثر بر اثربخشی تبلیغات ………………………………………………………………………… 30
2-3-10-2- مدل های مربوط به تبلیغات و اثربخشی تبلیغات ……………………………………………………. 31
2-4 – تاریخچه و سابقه موضوع پژوهش (پیشینه تحقیق) …………………………………………………………………….. 35
2-4-1- پیشینه داخلی ………………………………………………………………………………………………………………. 35
2-4-2- پیشینه بین المللی …………………………………………………………………………………………………………. 39
2-5 – بیان جنبه نوآوری پژوهش ……………………………………………………………………………………………………… 43
فصل سوم: روش پژوهش
3-1 – مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………… 44
3-2 – روش پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………… 44
3-2-1- دسته بندی روش های تحقیق براساس هدف …………………………………………………………………….. 44
3-2-1-1- تحقیق بنیادی …………………………………………………………………………………………………….. 44
3-2-1-2- تحقیق کاربردی …………………………………………………………………………………………………. 44
3-2-2- دسته بندی روش های تحقیق براساس نحوه گردآوری داده ها …………………………………………….. 44
3-2-2-1- تحقیق توصیفی یا غیرآزمایشی ……………………………………………………………………………… 45
3-2-2-2- تحقیق آزمایشی …………………………………………………………………………………………………. 45
3-3 – قلمرو پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………… 46
3-3-1- قلمرو مکانی ……………………………………………………………………………………………………………….. 46
3-3-2- قلمرو زمانی ……………………………………………………………………………………………………………….. 46
3-4 – جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………. 46
3-5 – روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه …………………………………………………………………………………….. 46
3-5-1- نمونه گیری تصادفی ساده …………………………………………………………………………………………….. 47
3-5-2- نمونه گیری طبقه ای …………………………………………………………………………………………………….. 47
3-5-3- نمونه گیری خوشه ای ………………………………………………………………………………………………….. 47
3-6 – ابزار و شیوه گردآوری داده ها ……………………………………………………………………………………………….. 48
3-6-1- استفاده از اطلاعات و مدارک موجود ……………………………………………………………………………… 49
3-6-2- مشاهده ………………………………………………………………………………………………………………………. 49
3-6-3- مصاحبه ……………………………………………………………………………………………………………………… 49
3-6-4- پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………………. 49
3-7 – روایی و پایایی پژوهش ………………………………………………………………………………………………………… 50
3-8 – متغیرهای پژوهش و نقش آنها ………………………………………………………………………………………………… 51
3-9 – روش تجزیه و تحلیل داده های پژوهش …………………………………………………………………………………… 52
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1 – مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………… 53
4-2 – یافته های توصیفی ……………………………………………………………………………………………………………….. 53
4-2-1- توزیع فراوانی متغیر جنسیت در نمونه ……………………………………………………………………………… 53
4-2-2- توزیع فراوانی متغیر تاهل در نمونه …………………………………………………………………………………. 54
4-2-3- توزیع فراوانی متغیر سن در نمونه …………………………………………………………………………………… 55
4-2-4- توزیع فراوانی متغیر سطح تحصیلات در نمونه ………………………………………………………………….. 56
4-2-5- توزیع فراوانی متغیر تجربه کاری در نمونه ……………………………………………………………………….. 57
4-2-6- توزیع فراوانی متغیر شغل پاسخ دهندگان در نمونه …………………………………………………………….. 58
4-2-7- توزیع فراوانی متغیر رشته در نمونه …………………………………………………………………………………. 59
4-3 – آمار استنباطی ……………………………………………………………………………………………………………………… 60
4-3-1- آزمون کولموگوروف-اسمیرنوف ……………………………………………………………………………………. 60
4-3-2- مدل معادلات ساختاری با PLS ……………………………………………………………………………………… 61
4-3-3- روش PLS در ارزیابی مدل …………………………………………………………………………………………… 63
4-3-4- مدل اندازه گیری …………………………………………………………………………………………………………. 64
4-3-4-1- همسانی درونی ………………………………………………………………………………………………….. 64
4-3-4-2- روایی تشخیص مدل …………………………………………………………………………………………… 67
4-3-5- ارزیابی مدل ساختاری (آزمون و تحلیل فرضیات) …………………………………………………………….. 70
4-3-6- تجزیه و تحلیل فرضیه ها ………………………………………………………………………………………………. 73
4-4 – خلاصه فصل ………………………………………………………………………………………………………………………. 76
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادات
5-1 – مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………… 77
5-2 – خلاصه پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………… 77
5-3 – نتایج پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………. 77
5-4 – محدودیت های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………… 80
5-5 – پیشنهادات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………. 80
فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………. 82
پیوست 1 (جدول پیشینه ها ) …………………………………………………………………………………………………………… 88
پیوست 2 (درصد پاسخ های مثبت خبرگان به تفکیک سوال) ………………………………………………………………… 102
پیوست 3 (خروجی SPSS مربوط به محاسبه آلفای کرونباخ) ………………………………………………………………… 104
پیوست 4 (خروجی های فصل چهارم) ………………………………………………………………………………………………. 105
پیوست 5 (نمونه پرسشنامه توزیع شده میان پاسخ دهندگان) ………………………………………………………………….. 113
چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 116
جلد انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………………. 117
فهرست جدول ها
عنوان
صفحه
جدول 3-1 (جدول مورگان) ……………………………………………………………………………………………………………. 48
جدول 4-1 (توزیع فراوانی متغیر جنسیت در نمونه) …………………………………………………………………………….. 53
جدول 4-2 (توزیع فراوانی متغیر تاهل در نمونه) ..………………………………………………………………………………. 54
جدول 4-3 (توزیع فراوانی متغیر سطح سن در نمونه) ………………………………………………………………………….. 55
جدول 4-4 (توزیع فراوانی متغیر سطح تحصیلات در نمونه) …………………………………………………………………. 56
جدول 4-5 (توزیع فراوانی متغیر سطح تجربه کاری در نمونه) ………………………………………………………………. 57
جدول 4-6 (توزیع فراوانی متغیر شغل پاسخ دهندگان در نمونه) ……………………………………………………………. 58
جدول 4-7 (توزیع فراوانی متغیر رشته در نمونه) ………………………………………………………………………………… 59
جدول 4-8 (نتایج آزمون کولموگوروف – اسمیرنوف در نمونه) ……………………………………………………………. 61
جدول 4-9 (نتایج تحلیل عاملی تاییدی) ……………………………………………………………………………………………. 65
جدول 4-10 (بررسی مقادیر (AVE) و پایایی مرکب) …………………………………………………………………………. 67
جدول 4-11 (نتایج بار مقطعی گویهها) …………………………………………………………………………………………….. 67
جدول 4-12 (بررسی مقادیر ریشه دوم میانگین واریانس استخراج شده با همبستگیها) …………………………….. 69
جدول 4-13 (نتایج آزمون فرضیهها) ………………………………………………………………………………………………… 72
فهرست شکل ها
عنوان
صفحه
شکل 1-1 (مدل پژوهش) ……………………………………………………………………………………………………………….. 6
شکل 4-1 (متغیر جنسیت در نمونه) ………………………………………………………………………………………………….. 54
شکل 4-2 (متغیر تاهل در نمونه) ……………………………………………………………………………………………………… 55
شکل 4-3 (متغیر سطح سن در نمونه) ……………………………………………………………………………………………….. 56
شکل 4-4 (متغیر سطح تحصیلات در نمونه) ………………………………………………………………………………………. 57
شکل 4-5 (متغیر سطح تجربه کاری در نمونه) ……………………………………………………………………………………. 58
شکل 4-6 (متغیر شغل در نمونه) ……………………………………………………………………………………………………… 59
شکل 4-7 (متغیر رشته تحصیلی در نمونه) …………………………………………………………………………………………. 60
شکل 4-8 (مدل آزمون شده پژوهش(ضرایب مسیر)) …………………………………………………………………………… 71
شکل 4-9 (مدل آزمون شده پژوهش(مقادیرT)) ………………………………………………………………………………….. 72
چکیده
ازدوران ماقبل تاریخ نوعی ارتباط درباره آگاهی از وجود و دردسترس بودن اجناس و کالاها وجود داشته است. برخی ازتصویری که برروی دیواره غارهای اولیه نقش بسته است مربوط به سازندگان اشیای ابتدایی هستند. بنابراین، تبلیغ مقوله‌ای نیست که چندان جدید باشد و مربوط به سالهای اخیرگردد بلکه ریشه در زندگی اجتماعی انسان‌ها داشته است. با این همه آنچه ما تحت عنوان تبلیغات نو و جدید می‌شناسیم، ریشه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم دارد. تبلیغات به شکل امروزی مانند بسیاری از رسوم دیگر وارد تجارت و کسب و کار شد و رفته رفته توسعه یافت، چراکه لزوم آن احساس می‌شد. بعداز انقلاب صنعتی، به دلیل بالارفتن حجم تولیدات دیگر فروش مقوله راحتی نبود. زیرا اولاً به دلیل تولید انبوه، تمایز دربین محصولات تولیدی ازمیان رفت وبیشتر محصولات، استاندارد و یک شکل شدند، ثانیاً به علت زیاد شدن فاصله بین تولید وخدمات مانند گذشته به سهولت دراختیار مصرف کنندگان قرارنمی‌گرفت لذا نیاز به کانال ارتباطی جدیدی احساس شد. هدف از پژوهش حاضر بررسی مفهومی اثربخشی تبلیغات است، اثربخشی تبلیغات، یکی از مسایل بسیار مهم درقلمرو تبلیغات است. یکی از عواملی که برای ارزیابی اثربخشی یک تبلیغ به کار گرفته می شود قصد خرید مصرف کننده میباشد. بنابراین شرکتها دریک فضای رقابتی برای آنکه متمایز ازیکدیگر باشند به روی عامل مذکور به گونه ای تمرکز میکنند که تبلیغاتشان متمایز از دیگر رقبا گردد. لازم به ذکر است در ابتدا مصرف کننده از جنبه های کاربردی وتجربی تبلیغات یک محصول آشنایی پیدا می کند و به شناخت و اعتماد راجع به محصول میرسد. سپس نسبت به آن گرایش پیدا کرده و درگیری با محصول ایجاد شده و باتوجه به اثربخشی آن تبلیغ قصد خرید کالا یا خدمات را پیدا میکند. این تحقیق به دلیل ترکیب سه مدل از سه مقاله به روز لاتین مربوط به سالهای 2010 و 2012 و 2013 ساخت مدل ترکیبی، کاملاً پژوهشی جدید میباشد.
واژه های کلیدی : تبلیغات، اثربخشی تبلیغات، قصد خرید
مقدمه :
در این فصل سعی می شود مسئله پژوهش و ابعاد آن تشریح شود. بدین منظور ابتدا مسئله مورد پژوهش و گستره آن معرفی می گردد و پس از آن اهمیت و ضرورت پژوهش مطرح می شود. سپس اهداف پژوهش که بایستی در این پژوهش به آن دست یافت بیان می گردد. در ادامه، سوالات پژوهش که در راستای بررسی اهداف مشخص شده اند، معرفی اجمالی روش پژوهش، واژه های پژوهش ارائه می گردد.
بیان مسئله :
جهان در قرن بیست و یکم با تحولات بس شگرفی روبرو شده است. قابلیت رو به افزایش کشورهای خاور دور در عرصه بازارهای جهانی، یکپارچه شدن کشورهای اروپایی با 230 میلیون نفر جمعیت مصرف کننده، انجام اصلاحات سیاسی دربعضی از کشورها، از جمله کشورهای اروپای شرقی همراه با فن آوریهای جدید، می روند تا در قرن بیست و یکم، نظم جدیدی را در بازارهای جهانی به وجود آورند. مفهوم این تحولات این است که روشهای دیرین کسب و کار در آینده، کارایی خود را از دست خواهند داد. در این راستا، بازاریابی فعالیتی است که طی آن نیازها و خواسته های تامین نشده مشتریان، تعیین می شود. بازاریابی تلاشی است درجهت تاثیرگذاشتن بر روشی که مصرف کنندگان رفتار می کنند. این تلاش، هم درمورد سازمانی که آن را اعمال می کند، هم مصرف کنندگانی که تحت تاثیر آن واقع می شوند و هم جامعه ای که این تلاشها در آن اتفاق می افتد، مفهوم دارد. ما همگی مصرف کننده و اعضای یک جامعه هستیم. بنابراین دانستن رفتار مصرف کننده و تلاش درجهت تاثیر نهادن برآن، برای همگی ما ضروری است. رفتار مصرف کننده چیزی بیش از خرید کالاهاست. دراصل رفتار مصرف کننده، درباره چگونگی تاثیر مالکیت کالا بر زندگی ما بحث می کند. لازم به ذکراست، مصرف کننده در کشور ما هنوز برای خرید کالا به دوستان و آشنایان و کسانی که کالا را خریداری کرده اند و یا درخصوص آن آگاهی دارند مراجعه می کند. ما در جامعه ای زندگی می کنیم که به طور سنتی خرده فروش یا فروشنده مغازه، در خرید افراد تاثیر بسیار زیادی دارد. یکی از علت های چنین وضعی، ضعف نظام ارتباطی سازمانهای ماست. هنوز مصرف کننده ما، به مطالبی که در تبلیغ گفته می شود، اعتماد چندانی ندارد. ازاین رو، ضعف کارکرد تبلیغات رسانه ای باعث شده است که تبلیغات دهان به دهان رشد زیادی در مملکت ما پیدا کند. ( افجه ء و مؤید ، 1384، 28 و 29 )
یکی از مسائل پیش روی جوامع توسعه یافته و درحال توسعه بحث مصرف گرایی و ظهور جامعه مصرفی یا مصرف گرا می باشد. اساساً جوامع صنعتی مبتنی بر فرهنگ مصرف گرایی می باشد دراین میان تبلیغات و رسانه های جمعی نقش بسیارتعیین کننده ای در شکل دهی به الگوهای مصرفی مخاطبین خود دارند. ( خادمیان و مبارکی فرد ، 1391، 95 )
امروزه ازیک سو سازمان ها، برای شناساندن و معرفی کالاها و خدمات خود و اعلام وجه تمایز آن با کالاهای مشابه، با به کارگیری رسانه های مختلف تبلیغاتی، می کوشند پیام های تاثیرگذاری را به منظور ترغیب مخاطبان به خرید ارسال کنند و ازسوی دیگر، مردم با انواع تبلیغات ازطریق رسانه های گوناگون در هر زمان و مکانی محاط شده اند؛ این درحالی است که آنچه در بحث تبلیغات حایز اهمیت است، ارزیابی میزان اثربخشی آن است. ( ربیعی و دیگران ، 1390، 17 )
برای اینکه مردم تبلیغ را ببینند باید توجه آنها را جلب نمود، تبلیغات در واقع یک فرآیند ارتباطات میباشد. یک پیامی فرستاده می شود، مخاطب باید آن را آنگونه درک کند که شما علاقه مند هستید. پس باید ساده، متمایز و خلاقانه باشد تا اثربخش شود و در بیننده قصد خرید ایجاد کند.
در دنیای رقابتی امروز، بازاریابی برای هر نوع حرکت آگاهانه و هدفمند در بازارضروری بوده و نقش آن درآغاز انجام تمام تلاشها از جمله تولید محصولات و ارائه خدمات مطلوب به جامعه به وضوح قابل مشاهده است، درعصر کنونی که مفاهیم ارتباطات، رقابت ومشتری گرایی با هم پیوند خورده است تبلیغات به عنوان عنصری آمیخته از بازاریابی، نقش محوری در حفظ و بقاء سازمانها با شناساندن و معرفی محصولات و خدمات ایفاء می کند. تبلیغات در لغت به معنای رساندن یک پیام از شخصی به شخص دیگر میباشد و ازلحاظ تکنیکی عبارت است از هر نوع ارتباطات غیر شخصی در مورد یک سازمان، کالا، خدمت و یا ایده،که یک کارفرمای مشخص، برای عبور آن از یک رسانه جمعی و به منظور رسیدن آن به جمع وسیعی از مخاطبان، پول پرداخته است. ( حسینی و دیگران ، 1388، 125 )
از آنجایی که تبلیغات به صورت یک طرفه است، لذا دریافت بازخورد از مشتریان، ضروری و لازم به نظر می رسد. ( ربیعی و دیگران ، 1390، 19 )
یکی از عواملی که برای ارزیابی اثربخشی یک تبلیغ درنظر گرفته میشود قصد خرید مصرف کننده میباشد. بنابراین شرکتها در یک فضای رقابتی برای آنکه متمایز از یکدیگر باشند به روی عامل مذکور به گونه ای تمرکز میکنند که تبلیغاتشان متمایز از دیگر رقبا گردد.
قصد رفتاری بیانگر شدت نیت و اراده فردی برای انجام رفتار هدف است. رابطه ی قصد رفتاری با رفتار نشان میدهد افراد تمایل دارند در رفتارهایی درگیر شوند که قصد انجام آنها را دارند. فیشبن و آجزن، قصد را تعیین کننده عمل در یک مسیر معین میدانند. آنها قصد رفتار را به عنوان احتمال ذهنی شکلدهی یک رفتار خاص تعریف کرده اند. به عنوان مثال، قصد خرید یک محصول خاص به عنوان پیش بینی کننده خوب رفتار واقعی در خرید محصول تشخیص داده شده است. ( نخعی و خیری ، 1391، 110 ) در واقع قصد خرید فرآیند خرید کالا و یا خدمات خاص از یک فروشگاه می باشد.
مصرف کننده با آگاهی از جنبه های کاربردی و تجربی تبلیغات یک محصول به شناخت و اعتماد راجع به آن میرسد، و پس از گرایش و درگیری به محصول با توجه به اثربخشی آن تبلیغ قصد خریدکالا یا خدمات را پیدا می کند.
بنابراین در این پژوهش محقق به دنبال این است که تبلیغات برند سامسونگ چگونه بر قصد خرید مشتریان تاثیر می گذارد؟
اهمیت و ضرورت پژوهش :
در یک بازار سالم از نظر عرضه و تقاضا، تولید کننده پس از یک دوره بررسی و مطالعه روی خواسته ها ی یک جامعه، تولید محصولی را آغاز می کند. آن گاه آن محصول را با دقت، با سلیقه و نیاز مشتری سازگار می کند و در عین حال می کوشد که محصول او نسبت به تولیدات رقبا امتیازی محسوس داشته باشد تا مشتری به انتخاب آن دست بزند. امروزه سلیقه و نیاز مشتری، به دلیل کثرت و تنوع مصرف به فرآیندی پیچیده و نااستوار مبدل شده است. به همین دلیل دانش تبلیغات و بازاریابی نیز بیش از گذشته، حساس تر و پیچیده تر شده است. نظر و سلیقه مشتری، هدف نهایی تولید است. این سلیقه، بر اثر سالها کار و تجدید نظر در تولید محصول بروز می کند و در عین حال بسیار شکننده است. زیرا خریدار کسی است که هم قدرت انتخاب و هم اختیار نخریدن دارد. تولید کننده باید محصول خود را به او بشناساند؛ تبلیغ، سلیقه او را برانگیزاند؛ ترغیب، به او بباوراند که محصول تولید شده مطابق نیاز و سلیقه اوست، امتناع؛ و سرانجام کاری کند که جز محصول او، مشتری تولید رقبا را برنگزیند؛ ارضاء ( افجه ء و مؤید ، 1384 ، 31 )
در عصر حاضر باتوجه به آنکه تعداد شرکتهای تولیدی و خدماتی زیاد شده اند و بازار عرضه و تقاضا با حجم انبوهی از کالا و خدمات روبرو شده است بازاریابان اینگونه شرکتها با چالش های زیادی جهت افزایش فروش مواجه شده اند که آنها می توانند استراتژی تبلیغاتی را درپیش بگیرند که بر قصدخرید مصرف کننده اثرگذاشته و منجربه خرید نهایی کالا یا خدمات گردد. بنابراین ارزیابی قصد خرید مصرف کنندگان درچنین شرایطی ضرورت پیدا می کند.
اهداف پژوهش :
هدف اصلی :
بررسی تاثیر تبلیغات برند گوشی سامسونگ بر قصد خرید مشتریان آن
اهداف فرعی :
بررسی ارتباط بین جنبه های کاربردی تبلیغات و شناخت
بررسی ارتباط بین جنبه های کاربردی تبلیغات و درگیری
جایگاه امضا در ثبت اسناد/:پایان نامه آثار حقوقی امضا
جایگاه امضا در نظام سنتی ثبت اسناد
از آنجایی که امضا در تنظیم و ثبت اسناد دارای اهمیت زیادی است لذا ثبت سند یا قرارداد باید در معاملات و مبادلات الکترونیکی جهت تامین حقوق و منافع طرفین مورد توجه ویژه قرارگیرد.
سابقه تاریخی سند در ثبت اسناد در ایران به قبل از اسلام بر می گردد. با آشنایی ایران با کشورهای غرب و تمدن آنها، ثبت اسناد هم در دوره ناصرالدین شاه به فرم جدید و با الصاق تمبر و ضبط سوابق متداول شد و برای جنبه رسمیت اسناد، مهر دولتی به آن زده می شد و تا استقرار مشروطیت اسناد و ثبت آنها چنین وضعی داشت. در سال1329 هجری قمری در مجلس دوم، قانونی با عنوان ثبت اسناد با139ماده تصویب شد و بر طبق آن اداره ثبت اسناد در حوزه محاکم ابتدایی تاسیس گردید و افراد به اختیار، اسناد خود را در دفاتر ثبت اسناد ثبت می کردند و از ثبت دفاتر رونوشت می گرفتند. این اداره، رونوشت را با اصل تطبیق می داد و اصالت امضای متعاملین را تصدیق می نمود. در صورتی که هنوز ثبت املاک مطرح نبود و ثبت اجباری اسناد هم مقرر نشده بود و تنها اعتبار اسناد ثبت شده جنبه رسمیت آن بود. در سال1302 هجری شمسی در مجلس چهارم، قانون ثبت سابق لغو و قانون دیگری جای آن را گرفت. اداره کل ثبت اسناد به منظور ثبت املاک و
| sabzfile.com |
حقوق مربوط به آن و ثبت اسناد تاسیس گردید. سر انجام در بهمن ماه سال1306 هجری شمسی قانون ثبت عمومی املاک تصویب گردید. بطوری که ثبت کلیه اموال غیرمنقول را اجباری ساخت. دو سال بعد تغییراتی به این قانون وارد شد، از جمله در سال1307 هجری شمسی قانون تشکیل دفاتر اسناد رسمی تصویب گردید. بطوری که در سال 1310 هجری شمسی کمیسیون قوانین مجلس قانون ثبت اسناد و املاک را تصویب نموده و طی آن ثبت املاک اجباری شد و وزارت دادگستری اجازه یافت تا در هر نقطه که لازم باشد دفاتر اسناد رسمی را دائر نماید. این قانون تاکنون فسخ نشده ولی اصلاحات بسیاری به آن وارد شده که دگرگون گردیده است[1].
مطابق ماده 1301 قانون مدنی «امضایی که در روی نوشته یا سندی باشد بر ضرر امضا کننده دلیل است.» مقنن در این ماده به یکی از مهمترین آثار امضا یعنی دلیل بودن سند امضا شده به نفع امضاکننده توجهی نداشته است. به طور کلی نوشته منتسب به اشخاص در صورتی قابل استناد است که امضا نشان تایید اعلامهای مندرج در سند و پذیرش تعهدهای ناشی از آن است و پیش از آن نوشته را باید طرحی به حساب آورد که موضوع مطالعه و تدبر است و هنوز تصمیم نهایی درباره آن گرفته نشده است[2]. اگرچه ایجاد حق و تکلیف به عنوان مهمترین اثر امضا در اکثر اسناد مورد توجه حقوقدانان قرارنگرفته با این حال می توان از ماده65 قانون ثبت اسناد و املاک (مصوب1310 با اصلاحات و الحاقات بعدی) آن را استنباط کرد. به موجب این ماده (امضا ثبت سند پس از قرائت آن توسط طرفین معامله یا وکلای آنها دلیل بر رضایت آنها خواهد بود.) از ماده مذکور استنباط می شود که عدم امضای سند ثبت شده از سوی اشخاص ذینفع و یا متعهد مفهومی جز بی اعتباری و فقدان هرگونه اثر حقیقی برای اسناد ندارد. با ثبت سند و طی تشریفات امضا سندی که مطابق قوانین به ثبت رسیده رسمی است و تمام محتویات و امضاهای مندرج در آن معتبر خواهد بود مگر اینکه مجعولیت آن سند اثبات شود.) (ماده 70 قانون ثبت اسناد و املاک) بنابراین امضاکننده نمی تواند امضای خود را انکار یا در درستی محتوای سند رسمی تردید کند و فقط می تواند
