3- ایجاد شکل ویزه در شاخسار گیاه، این امر در میوه کاری و نیز در شکل سازی گیاهان جهت تزیین باغ و باغچه از اهمیت خاصی برخوردار است.
4- ایجاد تعادل بین شاخساره و ریشه، بویزه هنگام نشاکاری وجابه جا کردن گیاه، جهت تضمین موفقیت و ایجاد در رشد اولیه سریعتر گیاه.
5- جوان ساختن درختان مسن از طریق حذف شاخههای پیر و وادار کردن درخت به تولید شاخههای جدید، جهت بالا بردن قدرت باردهی.
6- پیش یا پس انداختن باروری گیاه و تنظیم گل دهی و ایجاد تعادل بین رشد رویشی و میزان محصول و بالا بردن کیفیت.
7- محدود کردن رشد و کوتاه ساختن برای تسهیل عملیاتی مانند سمپاشی، و برداشت محصول و نیز به دلایل تزینی.
1- 1- 2- زمان هرس
بسته به نوع گیاه و هدف از هرس این کار در دو موقع از سال انجام میشود: الف- هرسی که در هنگام خفتگی یا خواب زمستانه انجام میشود و هرس سیاه یا هرس زمستانه نامیده میشود. ب- هرسی که در دوره فعالیت گیاه، یعنی هنگامی گیاه دارای برگ و یا گل و میوه است انجام میگیرد و هرس سبز یا هرس تابستانه نام دارد. در مورد هر دو نوع هرس باید به این نکته توجه نمود که اصولا هرس در هر زمان انجام شود باعث تاخیر در باروری نهالهای جوان و کم شدن محصول درختان بارور میشود، بنابراین باید در تمام انواع هرس جانب تعادل رعایت گردد و قطع اندامهای گیاه تنها به مقدار لازم و در نهایت احتیاط انجام پذیرد.
الف – هرس سیاه یا زمستانه
این هرسها از آنجا که در زمانی انجام میشوند که گیاه فاقد برگ و در حال خفتگی است بیشتر مرسومند چون اولا در این هنگام شاخههای بدون پوشش، قابل مشاهده هستند و به راحتی میتوان به آنها دسترسی پیدا کرد وآنهایی را که باید به طور کامل و یا جزیی حذف شوند با دیدی باز برگزید، ثانیا چون گیاه در این زمان فعالیت زیستی چندانی ندارد میزان آسیب حاصله از هرس به حداقل کاهش مییابد.از هرسها مهمترین گام در تشکیل شاخههای اصلی درخت یا بوته آینده به شمار میروند و در حقیقت مبنا و اساس شکل آینده گیاه را تشکیل میدهند. علاوه بر این هرس ها، حذف شاخههای شکسته، بیمار وآفت زده نیز باید در زمستان پیش از فعال شدن گیاه انجام شود زیرا این نوع شاخهها معمولا پناهگاه و منبع انتشار آفات و بیماریها هستند (خوشخوی، 1383). اصولا زمان این هرس پس از ریزش برگها در پاییزه شروع ودر اواخر زمستان با شروع جریان یافتن شیره گیاهی و پف کردن شکوفهها خاتمه مییابد و در درختان میوه سردسیری مانند سیب، گلابی، زردآلو و آلو، نکته قابل ذکر این است که چنانچه هرس آنها در اوایل زمستان صورت گیرد وچون تاج درخت برای جوانههای داخل درخت خود یک عامل حفاظت از سرما به حساب میآید ممکن است با هجوم سرما و یخبندان شدید شاخههای هرس شده و جوانههای سطح جانبی تاج آن در معرض سرمای شدید و کشنده قرار گیرند و در نتیجه منجر به یخ زدن نوک شاخهها و خشک شدن آنها گردد و به همین علت توصیه میگردد که در مناطق خیلی سرد هرس را تا اواخر زمستان و قبل از به جریان افتادن شیره گیاهی به تعویق بیاندازند (پیش بین، 1384).
1- 1- 3- انواع هرس
الف- هرس شاخه
در بین اعضا مختلف یک گیاه تعداد و نحوه رشد شاخهها مهمترین عامل تعیین کننده در نحوه و اندازه پایداری آن در مقابل فشارهای ناشی از وزن میوه، باد و برف ویخبندان زمستانه به شمار میرود. افزون بر این چگونگی قرار گرفتن شاخهها و زاویه آنها با تنه و شاخههای اصلیتر به میزان زیادی روی قدرت باروری گیاه و تحمل آن دربرابر شرایط نامساعد چون تاثیر میگذارد به این دلایل در هنگام هرس شاخههای یک گیاه باید دقت زیادی به کار برد و همواره شکل و اندازه نهایی آن را در نظر گرفت. به طور کلی شاخههای گیاه چوبی را میتوان به دو گروه بارور و نابارور تقسیم نمود. شاخههای نابارور عبارتند از: پاجوش، نرکها و شاخههای معمولی بی بار (فاقد گل ومیوه).
شاخههای بارور عبارتند از: سیخکها و شاخههای معمولی بار دهنده (دارای گل ومیوه).
شاخههای را برحسب موقعیت آنها میتوان در دوره استراحت گیاه به دو صورت سرزنی و یا شاخه برداری هرس کرد (طبق شکل 1- 1).
(B)
شکل 1- 1. شکل (A) پیش از هرس، شکل (B) پس از هرس.
شاخههایی که با شماره یک مشخص شده به طور کامل حذف و شاخههای شماره دو سرزنی شدهاند.
هرس شاخه به دو صورت میباشد:
1- هرس باردهی
2- هرس فرم (پیرایش)ک
که هر دو هرس باهم اواخر فصل پاییز (هرس پاییزه) یا اواخر زمستان (هرس بهاره) میباشد.
1- 1- 4- روشهای هرس کردن
در حال حاضردر سراسر دنیا انواع مختلف هرس با بکار گرفتن وسایلی مانند انواع قیچی و اره که با نیروهای دست انجام میپذیرد، ولی از آنجا که با گسترش روز افزون جمعیت دنیا نیاز به تولید در سطوح بزرگ بالا رفته و بدلیل گرانی کارگر ماهر این امر در این سطوح قابل اجرا و مقرون به صرفه نیست، به تازگی گرایش بر این است که در صورت امکان درختان و درختچهها به روشهای ویژهای کشت و توسط ماشینهای ویژهای هرس مکانیکی شوند.
الف- هرس مکانیکی
انجام عملیات هرس توسط ماشینهای ویژهای مانند قیچیهای پنوماتیکی و برقی که جز هرس مکانیکی محسوب میشود.
1- 1- 5- پیرایش درختان و درختچهها
پیرایش عبارت است از دادن شکلی خاص به گیاه و مناسب ساختن آن برای منظورهای معین از جمله این منظورها میتوان باز کردن میانه تاج برای ورود نور بیشتر، تنظیم ارتفاع وپراکندگی افقی درخت، تقویت شاخههای اصلی و بالا بردن قدرت تحمل آنها نسبت به فشار ناشی از وزن میوه و برف ویخ زمستانه، بالا بردن پایداری در برابر باد را نام برد.
انواع پیرایش:
پیرایش به چهار گروه اصلی تقسیم میشود.(خوشخوی، 1383)
شکل1- 2. تقسیم بندی انواع پیرایش.
هدف از این پژوهش ارزیابی دستگاههای قیچی پنوماتیکی، برقی با توجه به مکانیزه بودن نسبت به قیچی دستی (سنتی) برای هرس باغ درخت سیب در منطقه سمیرم میباشد، آزمایشات انجام شده در این پژوهش شامل بخش آزمایشات میدانی و یک بخش هم به تحلیلهای استاتیکی توسط نرمافزارهای(Abaqus) و(Catia)است.
آزمایشات میدانی باغ سیب رقم زرد لبنانی[2] شامل بررسی: طول مدت زمان انجام کار (سرعت کار)، هزینهها، راحتی کار (عدم خستگی کاری)، بررسی اثرات برش (ایجاد لهیدگی بافت، تعداد شاخههای به وجود آمده، ایجاد کالوس (پینه)، علایم نفوذ قارچ سیتوسپورا)، کارایی عملکرد، کیفیت میوه از نظر رنگ و وزن در هنگام هرس توسط هر کدام ازدستگاههای قیچی هرس میباشد، به دلیل داشتن شرایط آب و هوایی سرد و مرطوب در
فرم در حال بارگذاری ...