پژوهشگران براین نکته تاکید کردهاند که باید بین مکانیزمهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای تمایز قائل شد. راهبردهای مقابلهای نیازمند آگاهی کامل و تصمیم گیری برای مدیریت و حل موقعیت مشکل آفرین هستند؛ در حالی که مکانیزمهای دفاعی ناهشیارانه روی میدهند و فقط میتوانند با حالت هیجانی درونی تداخل کنند و تحریفی از واقعیت به وجود آورند. علاوه براین، راهبردهای مقابلهای وابسته به موقعیت، در حالی که مکانیزمهای دفاعی انعکاس دهنده خصوصیات نسبتا پایدار افرادند (زوکالی، موسکاتلو، برنو، باریلا، کامپولو و سانتورو، 2006؛ به نقل از جواهری و همکاران، 1390). شناخت و دسترسی به سازوکارهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای افراد به عنوان سازههایی بسیار تاثیر گذار در شخصیت، افکار و رفتار افراد دارای اهمیت میباشد. در پژوهش حاضر به بررسی دو سازه روانشناختی سازوکارهای دفاعی و راهبردهای مقابلهای خواهیم پرداخت. آنچه دراین پژوهش مدنظر میباشد شناخت؛ نقش، تاثیرگذاری و اهمیتاین سازهها و تاثیرات آنان در رضایت مندی زناشویی است.
1-1 بیان مسأله
ازدواج با بحرانهای دائمیسر و کار دارد. بطوریکه معضل اختلالات زناشویی بیشتر از هر طبقه تشخیص روانپزشکی دیگر دلیل مراجعه مراجعان به مراکز مشاوره است. زن و مرد به دلایل متعدد لاجرم میبایست مسائل و مشکلات بسیاری را درایجاد و حفظ و بقای زندگی زناشویی و روابط نزدیک و صمیمانه بایکدیگر تجربه کنند. آمار بالای طلاق درایران و در جهان نشانه بارز مشکلات زناشویی است. در بررسی مشکلات زناشویی دیدگاه های مختلف و پژوهشهای متعددی ارائه شده است. دراینجایک دسته بندی کلی از آسیبهای ازدواج ارائه میگردد:
- آسیبهای درون فردی 2) آسیبهای بین فردی 3) آسیبهای فرافردی
آسیبهای درون فردی، منبعث از ویژگیهای شخصیتی، مشکلات روحی-روانی و ساختار جسمانی-و برخی عادات ناپسند فرد است. آسیبهای بین فردی، مشکلاتی است که دریک موقعیت تعاملی و در روابط بین زوجینایجاد میشود. برخی ازاین عوامل از باورها، دیدگاه ها و برخی ویژگیهای شخصیتی هریک از زوجین نشأت میگیرد که به خودی خود مشکل ساز نیست بلکه در تفاوت با ویژگیهای همسر نمایان میشوند. آسیبهای فرافردی:به مشکلاتی اشاره دارد که از عوامل محیطی و خارج از رابطه زوجین نشأت میگیرند ولی بر رابطه زناشویی تأثیر منفی مستقیمیا غیر مستقیم دارد. ماحصل کلاماینکه نباید به ازدواج فقط به عنوانیک قرارداد قانونی و شرعی که به دنبال آن وظایفی برای زن و مردایجاد میشوند نگاه کرد. بلکه باید به ازدواج به عنوان سکوی پرواز بسوی کمال و رهایی از منیتها و معنایافتن تبلور عشق و دوستی نگریست. دراین صورت حفظاین گوهر ارزشمند اهمیت دارد ازاین رو باید در راه شناخت عوامل آسیب زا برای زندگی زناشویی گام برداشت تا بتوان به موقع از وخیم تر و پیچیده تر شدن مشکلات خانوادگی و زناشویی پیشگیری نمود (رحمت اللهی و همکاران، 1385). با توجه به مطالب بیان شده سازههای روانشناختی در پیدایش نارضایتی زناشویی نقش بسزایی دارند.یکی از سازههایی که در پژوهش حاضر به آن پرداخته خواهدشد، سازوکارهای دفاعی است. سازوکاردفاعییک کنش روانشناختی میباشد که میان آرزوها، نیازها، عواطف و تکانههای فرد ازیک سو و بازداریهای درونی شده و واقعیتهای بیرونی از سوی دیگر میانجی میشود. فرض اصلی نظریه روان تحلیلی از آغاز متمرکز بر ماهیت خود فریبی فراگیر انسان بوده است. از نقطه نظر روان پویشی، هرعمل شناختی به خودی خود شکلی از نظم دهی عاطفی است. براین اساس دفاع، تقلای ناهشیار انگیخته شدهای تعریف میشود که هیجان دردناک را به حداقل و هیجان لذت بخش را به حداکثر میرساند. در حقیقت، از وجود انسان دفاع میکنند و تعادل او را برقرار مینمایند. شخصی کهاین مکانیسمها را نداشته باشد، در مقابل فشارها و محرومیتهای زندگی کاملا بی دفاع است و قادر به استقامت در مقابل مسائل عاطفی و اجتماعی نیست) محمدپوریز
سایت های دیگر :
فرم در حال بارگذاری ...
