وبلاگ

تقسیم اقلیتهای دینی

۱-۳-۱-مسیحیان

دین مسیحیت در اواخر قرن ششم و در نواحی مختلف چون اصفهان، یزد، تهران، شیراز و مشهد رواج یافت. گروه­های مسیحیان فارسی زبان ایران از چندین سال قبل و با ترجمه­ی کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید) ایجاد شدند و رشد نمودند.

این گروه های مسیحی که عموما پروتستان بودند، در شهرهای مختلف ایران شروع به ساخت کلیساهایی نمودند. با وقوع انقلاب اسلامی ایران، هرگونه فعالیت تبلیغی مسیحیان فارسی زبان غیرقانونی اعلام گردید. دو سوم مسیحیان ایران نژاد ارمنی و یک سوم دیگر کلانی و آشوری هستند.

۱-۳-۲- آشوریان

براساس شواهد موجود آشوری ها قرن ها در ایران سکونت داشته اند. آشوری ها از بدو پیدایش مسیحیت بدین آیین گرویده اند. آشوری ها نیز همانند ارامنه فرق مختلفی دارند که عبارتند از: کلیسای شرق آشوری، کاتولیک، انجیلی و جماعت خدا.

طلوع انقلاب اسلامی ایران برای آشوری ها نوید تازه ای داشت. آنان مانند سایر گروه های مذهبی رسمی از آزادی استفاده کردند و مذهب و سنن قومی خود را حفظ نمودند و در میان افراد جامعه گسترش دادند. تدریس زبان آشوری در مدارس اختصاصی آشوریان مانعی ندارند. برپایی مراسم و آیین های دینی و مذهبی از مفاخر جامعه ی آشوری است. آشوریان دارای بیش از ۹۰ کلیسای تاریخی از نخستین سال­های پذیرش مسیحیت هستند. آنچه بیش از همه برای آشوریان مایه ی مباهات است، این است که با وجود جمعیت اندک که شاید به جمعیت یک شهر هم نمی رسد در مجلس شورای اسلامی دارای نماینده هستند و این نماینده صاحب اختیاراتی مانند نمایندگان دیگر مجلس است و این مسئله در خاورمیانه و کشورهای غربی که با وجود آزادی در کشورشان می بالند کم نظیر است. [۱]

۱-۳-۳- ارمنیان

ارامنه ی ایران از اقوامی هستند که بنابر روایات مکتوب تاریخی، پیش از قرن سوم میلادی در ایران سابقه­ی سکونت داشته اند و از سوی دیگر پیوند ارامنه به عنوان ساکنان سرزمین ارمنستان با ایرانیان به گذشته های باستانی باز می گردد. با آغاز حکومت اشکانیان ارتباط سیاسی و اجتماعی بین ایرانیان و ارامنه مستحکم شد. با آغاز حکومت صفویان و با فرمان شاه عباس، ارامنه به شهرهای اصفهان، رشت، قزوین و شیراز برده و اسکان داده شدند. شاه عباس برای وابسته کردن ارامنه به نواحی جدید به آنها امکان ساخت کلیسا و برپایی امور مذهبی را داد. به­ طور کلی فعالیت های سیاسی و اجتماعی ارامنه در ایران به سه دوره ی زمانی تقسیم می شود:

دوره ی اول: فعالیت های سیاسی ـ اجتماعی ارامنه که به زمان شاه عباس باز می گردد.

دوره ی دوم: از زمان مشروطه و تدوین قانون اساسی که طبق آن به اقلیت ها حق شهروندی داده شد.

دوره ی سوم: دوره ی فعالیت های سیاسی اجتماعی ارامنه پس از انقلاب اسلامی ایران است.

تصمیم گیری در جامعه ی ارامنه ی ایران درباره ی مسائل مختلف بر عهده ی شورای خلیفه گری است که به­عنوان عالی ترین مرجع رسیدگی به امور مذهبی، وظیفه ی نظارت بر امور فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را بر عهده دارد.

وظیفه ی این شورا اجرای مصوبات هیئت نمایندگان است. این هئیت تصویب لوایح و قوانین جامعه ی ارامنه را بر عهده دارد. ارامنه همانند دیگر اقلیت های مطرح در قانون اساسی از آزادی کاملی بر انجام امور دینی برخوردارند. شمار زیاد کلیساها، مدارس و مراکز فرهنگی بر این امر دلالت دارد. هم اکنون پنج فرقه ی از ارامنه در ایران به سر می برند که عبارتند از: ارامنه­ی کاتولیک، گریگوری، ارتدکس، شنبه دار، کرهلیت، پروتستان.[۲]

۱-۳-۳-زرتشتیان

بین سال های ۳۲ تا ۱۶۸ هجری مهاجرت عظیمی از زرتشتیان ایران به هند صورت گرفت. در مرحله­ی دوم مهاجرت پس از حمله ی مغول دسته هایی از زرتشتیان به هند رفتند. با این همه تا آن زمان هنوز گروه بزرگی از معتقدان به دین زرتشت در ایران زندگی می کردند و تا دوره ی قاجار پیوسته مورد فشار و آزار بودند.

در زمان ناصرالدین شاه، با بروز احساسات ملی و توجه به تاریخ و فرهنگ ایران باستان، مالیات جزیه که از اقلیت های مذهبی گرفته می شد لغو گردید و از آن پس زرتشتیان امکان یافتند بعضی مراسم و آداب مذهبی خود را اجرا کنند. در زمان پهلوی، با ترجمه و نشر کتاب های باستانی به زبان فارسی، آشنایی عمومی با دین زرتشت افزایش یافت. امروزه جامعه ی زرتشتیان ایران در یزد، کرمان، شیراز، تهران و تعداد کمی نیز در اهواز و اصفهان فعالیت های مذهبی و فرهنگی دارند.[۳]

در ایران حدود شصت هزار نفر زرتشتی به سر می برند. زرتشتیان ایران مانند برخی دیگر از گروه های اقلیت مذهبی در مجلس شورای اسلامی نماینده دارند. امروزه روند مهاجرت زرتشتیان ایران به خارج کشور بسیار سرعت گرفت و شمار زرتشتیان باقیمانده در ایران حدود بیست هزار نفر است. در ایرن مدارس و نشریاتی، ویژه ی زرتشتیان وجود دارد و تحصیلات آنها در برخی دبیرستان ها مانند مارکار تهران پارس انجام می شود. نشریه ای نیز به نام امرداد متعلق به سازمان های زرتشتی در ایران به صورت هفتگی چاپ می شود. زرتشتیان که بنا بر معتقدات مذهبی به آبادانی و سازندگی اهمیت بسیار می دهند در کارهای خیر که منافع آن بر عموم مردم برسد همیشه پیشگام بوده اند. مدرسه ها، بیمارستان ها و گردش­گاه های بسیار به­وسیله ی نیکوکاران زرتشتی ساخته شده است.[۴]

[۱] . محقق داماد، مصطفی، دین، فلسفه و قانون، به کوشش: علی دهباشی، تهران، سخن و شهاب ثاقب، ۱۳۷۸صص ۲۹ و . ۵۲۸

[۲] .مشکور،محمد جواد، ۱۳۷۲ ، خلاصه ادیان در تاریخ دین های بزرگ ، تهران، شرق،ص۶۰

[۳] همان،ص۶۱

[۴] .هاشمی، سید محمد،۱۳۸۲، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران ، نشر میزان،ص۶۳