استاد راهنما
دکتر نادرپور
زمستان 1391
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
چکیده:
این تحقیق به بررسی نقش تعامل پلیس با آموزش و پرورش در پیشگیری از جرایم شایع دانشآموزان پسر در مقطع متوسطه پرداخته است تا در نهایت بتواند ضمن بررسی این موضوع که تا چه اندازه تعامل بین پلیس و آموزش و پرورش در پیشگیری از جرایم و تخلفات راهنمایی و رانندگی دانش آموزان نقش داشته است، نسبت به ارائه راهکارهای مناسب جهت پیشگیری از اینگونه جرایم اقدام نماید.
این تحقیق از نظر نوع و هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی– پیمایشی میباشد. برای جمع‌آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیات تحقیق، از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که این پرسشنامه در بین دانش آموزان پسر مقطع متوسطه، کارشناسان انتظامی و معلمان مدارس مقاطع متوسطه شهرستان کاشان توزیع شده است.حجم نمونه نیز 383 نفر می باشد.
نتایج آزمون فرضیات تحقیق نشان می دهد که:
تفاوت معنیداری بین فراوانیهای مشاهده شده و فراوانیهای مورد انتظار وجود دارد و بیشتر معلمان، دانش آموزان و کارشناسان انتظامی، اثربخشی تعامل پلیس با مدارس را در حد زیاد ارزیابی کردهاند. در حالت عادی این انتظار وجود داشته است که هر یک از این گروهها، به صورت مساوی به هر یک از گزینه ها پاسخ دهند در صورتی که در عمل بیشتر آنها تمایل داشته اند میزان اثربخشی تعامل پلیس با مدارس را، در حد زیاد ارزیابی کنند.
یافته‌های به دست آمده از آزمون فریدمن نیز نشان می‌دهد که میانگین رتبه اثربخشی تعامل پلیس با مدارس از دید کارشناسان انتظامی برابر با 2.41 می باشد که نشان دهنده بیشترین میزان میانگین در بین سه گروه مورد بررسی(دانش آموزان، معلمان، کارشناسان انتظامی) میباشد و کمترین میانگین برابر 1.71 است که مربوط به اثربخشی تعامل پلیس با مدارس از دید معلمان می باشد. میانگین مربوطه برای دانش آموزان نیز برابر 1.88 می باشد که در رتبه دوم می باشد.
کلیدواژه ها: پیشگیری از جرم، تعامل، پلیس، آموزش و پرورش، برنامههای مدرسه محور
مقــدمـه
نظم به عنوان یکی از موضوعات بنیادین و محوری زندگی اجتماعی، از بدو شکل‌گیری زندگی گروهی، با انسان‌ها همراه بوده است، اما به تناسب ویژگی‌های تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، ضرورت و نحوه سازماندهی و گسترش شکلی و محتوایی آن، متفاوت بوده است. مفهوم نظم در یک نگاه کلی به سامان دادن امورات اطلاق میشود. علاوه بر این مفهوم نظم اجتماعی میتواند بطور مستقیم،هماهنگی،تعادل و انسجام روابط اجتماعی را به ذهن متبادر کند که مجموع افراد جامعه را از طریق فعل و انفعال،ساز و کارهای اقتصادی و سیاسی به سوی زندگی مشترک جلب میکند و خواست گذران حیات را در جمع پدید میآورد(بیرو،1375: 368). زمانی که بحث نظم به میان میآید، در کنار آن مفاهیمی نظیر جرم، انحراف و تخطی از هنجارها نیز به ذهن متبادر میشوند که حاکی از بینظمی میباشند. جامعه بدون جرم وجود ندارد و تصور اینکه جامعه‌ای بدون جرم و بزهکاری و به عنوان یک مدینه فاضله وجود داشته باشد، امری ناممکن است.جامعهشناسان نیز، هرگز درصدد دستیابی به
شرایط آرمانی که در آن تمامی افراد جامعه، بصورت کامل پایبند قوانین و قواعد زندگی جمعی و تعاملات مطلوب زندگی باشند،برنیامده‌اند.اندیشمندانی هم که به توصیف یک جامعه ایدهآل پرداخته‌اند، عمدتاً بدین لحاظ بوده است که معیاری برای سنجش و ارزیابی جوامع در دسترس داشته باشند.
نگاه جامعهشناسان به جرایم، به معنای پذیرش رفتارهای مجرمانه و بیاعتنایی به هنجارها و ارزش‌های حاکم بر جامعه نیست، بلکه بر این باورند که بیقانونی و پشت پا زدن به ارزشها و باید‌ها و نبایدهای مورد پذیرش اکثریت افراد جامعه، یک معضل و مشکل اجتماعی است که در تمامی جوامع وجود دارد و میبایست به عنوان یک واقعیت و نه به عنوان حقیقت، مورد بررسی قرار گیرد.
در همه جوامع مسئاله نظم، هم برای دولت و حاكمیت و هم برای مردم، مسئله مهمی بوده است. روابط آدمیان در جامعه برنظم و قاعده های خاصی استوار است و شیوه های رسمی و غیررسمی نظارت وكنترل اجتماعی برای حفظ نظم و امنیت اجتماعی تدارك دیده شده است. اساس نظم اجتماعی بر شناخت و عمل به انتظارات متقابل و ایفای نقشهای اجتماعی استوار است. بطور كلی در همه جوامع بشری، نظم و نظارت اجتماعی به شیوه های رسمی و غیررسمی دیده میشود. با وجود این در همه جوامع بشری هم افرادی وجود دارند كه از قواعد عموماً پذیرفته شده رفتار، تخطی میكنند. در واقع اكثر مردم حتی اگر بطور خیلی جزئی هم باشد، هنجارها را نقض كردهاند. به قول دوركیم، كجرفتاری و همنوایی در درون یك جامعه، با ساختار خاصی كه دارد، ممكن میگردد.
متناسب با بروز جرایم،پیشگیری از جرم نیز امروزه مورد توجه متولیان سیاست جنایی اغلب نظامهای حقوقی قرار گرفته است. در این سیاست گاهی به جلوگیری از تحقق جرم، گاهی به اعمال اقدامات اصلاحی روی مجرم، برای جلوگیری از ارتکاب مجدد جرم و در مواردی به اجتماع و علل اجتماعی موثر در تحقق جرم و شیوه از بین بردن آثار آن پرداخته میشود(رشادتی، 1387: 19).
با نگاهی به سابقه اعمال سیاست‌های پیشگیری از جرم دركشورهای مختلف مشاهده میشود، اكثر این كشورها از طریق برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و فرهنگی و با اجرای برنامههای متمركز بر شخصیت افراد جامعه و مشاركت دادن تمام نهادها، سازمان‌ها و افراد اجتماع سعی در پیشگیری از وقوع جرم دارند. از این رو سازمان‌ها و ارگان‌های مسئول درزمینه برقراری و حفظ نظم و امنیت بیش از پیش موظف میشوند كه از تمامی توان‌ها و ظرفیت ها و امكانات موجود برای حفظ و برقراری نظم و امنیت اجتماعی بهره برداری كنند. یكی از این سازمان ها كه در برقراری و حفظ امنیت نقش كلیدی ایفا می‌كند، پلیس است . درایران، نیروی انتظامی طی سال‌های اخیر با رویكرد جدید جامعه محوری، تلاش مضاعفی را با تكیه بر توانمندی‌های بالقوه اجتماع برای كاهش جرایم و آسیب‌های اجتماعی مد نظر قرار داده است. از جمله این اقدامات، تعامل پلیس با نهاد آموزش و پرورش در راستای آگاه سازی نوجوانان و پیشگری از بروز جرم در آینده میباشد. چرا که بخش قابل ملاحظهای از جوانان کشور در نهاد آموزش و پرورش و از طریق مدارس تحت تعلیم و تربیت می باشند. هم اکنون چندین میلیون نفر از سرمایه انسانی کشور، به عنوان دانش آموز در مقاطع مختلف در مدارس کشور در حال فراگیری علم و دانش می باشند.بنابراین حضور برنامه ریزی شده، قانونمند، کارشناسی شده و سازماندهی شده توسط افسران مستعد و پرورش یافته برای این امر خطیر، به منظور تعلیم، آگاه سازی، آموزش، همکاری مستمر و محبتآمیز و صادقانه به منظور تحقق پیشگیری از جرایم تحول بزرگی در توسعه اجتماعی و فرهنگی کشور محسوب میشود.
بیان مساله
نگاهی گذرا به تاریخ تحولات مبارزه با بزهکاری در جوامع مختلف نشان می‌دهد که جوامع برای پاسداری از ارزش ها و هنجارهای حاکم در برابر متجاوزان بیشتر از همه به سلاح کیفر متوسل شدهاند؛ سلاحی که در واقع در دسترس‌ترین و کم‌هزینه‌ترین ابزارها در مقایسه با اقدام‌های غیرکیفری است. به عبارت دیگر در یک فضای جرم مدارانه، دغدغه عمده، مجازات بزهکار با توجه به میزان آسیب وارده به جامعه بدون توجه به عوامل فردی و اجتماعی زمینه ساز وقوع جرم است(زینالی،1381: 97).
بعد از یک دوره طولانی حاکمیت رهیافت انتزاعی، سرکوبگر و قهرآمیز بر سیاستگذاری مبارزه با بزهکاری، در سال 1867 با انتشار کتاب “انسان بزهکار” به قلم سزار لمبروزو و ظهور مکتب
گروه از شهروندانی که رانندگی نمی کنند یا اتومبیل ندارند اعطا نماید و مشارکت و ارتباطات اجتماعی بیشتری را همچنانکه زمینه مساوات و برابری و عدالت اجتاعی گسترده تری را بوجود می آورد فراهم می کنند. همچنین یک عابر پیاده در مقایسه با یک اتومبیل علاوه بر آنکه بیست برابر کمتر فضا اشغال می کند قادر است که هممان با حرکت با دیگران ارتباط برقرار کرده و تعامل بیشتر داشته باشد. از همین روست که جین جیکبز متفکر فقید برجسته هرگونه تلاش جهت توسعه فضاهای پیاده در شهرها را عاملی در جهت ایجاد سرزنگی اجتماعی در آنها می داند: ” قراردادهای ایجاد و ساخت پیاده راه ها هرچند حقیر، غیر عامدانه و تصادفی تغیرات کوچکی هستند که از آن طریق سرزندگی حیات عمومی شهرها ممکن است رشد کند. ” فرد کنت، مدیر برنامه ریزی شهری نیویورک در حوزه محیطی نیز مسئولیت طراحان و برنامه ریزان شهر را مهم عنوان می کند و معتقد است با سیاست گذاری در جهت تسهیل حرکت پیاده شاهد حضور هرچه بیشتر شهروندان در خیابان های شهر و در نهایت رونق عرصه های عمومی و افزایش تعاملات اجتماعی خوایم بود:” چنانچه آنها بیشتر فضای شهر را به عرصه های عمومی و حضور شهروندان اختصاص دهند این عرصه ها فعال تر خواهند شد.”
علاوه بر این، ارتباطات اجتماعی بیشتر ناشی از ایجاد محدوده های پیاده سبب کاهش جرایم و نابهنجاریهای اجتماعی می گردد و بعلاوه همبستگی و اتحاد اجتماعی را در برابر عوامل بیرونی تهدید کننده جامعه افزایش می دهد. از این منظر است که امروزه پیاده روی دیگر نه بصورت تفریح یا تفنن بلکه بعنوان یک فعالیت اجتماعی و یک حق بشری پذیرفته شده است:” مردمانی که از شهر
استفاده می کنند غالباً در فرآیند برنامه ریزی نادیده گرفته می شوند. ما نیاز داریم که پیاده روی را به عنوان یک حق بشری بیذیریم ، بعنوان فعالیتی که احترام و منزلت دارد.”
2-8: ارتباط پیاده راه و حمل ونقل
2-8-1: جایگاه پیاده راه در حمل و نقل پایدار
پیاده روی عنصر کلیدی و همسازترین گونه حرکتی با اصول حمل و نقل پایدار می باشد و حرکت پیاده سبب دسترسی بی واسطه به مقصد می گردد. بهترین نوع جابجایی به لحاظایجاد برابری و عدالت اجتماعی بین همه افراد جامعه است، موجب سلامتی و ایمن ترین و پاک ترین شیوه حمل ونقل می باشد که با تحریک حس کنجکاوی و درگیری تمام حواس بصری سبب مشارکت و آموزش عمومی میگردد و با برنامه ریزی یکپارچه و اتصال کامل شبکه های پیاده شهری میتوان نسبت به احیا برخی کاربریها و جلوگیری از منابع طبیعی اقدام نمود. « پایدارترین و سالم ترین روش حمل ونقل به شکل پیاده می باشد حتی رانندگان وسایل نقلیه برای تکمیل سفر خود به عابران پیاده بدل میگردند. حمل ونقل همگانی موثر، به اینکه مردم به راحتی به ایستگاه ها و پایانه ها دسترسی داشته باشند، وابسته است. انسان ها ذاتاٌ پویا و مایل به جابجایی هستند.»
حمل ونقل پایدار به هیچ وجه به معنای حذف مسیرهای ماشین رو نیست. اما باید توجه به این مسئله و هدف قرار دادن راحتی عابران و جایگزین کردن شیوه های نوین جابجایی چون دوچرخه، خود به خود سبب کاهش حجم ترافیک و استفاده کمتر از خودروای شخصی میشود.(صادقی،144،1388)
یکی از بزرگترین اشتباهات مدیران شهری بویژه در کشورهای درحال توسعه این تصور اسن که با تعریض خیابانها و اختصاص آن به حرکت سواره مشکل ترافیک حل خواهد شد، درحالیکه فعالیتهای
پایان نامه حمل و نقل دریایی،ویژگی بارنامه دریایی
کمیسیون حمل و نقل ایرانی اتاق بازرگانی بین‌المللی در تعریف سند مزبور آورده است بارنامه عبارت از سندی است که «حمل و نقل کننده یا نماینده وی پس از وصول کالا صادر مینماید و حاکی از حمل کالای معینی از یک نقطه به به نقطه دیگر با وسیله حمل مورد توافق در قبال کرایه حمل معین میباشد.
با توجه به تعاریف فوق باید گفت بارنامه دارای ماهیت زیر است:
1- یک رسید دارای شکل قانونی و صحیح از طرف مالک کشتی مبنی بر اعلام این امر که کالاهایی که بنا بر ادعای به عمل آمده، واجد نوع، کمیت و شرایط بیان شده هستند، توسط کشتی معینی به مقصد معینی ارسال شده اند و یا حداقل به منظور حمل به ید مالک کشتی سپرده شده است.
2- یک یادداشت درباره قرارداد حمل، که با بیان جزئیات، شروط قرارداد را که قبل از امضای بارنامه منعقد شده، تکرار کرده است.
3- یک سند مالکیت کالاها که گیرنده کالا را قادر میسازد با ظهرنویسی و تحویل بارنامه، کالاها را واگذار نماید.
1ـ1ـ4ـ2 ویژگی‌های بارنامه دریایی
به موجب مقررات کنوانسیون لاهه- ویزبی متصدیان باربری باید قبل از بارگیری، بارنامهای به شرکت کشتیرانی تسلیم و ضمن آن تأیید نمایند که کالا از نظر ظاهری دارای شرایط مطلوبی برای ارسال میباشد. و پس از اینکه بارگیری کالا از نظر آنان پذیرفته شد شرکت کشتیرانی بستههای بار را به دقت زیر نظر می‌گیرد و اگر نمونههایی از آنها با گواهی صادره موافقت نداشته باشد باید مشاهداتش را در نسخه دوم گواهی کالا قید نماید تا در اصلاح بارنامه مورد توجه قرار گیرد.
بارنامه دریایی فقط زمانی میتواند نماینده کالا باشد که کشتی مورد نظر برای بارگیری معین باشد. این بدان جهت است که یک کشتی یا فضای اختصاصی آن، موضوع دو قرارداد جداگانه قرار نگیرد. پس از وصول و قبول مسئولیت کالا متصدی باربری یا فرمانده کشتی و یا عامل متصدی باربری بر حسب تقاضای فرستنده بار، موظف است بارنامه دریایی که در آن مشخصات ذیل درج شده است صادر نماید:
پایان نامه درمورد حق اختراع:ماهیت اختراع ثبت نشده
ماهیت اختراع ثبت نشده:
جهت تشخیص قابلیت حمایت از اختراع ثبت نشده بدواً میبایست به این نتیجه برسیم که آیا اختراع ثبت نشده حق به معنای خاص برای مخترع تلقی میشود یا اینکه زمانی این اختراع جنبه حق به خود می‌گیرد که ثبت شده باشد؟
باید به این نتیجه خاص نائل شویم که حق ودیعه فطری یا موهبت الهی است که از جانب خدا به بشر اعطا شد، یا امتیازی است که قوای صالح دولت برای شخص در برابر دیگران می‌شناسد و تنها در اجتماع است که به وجود میآید؟
در پرسش فوق با تقابل قانون و شرع مواجهه می‌شویم شرع معتقد است که حق موهبت الهی است و مجتهدین معتقدند که آنچه فتوی می‌دهند براساس کتاب خدا و سنت است و حقوق استخراج شده عین حقوقی است که خدا برای مردم تشخیص داده است از جمله امتیازهای این حقوق این است که محدود به مرزهای سیاسی نیست و به وجود آمدن حق مستلزم تشریفات نمی‌باشد همینکه مخترع تعلق اختراع به خود را ثابت نمود و میبایست از آن حمایت شود در اموال غیرمنقول تقابل بین شرع و قانون بسیار آشکار و
واضح است در شرع انتقال مالکیت حسب اسباب پیش‌بینی شده و بدون تشریفات میباشد برای مثال در عقد بیع مالکیت با ایجاب و قبول منتقل میشود و نیاز به تشریفات دیگری جهت انعقاد عقد بیع و انتقال مبیع و ترتب آثار وجود ندارد برخلاف قانون که مطابق ماده 22 قانون ثبت دولت صرفاً اشخاصی را مالک می‌شناسد که مالکیت وی نسبت به مال غیرمنقول در دفتر املاک ثبت شده باشد و انتقال مالکیت نیز با رعایت تشریفات ثبتی میبایست. واقع شود والا انتقال مالکیت محقق نشده اشکال در جمع بین شرع و قانون موجب طرح دعاوی متعدد در خصوص املاک شده است.
شاید قدرت عدم تصویب مواد غیرشرعی در قانون را داشته باشیم لکن مطمئناً نمی‌توانیم همه قانون را منطبق با شرع نمائیم. وقتی مجتهد حکم می‌دهد که حق اختراع محترم است بدون در نظر گرفتن مرزها، این حق را مورد شناسایی قرار داده و در هر کجای دنیا که به حق اختراع یک مخترع لطمه وارد شود مجتهد فتوی بر جبران خسارت خواهد داد لکن از نظر قانونی اختراع ثبت شد، صرفاً در داخل مرزهای یک کشور قابل حمایت است و خارج از مرزها، هیچ دولتی قدرت حمایت از حق اختراع براساس قانون خود را نخواهد داشت.
بنابر مطالب فوق و نظر به اینکه در جامعه قانون حکمرانی میکند و قانون مصوبه مجلس شورای اسلامی است که جهت تنظیم روابط اجتماعی تصویب میشود هر چند الزاماً در تنظیم این روابط اجتماعی به شرعی بودن نیز باید توجه داشت لکن حقی که مجلس تصویب میکند موهبت الهی نیست بلکه امتیازی است که قوای صالح دولت برای شخص در برابر دیگران می‌شناسد و تنها در
عنوان:
رابطه رگه های شخصیت بهبود یافتگان(گروه یاور) و بهبود نایافتگان (گروه در حال بهبود) اعتیاد در مرکزTC به کمک آزمون TCI
استاد راهنما
دکتر سعید سرابیان
استاد مشاور
دکتر محسن بوجاری
زمستان 92
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
چکیده
1-1مقدمه. 2
1-2طرح مسئله. 3
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 3
4-1-اهداف مشخص پژوهش…. 4
5-1فرضیه های تحقیق.. 4
1-6تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش…. 5
1-6-1 تعاریف نظری: 5
1-6-2 تعریف عملیاتی.. 6
2-1مقدمه. 8
2-2- تحقیقات انجام شده در مورد اعتیاد و شخصیت… 9
2-2-1 تحقیقات داخلی.. 9
2-2-2 سابقه پژوهش در جهان. 13
2-3-مفهوم وابستگی به مواد (اعتیاد) 13
2-3-1 تعریف مفاهیم اساسی ملاک‌های وابستگی به مواد. 15
2-3-2سوء مصرف مواد. 15
2-3-3 مراحل وابستگی به مواد. 16
2-3-4 اختلالات وابسته به مواد به دو دسته تقسیم میشوند که عبارتند از : 17
2-3-4-1 سوء استفاده از مواد. 17
2-3-5 انواع وابستگی به مواد. 17
2-3-5-1 وابستگی جسمانی.. 18
2-3-5-2 وابستگی روانی.. 18
2-3-6 طبقه بندی انواع مواد. 19
2-3-7 مواد افیونی.. 19
2-4 تعاریف و مفاهیم شخصیت… 26
2-5 رابطه شخصیت و اعتیاد. 27
2-5-1-دیدگاه کنبرگ: 29
2-6 اختلالات وابسته به مواد. 30
2-6-1 حشیش و اختلالات وابسته به آن. 30
2-6-3 مواد توهم زاLSD و اختلالات وابسته به آن. 31
2-6-5 نیکوتین و اختلالات وابسته به آن. 32
2-6-6 آمفتامین و اختلالات وابسته به آن. 32
2-6-7 اختلالات ناشی از مصرف بلندمدت مواد استنشاقی.. 33
2-6-8 اختلالات وابسته به داروهای رخوت زا، خواب آور و یا ضد اضطراب… 33
2-9 ویژگی‌های شخصیت در نظریه رابرت کلونینجر. 33
2-9-1 محتوای آزمون سرشت و منش ((TCI 36
2-9-2 ابعاد شخصیت از دیدگاه کلونینجر و تئوری وی در رابطه با مصرف مواد. 38
2-9-3 مدل عصب، روان دارو شناختی کلونینجر. 40
2-9-4 ویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 40
2-9-5 کاربرد آزمون TCI 45
2-9-5-1 مطالعات ژنتیک…. 45
2-9-5-2 تعداد ابعاد شخصیت قابل انتقال از طریق وراثت… 46
2-10 اجتماع درمان مدار. 48
2-10-1 تعریف اجتماع درمانی (اجتماع درمان مدار ) 49
2-10-2 تاریخچه اجتماع درمان مدار. 49
2-10-3 اهداف اجتماع درمان مدار. 49
2-10-4 دیدگاه‌های TC.. 50
2-10-5 ساختار TC.. 51
2-10-5-1 نمونه ساختار سلسله مراتبی برنامه اجتماع درمان مدار در کشورهای دیگر. 52
2-10-5-2 نمودار ساختار سلسله‌مراتبی برنامه اجتماع درمان مدار در ایران. 53
2-10-6 مراحل برنامه. 54
2-10-7 مرحله درمان. 54
2-10-8 اختلال اعتیاد از دیدگاه TC.. 56
2-10-9 فرد معتاد از دیدگاه TC.. 57
2-10-11 زندگی درست از دیدگاه TC.. 58
2-10-12 بهبودی از دیدگاه TC.. 59
2-10-13 رویکرد TC.. 60
2-10-14 فرآیند درمان در TC.. 62
2-10-15 مراحل تغییر در TC.. 63
2-10-16 مراحل پذیرش…. 66
2-10-17برنامه ارزیابی و تشخیص….. 67
2-10-18 نقش و عملکرد مددکار اجتماعی در TC.. 68
3-1مقدمه. 70
3-2روش پژوهش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها 70
3-3جامعه آماری.. 71
3-4روش نمونه گیری: 71
3-5روش اجرا 71
3-6متغیرها 71
3-7ابزار پژوهش…. 71
3-8روش اجرا آزمون و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها: 77
3-9ملاحظات اخلاقی.. 78
4-1- مقدمه. 79
4-2- آمار توصیفی.. 79
5-1 مقدمه. 89
5-2 بررسی فرضیه. 89
5-4محدودیت های پژوهش: 93
5-5پیشنهادات پژوهش: 93
منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 95
منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 98
پیوست ها
فهرست جداول
عنوان شماره صفحه
جدول3-1: محاسبات موروثی بودن حوادث سرشتی در 2680 دوقلوی استرالیایی…………………………………………… 46
جدول 4-1: هم‌بستگی‌های دوقلوها در نمرات معیارهای شخصیتی TPQ در نمونه ویرجینیا (استالینگز ، 1994)…… 47
جدول5-1: همبستگی های (100×) ژنتیکی و همپراشی های ژنتیکی که از نظر فنوتایپی در ابعاد سرشتی TPQ در نمونه دوقلوهای ویرجینیا معیار شده اند (استالینگز ، 1994)……………………………………………………………………………………………………… 48
جدول 6-1: ساختار سلسله مراتبی TC…………………………………………………………………………………………………………… 52
جدول7-1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 53
جدول 8-4: میانگین دامنه تغییرات، انحراف معیار، مقادیر t و سطح معنی داری سن آزمودنی ها به تفکیک جنس و شهر 77
جدول 4-1- سن پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………………………. 79
جدول 4-2- میانگین (انحراف معیار) رگه های شخصیت بر اساس آزمون TCI در گروههای سنی در نمونه جامعه… 80
جدول 4-3- همبستگی های (سطح معنی داری) مقیاس های سرشت و منش در TCI…………………………………….. 80
جدول 4-4- مقادیر ویژه………………………………………………………………………………………………………………………………. 82
جدول 4-5- نتایج چرخش واریماکس عامل ها…………………………………………………………………………………………….. 83
جدول 4-6- نتایج آزمون مقایسه میانگین مقیاس های هفتگانه در دو گروه درحال بهبود و بهبودیافته…………….. 84
جدول 4-7- نتایج آزمون مقایسه میانگین سرشت و منش در دو گروه درحال بهبود و بهبودیافته……………………. 85
جدول4-8 :بررسی معنی داری مسیر جهت آزمون فرضیه ……………………………………………………………………………… 87
جدول4-9 :بررسی بار عاملی رگه ها……………………………………………………………………………………………………………… 87
فهرست نمودارها
عنوان شماره صفحه
نمودار 4-1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 82
نمودار4-2 :نمودار ضرایب مسیر دو گروه…………………………………………………………………………………………………….. 86
چکیده:
طرح مسئله : شناسایی عوامل شخصیتی و گرایش به مواد مخدر ، به تشخیص و درمان هر چه بهتر اعتیاد کمک کرده و با ارائه به موقع خدمات مشاوره ای و روان شناختی می توان از اعتیاد افراد مستعد تا حدودی پیشگیری کرد.
لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی بهبود یافتگان ( گروه یاور) و بهبود نایافتگان ( گروه در حال بهبود ) اعتیاد است.
روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات علی مقایسه ای است. در این پژوهش 55 نفر از معتادان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند که 35 نفر بهبود یافتگان ( گروه یاور ) و 20 نفر گروه بهبود نایافته (در حال بهبود) را تشکیل می دهد، اطلاعات به روش تحلیل مولفه های اصلی و تی تست مستقل و استفاده از پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر گردآوری شد و داده ها به کمک روش های آمای تجزیه و تحلیل شد و با استفاده از آزمون T-TEST و عامل فاکتوری و آزمون T دو نمونه بدست آمد. یافته ها : نتایج پژوهش فوق نشان داد با توجه به اینکه P =0/05 و مقدار آماره T بیشتر از 96/1 می باشد وجود رابطه معنی داری بین رگه های شخصیت بهبود یافتگان و بهبود نایافتگان تایید می شود به علاوه بررسی بار عاملی رگه ها نشان داد که بیشترین تاثیر در بهبود یافتگی و ترک اعتیاد را به ترتیب رگه های پشتکار پاداش وابستگی، همکاری، خود راهبری دارند.
نتیجه گیری : با توجه به یافته های پژوهش برخی از ابعاد شخصیت در بهبود یافتگی یا بهبود نایافتگی موثر است و تعداد کمی از گروه در حال بهبود می توانند به مرحله یافتگی و ترک اعتیاد برسند.
کلید واژه ها : رگه های شخصیتی ، اعتیاد ، سرشت و منش ، بهبود یافتگان ، بهبود نایافتگان
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1مقدمه
سوء مصرف مواد یکی از مشکلات بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی مهم در بیشترکشورهاست.تحقیقات نشان می دهد که اعتیاد به مواد مخدر چند وجهی یا چند عاملی است و عوامل مختلف روانی، اجتماعی، فرهنگی و ژنتیکی در این زمینه دخیل است (کاپلان، سادوک، 2003).
سوء مصرف مواد همواره مشکلات متعددی را در گستره ی زندگی بشر به همراه داشته است ، از جمله افت سلامت عمومی ، افزایش مرگ ومیر ، آسیب های خانوادگی و اجتماعی ، از دست رفتن فرصت های آموزشی و شغلی ، افزایش نرخ درگیری با سیستم قضایی ، ایجاد چرخه ی مصرف مواد ، تداوم آسیب و بازیابی آن در نسل های بعدی .
ویژگی های شخصیتی از عوامل مهم سبب شناختی در گرایش به رفتارهای پرخطر از جمله مصرف سیگار، الکل، مواد مخدر و فعالیتهای جنسی ناایمن به شمار می روند (اولادی، نویدیان، فارسانی 1391).
از دیدگاه روان شناختی افراد سوء مصرف کننده مواد یک ویژگی شخصیتی آسیب پذیر دارند (بوند،2005).
لذا مشکل معتادان تنها مواد مخدر نیست، بلکه در اصل رابطه متقابل شخصیت و اعتیاد مطرح است (کتابی، ماهر، برجتعلی،1384).
و ساختمان شخصیتی برخی از افراد برای پذیرش اعتیاد مستعدتر از دیگران است (گرگانی،1990).
باورها و نگرش های افراد درباره ی مواد و پیامدهای مثبت و منفی مصرف آن ، در گرایش به مواد تاثیر دارد.
به عنوان مثال در صورتی که خود فرد نسبت به مواد ، نگرش مثبتی نداشته باشد و آن را راهگشای مشکلات خود تلقی نکند،احتمال کمتری وجود دارد که فرد اقدام به مصرف مواد کند، و یا در صورتی که فرد از اعتماد به نفس کافی برخوردار نباشد و در مقابل فشار همسالان که یکی از عوامل مصرف مواد محسوب می شوند، تسلیم نشود.
نتایج پژوهش محققین نشان داد که میان عوامل شخصیتی و گرایش به مصرف مواد ارتباط مستقیم و معنی داری وجود دارد (آدروم، نیک منش، بخشانی،2010).
1-2طرح مسئله
مسئله مورد تحقیق، رگه های خاص شخصیتی است که می توانند نقش به سزایی در بروز اختلالهای رفتاری و از جمله رفتارهای اعتیادگونه و وابستگی به مواد مخدر و مشروبات الکلی ایفاء کنند. البته ضمن به چالش کشاندن این نقش، ما سعی داریم تحقیق را متمرکز بر وابستگی به مواد مخدر کنیم. پژوهشگران از دیرباز دنبال ارتباط رفتارهای ناسازگارانه و رگه های شخصیت بوده اند.
آیزنک و گاد جانسون[1] (1989) با پژوهشی نشان دادند که تیپ شخصیتی روان گسسته گرایی (شامل رگه های پرخاشگری، سرد خویی، خودمحوری، تکانشی،…) با رفتارهای بزهکارانه و ضد اجتماعی مرتبط هستند و حتی در بزرگسالی مؤلفه قوی برای وابستگی به الکل، سیگار و مواد مخدر می باشند. و به نظر آیزنگ (1997)، مهمترین تیپ یا عامل شخصیتی برای تبیین اعتیاد است.
در تحقیقات دیگر ویلس و همکاران[2] (1994) و ماس و ترامبلی[3] (1997)، رگه سرشتی هیجان جویی که شبیه نوجویی در نظریه کلونینجر است، را مرتبط با رفتارهای ضد اجتماعی و نیز بطور وسیع به کاربرد مواد روانگردان می دانند. که البته طبق نظر کلونینجر (1988)، مجموعه رگه های شخصیتی مربوط به سرشت چون تنوع طلبی، وابستگی به پاداش و… پیش بینی کننده خوبی برای سوء مصرف یا وابستگی به الکل می باشند.
و در نهایت می توان به تحقیق میلر[4] و همکاران (2003) اشاره کنیم که رگه های شخصیتی خوش مشربی در بُعد منفی (سرد مزاجی عاطفی، بی اعتمادی، سنگدلی و پرخاشگری)، بطور معناداری در بروز پرخاشگری و پایداری اختلال رفتاری در نوجوانان تاثیر می گذارند. و این رگه ها در سنین بزرگسالی قویاً با بروز شخصیت ضد اجتماعی و اعتیاد مرتبط هستند.
از مجموع رگه های شخصیتی ذکر شده در تحقیقات فوق، می توان نتیجه گرفت که برخی رگه های شخصیتی در رفتارهای ناسازگارانه و از جمله اعتیاد، مؤثر هستند.
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
مصرف مواد مخدر یکی از خطرناک ترین پدیده های جوامع انسانی در عصر حاضر به شمار می رود. امروزه وسعت اعتیاد بر جهان گسترش یافته، که به شکل بیماری مزمن و اجتماعی در آمده و باعث به خطر افتادن امنیت اجتماعی شده است.
در ایران طی 30 سال گذشته، اعتیاد رشد سالانه 8 درصدی داشته است. این معضل بیشتر از آن جهت اهمیت پیدا می کند که یکی از حادترین مسائل نسل جوان است و به دنبال آن منجر به زوال شخصیت و نیروی جسمانی افراد شده و به خروج جوانان از صحنه های فعال زندگی می انجامد (مرکز مطالعات ملی اعتیاد، 2001).
بدینوسیله استخراج برخی رگه های شخصیتی بوسیله آزمون کلونینجر در تحقیقمان (همچنانکه در بیان مسئله برخی از رگه ها را به اختصار بیان کردیم)، به موسسات آموزشی و تربیتی کودکان و نوجوانان، و حتی بزرگسالان (مراکز ترک اعتیاد و یا زندانها) نیمرخ پیش بینی کننده رفتارهای ناسازگارانه خوبی ارائه خواهد داد. که از جمله این رفتارها، اعتیاد به مواد مخدر است. این نیمرخ می تواند در جهت پیشگیری مورد استفاده قرار گیرد، خصوصاً با این آمار رو به افزایش اعتیاد در کشور ما.
کلونینجر تلاش کرده است با نگاه و تاکید بر پارامترهای زیست شناختی، یک چارچوب نظری محکم را در دو زمینه ی سرشت و منش پدید آورد. و همچنین در چاپ ششم کتاب روانپزشکی (سادوک و سادوک، 2000) این پرسشنامه مورد توجه قرار گرفت. با کاربرد این پرسشنامه می تواند یکی از مشکلات بالینی روان پزشکی در ایران یعنی سنجش شخصیتی را تا حدودی حل کند(کاویانی و پور ناصح، 384).
دلیل انتخاب آزمون سرشت و منش TCI، تحلیل دو عامل سرشتی و ومحیطی فرد، که او را به سرنوشت اعتیاد کشانده است و تاثیر همین دو عامل و شدت کمبودهای ذاتی و محیطی (والدین و محیط زندگی) که در گذشته فرد تحول یافته، و در مرکز اجتماع محور TC فرد را بیشتر در ترک اعتیاد یاری کرده است.
4-1-اهداف مشخص پژوهش
اهداف پژوهش:
1-از جهت تشخیصی: با اجرای آزمون شخصیت کلونینجر قادر خواهیم بود رگه های شخصیتی که با اعتیاد ارتباط دارند را شناسایی کنیم و افرادی را جذب کنیم که احتمال لغزش و خطای کمتری دارند. این هدف ما را درمشاهده افرادیکه میتوانند اعتیادشان راترک کنند و احتمال ناهماهنگیشان بامرکز TC کمتراست، یاری می دهد.
2- از جهت پیشگیری: ارائه طرح جامع صفات و حالات شخصیتی که می توانند میزان آسیب پذیری فرد (خصوصاً از سنین نوجوانی و ابتدای بزرگسالی) را نسبت به رفتارهای ناسازگارانه و خصوصاً اعتیاد مشخص کنند.
5-1فرضیه های تحقیق
فرضیه تحقیق:
1- گروه خاصی از معتادین، تحت تاثیر رگه های شخصیتیشان قادر خواهند بود به بهبودی پایدار برسند.
1-6تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش
1-6-1 تعاریف نظری:
متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش بر اساس مستقل یا وابسته بودنشان، مورد ارزیابی قرار می گیرند. ما قصد داریم با وجود رگه های شخصیتی منش و سرشت (متغیرهای مستقل)، به پیش بینی بهبود یا عدم بهبود رفتار اعتیاد به مواد مخدر (متغیر وابسته: در دو گروه در حال بهبود و بهبود یافته) دست بزنیم.
متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش به عبارت زیر میباشد:
.رگه های شخصیت که شامل نوجویی، آسیب گریز، پاداش وابستگی و پشتکار، خود راهبری و همکاری، خود فراوری می باشد.
چهار بعد مزاج به شرح ذیل می باشد:
1- نوجویی: فعال سازی رفتاری عبارت است از فراخوانی رفتار در پاسخ به محرکها و پدیده های نو و جدید(اخذ پاداش یا رهایی از تنبیه).
2- آسیب گریزی: بازداری رفتار در پاسخ به محرک های تنبیه و یا فقدان پاداش انجام می شود.
3- پاداش وابستگی:رفتاری که در گذشته تقویت دریافت کرده است،حتی در شرایطی که تقویت ادامه ندارد باز هم تکرار می شود(یعنی تداوم رفتار بعد از مدتی که پاداش قطع می شود).
4- پشتکار: نشانه های تنبیه متناوب به نشانه های پاداش احتمالی منجر می شود و انتظار می رود که فرد در امور تداوم داشته باشد.
سه بعد منش به شرح ذیل می باشد:
1-خودراهبری: برداشت از خود به عنوان یک فرد مستقل با ویژگی هایی مانند:خود متکی،دارای اعتماد به نفس،آگاه از نگرش دیگران،هدفمند،آمادگی برای مقابله با شرایط سخت.
2- همکاری: پنداشت از خود به عنوان بخشی از جوامع بشری که دارای ویژگی هایی مانند:دلسوز و حمایت کننده،صبور و صمیمی ،حس اجتماعی،یاری رسان،بی ریا و با وجدان،گرایش به امور خیریه و ….
3-خود فراوری: بر پایه مفهوم از خویشتن به عنوان بخشی از جهان و منابع اطراف آن.
در نظریه کلونینجر سرشت به پاسخ های هیجانی خودکار باز می گردد و تا حدودی جنبه ی وراثتی دارد و در سراسر زندگی استوار می ماند،از نظر ژنتیک همگن و از یکدیگر مستقل می باشند و این بدان معناست که ژن های مختلف بر فعال شدگی،تداوم و بازداری رفتار موثر است.ولی در مقابل منش به خودپندارها و اهداف و ارزشها و تجربیات فرد در زندگی برمی گردد،ویژگی های منشی تاثیر اندکی از انتقال وراثتی دارد و بیشتر تحت تاثیر محیط خانواده و حاصل یادگیری اجتماعی و فرهنگی است که در طول زندگی رشد می کند(پویان،بلندنظر،باعدی،سلیمان پور،1386).
-شخصیت : کلونینجر شخصیت را بعنوان ویژگی های خلقی فرد و ویژگی های منش فرد تعریف کرد (کلونینجر، 1986).
-اعتیاد: در معنای وسیع کلمه عبارتست از رفتاری که براثر عادت چنان بر فرد تسلط یابد که کاملاً و تا حدی رفتارهای سالم او را تحت سیطره خود بگیرد. و در عمل به استفاده زیاد از الکل و
