(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
اختلاف و تعارض بین گروه های کشاورزی و دولت امری اجتناب ناپذیر بوده و بکارگیری راهکارهای فنی و قانونی برای حل تعارض ها تاکنون کارساز نبوده است. این پژوهش با هدف بررسی رفتارهای تعارضی کشاورزان منطقه حفاظت شده فسیلی مراغه واقع در شهرستان مراغه با استفاده از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام شد. نمونه های این تحقیق در مجموع 220 نفر، در دو گروه 89 و 131 نفری از کشاورزان دارای تعارض آشکار و پنهان با اداره محیط زیست شهرستان مراغه بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. روایی پرسشنامه توسط متخصصان و اساتید دانشگاه شیراز تاُیید و برای سنجش پایایی متغیرها، پس از انجام مطالعه راهنما، از آلفای کرونباخ استفاده شد. میزان آلفای کرونباخ برای متغیرهای مختلف تحقیق بین 59/0 تا 97/0 بدست آمد. نتایج آزمون های توصیفی نشان داد میزان تعارض پنهان کشاورزان ساکن در منطقه، بالاتر از حد متوسط و میزان تعارض آشکار کشاورزان در سطح متوسط قرار دارد. نتایج حاصل از آزمون های مقایسه ای نیز وجود اختلاف بین دو گروه را گوشزد کردند. کشاورزان دارای تعارض پنهان از لحاظ برخورداری از خدمات ترویجی، ناسازگاری ساختاری، نگرش تعارضی، انگیزه(تعارضی) تغییر کاربری، دانش زیست محیطی و ادراک و احساس تعارض با کشاورزان دارای تعارض آشکار تفاوت داشتند. همچنین کشاورزان ساکن در سه روستای واقع در منطقه حفاظت شده در برخی ویژگی های فردی، ساختاری و ارتباطی با یکدیگر متفاوت بودند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر برای کشاورزان دارای تعارض پنهان نشان داد که نگرش تعارضی و ناسازگاری محیطی بیشترین تاثیر را بر ادراک تعارض دارند. همچنین میزان نگرش تعارضی و انگیزه تغییر کاربری بیشترین اثر را بر احساس تعارض کشاورزان دارای تعارض پنهان داشتند. و در نهایت ادراک تعارض بیشترین تاثیر را بر تعارض پنهان کشاورزان داشت. نتای تحلیل مسیر برای کشاورزان دارای تعارض آشکار نشان داد که عدم آگاهی از اهمیت فسیل ها و پایین بودن دانش زیست محیطی بیشترین تاثیر را بر ادراک و احساس تعارض داشتند. این عوامل همراه با نگرش تعارضی، بیشترین تاثیر را بر تعارض آشکار کشاورزان داشتند. پیشنهاد می شود میزان تعارض پنهان کشاورزان با تغییر و تعدیل نگرش آنها کاهش یابد تا از این طریق بتوان شاهد کاهش رفتار تعارض آشکار کشاورزان در منطقه بود. همچنین افزایش دانش زیست محیطی و آگاهی کشاورزان درباره اهمیت حفاظت از منابع طبیعی(منابع فسیل) و کاهش ناسازگاری های ساختاری و محیطی می تواند در کاهش رفتار تعارضی کشاورزان اثر بخش باشد. در رابطه با بکارگیری استراتژی های مدیریت تعارض در منطقه نیز توصیه می شود که با شناخت ویژگی ها و سبک های مدیریتی غالب هر دو گروه، مناسب ترین استراتژی جهت مدیریت تعارض در منطقه بکار گرفته شود.
واژگان کلیدی: تعارض آشکار، تعارض پنهان، مدیریت تعارض، مدیریت منابع ملی طبیعی فسیل، منطقه حفاظت شده فسیلی مراغه.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول.. 1
مقدمه. 2
1-1- بیان مسئله. 8
1-2- اهمیت مسئله. 10
1-3- اهداف تحقیق.. 12
1-4- سؤالهای تحقیق.. 13
1-5- فرض های تحقیق.. 14
فصل دوم. 15
مروری بر پژوهشهای پیشین.. 16
2-1- تعاریف تعارض… 16
2-2- انواع تعارض… 19
2-3- دیدگاه نظری اسلام درباره تعارض… 22
2-3-1- زمینه های بروز تعارض از منظر دین اسلام. 25
| sabzfile.com |
2-4- دیدگاه های نظری درباره تعارض… 26
2-4-1- جرج هگل.. 27
2-4-2- کارل ماركس… 27
2-4-3- رالف دارندورف.. 28
2-4-4- نظریه تقابلی لوئیس كوزر 29
2-4-5- نظریه قدرت، تضاد و ایدئولوژی.. 30
2-5- عوامل بروز تعارض… 30
2-5-1- اختلاف‌های شخصی(تفاوتهای فردی) 31
2-5-2- اختلاف‌های ساختاری.. 32
2-5-3- اختلاف‌های ارتباطی.. 33
2-6- فرایند بروز تعارض… 37
2-6-1- مخالفت بالقوه(شرایط پیشین) 37
2-6-2- ادراک (شناخت) و شخصی تلقی کردن آن. 38
2-6-2-1- درك تعارض… 38
2-6-2-2- احساس تعارض… 39
2-6-3- رفتار(تعارض آشكار و پنهان) 39
2-6-4- نتیجه تعارض. 40
2-7- مدل پایه ای از تعارض… 41
2-8- مدیریت تعارض… 44
2-9- سبک های مدیریت تعارض… 46
2-9-3- استراتژی اجتناب.. 50
2-9-4- استراتژی مصالحه یا تشریک مساعی(نرمش) 52
2-9-5- استراتژی گذشت (سازش) 52
2-10- جمع بندی پیشینه نگاشته ها 56
2-11- چارچوب مفهومی تحقیق.. 59
فصل سوم. 62
روش پژوهش… 63
3-1- نوع پژوهش و ابزار سنجش… 63
3-2- منطقه مورد مطالعه. 63
3-3- جامعه آماری، روش نمونه‌گیری و حجم نمونه تحقیق.. 64
3-4- ابزار جمع آوری اطلاعات، روایی و پایایی ابزار سنجش… 65
3-5- تعاریف مفهومی و كاركردی متغیرها 67
3-5-1- متغیرهای وابسته. 67
3-5-2- متغیر میانجی.. 68
3-5-3- متغیر های مستقل.. 69
3-5-3-1- عوامل شخصی(ویژگی های فردی) 69
3-5-3-2- عوامل(ناسازگاری) ساختاری.. 77
3-5-3-3- عوامل ارتباطی.. 78
3-5-3-4- عوامل محیطی.. 79
3-5-3-5- عوامل اقتصادی- اجتماعی.. 79
3-5-3-6- استراتژی های تعارضی و سبک های مقابله با آن. 80
فصل چهارم. 81
یافته ها و بحث.. 82
4-1- ویژگی های نمونه مورد مطالعه. 82
4-1-1- سن کشاورزان. 82
4-1-2- سطح سواد. 83
4-1-3- سابقه کار کشاورزی.. 83
4-1-4- محل سکونت.. 84
4-1-5- شغل اول و شغل دوم. 84
4-1-6- درآمد. 85
4-1-7- نوع محصولات تولیدی.. 86
4-1-8- روش آبیاری.. 87
4-1-9- تعداد اعضای تحت تکلف.. 88
4-1-10- میزان مشارکت پذیری.. 89
4-1-11- برخورداری از خدمات ترویجی.. 90
4-1-12- ناسازگاری های محیطی.. 91
4-1-13- ناسازگاری ساختاری.. 92
4-1-14- نگرش تعارضی کشاورزان. 95
4-1-15- انگیزش کشاورزان برای انجام تغییر کاربری در اراضی.. 96
4-1-16- دانش زیست محیطی کشاورزان. 97
4-1-17- آگاهی کشاورزان از اهمیت منابع طبیعی(منابع فسیلی) 99
4-1-18- درک و شخصی کردن تعارض… 100
4-1-19- رفتار تعارضی.. 101
4-1-19-1- رفتار تعارضی آشکار 101
4-1-19-2- رفتار تعارضی پنهان. 103
4-1-20- استراتژی های تعارضی کشاورزان. 104
4-2- مقایسه میانگین میزان مشارکت پذیری، برخورداری از خدمات ترویجی، ناسازگاری محیطی، نگرش تعارضی، دانش زیست محیطی، ادراک و احساس تعارض، رفتار تعارضی پنهان و آشکار کشاورزن از لحاظ موقعیت جفرافیایی آنها 106
4-2-1- مقایسه میانگین مشارکت پذیری کشاورزان باتوجه به موقعیت روستایی.. 106
4-2-2- مقایسه میانگین برخورداری از خدمات ترویجی با توجه به موقعیت روستایی.. 106
4-2-3- مقایسه میانگین ناسازگاری محیطی با توجه به موقعیت روستایی.. 107
4-2-4- مقایسه میانگین نگرش تعارضی کشاورزان با توجه به موقعیت روستایی.. 108
4-2-5- مقایسه میانگین انگیزش کشاورزان برای انجام تغییر کاربری در اراضی زراعی با توجه به موقعیت روستایی 109
4-2-6- مقایسه میانگین دانش زیست محیطی و آگاهی کشاورزان نسبت به اهمیت منابع فسیلی با توجه به موقعیت روستایی 110
4-2-7- مقایسه میانگین درک و احساس تعارض با توجه به موقعیت روستایی.. 111
4-2-8- مقایسه میانگین رفتار تعارضی آشکار کشاورزان با توجه به موقعیت روستایی.. 112
4-2-9- مقایسه میانگین رفتار تعارضی پنهان کشاورزان با توجه به موقعیت روستایی.. 113
4-2-10- مقایسه میانگین سبک های تعارضی کشاورزان با توجه به موقعیت روستایی.. 114
4-3- رابطه بین ابعاد انگیزه تغییر کاربری با سایر عوامل زمینه ای بروز رفتار تعارضی.. 116
4-4- رابطه(همبستگی) بین متغیرهای مستقل با رفتارهای تعارضی آشکار 119
4-5- بررسی همبستگی بین متغیرهای مستقل با رفتارهای تعارضی پنهان. 120
4-6- واکاوی مدل علی سازه های موثر بر رفتار تعارضی کشاورزان. 121
4-6-1- سازه های موثر بر تعارض آشکار کشاورزان با اداره محیط زیست.. 122
4-6-2- تفکیک اثرات علی متغیرها بر درک تعارض… 122
4-6-3- تفکیک اثرات علی متغیرها بر احساس تعارض… 124
4-6-4- تفکیک اثرات علی متغیرها بر رفتار تعارضی آشکار کشاورزان. 126
4-6-5- مدل رفتار تعارض آشکار کشاورزان با اداره محیط زیست.. 130
4-7- سازه های موثر بر تعارض پنهان کشاورزان با اداره محیط زیست.. 131
4-7-1- تفکیک اثرات علی متغیرها بر درک تعارض… 131
4-7-2- تفکیک اثرات علی متغیرها بر احساس تعارض… 133
4-7-3- تفکیک اثرات علی متغیرها بر رفتار تعارضی پنهان کشاورزان. 134
4-7-4- مدل رفتار تعارض پنهان کشاورزان با اداره محیط زیست.. 137
فصل پنجم. 138
نتیجه‌گیری و پیشنهادات.. 139
فهرست منابع.. 162
مقدمه
در ایران مشارکت مردم در تمامی عرصه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از یک سو و وجود شخصیتها و آرا و افکار و منافع گروه های مختلف از سوی دیگر، باعث شده است که کشورمان از پویایی گسترده ای برخوردار باشد. بدیهی است که از اثرات جانبی این جریان یکسری تعارض بین گروه های مردمی و سازمان ها یا نهادهای دولتی مطرح می شود.
تعارض و اختلاف نظر بعنوان امری اجتناب ناپذیر، ممکن است برای هر فرد یا گروهی در جامعه اتفاق بیافتد. مروری سطحی بر رویدادهای تاریخی، مبین گوشه ای از این واقعیت اجتماعی است و وجود همكاری و همدلی بین منابع ارزشمند انسانی از جمله عوامل اساسی برای موفقیت در همه جوامع انسانی شمرده شده است. تعارض و اختلاف های اجتماعی همانند سایر فرایندهای اجتماعی، دارای ابعاد منفی شامل رفتارها و کارشکنی هایی که نظم و امنیت محیط اجتماعی را مختل نموده و از عوامل تهدیدکننده وحدت جامعه به شمار میروند ولی از بعد مثبت میتوان آنها را بعنوان فرصتهایی تلقی نمود که زمینه های پیشرفت و توسعه جامعه را فراهم می آورند.
جوامع انسانی با توجه به ماهیتی که دارد محیط مناسبی برای رشد و توسعه انواع تعارضها و عدم توافق ها است. این امر می تواند ناشی از وجود اختلاف در شخصیتها، ویژگیها، نیازها، باورها، ادراکات متفاوت و منافع مختلف و متمایزی باشد. این ناسازگاری ها در نهایت به تعارض ها و احتمالاُ کشمکش هایی بین افراد و گروه ها در جامعه منجر می شود. وفور اختلاف نظرها و تعارض ها در جوامع انسانی در بین گروه های مردمی و بین سازمان های دولتی باعث شده است که میزان چشمگیری از وقت و فعالیت مدیران و مسئولان دولتی صرف کاستن و حل مشکلات تعارضی با افراد شود. مطالعه ای که توسط اشمیت روی تعدادی از مدیران انجام گرفت گویای این واقعیت بود که تقریباَ 20 درصد از وقت مدیران روزانه صرف رسیدگی به تعارض ها می گردد. بطوریکه در سطوح بالای سازمان، اداره و کنترل تعارض از نظر اهمیت برابر یا حتی در مواقعی بیشتر از کارکردهایی چون برنامه ریزی، سازماندهی، ارتباطات، انگیزش و تصمیم گیری است (ایزدی یزدان آبادی، 1379).
با وجود اینکه تحقیقات بسیاری در زمینه تعارض و مدیریت آن در سطح سازمانی انجام گرفته است. ولی با این حال نیاز به مطالعات گسترده ای در این زمینه احساس می شود. در اینجا لازم است چند تعریف مختصر از تعارض ارائه شود تا مفهوم آن بهتر تبیین گردد.
تعاریف متعددی از تعارض توسط محققان مختلف ارائه شده است. تعارض را می توان وضعیتى اجتماعى دانست كه در آن دو یا چند نفر درباره موضوع هاى اساسى مربوط به محیط اجتماعی یا با هم توافق ندارند یا نسبت به یكدیگر قدرى خصومت احساسى نشان مى دهند. تعارض ها جزء انفکاك ناپذیر زندگی امروزی بشر است و به عنوان پدیده ای نگریسته می شود که بیانگر ناسازگاری منافع است و اغلب در اثر عدم هم راستایی اهداف، انگیزه ها یا اقدامات بین طرفین رخ می دهد که می تواند واقعی یا مبتنی بر تصورات و ادراکات افراد یا گروهها باشد (کایوشال و کاوانتز، 2006).
تعارض به عدم توافق، مخالفت، یا كشمش میان دو یا چند نفر یا گروه اشاره دارد. استیفن رابینز[1](2006) هر نوع مخالفت یا تعامل خصمانه را تعارض مى نامد و منشأ آن را كمیابى منابع، موقعیت اجتماعى، قدرت یا نظام هاى ارزشى متفاوت مى داند و چنین بیان مى دارد تعارض فراگردى است كه در آن تلاش عمدى شخص الف براى خنثى سازى تلاشهاى شخص ب از طریق نوعى مانع تراشى، به عجز و ناكامى شخص ب در دستیابى به هدف ها یا افزایش منافعش منجر می شود.
پوتنام[2] (2007) تعارض را اینگونه تعریف می كند: تعامل افرادی كه با یكدیگر ارتباط متقابل داشته و در زمینه اهداف اصلی، اهداف فرعی و ارزش ها، بین آنها اختلاف بوجود می آید و افراد دیگر را به عنوان مانعی بالقوه در جهت تحقق اهداف خود تلقی می كنند.
در تعریفی دیگر توسط راندری و فاراماوی[3] (2011)، تعارض فرایندی است که یک طرف تصور می کند منافعش با طرف دیگر در تعارض قرار دارد و یا طرف مقابل بر منافعش تأثیر منفی گذاشته است. تضاد زمانی افزایش می یابد که یک فرد نمی تواند منافع و علائق خود را با منافع و علائق طرف مقابل به صورت توأم تامین کند.
طبق نظر گرینبرگ و بارون تعارض فرایندی است كه در آن یك طرف احساس می‌كند طرف دیگر فعالیت‌هایی انجام می‌دهد كه مانع رسیدن وی به علایق و اهدافش میشود (Greenberg and Βaron, 1997).
تامپسون تعارض را به منزله ی رفتاری که توسط اعضای سازمان در مخالفت با اعضای دیگر انجام می گیرد تعریف کرده است. وی هم به سطح فردی و روانشناختی تعارض تأکید دارد و هم به سطح اجتماعی و گروهی آن (نجفیان و علوی، 1389). همانطور که مشاهده می شود اکثر تعاریف ارائه شده درباره تعارض به جنبه های فردی افراد درگیر تعارض اشاره می کند.
در رابطه با علل تعارض باید گفت وجود افراد مختلف با ویژگی های شخصیتی، نیازها، باورها، انتظارات، ادراک متفاوت، بروز تعارض در سازمان ها را اجتناب ناپذیر کرده است (رابینز، 1369). ارتباطات ساختاری و متغیرهای شخصی به عنوان علل تعارض معرفی شده است (رابینز، 1378). ساختار حاکم بر سازمان هایی که مبتنی بر سلسله مراتب است، وجود سیستم های اداری خشک و
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
فصل اول. 14
1- کلیات تحقیق. 14
1-1- پیشگفتار. 14
1-2- بیان مسئله. 14
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق. 15
1-4- اهداف تحقیق. 16
1-5- فرضیه‌های تحقیق. 17
1-6- تعریف واژه‌ها و مفاهیم. 17
فصل دوم. 19
2- مروری بر ادبیات تحقیق. 19
2-1- بررسی نظریه‌های پیرامون تحقیق. 19
2-1-1- سس فرانسوی.. 19
2-1-2- مواد اولیه سس فرانسوی.. 20
2-1-2-1- روغن.. 20
2-1-2-2- آب.. 20
2-1-2-3- سرکه. 20
2-1-2-4- شیرین کننده‌ها 21
2-1-2-5- نمک طعام. 21
2-1-2-6- هیدروکلوئیدها و قوام دهنده‌ها 22
2-1-2-7- تخم مرغ. 22
2-1-2-8- نگهدارنده‌ها 22
2-1-3- نگهداری مواد غذایی.. 23
2-1-4- نگهداری مواد غذایی با ترکیبات شیمیایی.. 24
2-1-4-1- اسیدبنزوئیک و پارابن‌ها 24
2-1-4-2- اسیدسوربیک… 25
2-1-5- انواع فساد سس‌های سالاد. 27
2-1-6- گیاهان دارویی.. 28
2-1-6-1 – مزایای استفاده از گیاهان دارویی.. 29
2-1-6-2- معایب استفاده از گیاهان دارویی.. 30
2-1-6-3- اثر ضد میکروبی ترکیبات گیاهی.. 30
2-1-6-4- روشهای تعیین فعالیت ضد میكروبی.. 31
2-1-6-5- مکانیسم اثر ضد میکروبی ترکیبات گیاهی.. 31
2-2-3- کاکتوس… 32
2-2-3-1- جنس کاکتوس… 32
2-2-3-1- میوه کاکتوس… 33
2-2- بررسی پیشینه تحقیق. 36
2-2-1- استفاده از عصاره هسته کاکتوس در سس فرانسوی.. 36
2-2-2- استفاده از نگهدارنده‌های طبیعی در سس‌های سالاد. 36
2-2-3- ترکیبات روغن دانه کاکتوس… 39
2-2-4- اثرات دارویی کاکتوس… 39
فصل سوم. 42
3- مواد و روش‌ها 42
| sabzfile.com |
3-1- مواد. 42
3-2- روش‌ها 42
3-2-1- آماده سازی نمونه 42
3-2-1-1- عصاره گیری از هسته کاکتوس… 42
3-2-1-2- بررسی ترکیب اسیدهای چرب عصاره 43
3-2-1-2- تهیه سس فرانسوی.. 44
3-2-1-3- طراحی آزمایش… 44
3-2-2- آزمون‌های فیزیکوشیمیایی.. 45
3-2-2-1- pH.. 45
3-2-2-2- اسیدیته. 46
3-2-2-3- اندیس پراکسید. 46
3-2-2-4- تجزیه و تحلیل آماری دادههای حاصل از آزمون‌های فیزیکوشیمیایی.. 47
3-2-3- آزمون‌های میکروبی.. 47
3-2-3-1- شمارش کلی.. 47
3-2-3-2- کپک و مخمر. 48
3-2-3-3- سالمونلا.. 48
3-2-3-4- استفافیلوکوکوس اورئوس… 48
3-2-3-5- اشریشیا کلی.. 48
3-2-2-4- تجزیه و تحلیل آماری دادههای حاصل از آزمون‌های فیزیکوشیمیایی.. 49
3-2-4- آزمون حسی.. 49
3-2-4-1- تجزیه و تحلیل آماری دادههای آزمون حسی.. 49
فصل چهارم. 52
4- نتایج و بحث.. 52
4-1- نتایج.. 52
4-1- 1- اندازه گیری درصد روغن هسته کاکتوس… 52
4-1-2- نتایج آزمون کروماتوگرافی گازی.. 52
4-1-2- آزمون‌های فیزیکوشیمیایی.. 56
4-1-2-1- pH.. 56
4-1-2-2- اسیدیته. 58
4-1-2-3- اندیس پراکسید. 59
4-1-3- آزمون‌های میکروبی.. 61
4-1-3-1- شمارش کلی.. 61
4-1-3-2- کپک و مخمر. 63
4-1-3-3- سالمونلا.. 66
4-1-3-4- استفافیلوکوکوس اورئوس… 68
4-1-3-5- اشریشیا کلی.. 69
4-1-5- آزمون حسی.. 71
4-1-5-1- پذیرش عطر و طعم تیمارها 72
4-1-5-2- پذیرش رنگ تیمارها 73
4-1-5-3- پذیرش بافت تیمارها 74
4-1-5-4- تفاوت تیمارها از نظر پس مزه 75
4-1-5-5- پذیرش کلی تیمارها 76
4-1-2- بحث.. 78
فصل پنجم. 82
5- نتیجه گیری کلی و پیشنهادات.. 82
5-1- نتیجه‌گیری.. 82
5-2- پیشنهادات.. 85
منابع. 88
پیوست‌ها 96
الف- نمونه‌ای از فرم ارزیابی چشایی فراورده سس مایونز. 96
فهرست شکل‌ها
شکل 2-1- گیاه کاکتوس مورد استفاده در این پژوهش، بومی شهرستان گرمسار. 32
شکل 2-2- میوه کاکتوس گلابی.. 34
فهرست جدول‌ها
جدول 3-1– ترکیبات و اجزای تشکیل دهنده سس فرانسوی بدون هیچ گونه نگهدارنده 45
جدول 3-2- انواع تیمارهای تولید شده در این پژوهش… 46
جدول 4-1- ترکیب اسیدهای چرب مختلف در عصاره هسته کاکتوس… 55
جدول 4-2- مقادیر pH تیمارها در طول نگهداری.. 58
جدول 4-3- مقادیر اسیدیته تیمارها در طول نگهداری.. 60
جدول 4-4- مقادیر شمارش کلی میکروبی (cfu/g) تیمارها در طول نگهداری.. 63
جدول 4-5- مقادیر شمارش کپک و مخمر تیمارها (cfu/g) در طول نگهداری.. 6
فهرست نمودارها
نمودار 4-1- تفاوت تیمارهای مختلف فرمولاسیون سس فرانسوی در زمان یک ماه پس از تولید از نظر پذیرش عطر و طعم. 74
نمودار 4-2- تفاوت تیمارهای مختلف فرمولاسیون سس فرانسوی در زمان یک ماه پس از تولید از نظر پذیرش رنگ. 75
نمودار 4-3- تفاوت تیمارهای مختلف فرمولاسیون سس فرانسوی در زمان یک ماه پس از تولید از نظر پذیرش بافت. 76
نمودار 4-4- تفاوت تیمارهای مختلف فرمولاسیون سس فرانسوی در زمان یک ماه پس از تولید از نظر پس مزه. 77
نمودار 4-5- تفاوت تیمارهای مختلف فرمولاسیون سس فرانسوی در زمان یک ماه پس از تولید از نظر پذیرش کلی.. 78
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته عمران : بررسی عومل موثر بر پایداری شیب های سد خاکی
متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران
با عنوان : بررسی عومل موثر بر پایداری شیب های سد خاکی
در ادامه مطلب می توانید صفحات ابتدایی این پایان نامه را بخوانید
و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید.
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد تهران جنوب
دانشکده تحصیلات تکمیلی
سمیناربرای دریافت درجه کارشناسی ارشد
مهندسی عمران – سازه های هیدرولیکی
عنوان :
بررسی عومل موثر بر پایداری شیب های سد خاکی
| sabzfile.com |
عنوان
مجتمع مسکونی با رویکرد اقلیمی در شهرکرد
استاد راهنما
دکترهوتن ایروانی
استاد مشاور
دکترمسعود نصری
خرداد 1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه
با انقلاب صنعتی و پیش فت تکنولوژی دستیابی آسان به سوختهای فسیلی امکان پذی شد و نیازهای
س مایشی وگ مایشی و … به راحتی والیته بدون توجه به کالید معماری دردست س اف اد ق ارگ فت . معماری
مدرن که شاخصه بارزآن، تاثی پذی ی معماری از تکنولوژی است ، تحولات اساسی در معماری به دنیال
داشت که مهمت ین آنها ف اموش شدن الگوهای معماری منطیق ب اقلیم ) بود)زرکش وشاک ی ، 0391 .
موضوع اقلیم در بحث توسعه پایدار، از میاحث اساسی و تعیین کننده می باشد . چ ا که موضوع
توسعه پایدار،ص فه جویی در مص ف ان ژی، خصوصاً ان ژی های فسیلی و تجدید ناپذی بوده و لذا، ط احی
اقلیمی بناها و کالیدشه ها و روستاها، نقش به سزایی در کاهش مص ف سوخت و در نتیجه حفظ آن ب ای
نسل های آینده خواهد داشت . با مطالعه ساختمان های بومی در ه اقلیم، به روشنی این نکته حاصل می
شود که ساختمان های بومی، ب اساس اصول اقلیمی و در جهت استفاده حداکث از ان ژی های طییعی و
مقابله با س ما و گ مای آزار دهنده، ط احی وساختمان شده اند که این ام به طور کامل با ف هنگ م دم ه
منطقه همسو بوده .) است)شقاقی و مفیدی ، 0331
3
1 1 بیان مسئله – –
موضوع توسعه پایدار چند دهه ای است که در علوم و ح فه های مختلف از جمله معماری و شه سازی
مط ح شده و ریشه آن در بح ان های زیست محیطی و نیز مص ف بی رویه ان ژی های فسیلی در جهان می
باشد . موضوعاتی چون گ مایش عمومی ک ه زمین، رشد فزاینده گازهای گلخانه ای در جو زمین که خود
عامل گ مایش جهانی است، آلودگی آب و هوا و خاک همه و همه به تشدید فعالیت های جدی علیه تخ یب
روزافزون محیط زیست و استفاده بی رویه از ان ژی های محدود فسیلی منج شده است . ب این اساس،
بحث ط احی صحیح ساختمان ها و کالید شه ها ب اساس اقلیم پی امون خود موضوع روز بوده و تیدیل به
گل س سید محافل و همایش های علمی جهانی در زمینه معماری و شه سازی شده است)همان(.
این نکته نیز حائز اهمیت است که ام وزه ساخت مجتمع های مسکونی بیشت از آنکه به جنیه های
ط احی ،کیفیت ، پایداری و ش ایط اقلیمی آنها توجه شود بیشت به سمت و سوی تجاری شدن ح کت می
کند و این ام علاوه ب پایین آوردن کیفیت مجتمع ها ی مسکونی ، سای ویژگی های ط احی آنها را نیز زی
سوال می ب د.معماری ساختمان با تناسب اقلیمی ، تنوع آب و
| sabzfile.com |
هوایی منطقه ، ص فه جویی در مص ف ان ژی
های به میاحث بسیار مهم و رای در سطح بین المللی تیدیل شده است، به طوریکه رعایت و اج ای
صحیح آن ها با راهکار های کم هزینه و پایدار )معمارانه( و هم زیستی با ش ایط طییعی و اقلیمی میدل به
یکی از مهمت ین تدابی در معماری و شه سازی شده و معماران و شه سازان را ملزم به رعایت اصول و
) قواعد خاصی در زمینه ساخت و ساز می کند کند )زندیه و پ وری نژاد ، 0339 .
عدم رعایت اصول معماری متناسب با ش ایط خاص اقلیمی علاوه ب افزایش شدید مص ف ان ژی ها
باعث افزایش مخارج خانواده و همین طور از بین رفتن ذخای غی قابل ب گشت فسیلی و نابودی زندگی
. ) آیندگان خواهد شد)حیدری ، 0391
همچنین هدف ی ساختمان اقلیمی استفاده خ دمندانه از زمین ، به حد اقل رساندن به ه ب داری از
منابع تجدید ناشدنی ،ارتقا کیفیت محیط زیست طییعی ، ت وی زندگی سالم ،به کار گی ی ان ژی های
.) طییعیه داراری چ خه زیستی وهماهنگ سازی بنا با محیط می باشد )هاشمی و حیدری ، 0391
لذا نگارنده در این ط ح به دنیال ط احی وایجاد تنوع در معماری مسکونی اقلیم س د شه ک د با راه
حل های مناسب و تکیه ب ایده های معمارانه به منظور استفاده صحیح از ش ایط اقلیمی ،ان ژی خورشید ،
جلوگی ی از اتلاف ان ژی ،کم ک دن هزینه های ساکنین ،جلوگی ی از آلوده ک دن محیط زیست و همخوانی
و همسازی با اقلیم است .
4
2 1 اهمیت و ضرورت طرح – –
به دنیال رشد ف آیند شه ی در دهه های اخی در ای ان به ویژه شه های بزرگ ،تامین مسکن به یکی از
بزرگت ین مشکلات کشورتیدیل شده است .نگ ش کمی به مسکن وتوجه به رفع کمیود ها و از ط فی محور
ق ار دادن سود آوری منج به نادیده گ فتن بسیاری از نیاز ها ی انسانی و ض ورتهای معمارانه انجامیده
است.بی توجهی ب اصول و مفاهیم انسانی و میدل شدن مسکن به کالای سود آور،تولید آن را به ع صه
وسوسه انگیز همگانی ب ای انیاشتن ث وت میدل ک ده است به طوری که بسیاری از واحد های مسکونی
ع ضه شده فاقد ارزشهای معمارانه و ویژگی های لازم ب ای ب آوردن نیاز های ساکنین می باشند)مسییی،
.)0332
از ط فی ام وزه منابع ان ژی به عنوان یکی از مهمت ین چالش های دولت ها ، به دلیل پایان پذی
بودن این منابع و همین طور به دلیل نگ ان بودن به منظور جایگزین ک دن آنها و احت ام به زندگی آیندگان
همواره مورد ب رسی ق ار گ فته است .استفاده از اقلیم در مناطق مختلف یکی از روشهای موث جهت
استفاده بهت از محیط پی امون می باشد چ اکه رعایت مسائل فنی و اقلیمی بهت ین راهکار به منظور حفظ و
. ) ماندگار بودن منابع ان ژی در صورت اج ای صحیح می باشد)ای وانی و همکاران، 0391
از ط فی ایجاد مجتمع های مسکونی ، با ق ار دادن اهداف اقلیمی علاوه ب شکل گی ی بنا ب اساس
الگوی محیط ، موجب ص فه های اقتصادی موث ی هم ب ای ساکنین و هم ب ای دولت خواهد داشت چ اکه
از اتلاف ان ژی نسیت به مسکن های مشابه و از ایجاد زی ساخت های پ هزینه نیز جلوگی ی می شود و
از همه مهمت علاوه ب سازگاری با محیط پی امون هیچ گونه لطمه و آسیب جدی نیز به محیط زیست وارد
نمی کند.
3 1 میزان نیاز به موضوع – –
ام وزه بیشت ین مشکلات زیست محیطی کشور ما به دلیل استفاده بی رویه از ان ژیهای فسیلی می باشد .
توسعۀ بی رویه و نامحدود شه ها به صورت افقی و عمودی، تولید بی سابقه ی مواد زاید، پدیدار شدن
تاثی ات گلخانه ای و جزای ح ارتی، افزایش دمای ک ه زمین، تغیی ات آب وهوایی و بالا آمدن سطح دریاها،
تنها بخشی از نتای عمومی این مشکلات ) است)ف اهانی و همکاران ، 0391 .
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
چکیده
فصل اول: مقدّمه
1-1. تعریف مسأله…………………………………………………………………………………………………… 2
1-2. اهمیت و ضرورت پژوهش…………………………………………………………………………….. 4
1-3. حدود پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 6
1-4. سؤالهای پژوهش…………………………………………………………………………………………. 7
1-5. فرضیه های پژوهش………………………………………………………………………………………… 7
1-6. اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………… 8
1-7. روش پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 8
1-8. معرفی فصول پژوهش……………………………………………………………………………………. 8
فصل دوم: مبانی نظری پژوهش
2-1. علوم شناختی………………………………………………………………………………………………….10
2-2. زبانشناسی شناختی……………………………………………………………………………………… 11
2-3.تفاوتهای زبانشناسی شناختی با زبانشناسی نقشگرا و صورتگرا……………………………..13
2-4.معنیشناسی شناختی……………………………………………………………………………………..14
2-5. استعاره درمعنیشناسی شناختی…………………………………………………………………..16
2-5-1. اصول نه گانه ی استعارهی مفهومی……………………………………………………18
2-5-2. تفاوتهای استعارهی مفهومی و استعارهی سنتی……………………………………….21
2-5-3.مبانی تقسیم بندی استعاره………………………………………………………………24
2-5-3-1. قرارداد……………………………………………………………………………………….24
2-5-3-2.نقش و کارکرد………………………………………………………………….25
2-5-3-3.ماهیت………………………………………………………………………………26
2-5-3-4. عمومیت………………………………………………………………………….27
2-6. طرحواره های تصویری………………………………………………………………….28
2-6-1. ویژگیهای طرحوارههای تصویری………………………………………………….30
2-6-2. انواع طرحوارههای تصویری…………………………………………………………….31
2-6-2-1. طرحوارهی حجمی…………………………………………………………32
2-6-2-2. طرحوارهی حرکتی…………………………………………………………34
2-6-2-3. طرحوارهی قدرتی…………………………………………………………..36
فصل سوم: پیشینهی پژوهش
3-1. استعاره در بلاغت غربی…………………………………………………………………42
3-1-1. نظریهی مشابهت………………………………………………………………………….42
3-1-2. نظریهی تعاملی…………………………………………………………………………..43
3-1-3. نظریهی کاربردگرا……………………………………………………………………….44
3-2. استعاره در بلاغت اسلامی- ایرانی…………………………………………………….44
3-3. کاربرد معنیشناسی شناختی در تحلیل زبان و ادبیات فارسی…………………49
3-4.مطالعات زبانشناختی استعاره در اشعار سعدی و حافظ……………………………54
3-5.نقدی بر نظریهی استعارهی مفهومی…………………………………………………………..55
3-5-1.نقاط قوت………………………………………………………………………………………….55
3-5-2. نقاط ضعف……………………………………………………………………………………….57
فصل چهارم: تحلیل شناختیِ طرحوارههای تصویری
| sabzfile.com |
بخش اوّل: 4-1. طرحوارهی حجمی
4-1-1. طرحوارهی حجمیِ «سر» …………………………………………………………..66
4-1-1-1. طرحوارهی حجمی سر در غزلیات سعدی…………………………..67
4-1-1-2. طرحوارهی حجمی سر در غزلیات حافظ…………………………….68
4-1-1-3. تحلیل شناختی…………………………………………………………………..69
4-1-1-3-1. انتقاد اجتماعی در بستر عشق………………………………..69
4-1-1-3-2.مرز ممنوعهی عشق…………………………………………………73
4-1-1-3-3.عشق رفاقتی حافظ و عشق پرشور سعدی………………74
4-1-2. طرحوارهی حجمیِ «چشم»…………………………………………………………82
4-1-2-1. چشم معشوق در غزلیات سعدی و حافظ……………………………84
4-1-2-2. چشم عاشق در غزلیات سعدی و حافظ………………………………84
4-1-2-4. تحلیل شناختی……………………………………………………………………86
4-1-2-4-1.نگاه برونگرای سعدی و نگاه درونگرای حافظ………………………….88
4-1-2-4-2.نگاه متفکرانهی سعدی و نگاه احساسی حافظ………………………..95
4-1-2-4-3.نگاه حسی سعدی و نگاه شهودی حافظ…………………………………97
4-1-2-4-4.نگاه قضاوتگر سعدی و دریافتگر حافظ…………………………….100
4-1-3. طرحوارهی حجمی مرتبط با واژهی «دل»………………………………..101
4-1-3-1. دل به عنوان ظرف در غزلیات سعدی……………………………….102
4-1-3-2. دل به عنوان مظروف در غزلیات سعدی………………………….104
4-1-3-3. دل به عنوان ظرف در غزلیات حافظ………………………………..104
4-1-3-4. دل به عنوان مظروف در غزلیات حافظ……………………………..104
4-1-3-5. تحلیل شناختی………………………………………………………………….105
4-1-3-5-1. رویکردهای مشترک سعدی و حافظ به دل…………………………..105
4-1-3-5-2. رویکرد آفاقی سعدی و انفسی حافظ……………………………….107
4-1-4.سخن آخر……………………………………………………………………………..118
بخش دوم: 4-2. طرحوارهی حرکتی
4-2.طرحوارهی حرکتی …………………………………………………………………………121
4-2-1. طرحوارهی حرکت افقی…………………………………………………………….123
4-2-1-1. طرحوارهی مبدأ …………………………………………………………….. 124
4-2-1-2. طرحوارهی مسیر……………………………………………………………….125
4-2-1-3. طرحوارهی مقصد……………………………………………………………….126
4-2-2. طرحوارهی حرکت عمودی………………………………………………………..134
4-2-2-1.طرحوارهی صعود در غزلیات سعدی…………………………………..135
4-2-2-2. طرحوارهی سقوط در غزلیات سعدی………………………………..135
4-2-2-3. طرحوارهی صعود در غزلیات حافظ…………………………………..136
4-2-2-4. طرحوارهی سقوط در غزلیات حافظ………………………………….136
4-2-2-5. تحلیل شناختی…………………………………………………………………137
4-2-2-5-1.گرایش سعدی به طرحوارهی سقوط……………………….137
4-2-2-5-2. جایگاه معشوق در تفکر سعدی و حافظ………………..140
4-2-3. طرحوارهی چرخشی…………………………………………………………………..147
4-2-3-1. سعدی………………………………………………………………………………..148
4-2-3-2. حافظ…………………………………………………………………………………149
4-2-3-3. تحلیل شناختی………………………………………………………………….150
4-2-3-3-1.دیدگاه سعدی و حافظ دربارهی زمان………………………………..150
4-2-3-3-2. مرکزگرایی حافظ و مرکزگریزی سعدی………………………………..157
4-2-3-3-3. جبرگرایی حافظ و جبرشکنی سعدی…………………………………161
بخش سوم: 4-3. طرحوارهی قدرتی
4-3.طرحوارهی قدرتی…………………………………………………………………………….164
4-3-1.سعدی……………………………………………………………………………………….165
4-3-1-1.وجود مانع……………………………………………………………………….165
4-3-1-2.پذیرش مانع…………………………………………………………………….166
4-3-1-3. نسبیت مانع……………………………………………………………………167
4-3-1-4. مانع برای معشوق…………………………………………………………..167
4-3-2. حافظ………………………………………………………………………………………168
4-3-2-1. وجود مانع………………………………………………………………………168
4-3-2-2. پذیرش مانع……………………………………………………………………169
4-3-2-3. برداشت مانع………………………………………………………………….170
4-3-3. تحلیل شناختی: نگاهی گفتمانمدار به عشق………………………171
4-3-3-1.عشق به منزلهی پادشاهی………………………………………………172
4-3-3-2. پادشاه نامیدهشدن معشوق…………………………………………….173
4-3-3-3. رفتار پادشاهگونهی معشوق……………………………………………175
4-3-3-4. رویکرد سعدی و حافظ دربرخورد با مانع……………………..179
4-3-3-5. کارکرد استعارهی عشق به منزلهی پادشاهی…………………183
فصل پنجم: نتیجه‌گیری
خلاصه و نتیجه گیری………………………………………………………………………191
فهرست منابع و مآخذ……………………………………………………………………197
چکیده انگلیسی……………………………………………………………………….214
چکیده:
زبانشناسی شناختی به ارتباط میان زبان، ذهن و تجربیات فیزیکی- اجتماعی انسان میپردازد و به عنوان رویکردی معنابنیاد مجموعهای از نظریات را شامل میشود که استعارهی مفهومی و طرحوارهی تصویری از مهمترین آنهاست. استعارهی مفهومی به معنای ادراک مفهوم عینی یک پدیده از حوزهی «مبدأ» و انتقال آن به یک مفهوم ذهنی در حوزهی «مقصد» است و به عناصر و عوامل پیوند میان این دو حوزه، «نگاشت» میگویند. نگاشت یا انطباق میان دو حوزهی مبدأ و مقصد به کمک طرحوارههای تصویری انجام میگیرد که جانسون در کتاب بدن در ذهن در سال 1987 بهشکلی گسترده به آن پرداخت. طرحوارههای تصویری، ساختهای مفهومیِ بنیادین و انتزاعی در ذهن هستند که بر اساس تجربیات و فعالیتهای بدنی در حین تعامل یا مشاهدهی جهان اطراف حاصل میشوند و مهمترین تقسیمبندی طرحوارهها به سه گروه: طرحوارهی حجمی، طرحوارهی حرکتی، طرحوارهی قدرتی میباشد. این رساله به بررسی و مقایسهی این سه طرحواره در یکچهارم از غزلیات سعدی و حافظ پرداخته است و چون در این دیدگاه، زبان وسیلهی شناخت است،کوشیده تا با بررسی چگونگی کاربرد این طرحوارهها، به شناخت بهتری از شخصیت فردی و اجتماعی این دو شاعر دست یابد.
طرحوارهی حجمی، از بودنِ مفهومی، درونِ مفهومی دیگر سخن میگوید و طرحوارهی حرکتی، برای مفاهیم، حرکت، مسیر، مبدأ و مقصد در نظر میگیرد و طرحوارهی قدرتی، برای بیان موانع و مشکلات مسیر حرکت کاربرد دارد. مهمترین دستاوردهای شناختی این پژوهش عبارتند از :
1- طرحواره حجمی مرتبط با واژهی «چشم» بیانگر آن است که نوع نگاه و شخصیّت سعدی و حافظ در دو قطب متضاد جای میگیرند. نگاه حافظ بیانگر شخصیّت درونگرا، شهودی، احساسی و دریافتگر اوست و نگاه سعدی گویای شخصیّت برونگرا، احساسی، متفکّر و قضاوتگر او.
2- طرحواره حجمی مرتبط با واژهی «سر» بیانگر آن است که عشق سعدی به خاطر شدت و حدت آن، به قلمرو «عشق پرشور» تعلق دارد و عشق حافظ به خاطر تداوم آن، به «عشق رفاقتی» نزدیک است. قرار داشتن مفهوم عشق در حجم «سر» نیز بیانگر تضاد دیرینهی عقل و عشق و نمادی از مبارزه ی مردم و طبقهی حاکم میباشد.
3- طرحوارهی حجمی مرتبط با واژهی «دل» بیانگر آن است که در غزلیات سعدی، فضای آفاقی بر حجم دل حاکم است و در غزلیات حافظ فضای انفسی غلبه دارد.
4- با توجه به طرحوارههای حرکت عمودی و چرخشی میتوان گفت که معشوق حافظ در شعر او جایگاهی بلندتر از معشوق سعدی دارد و نیز مفهوم انتزاعی زمان در شعر حافظ حرکتی دایرهوار دارد و در شعر سعدی حرکتی مارپیچ.
5- در حوزهی طرحوارهی قدرتی، ظلم و ستم معشوق و مانعانگیزی او مطرح شده است که میتوان آن را بیان نمادین ظلم و ستم پادشاهان بر مردم دانست.
فصل اول: مقدمه
1-1- تعریف مسأله
زبان به عنوان وجه تمایز انسان از حیوان، از دیرباز موضوعی فکری و فلسفی محسوب می‌شده و همواره مورد توجه دانشمندان و پژوهشگران بوده است؛ چنانکه دغدغهی شناخت زبان، منجر به شکلگیری دانش زبانشناسی شده تا زبان را به صورت تخصصی و علمی مورد بررسی قرار دهد. از طرف دیگر، محققان علوم شناختی برای زبان اهمیت زیادی قایل‌اند و آن را دریچه‌ی ورود به ذهن می‌دانند. از نظر آنان زبان یکی از عالی‌ترین نمودهای ذهن است که هم محصول شناخت است و هم خود فرایندی شناختی به حساب می‌آید. از این رو، زبان‌شناسیِ شناختی، به عنوان مکتبی که ساخت، یادگیری و استفاده از زبان را بهترین مرجعی می‌داند که میتوان با استفاده از آن، شناخت انسان را توضیح داد، از جایگاه ویژه‌ای در علوم شناختی برخودار است (نورمحمدی، 1387: 2).
اهمیت کاربرد شناختی زبان موجب شده تا آن را از دو دیدگاه مورد بررسی قرار دهند: یکی مجازی که خاص زبان ادبی و شاعرانه است و دیگری، حقیقی که به صورت زبان روزمره و متعارف ظهور پیدا میکند و نیز گفته اند:
زبان حقیقی یا خودکار: زبانی است که صرفاً جنبه‌ی اطلاعی و ارتباطی دارد و در متون علمی به کار می‌رود.
زبان مجازی یا ادبی: زبانی برجسته، غیرمتعارف و معمولاً هنجارگریز و غیرخودکار است. در این زبان، از صنایع و آرایه‌های ادبی برای برجسته‌سازی سخن استفاده میشود تا از سخن بی‌نشان متمایز شود (صفوی، 1380: 3).
استعاره از قدیم مهمترین شگردِ انتقالِ زبان از کاربرد حقیقی به کاربرد ادبی و مجازی، تلقی می‌شده است؛ اما امروزه، هم در زبان خودکار و هم در زبان ادب، کاربردها و عملکردهای متنوعی دارد. میتوان گفت در گذشته فقط در حوزهی ادبیات به استعاره توجه می‌شد؛ اما امروزه، این پدیده قلمروی فراگیر یافته و به مبحثی گسترده در زبانشناسی تبدیل شده است.
تعاملات زبان و ادبیات چنان گسترده و فراگیر است که نمی‌توان و نباید پدیده‌هایی چون استعاره را صرفاً در ساحت ادبیات تحلیل کرد؛ وانگهی، نمی‌توان فقط زبان روزمره را ابزار ارتباط آحاد بشر با یکدیگر دانست؛ زبان ادبیات هم نوعی ابزار ارتباطی است.
سنت مطالعه‌ی استعاره، به غرب و به ارسطو می‌رسد. ارسطو استعاره را شگردی برای هنرآفرینی می‌دانست و معتقد بود استعاره ویژه‌ی زبان ادب است و به همین دلیل باید در میان فنون و صناعات ادبی بررسی شود. این همان نگرش کلاسیک به استعاره است. نگرش دیگر به استعاره به قرون هجدهم و نوزدهم مربوط میشود که به دلیل بینش حاکم بر آن عصر، رمانتیک نامیده میشود. در این نگرش استعاره به زبان ادب محدود نشده و لازمه‌ی زبان و اندیشه برای توصیف جهان خارج به شمار می‌رود (صفوی، 1383: 369).
یکی از نگرش‌هایی که به پیروی از رمانتیک‌ها، استعاره را جزء جدایی‌ناپذیر زبان می‌داند، معنیشناسی شناختی[1] است. از نظر معنی‌شناسان شناختی، استعاره[2] عنصری بنیادین در مقوله‌بندی و درک انسان از جهان خارج و نیز در فرایند اندیشیدن است. استعاره در این رویکرد تصویری نو می‌یابد و به هرگونه فهم و بیانِ هر مفهوم انتزاعی در قالب تصورات ملموس‌تر، اطلاق میشود. استعاره با این تعریف، دیگر خاص زبان ادبی نیست و در کاربرد روزمره‌ی زبان هم جای میگیرد. نظریهی معاصر استعاره[3]– که در چهارچوب معنیشناسی شناختی به تبیین استعاره میپردازد- مدعی است که نه تنها زبان، بلکه شیوه‌ی درک آن هم از مقولات انتزاعی جهان میباشد و بر مبنای استعاره استوار است و استعاره اساساً فرایندی ذهنی و شناختی است و استعاره‌های زبانی، فقط نمود و شاهد استعاره‌های ذهنی محسوب میشوند. در عین حال، مطالعه‌ی نمود استعاره‌های ذهنی در زبان، از راه‌های شناخت استعاره‌های ذهنی است (گلفام و ممسنی، 1387: 99).
استعاره‌های شعری، بسیار فراتر از صبغهی آرایهای، با جنبه‌های مرکزی و جدایی‌ناپذیرِ نظام‌های مفهومی ما سروکار دارند. شاعران بزرگ می‌توانند با ما سخن بگویند، چرا که آنان نیز از همان شیوه‌های تفکری بهره می‌برند که همگی داراییم. آنان با استفاده از ظرفیت‌هایی که همگی در داشتن‌شان مشترکیم، تجربیاتمان را برجسته می‌کنند، پیامدهای باورمان را می‌کاوند، طرز تفکرمان را به چالش میکشند و به نقد ایدئولوژی‌هایمان می‌پردازند. بدون داشتن دانش اولیه از ماهیت استعاره و چگونگی کارکرد آن، نمی‌توانیم درکی از کارکردهای تفکر استعاری چه در ادبیات و چه در زندگی خود داشته باشیم (لیکاف و ترنر، 1989: xi).
در علوم شناختی برای توجیه مفهوم‌سازی استعاره از طرحوارهها استفاده میشود. این طرحوارهها غالباً تصوری‌اند؛ یعنی براساس الگوی شناختی و مفاهیم بنیادین ذهن ما شکل میگیرند. از این مفاهیم و ساختهای حاصل از آنها، برای توصیف موضوعات انتزاعی و اندیشیدن استفاده میشود (صفوی، 1383: 376-374).
هدف از این پژوهش، بررسی و مقایسهی ساختهای طرح‌واره‌‌ای در غزلیات سعدی و حافظ میباشد. انواع مختلفی از طرحوارههای تصویری[4] در حوزهی معنی‌شناسیِ شناختی مطرح شده است؛ اما این پژوهش فقط به بررسی طرحوارههای حجمی [5]، طرحوارههای حرکتی[6] و طرحوارههای قدرتی[7] میپردازد.
اشعار حافظ و سعدی همواره از جنبه‌ی زیبایی‌شناسی مورد توجه پژوهشگران قرار داشته‌اند. وجه اشتراک تمام این پژوهشها محدود کردن استعاره در معنای سنتی آن است؛ اما این پژوهش‌‌در سایه‌ی نگاه نو و یافته‌های جدید معنیشناسی شناختی به تحلیل استعاره‌های غزلیات حافظ و سعدی میپردازد و به استعاره‌ها نه فقط به عنوان آرایه‌های ادبی، بلکه به عنوان کلید شناخت ذهن و زمینههای تفکر شاعر در زبان توجه دارد. نکتهی مهم این است که ما به ضرورت موضوع، هم استعاره‌های آشکار (= استعاره‌های شعری و ادبی) و هم استعاره‌های مخفی (= استعاره‌های زبانی) را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
2-1- اهمیت و ضرورت پژوهش
با وجود اینکه نظریهی شناختی دیدگاهی نو است و سابقهاش به چهل سال نمیرسد؛ در ایران، در سالهای اخیر پژوهشهای ارزشمندی در این حوزه در قالب پایاننامهها و مقالات صورت گرفته است که حکایت از اهمیت آن دارد. در این راستا استعاره، به عنوان یکی از مطرح ترین موضوعات حوزهی شناختی، توجه فراوانی را به خود جلب کرده است. این پژوهشها بیشتر بر دادههای زبانی تمرکز کردهاند و جای خالی آن در حوزهی ادبیات فارسی احساس میشود.
کاربرد این نظریه در ادبیات را از چند جهت میتوان توجیه کرد :