تابستان 1393
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
چکیده……………………………………………………………………………………………………………….. 9
فصل اول
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….. 10
1-1- کلیات و گیاهشناسی………………………………………………………………………………………. 11
1-2-بیان مساله……………………………………………………………………………………………………. 12
1-3- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………. 12
فصل دوم
بررسی منابع………………………………………………………………………………………………………… 13
2-1- اهمیت گل داوودی………………………………………………………………………………………. 14
2-2- عمر گلجایی گل داوودی……………………………………………………………………………….. 14
2-3- انسداد آوندی………………………………………………………………………………………………. 14
2-4- ضدعفونی کنندهها…………………………………………………………………………………………. 14
2-5- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………. 15
2-5-1- نمکهای هیدروکسی کینولین………………………………………………………………………… 15
2-5-2- اسانسهای گیاهی………………………………………………………………………………………. 17
2-5-3- مس………………………………………………………………………………………………………. 17
2-5-4- هومیک اسید……………………………………………………………………………………………. 18
فصل سوم
مواد و روشها…………………………………………………………………………………………………….. 19
3-1- مشخصات طرح…………………………………………………………………………………………… 20
3-2- مواد گیاهی…………………………………………………………………………………………………. 20
3-3- معرفی تیمارها……………………………………………………………………………………………… 20
3-4- نحوه آماده سازی گلها………………………………………………………………………………….. 20
3-5- اندازهگیری صفات………………………………………………………………………………………… 21
3-5-1- طول عمر گلجایی……………………………………………………………………………………… 21
3-5-2- درصد ماده خشک در پایان عمر گلجایی………………………………………………………… 21
3-5-3- کاهش مواد جامد محلول (درجه بریکس)……………………………………………………….. 21
3-5-4- جذب محلول…………………………………………………………………………………………… 21
3-5-5- کاهش وزن تر………………………………………………………………………………………….. 21
3-5-6- شمارش باکتری ساقه………………………………………………………………………………… 21
3-5-7- شمارش باکتری محلول………………………………………………………………………………. 22
3-5-8- اندازه گیری رنگیزه کاروتنوئید گلبرگ……………………………………………………………… 22
3-5-9- اندازهگیری کلروفیل a و b و کل برگها………………………………………………………… 22
3-5-10- اندازهگیری پروتئین گلبرگ………………………………………………………………………… 22
3-5-11- اندازهگیری فعالیت آنزیم پراکسیداز……………………………………………………………… 22
3-5-12- اندازهگیری فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز……………………………………………….. 22
3-6- تجزیه و تحلیل داده‌ها……………………………………………………………………………………. 22
فصل چهارم
نتایج………………………………………………………………………………………………………………….. 23
4-1- عمر گلجایی……………………………………………………………………………………………….. 25
4-2- شمارش باکتری محلول………………………………………………………………………………….. 25
4-3- شمارش باکتری ساقه…………………………………………………………………………………….. 26
4-4- کاهش مواد جامد محلول (درجه بریکس)…………………………………………………………… 27
4-5- جذب محلول………………………………………………………………………………………………. 27
4-6- درصد مادهی خشک……………………………………………………………………………………… 28
4-7- کاهش وزن تر……………………………………………………………………………………………… 29
4-8- کلروفیل کل………………………………………………………………………………………………… 29
4-9- پروتئین گلبرگ……………………………………………………………………………………………. 30
4-10- رنگیزه کاروتنوئید گلبرگ………………………………………………………………………………. 31
4-11- فعالیت آنزیم پراکسیداز………………………………………………………………………………… 31
4-12- فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز…………………………………………………………………. 32
فصل پنجم
بحث…………………………………………………………………………………………………………………. 33
5-1- بحث…………………………………………………………………………………………………………. 34
5-2- نتیجهگیری کلی……………………………………………………………………………………………. 38
5-3- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………….. 38
منابع………………………………………………………………………………………………………………….. 39
فهرست جداول
جدول 4-1- تجزیه واریانس اثر تیمارهای مختلف روی صفات اندازهگیری شده بر روی گل شاخه بریدهی داوودی 24
جدول 4-2- مقایسهی میانگین اثر تیمارهای مختلف روی صفات گل شاخه بریدهی داوودی…….. 24
فهرست اشکال
شکل 4-1- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر عمر گلجایی گل داوودی 25
شکل 4-2- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان باکتری محلول گل داوودی 26
شکل 4-3- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان باکتری ساقه گل داوودی 26
شکل 4-4- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر کاهش درجه بریکس گل داوودی 27
شکل 4-5- اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان جذب محلول گل داوودی 28
شکل 4-6- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان مادهی خشک گل داوودی 28
شکل 4-7- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان کاهش وزن تر گل داوودی 29
شکل 4-8- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان کلروفیل کل گل داوودی 30
شکل 4-9- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان پروتئین گل داوودی 30
شکل 4-10- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان کلروفیل کل گل داوودی 31
شکل 4-11- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان پرکسیداز گل داوودی 32
شکل 4-12- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان سوپراکسید دیسموتاز گل داوودی 32
چکیده
داوودی (Chrysanthemum morifolum L.) جز گلهای شاخه بریدهی مهم دنیا است که امروزه رتبه دوم جهانی را پس از گل رز از لحاظ اقتصادی و کشت و کار دارا میباشد. یکی از مشکلات مهم این گل انسداد آوندی و بر هم خوردن تعادل آبی در است. بدین منظور مطالعهای بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار اسید فولویک اسید در 3 سطح (50، 100 و 150 میلی گرم در لیتر(، اسانس گیاهی بهارنارنج در 3 سطح (10، 30 و 50 درصد) و نانو ذرات مس در 3 سطح (5، 10 و 20 میلی گرم در لیتر) همراه با شاهد، در 3 تکرار و 36 پلات و چهار شاخه گل در هر پلات درآزمایشگاه پس از برداشت دانشکده کشاورزی انجام شد. دراین آزمایش عمر گلجایی، کاهش وزن تر، درصد مادهی خشک، میزان کلروفیل a و b، کاهش درجهی بریکس، جمعیت باکتریهای انتهای ساقه و محلول گلجایی ، رنگیزه کاروتنوئید و فعالیت آنزیمهای موجود در گلبرگ مورد ارزیابی قرار گرفته است. با توجه به نتایج اثر تیمارهای مورد استفاده نشان داد که بیشترین عمر گلجایی مربوط به نانوذرات مس با میانگین 17 روز و کمترین آن از تیمار اسانس بهار نارنج با میانگین 14 روز بوده است. مقایسه میانگین اثر تیمارهای آزمایشی بر تعداد باکتریهای محلول نشان داد که بیشترین میزان مربوط به تیمار شاهد با میانگین 67/90 واحد بوده، و کمترین آن از تیمار N1 (5 میلیگرم در لیتر نانوذرات مس) با میانگین 33/49 واحد بدست آمد. مقایسه میانگین اثر تیمارهای آزمایشی بر کاهش درجه بریکس نشان داد که بیشترین کاهش درجه بریکس مربوط به تیمار N2 (10 میلیگرم در لیتر نانوذرات مس) با میانگین 39/1 درصد و کمترین آن از تیمار B2 (30 درصد اسانس بهار نارنج) با میانگین 53/0 درصد بدست آمده است.اثر تیمارهای مورد استفاده بر مقدار جذب آب نشان داد که بیشترین جذب آب به تیمار B1(10 درصد اسانس بهارنارنج) با میانگین 20/1 میلیلیتر بر گرم وزن تر و کمترین آن به تیمار شاهد با میانگین 88/0 میلیلیتر بر گرم وزن تر اختصاص داشته است. همچنین بررسی تاثیر تیمارهای آزمایشی بر درصد مادهی خشک نشان داد که بیشترین میزان مربوط به تیمار N1 (5 میلیگرم در لیتر نانوذرات مس) با میانگین 33/32 درصد و کمترین آن از تیمار شاهد با میانگین 33/11 درصد بدست آمده است. با توجه به نتایج بدست آمده، تاثیر تیمارها بر بهبود خصوصیات کیفی پس از برداشت گل داوودی معنیدار بوده است.
کلمات کلیدی: عمر گلجایی، اسانس گیاهی، فولویک اسید، نانوذرات مس،گل داوودی.
فصل اول:
کلیات
1 –1– کلیات و گیاهشناسی
گلهای بریده عمر کوتاهی دارند و بهصورت تازه مصرف میشوند و بهبود ماندگاری آنها یکی از اهداف اصلی صنعت گلکاری میباشد (همت زاده و همکاران، 1386؛ احمد و همکاران، 2011).
در سال 1389 بیش از یک میلیارد گل شاخه بریده در کشور تولید شد که 40% این میزان ضایعات بوده است (رستمی و راحمی، 1390). علیرغم اینکه گلهای شاخه بریده در بین محصولات باغی ارزش اقتصادی زیادی دارند، اما جزء فسادپذیرترین آنها به حساب میآیند. تنفس بالا، حساسیت به آسیبدیدگی و فسادپذیری سریع آنها باعث گردیده که به مراقبت بیشتری در مرحله پس از برداشت نیاز داشته باشند (چاناسوت و همکاران، 2003). با توجه به اهمیت کیفیت گل در تجارت گلهای بریده، باید تلاش شود تا گلهای بریده با کیفیت مطلوب به دست مشتری برسند. یکی از مهمترین معیارها برای مصرف کننده در انتخاب گل بریده، طول عمر آن میباشد؛ به همین دلیل یک برنامه مناسب بعد از برداشت به حفظ کیفیت گلهای بریده در زمان طولانیتر کمک می کند (ایسون و همکاران، 2001؛ روئین و حسنپور اصیل، 1390).
طبق آخرین آمار رسمی جهانی در سال 2008 در مجموع 121 کشور، صادرات گل های شاخه بریده داشته اند و ایران در رتبه 67 قرار داشته است. ایران در سال 88 با تولید سالانه حدود دو میلیارد شاخه گل، از نظر تولید در رتبه 17 جهان و از نظر صادرات، با صادرات سالانه تنها 10 میلیون شاخه در بین 150 کشور دنیا، در رتبه 107 قرار گرفت (ادریسی، 1388).
مهمترین گل های شاخه بریده تولیدی در ایران رز، گلایول، مریم، میخك، داودی، لیلیوم، استرلیتزیا، ژربرا، آنتوریم، مارگریت و آفتابگردان زینتی است (چیذری و همکاران، 1385).
سایت مرجع دانلود پایان نامه های فارسی
تربیت بدنی
جغرافیا
حقوق
رشته مدیریت
روانشناسی و علوم تربیتی
زیست شناسی
شیمی
صنایع غذایی
علوم اجتماعی – جامعه شناسی
علوم ارتباطات
عمران
مدیریت آموزشی و برنامه ریزی درسی
معماری و شهرسازی
مهندسی برق
مهندسی شیمی
مهندسی صنایع
مهندسی کامپیوتر
خانه
برای پیدا کردن پایان نامه مورد نظرتان عبارت مورد نظر خودتان را در کادر زیر جستجو کنید:
جستجو در سایت :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فصل یکم :
مقدمه پژوهش
مقدمه:
همه ما در طول زندگی خود غمگینی و دلتنگی را تجربه کرده ایم. اگر بادقت به گذشته خود نگاهی بیاندازیم خواهیم دید که در برخی از روزها غم واندوه را در وجودمان احساس نمودهایم. اما باید آگاه باشیم که بین این تجارب و بیماری افسردگی[1]تفاوت های اساسی وجود دارد.
نوجوانی مرحله گذر از کودکی و ورود به دنیای بزرگسالی است، بسیاری از نوجوانان مشکلات شخصی و خانوادگی زیادی را در این مرحله بحرانی از زندگی تجربه می کنند. بعضی از نوجوانان با توجه به حمایت والدین وحفظ یکپارچگی خانوادهاز این مرحله می گذرند و در کنار خانواده وارد دوران جوانی می شوند. اما بعضی از نوجوانانی که شبکه حمایت اجتماعی مناسبی در خانواده و محیط ندارند، از آشفتگی ها و اختلالات هیجانی و رفتاری رنج می برند و مهارت های مقابله ای و حل مسئله مناسب رابرای کاهش فشارها و مدیریت مشکلات زندگی کسب نکرده اند (لیندس[2] و همکاران، 2000؛ به نقل از کاملی، 1388).
به دلیل ماهیت مزمن و عود کننده افسردگی تاکنون درمانگران با رویکردهای متفاوتی به درمان این اختلال پرداخته اند. اما رویکردهای درمان فردی به تنهایی جوابگوی بیماران افسرده نبوده اند. از طرفی اکثر درمان ها طولانی مدت وهزینه بر هستند. بنابراین نیاز به گروه درمانی و رویکردهای کوتاه مدت احساس می شود.
درمان کوتاه مدت راه حل محور(SFBT) در 15 تا 20 سال گذشته به عنوان یک روان درمانی کوتاه مدت پدیدار شد (دی شازر[3]، 1994، 1991؛ دی شازر و برگ [4]، 1992؛ به نقل از آزبورن و جانسون[5]،2001). این درمان یک مداخله بر اساس نیروها است که در اعتماد به مراجع پیدا می شود که این برای ساختن منابع و انگیزه مراجعین مهم است زیرا آن ها مشکلاتشان را بهتر می دانند و صلاحیت ساختن راه حل ها را برای حل مشکلاتشان دارند (میلر[6]، و دی شازر، 2000).
اخیراً انجمن تحقیق درمان کوتاه مدت راه حل محور یک درمان طبیعی به منظور کمک به استاندارد کردن ابزارهای SFBT به وسیله تمرین ها و افزایش درمان مدل وفاداری و صداقت ایجاد کردند. این کمیته سه جزء ترکیبی برای SFBT مشخص کرده است:
کاربرد تمرکز بر گفتگو برای نگرانی های مراجعین.
گفتگوهای متمرکز بر بازسازی جدید معنی ها پیرامون نگرانی های مراجعین
کاربرد تکنیک های خاص برای مراجعین تا به آن ها کمک شود تا یک دیدگاه را برای آینده خود بر اساس موفقیت ها و توانایی های گذشته ایجاد کنند تا به حل دوباره موضوعاتشان کمک شود (انجمن تحقیق SFBT، 2007)
مقاله های گذشته بوسیله دی شازر و برگ (1997) و گنیگریچ وایسنگارت[7] (2000) بر اساس یک بازبینی کیفی منظم شده اند. همچنین بعدها SFBT بر اساس تکنیک های پیرو و اجزاء اصلی دسته بندی شد:
درمانگر سوال معجزه را به کار می برد.
کاربرد سوالات درجه بندی
مشاوره ای برای رد و بدل یک سری از تعاریف به مراجع.
تعیین کردن تکالیف خانگی.
جستجوی توانایی ها یا راه حل ها
تنظم اهداف
جستجوی تجربه ها برای مشکل (کیم و فرانکلین[8]،2009)
با توجه به اینکه نوجوانان هنوز هویت خود را به طور کامل کسب نکرده اند و چگونه حل مسئله را نیاموخته اند، این درمان توانایی های آنان را بارز می کند و راه های حل مسایل به آن ها آموخته می شود. در این پژوهش تلاش شده است تا بااستفاده از درمان راه حل محوربه شیوه گروهی، افسردگی نوجوانان پسر را کاهش داد. همچنین اثر این رویکرد بر خلق مثبت و منفی نوجوانان سنجیده می شود.
بیان مسئله:
افسردگی یک اختلال خلقی است که هم در اثر عوامل تنش زای محیطی-اجتماعی و هم به علت وجود بیماری های مختلف جسمی به وجود می آید. همچنین تغییرات برخی از ترکیبات شیمیایی مانند سرتونین در دستگاه عصبی نیز در بروز این اختلال موثر تشخیص داده شده است. ضمن آنکه ابتدای فرد به سایر بیماری های روانی معمولاً با ظهور نشانه های افسردگی همراه است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که عوامل وسیعی در بروز این بیماری دخالت دارند و درست به همین علت است که میزان شیوع آن گسترش یافته است.
هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان کارآمدی مشاوره ی گروهی را حل محور برکاهش نشانگان افسردگی نوجوانان پسر می باشد.
عملاً چهار مجموعه نشانه در افسردگی وجود دارد: نشانه های هیجانی مانند احساس اضطراب و غم (که برجسته ترین و فراوان ترین نشانه هیجانی در افسردگی است)؛ نشانه های شناختی مانند نظر منفی نسبت به خود، دنیا و آینده؛ نشانه های انگیزشی مانند کندی روانی حرکتی و فلج شدن اراده و نشانه های جسمانی مانند از دست دادن اشتها، اختلال خواب، تغییرات وزنی، کاهش میل جنسی و آمادگی ابتلا به بیماری های جسمانی می باشد (روزنهان و سلیگمن[9]،1385) .
افسردگی هزینه های مالی سنگینی را هم در بخش درمان و هم در بخش کم کاری ناشی از افسردگی به جامعه تحمیل می کند. بر اساس آمار جرت[10] در سال 1990 یک تا سه درصد جمعیت امریکا از افسردگی اساسی رنج می برده اند که هزینه سالانه بالغ بر 3/16 میلیون دلار است. به همین دلیل، درمان و خصوصاً پیشگیری از این اختلال اهمیت خاصی پیدا کرده است (گرجی ، 1381)
نتیجه پژوهش ها نشان داده است دختران در مقایسه با پسران دوتا سه برابر بیشتر احتمال دارد که از افسردگی رنج ببرند، هر چند بیشتر آنان هیجانات منفی را در قالب شیوه های جنسیتی ابراز می کنند (بانتلین و کاستنبادر ، [11]1997؛ هرت و تامپسون[12]، 1996؛ به نقل از آقا محمدیان و حسینی، 1384). متأسفانه گرایش به بروز اولین وقوع افسردگی در سنین پایین تر گسترش یافته و درصد بالاتر نوجوانان مبتلا به افسردگی شدید، نگران کننده است (روز نهان و سلیگمن، 1384).
یکی از تفاوت های جنسیتی در دوران نوجوانی این است که تفاوت های جنسیتی در نرخ شیوع آن در این زمان ظاهر می شود. در حالیکه بیشتر مطالعات بیاگر این مطلبند که هیچ تفاوت جنسیتی[13] در طی دوران کودکی وجود نداد، پژوهش نولن وهواکسما[14] (به نقل از کوئینگ[15] و همکاران ، 1994) نشان داد که پسران نوجوان افسردگی را به میزان دو برابر پسران نوجوان تجربه می کنند. این تفاوت با نرخ شیوعی که برای بزرگسالان گزارش شده همخوانی دارد.
مشاوران، روان شناسان و روان پزشکان به کمک سایر متخصصان تلاش می کنند تا برای مقابله با این اختلال خلقی در حال گسترش شیوه های درمانی جدیدی را بیابند که هم کوتاه مدت باشد و هم اینکه هزینه های کمتری را در پی داشته باشد. از این میان رویکرد مشاوره راه حل محور توانسته است موفقیت های چندی را کسب نماید. چرا که این رویکرد کوتاه مدت است و بر توانمندی های خود مراجع تکیه دارد. این رویکرد با شیوه های جالبی که در درمان دارد بخصوص در مورد جوانان بیشتر موثر واقع می شود (آزبورن و جانسون، 2001).
درمان کوتاه مدت راه حل محوربرای بزرگسالان دارای مسائل گوناگون، از مصرف الکل (برگ و میلر، 1992) گرفت تا اختلالات فشار روانی آسیب زا(دولان[16]، 1991؛ اوهانلون و بوتولینو[17]،1998) اختلالات شخصیتی و روانپریشی ها (اوهاتلون و دولان، 1999) به کار می رود. درمان کوتاه مدت را حل محور برای کودکان و نوجوانان (سلیکمن، 1997، 1993؛ برگ و استیز[18]،2003) برای گروه ها (متکالف[19]، 1998) در آموزش وپرورش (گوی و بانینگ[20]،2005)، در کار با مراجعان معلول ذهنی (ویسترا[21] و بانینگ، 2006) در مدیریت و آماده سازی (کافمن، 2003) و در میانجیگری (بانینگ، 2006) کاربرد دارد (به نقل از با نینگ، 2007). در مطالعه ای که مو و لی[22](1997) به منظور بررسی کارایی خانواده درمانی راه حل محوردر رسیدن به اهداف وایجاد تغییرات مثبت در بهداشت روانی کودکان انجام داده اند. نتایج حاکی از موفقیت 72% تا 80% این رویکرد بوده است (به نقل از نظری، 1383).
هدف پژوهش:
هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان کارآمدی مشاوره ی گروهی را حل محور برکاهش نشانگان افسردگی نوجوانان پسر می باشد.
[1] Depression
[2] . Lyndis
[3] . de shazer
1-1-مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………… 3
1-2- بیان مسأله ………………………………………………………………………………………………………………………… 3
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………………………. 4
1-5- اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………… 5
1-4- سئوال های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….5
1-6- فرضیه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….. 6
1-7- متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………….6
1-8- مدل تحلیلی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………7
1-9- قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-9-1- قلمروموضوعی……………………………………………………………………………………………………………….7
1-9-2 – قلمرو مکانی…………………………………………………………………………………………………………………7
1-9-3 – قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………………………………………..7
1-10- تعریف مفهومی و عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق ……………………………………………………………………8
فصل دوم : مبانی نظری
2-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………. 10
2-2- ملی گرایی مصرفی…………………………………………………………………………………………………………. 11
2-2- 1- مفهوم ملی گرایی (ناسیونالیسم)……………………………………………………………………………………….11
2-2- 2- سابقه ملی گرایی…………………………………………………………………………………………………………. 13
2-2- 3- ملی گرایی در ایران……………………………………………………………………………………………………… 14
2-2- 4- ملی گرایی اقتصادی…………………………………………………………………………………………………….. 16
2-2- 5- ارتباط بین ملی گرایی و بازاریابی: مفهوم ملی گرایی مصرفی…………………………………………………18
2-2- 6- اثرات کشور مبدأ (COO)………………………………………………………………………………………………21
2-2- 7- اثر کشور مبدأ در کشور های درحال توسعه……………………………………………………………………….23
2-2- 8- رابطه اثر کشور مبدأ و ملی گرایی مصرفی………………………………………………………………………… 24
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-2- 9- نام تجاری و تأثیر آن بر ملی گرایی مصرفی……………………………………………………………………….25
2-2- 10- سطح آسیب پذیری نام های تجاری خارجی از ملی گرایی مصرفی………………………………………27
2-2- 11- الگوی پردازش اطلاعات مصرف کنندگان ملی گرا………………………………………………………….31
2-2- 12- جهانی شدن و تاثیر آن بر ملی گرایی……………………………………………………………………………..33
2-2- 13- انگیزه های ملی گرایی مصرفی در عصر جهانی شدن…………………………………………………………36
2-2- 14- خصومت گرایی مصرفی………………………………………………………………………………………………37
2-3- عوامل تأثیر گذار بر ملی گرایی مصرفی…………………………………………………………………………………41
2-3-1- محیط اقتصادی……………………………………………………………………………………………………………..42
2-3-2- محیط سیاسی……………………………………………………………………………………………………………….43
2-3-3- متغیرهای جمعیت شناختی………………………………………………………………………………………………45
2-3-3- 1- سن………………………………………………………………………………………………………………………..46
2-3-3- 2-جنسیت……………………………………………………………………………………………………………………46
2-3-3- 3- سطح تحصیلات………………………………………………………………………………………………………47
2-3-3- 4- درآمد………………………………………………………………………………………………………………….. 47
2-3-3- 5- قومیت و نژاد…………………………………………………………………………………………………………. 47
2-3-3- 6- طبقه اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………48
2-3-4- عوامل اجتماعی – روانشناختی………………………………………………………………………………………. 49
2-3-4- 1- پذیرش فرهنگی………………………………………………………………………………………………………50
2-3-4-2-جهان گرایی(جهان اندیشی)………………………………………………………………………………………..51
2-3-4- 3- وطن پرستی…………………………………………………………………………………………………………….52
2-3-4- 4- تهدید اقتصادی ادارک شده……………………………………………………………………………………….53
2-3-4- 5- سنت گرایی (محافظه کاری )……………………………………………………………………………………..54
2-3-4- 6- جمع گرایی فردگرایی…………………………………………………………………………………………….. 55
2-3-4- 7- مادی گرایی…………………………………………………………………………………………………………….56
2-3-4-8- جزمیت اندیشی…………………………………………………………………………………………………………56
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-3-4- 9- تجمل گرایی مصرفی………………………………………………………………………………………………..57
2-3-4-10- ارزش ها………………………………………………………………………………………………………………..59
2-3-4-11- سبک زندگی………………………………………………………………………………………………………….60
2-4-پیامدهای ملی گرایی مصرفی……………………………………………………………………………………………….62
2-4- 1- پیامد های نهایی……………………………………………………………………………………………………………62
2- پیامد های میانجی………………………………………………………………………………………………………………….63
-5- عوامل تعدیل کننده شدت ملی گرایی مصرفی………………………………………………………………………….65
2-5- 1- ضرورت ادارک شده محصول………………………………………………………………………………………..66
2-5- 2- تشابه با کشور مبدأ محصول…………………………………………………………………………………………….66
2-5- 3- ویژگی های طبقه محصول………………………………………………………………………………………………68
2-6 – استراتژی های بازاریابی در ارتباط با ملی گرایی مصرفی…………………………………………………………..69
2-7- مقیاس اندازه گیری ملی گرایی مصرفی(CETSCALE )……………………………………………………………71
2-8- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….75
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………… 80
3-2- روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………. ………………80
3-3- جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………….80
3-4- نمونه آماری……………………………………………………………………………………………………………………..81
3-5 – متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….82
3-6- روشهای جمع آوری داده ها………………………………………………………………………………………………..82
3-7- ابزار سنجش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………83
3- 8 – نحوه امتیاز بندی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………84
3- 9 – روایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………85
3-10- تعیین پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………….85
3-11- روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………………..86
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 89
4-2- آمار توصیفی …………………………………………………………………………………………………………………..90
4-2-1- جنسیت ………………………………………………………………………………………………………………………90
4-2-2- تحصیلات ………………………………………………………………………………………………………………….91
4-2-3- سن…………………………………………………………………………………………………………………………….92
4-2-4- وضعیت تأهل و تجرد……………………………………………………………………………………………………..93
4-2-5- درآمد ماهیانه………………………………………………………………………………………………………………..94
4-2-6- متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….95
4-3- نتایج حاصل از تحلیل استنباطی داده‌ها……………………………………………………………………………………95
4-3-1- آزمون کالموگروف-اسمیرنوف……………………………………………………………………………………….95
4-3-2- آزمون رگرسیون……………………………………………………………………………………………………………96
4-3-3- آزمون همیستگی فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………..102
4-3-2-1- فرضیه اول……………………………………………………………………………………………………………….102
4-3-2-2- فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………………………….. 103
4-3-2-3- فرضیه سوم………………………………………………………………………………………………………………104
4-3-2-4- فرضیه چهارم……………………………………………………………………………………………………………105
4-3-2-5- فرضیه پنجم……………………………………………………………………………………………………………..106
4-3-2-6- فرضیه اصلی…………………………………………………………………………………………………………….107
4-4- سایر یافته های تحقیق………………………………………………………………………………………………………..109
4-4-1-آزمون T دو جامعه مستقل و U من- ویتنی……………………………………………………………………..109
4-4-2- آزمون فریدمن…………………………………………………………………………………………………………….119
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- نتایج حاصل از یافته های تحقیق………………………………………………………………………………………….122
5-1-1- نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل توصیفی………………………………………………………………………….. 122
5-1-2- بحث دربارهی نتایج حاصل از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف…………………………………………….123
5-1-3- بحث دربارهی نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق ……………………………………………………. 123
5-1-3-1- نتایج حاصل از فرضیه اول………………………………………………………………………………………… 123
5-1-3-2- نتایج حاصل از فرضیه دوم………………………………………………………………………………………… 124
5-1-3-3- نتایج حاصل از فرضیه سوم……………………………………………………………………………………….. 124
5-1-3-4- نتایج حاصل از فرضیه چهارم……………………………………………………………………………………..125
5-1-3-5- نتایج حاصل از فرضیه پنجم……………………………………………………………………………………….126
5-1-3-1- نتایج حاصل از فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………127
5-1-4- نتایج آزمون رگرسیون ………………………………………………………………………………………………..128
5-1-4- بحث دربارهی نتایج حاصل از آزمون های T دو جامعه مستقل و Uمن- ویتنی………………………..129
5-1-5- بحث دربارهی نتایج حاصل از آزمون فریدمن………………………………………………………………… 130
5-2- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………130
5-2-1- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتایج به دست آمده از تحقیق…………………………………………………131
5-2-1-1- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه اول………………………………………………………………131
5-2-1-2- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه دوم…………………………………………………………….. 131
5-2-1-3- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه سوم……………………………………………………………..131
5-2-1-4- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه چهارم…………………………………………………………..131
5-2-1-5- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه پنجم…………………………………………………………….132
5-2-1-6- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتیجه فرضیه اصلی………………………………………………………….. 132
5-3- ارائه پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی……………………………………………………………………………………133
5-4- محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………………. ….133
منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………. .135
پیوست: پرسشنامه ها……………………………………………………………………………………………………………… …153
چکیده
تحقیق حاضر تحت عنوان شناسایی عوامل مؤثر بر ملی گرایی مصرفی از دیدگاه مصرف کنندگان خودرو در استان قم انجام گرفته است . هدف از انجام آن، شناسایی عوامل اجتماعی روانشناختی ملی گرایی مصرفی و مشخص کردن رابطه این عوامل با ملی گرایی مصرفی از دیدگاه مصرف کنندگان خودرو می باشد. به منظور سنجش ملی گرایی مصرفی ازمقیاس CETSCALE ( شیمپ و شارما،1987) و همچنین پرسشنامه حسین زاده سادیانی (1386) استفاده گردید.
روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی و از شاخه همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. از ابزار پرسشنامه دارای روایی و پایایی مناسب، برای گردآوری داده های مربوط به متغیرهای تحقیق استفاده شد. از روش نمونه گیری تصادفی ساده برای دسترسی به اعضای نمونه استفاده بعمل آمد.
بر اساس نتایج آزمون رگرسیون مؤلفه های « وطن پرستی»، « پذیرش فرهنگی »، « جهان گرایی »، « تجمل گرایی »و « تهدید ادراک شده اقتصادی » بر «ملی گرایی مصرفی » تاثیر دارند .
از آزمون همبستگی برای آزمون فرضیه های تحقیق بهره برداری شد، نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن حاکی از وجود همبستگی بین عوامل اجتماعی روانشناختی ملی گرایی مصرفی با ملی گرایی مصرفی بود. در سطح اطمینان 95 درصد، فرضیه اصلی و هر 5 فرضیه ، تأیید شدند. مؤلفه وطن پرستی، جهان گرایی و تهدید ادراک شده اقتصادی دارای همبستگی مثبت و مولفه پذیرش فرهنگی و تجمل گرایی دارای همبستگی منفی هستند.
واژگان کلیدی :
ملی گرایی مصرفی ، وطن پرستی، جهان گرایی ،تهدید ادراک شده اقتصادی ، پذیرش فرهنگی، تجمل گرایی ، مصرف کنندگان خودرو استان قم
1-1- مقدمه
از آنجایی که مصرف کالاهای داخلی هر کشوری نقش بسیار مهمی در رشد و توسعه صنایع داخلی آن کشور داشته و بر متغیرهای کلان اقتصادی نیز تأثیر گذار می باشد ، حمایت از تولید و مصرف کالاهای داخلی همواره در اولویت سیاست گذاری های اقتصادی و بازرگانی کشور قرار داشته است . در زمینه حمایت از مصرف کالاهای داخلی، اقداماتی نظیر تشویق هموطنان به مصرف کالای داخلی، اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی و ملزم نمودن سازمان های دولتی به تأمین مایحتاج خود از تولیدات داخلی در چند سال اخیر رواج یافته است.
1-2- بیان مسأله
یکی از مباحث مطرح در اقتصاد و بازرگانی « ملی گرایی » می باشد و به نظر می رسد که مردم ایران از گرایشات ملی گرایانه و متعاقبا « ملی گرایی مصرفی » بالایی برخوردارند و این گرایشات ملی گرایانه می تواند به عنوان مزیت رقابتی برای محصولات داخلی در برابر محصولات خارجی بشمار آید.
اما علی رغم ترغیب به مصرف کالاهای داخلی و حمایت از تولیدات داخلی به طرق مختلف مانند محدود نمودن ورود کالاهای خارجی و طرح موضوعاتی مانند محصول ملی (بعنوان مثال خودرو ملی )، گرایش زیادی به کالاهای و خارجی حتی تأمین آنها بصورت قاچاق مشاهده می گردد. بنابراین آگاهی از میزان ملی گرایی مصرفی و سنجش آن بصورت علمی ضروری به نظر می رسد.
لذا در این تحقیق بررسی عوامل موثر بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان قمی بعنوان یکی از شهرهای ایران و تعیین متغیرهای تاثیر گذار بر این گرایش و نیز تأثیر این گرایش بر ارزیابی محصولات داخلی و خارجی می باشیم تا با آگاهی از میزان تمایل مصرف کنندگان به چشم پوشی از مطلوبیت مصرف کالاهای خارجی به خاطر گرایشات ملی گرایانه ، دولت در برنامه ریزی های خود جهت حمایت از تولیدات داخل ، مبارزه با کالاهای قاچاق ، نظارت بر واردات و حتی در صورت تحریم تجاری ایران از جانب سایر کشورها، تاثیر این عامل را مد نظر داشته باشد و تولید کنندگان ایرانی نیز از میزان حمایت مصرف کنندگان ایرانی از کالاهای داخلی و بعبارت دیگر مزیت داخلی بودن محصولات تولیدی خود نسبت به محصولات رقبای خارجی خود آگاهی داشته و در برنامه ریزی های خود لحاظ نمایند.
این تحقیق در نظر دارد میزان ملی گرایی مصرفی در میان مصرف کنندگان استان قم را اندازه گیری نموده و تأثیر متغیر های اجتماعی روانشناختی بر ملی گرایی مصرفی و درنهایت تأثیر ملی گرا یی مصرفی بر ارزیابی کالاهای داخلی و خارجی در طبقات مختلف کالایی را مورد بررسی قرار دهد.
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
رشد و توسعه اقتصادی هر کشوری منوط به افزایش تولید و آن نیز به نوبه خود به زنجیره مصرف مربوط است . بر این اساس بازار مصرف هر کشوری می تواند نقش موثری در ارتقای تولید آن کشور ایفا نماید . بدین منظور آگاهی از میزان تمایل به مصرف کالاهای داخلی و شناسایی عوامل افزاینده و یا کاهنده این تمایل می تواند برای بنگاههای داخلی در رقابت با شرکتهای بین المللی بسیار موثر باشد تا بتوانند از این تمایل به عنوان مزیتی رقابتی در بازار کشور ایران به نفع خود استفاده نمایند.
با مطرح شدن عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی و آزاد سازی واردات کالاهای خارجی، شرکتهای ایرانی می توانند با آگاهی از میزان ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان ایرانی ، به تولید کالاهایی که ملی گرایی مصرفی بیشتری نسبت به آنها وج ود دارد ، اقدام نموده و خود را برای رقابت تنگاتنگ با کالاهای خارجی در حوزه هایی که گرایش ملی گرایانه کمتری وجود دارد، آماده نمایند.
با مشخص شدن میزان ملی گرایی مصرفی و میزان تمایل و یا عدم تمایل به محصولاتی که با نام ملی عرضه می شوند، دولت در سیاستگذاری های خود در زمینه حمایت و یا عدم حمایت از این محصولات بهتر می تواند تصمیم گیری نماید.
با تحریم تجاری ایران در محافل سیاسی و اقتصادی و نیز در هنگام تحریم مصرف کالاهای خارجی و یا تعلیق روابط تجاری با برخی از کشورها که هرازگاهی بدنبال بروز تنش های سیاسی و یا مذهبی از طرف ایران اعمال می گردد ، آگاهی از میزان تمایل و رضایت مصرف کنندگان از این تحریم ها و چشم پوشی آنها از مطلوبیت کالاهای خارجی و اعمال آنها در تصمیم گیری های سیاسی ضروری به نظر می رسد.
طبق بیانات مقام معظم رهبری که سال گذشته را به نام سال تولید ملی ، حمایت از کار و سرمایه ایرانی بیان نمودند ، با استفاده از تمایلات ملی گرایانه مصرفی و افزایش آنها می توان از این عامل در جهت کاهش قاچاق کالا به کشور استفاده نمود.
1-4- اهداف تحقیق
هدف اصلی
شناسایی رابطه بین عوامل اجتماعی روانشناختی و ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم
اهداف فرعی
شناسایی تاثیر وطن پرستی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم
شناسایی تاثیر پذیرش فرهنگی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم
شناسایی تاثیر جهان گرایی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم
شناسایی تاثیر تجمل گرایی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم
شناسایی تاثیرتهدید ادراک شده اقتصادی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم
1-5- سئوال های تحقیق
سئوال اصلی تحقیق
عوامل اجتماعی روانشناختی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است؟
سئوال های فرعی تحقیق
وطن پرستی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است؟
پذیرش فرهنگی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است؟
جهان گرایی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است؟
تجمل گرایی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است؟
تهدید ادراک شده اقتصادی و ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است؟
1-6- فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی تحقیق
عوامل اجتماعی روانشناختی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است.
فرضیه های فرعی تحقیق
وطن پرستی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است.
پذیرش فرهنگی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است.
جهان گرایی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است.
تجمل گرایی بر ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است.
تهدید ادراک شده اقتصادی و ملی گرایی مصرفی مصرف کنندگان خودرو در استان قم موثر است.
1-7- متغیرهای تحقیق
متغیرهای تحقیق عبارتند از:
متغیر مورد بررسی
مولفه ی مورد بررسی
متغیر مستقل
(عوامل اجتماعی روانشناختی)
وطن پرستی
پذیرش فرهنگی
جهان گرایی
تجمل گرایی
تهدید ادراک شده اقتصادی
متغیروابسته
(ملی گرایی مصرفی)
ملی گرایی مصرفی
جدول1-1: متغیرهای تحقیق
1-8- مدل تحلیلی تحقیق
شکل 1-1: مدل تحلیلی تحقیق
1-9- قلمرو تحقیق
1-9-1 – قلمرو موضوعی
آنچه که در این تحقیق به عنوان محور اصلی مطرح است، شناسایی عوامل اجتماعی روانشناختی مؤثر بر ملی گرایی مصرفی از دیدگاه مصرف کنندگان است . بر این اساس ، مباحث مربوط به ملی گرایی مصرفی و عوامل اجتماعی روانشناختی موثر آن شامل وطن پرستی ، پذیرش فرهنگی ، جهان گرایی ،تجمل گرایی ،تهدید ادراک شده اقتصادی، قلمرو موضوعی این تحقیق را تشکیل می دهند.
ز-اهداف تحقیق. 10
ح-جنبه نوآوری تحقیق. 10
ط- نوع روش تحقیق. 10
ی- روش گرداوری اطلاعات. 11
ک- ساختار تحقیق. 11
فصل اول: تاریخچه، تحولات تقنینی و مفاهیم مرور زمان. 12
2-1- پیشینه تاریخی مرور زمان. 13
2-1-1- تاریخچه مرور زمان در حقوق ایران. 13
2-1-1-1- مرور زمان در ایران قدیم. 14
1-1-1-2- مرور زمان در حقوق جدید ایران. 16
2-1-2- مرور زمان در حقوق کشورهای دیگر جهان. 32
2-2- تعاریف و مفاهیم مرور زمان. 39
2-2-1- تعریف لغوی مرور زمان 40
2-2-2- تعریف اصطلاحی. 40
2-3- مقایسه مقررات مرور زمان با احکام مشابه در قوانین 43
2-4- مقایسه مرور زمان کیفری و مدنی. 46
فصل دوم :مبانی فلسفی و حقوقی مرور زمان. 50
2-1- فلسفه مرور زمان کیفری. 52
2-1-1- استدلال موافقان. 52
2-1-2- استدلال مخالفان. 53
2-2- اقسام مرور زمان کیفری در حقوق ایران. 54
2-2-1- مرور زمان شکایت. 55
2-2-2- مرور زمان تعقیب. 56
2-2-2-1- مبدأ مرور زمان تعقیب. 58
2- 2-2-1-1- تاریخ وقوع جرم. 58
2-2-2-1-2- تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی. 60
2-2-2-2- قطع مرور زمان تعقیب و آثار آن. 61
2-2-2-2-1- عدم احتساب مدت زمان سپری شده مرور زمان قبل از انقطاع 62
2-2-2-2-2–مطلق و غیرشخصی بودن. 62
2-2-2-2-3- قابلیت طرح دعوی خصوصی. 62
2-2-2-2-4- انقطاع نامحدود. 63
2-2-2-3- تعلیق مرور زمان تعقیب . 63
2-2-2-3-1- موانع عملی. 64
2-2-2-3-2-موانع حقوقی. 65
2-2-3- مرور زمان مجازات. 65
2-2-3-1- مدت مرور زمان مجازات. 65
2-2-3-2- مبدأ مرور زمان مجازات. 68
2-2-3-2-1- قطعیت حکم. 68
2-2-3-2-2-تاریخ انقضاء مدت یا رفع مانع. 68
2-2-3-2-3- تاریخ قطع اجرای مجازات. 69
2-2-3-2-4- تاریخ لغو قرار یا حکم تعلیق اجرای مجازات یا آزادی مشروط 69
2-2-3-3- تعلیق مرور زمان مجازات. 70
2-2-3-4- قطع مرور زمان مجازات. 70
2-2-3-4-1- شروع به اجرای هریک از محکومیت های قطعی. 71
2-2-3-4-2- شروع به اجرای حکم در خصوص هریک از شرکاء و معاونان جرم 71
2-3- مرور زمان در قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی‌و انقلاب در امور کیفری. 72
2-3-1- دایره اعتبار و اجرای مقررات مرور زمان. 72
2-3-1-1-نوع جرایم و مجازاتهای مشمول مرور زمان. 73
2-3-1-2- اعتبار مقررات مرور زمان در مراجع مختلف قضائی 86
فصل سوم: اوصاف، آثار و نقد نظریات مرور زمان کیفری. 90
3-1- اوصاف مرور زمان. 91
3-1- 1-امری بودن مقررات مرور زمان. 91
3-1-2- مرور زمان و اعتبار امر محکوم به. 92
3-1-3- توجه به مرور زمان در تمام مراحل دادرسی. 92
3-1-4- مرور زمان کیفری و حقوق شاکی و مدعی خصوصی. 92
3-1-5- بقای محکومیت و سجل کیفری. 93
3-1-6- مرور زمان کیفری و مجازاتهای تبعی و تتمیمی. 93
3-1-7- مرور زمان در انواع مختلف جرایم. 94
3-2-آثار مرور زمان مجازات. 96
3-2-1- عطف به ماسبق شدن. 96
3-2-2- محو آثار محکومیت. 97
3-2-3- سقوط مجازات. 98
3-3- نقد مرور زمان کیفری. 100
3-3-1-موافقین مرور زمان کیفری. 101
3-3-1-1- نظریه فراموشی و نسیان جامعه. 101
3-3-1-2- نظریه اصلاح مجرم در نتیجه مرور زمان. 102
3-3-1-3- رعایت مصالح اجتماعی. 102
3-3-1-4- جنبه بازدارندگی مجازات و مرور زمان. 103
3-3-1-5- عدم امکان جمع‌آوری دلایل و آثار جرم. 103
3-3-1-6- عدالت کیفری و مرور زمان. 104
3-3-1-7- تغییر شخصیت مجرم. 104
3-3-1-8- اقتضای نظم عمومی. 105
3-3-1-9- جنبه جرم‌زدایی مرور زمان. 105
3- 3-1-10-سوء استفاده از قانون. 106
3-3-2- دلایل مخالفان مرور زمان کیفری. 107
نتیجه گیری. 114
پیشنهادات. 118
فهرست منابع. 120
چکیده:
مرور زمان به معنای گذشت مدت زمانی است که باعث ایجاد وضعیت حقوقی جدیدی می‌شود. بنابراین گذشت زمان می‌تواند در تعقیب مجرم و اجرای مجازات مؤثر باشد. این موضوع از مواردی است که در گذشته قانونگذار جزییات آن را در قانون آیین دادرسی کیفری بیان کرده بود؛ اما با اجرای قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ واکاوی جزییات این موضوع ضروری است. در قانون جدید مجازات اسلامی مبحثی به مرور زمان اختصاص داده شده است و با تصویب آن، مواد مربوط به مرور زمان در قانون آیین دادرسی کیفری نسخ ضمنی شده است. موضوع قابل تأمل در قانون جدید آن است که جرائم تعزیری مشمول مرور زمان شناخته شده‌اند در حالی که در قانون آیین دادرسی کیفری فعلی فقط جرائم بازدارنده و اقدامات تامینی و تربیتی مشمول مرور زمان است. به نظر می‌رسد که با تصویب این قانون مقررات مرتبط از قانون آیین دادرسی کیفری نسخ ضمنی شده است نظر به اینکه قانونگذار در قانون مجازات جدید با رویکردی تازه به مسائل و جزئیات این نهاد حقوقی پرداخته است. در این تحقیق ما به روش توصیفی- تحلیلی به بیان ابعاد مختلف در خصوص مرور زمان به عنوان یکی از عوامل سقوط مجازات پرداخته‌ایم.
واژگان کلیدی: مرور زمان، سقوط مجازات، جرائم تعزیری، قانون مجازات
الف-مقدمه
پدیدههای اجتماعی که امور واقعی هستند، به خودی خود ناهنجار نیستند، بلکه پارهای از آنها به مرور زمان و بروز آثار زیان بار، به ویژه در مورد تعرض به حیات حقوق بشر و ارزشهای اجتماعی، ناهنجار یا جرم تلقی میشوند. بررسی عوامل سقوط دعوای کیفری و تحولات ان، محتاج تبیین و تبین ماهیت و حدود مترتب بر آن است. یکی از چالش‌های مربوط به سقوط دعوا رامی توان مرور زمان سقوط مجازات در تحولات تقنینی حقوق کیفری به مفهوم اخص واعم و ایرادات و حل مشکلات مربوط در حقوق ایران دانست و برای دستیابی به قوانین حقوقی ایران و توانایی قانونی براین موارد ساختارسازی کاملی باید بعمل آید.
هدفی که در همه مجازات‌ها مدنظر میباشد اصلاح مرتکب و متنبه کردن افراد نسبت به جرم ارتکابی میباشد. به عبارتی چه بسا مجازات موجب خطرناک تر شدن مجرم شود. قاضی دادگاه می‌بایستی با توجه به میزان، شدت، انگیزه مرتکب و اقدامات و اظهارات او در جهت کاهش آثار جرم و دلجویی و جبران خسارت زیان دیده به این نتیجه برسد که صدور تعویق برای او جنبه اصلاحی بیشتری نسبت به صدور زندان دارد. به همین دلیل است که قاضی می‌بایستی احاطه کامل روی پرونده و وضعیت خانوادگی مرتکب جرم داشته باشد تا بتواند بهترین تصمیم را اتخاذ نماید. امید شخص مجرم به تعویق صدور حکم باعث می‌شود در جهت جبران خسارت زیان دیده و جلب رضایت او گام بردارد و این در جهت رضایت قربانی جرم اهمیت فراوانی دارد و باعث کاهش آثار جرم می‌گردد. حتی دادگاه می‌تواند در صورتی که تشخیص دهد مجرم سابقه کیفری ندارد و ضرر و زیان مجنی علیه را جبران نموده یا ترتیباتی برای جبران آن قرار داده است او را از مجازات معاف نماید. (ماده 40 ق.م.آ)
ب- بیان مسئله
مرور زمان از مسائل عقلی است که وجود آن در هر سیستم حقوقی، موجب ایجاد نظم و دقت در رسیدگی می‌شود. مبنای مرور زمان نوعی مصلحت اندیشی همراه با ایجاد نظم در رابطه اجتماعی است و هدف مقنن از ایجاد این تأسیس حقوقی نوعی فصل خصومت بوده که مجرای رسیدگی به مساله را قائم به موعد و مدت زمان خاصی نماید تا افراد بعد از گذشت این مدت، حقوق خود را ثابت و غیر قابل تعرض ببینند.
همانطور که گفته شده است مرور زمان به معنی گذر زمان می باشد و سبب ایجاد وضعیت حقوقی جدید و مخصوصی می‌شود. مرور زمان در امور کیفری، از قواعد آمره و از علل سقوط دعوای عمومی به شمار می‌رود. قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سه نوع مرور زمان را مختص جرائم تعزیری پذیرفت. در این قسم از مجازات‌ها که مقنن حق تعیین نوع و مقدار مجازات را دارد، حق تعیین موقوفی تعقیب و اجرای مجازات را هم داراست و چه بسا به همین دلیل است که «تعزیرات منصوص شرعی» از شمول مرور زمان تعقیب، مستثنی شده‌اند
با پرداختن به این موضوع می‌توان ادعا نمود که در نظام کیفری اسلام نفس مجازات چندان مطلوب نیست، بلکه تنها به عنوان ضرورت بدان توسل جسته می‌شود تاکید شریعت بر رعایت حقوق متهم از لحظه جرم انگاری تا مرحله رسیدگی وآسان گیری و مهربانی در دادرسی کیفری و تدوین قوانین را اشکار نموده واز این طریق حساسیت قانونگذار را به حفظ وصیانت از حقوق شهروندی افزایش می دهد.
مجازات که رایج‌ترین و طبیعی‌ترین پاسخ اجتماعی به پدیده مجرمانه است، در اثر عوامل گوناگونی ساقط می‌گردد که مرور زمان در قانون کیفری از آن جمله است. ماهیت این دو در نتیجه و آثار، مختلف است و به دلیل اختلاف در آثار تشخیص مصادیق هریک ضروری است. اگر چه مباحث مطرح شده در منابع حقوقی ما در این زمینه به هم نزدیک است، اما در تشخیص مصادیق هریک از آنها اختلاف نظرهایی وجود دارد که ناشی از عدم دقت در ماهیت آنها و عدم عنوان گذاری دقیق در این باره است.
زوال در لغت به معنای «از بین رفتن، نابودی» آمده است زوال یا سقوط دعوا دارای یک مفهوم خاص و یک مفهوم عام است. سقوط دعوا در مفهوم عام به معنای زایل شدن محاکمه‌ای میباشد که خواهان با اقامه دعوا موجب شروع آن شده است. در مفهوم اخص نیز سقوط دعوا معمولاً نتیجه حکم قطعی است که اختلاف را فصل می کند.
البته سقوط دعوا، در شمار دیگری از موارد، به گونه‌ای دیگر است. در حقیقت سقوط دعوا ناشی از سقوط حق اصلی است که این زوال می‌تواند قهری یا ارادی باشد. همچنین اگرچه زوال دعوا، علی الاصول، از آثار حکم و زوال حق است، اما ممکن است ناشی از صرف نظر کردن از دعوا باشد. (بند ج ماده 107 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی سقوط دعوا در اثر صدور حکم قطعی، زوال حق اصلی و استرداد دعوا قابل بررسی است
اکثریت فقهای شورای نگهبان مرور زمان در امور حقوقی را مغایر شرع می‌دانند مراجع کیفری، نه تنها نظریه شورای نگهبان را که به مسائل حقوقی مربوط است، می‌آید و این نظریات را به مسائل و موضوعات کیفری نیز تسری می‌دهد. و درنتیجه قوانین مرور زمان کیفری را رسًما منسوخ می‌پندارند و حتی اینکه کمسییون سابق استفتائات شورای عالی قضایی و اداره حقوقی قوه قضائیه 1 نیز هر کدام به نوبه خود به منسوخ بودن قوانین مرور زمان کیفری اظهار نظر کرده‌اند.
اقامه دعوا از طرف خواهان علیه خوانده، رسیدگی دادگاه و صدور حکم، اگرچه در جهت اجرای عدالت است، اما باید نزاع و اختلاف فی مابین اصحاب دعوا را نیز پایان دهد تا محکوم له (خوانده یا خواهان)، با قطعیت حکم، امکان یابد که با اطمینان و خیالی آسوده، از محکوم به یا مورد دعوا بهره برداری و از حکم صادره به عنوان دلیل نیز، عندالاقتضاء استفاده نماید.
بنابراین، با توجه به این که با صدور حکم و قطعیت آن، دعوا پایان می‌یابد، باید راه اقامه و رسیدگی دوباره به چنین دعوایی، بسته شده و حکم نیز از اعتبار امر قضاوت شده برخوردار می‌شود
در حقوق ایران، رأی قطعی به تصمیمی گفته می‌شود که به سبب گذشتن مهلت تجدیدنظر یا تأیید در آن مرحله قابل اجرا شده باشد.
زوال دعوا ممکن است پیامد زوال حق اصلی باشد؛ زیرا آثار زوال حق اصلی، بر دعوا نیز مترتب می‌شود. بنابراین در مواردی که حق اصلی زایل می‌شود، دعوا نیز زایل (ساقط) می‌شود زوال حق ممکن است ارادی یا قهری باشد در ادبیات حقوق کیفری در نظام حقوقی کشور ایران سازمان تحت عنوان تأسیس جزایی تعویق صدور حکم تعبیر می‌شود.
چهار گونه از مسئولیت در پیوند با اشخاص حقوقی در نظام حقوقی ایران پیش بینی شده است: اولین مسئولیت کیفری مدیران و رجال جامعه که همان مسئولیت شخص حقیقی است. دومین مسئولیت مدنی که بر پایه آن هر شخص حقوقی مسوول ضرر وزیانی است که بر دیگری وارد ساخته است. سومین مسئولیت اجتماعی یا تامینی که نسبت به وضعیت یا حالت خطرناک شخص حقوقی می‌توان اقدام تامینی و تربیتی روا داشت و مسئولیت کیفری که این گونه از مسئولیت بسیار دیر و از سال 1388 از سوی قانونگذار پذیرفته شده است
در مورد عطف بماسبق شدن مقررات مربوط به مرور زمان دانشمندان حقوق جزا اتفاق عقیده نداشته و به دو دسته تقسیم میشوند. بعضی از آنان معتقدند که بایستی این قوانین عطف بماسبق شوند و بعضی دیگر برعکس با عطف بماسبق شدن موافق نمی‌باشند. ولی همه دانشمندان دریک امر اتفاق عقیده دارند و آن اینکه هرگاه بهنگام تصویب قانون جدید، مهلت‌های پیش بینی شده در قانون سپری شده باشد، حق مکتسبی برای متهم حاصل گردیده و بهیچ وجه نمی‌توان قانون جدید را ولو آنکه مهلت‌ها را تغییر داده باشد شامل این دسته از متهمین نمود. ازاین مطلب گذشته همانطور که اشاره شد علمای حقوق بدودسته موافق و مخالف تقسیم میشوند.
موافقین عطف بماسبق کردن قوانین جدید مدعی هستند که اولاً مقررات مربوط به مرور زمان در بسیاری از کشورها از جمله در کشور فرانسه در قوانین آئین دادرسی کیفری پیش بینی شده است، و چون قوانین آئین دادرسی کیفری عطف بماسبق میشوند لذا قوانین مربوط بمرور زمان هم باید عطف بماسبق شوند. ثانیاً مقررات مربوط بمرور زمان حق متهم نیست بلکه گذشتی است که جامعه نسبت به مجرمین اعمال می کند. جامعه تصمیم می‌گیرد که هرگاه جرمی در مهلت‌های پیش بینی تعقیب نگردد و یا حکمی بموقع اجراء گذاشته نشود، تعقیب و یا اجراء حکم موقوف بماند. وچون جامعه حق دارد در هر موقع از این گذشت خود عدول نماید، لذا می‌توان قانون مرور زمان را ولو آنکه شدیدتر هم باشد عطف بماسبق نمود. بعلاوه آنچه موجب قطعیت مرور زمان است همان وصول به آخرین روز مهلت میباشد و چون این آخرین روز مهلت در زمان قانون جدید اتفاق افتاده و قطعیت مرور زمان هم بستگی به آن روز دارد، لذا مقررات مرور زمان باید صرفنظر از شدت و ضعف تابع همین قانون اخیر باشد
برخی دیگر از دانشمندان با این عقیده مخالف‌اند. آنان معتقدند که مرور زمان از قوانین ماهوی است نه قوانین شکلی و دادرسی، کما اینکه در بعضی از کشورها از جمله کشور ایران در قوانین مجازاتی ذکر شده است. بعلاوه چون نتیجه مرور زمان مصونیت مجرم از تعقیب است لذا بایستی آنرا جزء قوانین ماهوی محسوب نموده و تابع اصول کلی عطف بماسبق نشدن قوانین جزائی دانست. ما در کشور خود به آراء محاکم و دیوان کشور دراین خصوص برخورد ننمودیم. در کشور فرانسه که با قوانین کشور ما شباهت کامل دارد نیز رویه واحدی اتخاذ نشده است. تا سال 1931 رویه قضائی فرانسه با نظریات دانشمندان دسته اخیر یعنی عطف بماسبق نکردن قوانین جدید مطابقت داشت. ولی درسال 1931 دیوان عالی کشور فرانسه تصمیم جدیدی برخلاف نظریات خود اتخاذ کرد و صراحتاً حکم داد که قوانین مربوط بمرور زمان از قوانین آئین دادرسی کیفری بوده و بایستی بلافاصله اجراء شوند، اعم از اینکه دراین اجراء وضع متهم وخیم تر و یا بهتر گردد.
این جریان تا سال 1956 ادامه داشت و درآن سال مجدداً دیوان کشور فرانسه از نظریه خود عدول نمود و درمورد مرور زمان اجرای مجازات حکم چنین نظر داد که مرور زمان مجازات تابع قانونی است که در زمان صدور حکم قطعی قابلیت اجراء داشته است.
با نبودن نص صریح و نبودن رویه ثابت قضائی چه باید کرد؟ بعقیده ما نظریه دانشمندان دسته دوم ارجحیت دارد. زیرا علاوه بر اینکه در کشور ما مقررات مربوط به مرور زمان در قوانین جزائی ماهوی قید گردیده و از این لحاظ باید تابع اصول کلی باشند، اصولاً ارتکاب جرم و یا صدور حکم قطعی کیفری دارای آثار و متعلقاتی است که با عمل مجرمانه و یا حکم قطعی کیفری اتصال داشته و بهیچ وجه نمی‌توان آنها را از هم تفکیک نمود. یکی از این آثار نیز همان مرور زمان است. در موقع ارتکاب جرم ویا صدور حکم کیفری هم مجرم و هم جامعه می‌دانند که اگر مدتی جرم تعقیب نشود ویا حکم اجراء نگردد، تعقیب و اجراء حکم موقوف می‌گردد. وچون مرور زمان از آثار وابسته به جرم و مجازات است لذا بایستی مثل خود جرم تابع قانون زمان ارتکاب و یا صدور حکم باشد.
مطابق ماده 6 قانون آئین دادرسی کیفری شش مورد به عنوان موارد سقوط دعوی کیفری عنوان شده که ساقط کننده دعوای کیفری هستند وهر زمان یکی از این موارد رخ دهد اگر پرونده کیفری دردادسرا و دادگاه مطرح باشد قرارموقوفی تعقیب صادر شده واگر در مرحله اجرای حکم باشد، حکم موقوف الاجرا می‌شود.
این موراد عبارت‌اند از:
1- فوت متهم یا محکوم علیه در مجازاتهای شخصی
2- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی درجرائم قابل گذشت که جنبه خصوصی دارد.
3-مشمولان عفو: البته عفو اعم از عفو عمومی و عفو خصوصی است.
4- نسخ مجازات قانونی.
5- اعتبار امر مختومه.
6- مرور زمان.
این شش مورد هر وقت حادث واحراز شود پرونده با صدور قرارموقوفی تعقیب یا موقوف الاجرا مختومه می‌شود.
ج- مرور سوابق تحقیق
1-عسکری اسلام پوردر مقاله جایگاه توبه و نقش آن در امور کیفری اسلام نشریه: «رواق اندیشه » اسفند 1383 – شماره 39 (29 صفحه – از 94 تا 122) به این نتیجه رسیده است که:
توبه در حقوق جزای اسلامی به عنوان یکی از موارد سقوط مجازات شمرده است و به عنوان یک «تأسیس حقوقی» محسوب می‌شود؛ به گونه‌ای که در سایر مکاتب کیفری امروزی، نمونه آن به چشم نمی‌خورد. در اهمیت آن همین بس که‌یکی‌از بهترین شیوه‌های جلوگیری از تکرار جرم و اصلاح مجرمین است. با تأمل در آیات و روایات و سخنان فقهای اسلام، استنباط می‌شود که برای توبه، ندامت حقیقی و عزم بر ترک گناه برای همیشه کافی است و انجام آن نیاز به لفظ و اعمال خاصی ندارد. در قانون مجازات اسلامی، توبه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و اگر با شرایط کامل انجام شود، یکی از معاذیر قانونی معافیت از مجازات شناخته شده است که در جرائم حق الله، قبل از ثبوت جرم به وسیله اقرار یا شهادت شهود، مسقط مجازات بوده، ولی در جرایمی که جنبه حق الناس دارند، موجب سقوط مجازات نیست؛ چون مرتکب، علاوه بر این که اوامر و نواهی الهی را نادیده گرفته، موجب ضرر و زیان مالی و جسمی یا آبرویی برای دیگران شده و باید جبران کند. البته توبه، مجازات اخروی را ساقط می کند، ولی باید دانست که وضع مجازات دنیوی، تابع مجازات اخروی نیست. از جمله نکات قابل توجه در باب توبه به عنوان یکی از معاذیر معافیت از مجازات، این است که اگر بزهکار بعد از اقرار توبه کند، قاضی می‌تواند (مخیر است) که از ولی امر برای او تقاضای عفو نماید یا مجازات را در حق وی اعمال کند. اما توبه بعد از اقامه بینه هیچ اثر حقوقی ندارد.
2-فخلعی، محمد تقی در مقاله پژوهشی در قاعده فقهی درء الحد نشریه: مطالعات اسلامی، بهار و تابستان 1379 – شماره 47 و 48 (44 صفحه – از 121 تا 164) به این نتیجه رسیده است که:
یکی از قواعد مهم فقهی که در حقوق جزای اسلام اهمیت زیادی دارد، قاعده «در الحد» است نام این قاعده از حدیث نبوی مشهور و متفق بین شیعه و اهل سنت یعنی حدیث «ادرؤ الحدود بالشبهات» اتخاذ و مفهوم آن مورد تسالم همهء فقهای اسلام واقع شده است. بر اساس این قاعده در صورت حدوث هرگونه شبهه‌ای، چه در مقام ثبوت برای عامل جرم و چه درمقام اثبات و دادرسی برای قاضی شرع، حدود و مجازاتهای شرعی ساقط می‌شود. قاعدهء «درء الحد» بیانگر روح تخفیف و تسامحی است که اساس تشریعات جزایی اسلام را تشکیل داده و تا حد زیادی تأمین کنندهء امنیت متهمان به جرائم است؛ همچنین نشان دهندهء اهتمام عظیمی است که اسلام به حرمت و شخصیت انسان‌ها به خرج داده و مانع از کیفر و مجازات بی‌دلیل و اثبات نشدهء آنان می‌شود. فقهای اسلام بحث‌های گوناگون را پیرامون این قاعده و تقسیم شبهات و اقسام مجازات شرعی که موضوع این قاعده است مطرح کرده‌اند. بررسی تطبیقی نظریات فقهی فقهای اسلام و نیز آرای حقوق‌دانان جدید از جمله اهدافی است که در این گفتار دنبال شده است.
3- حضرتی،صمد در مقاله خود که در نشریه: حقوقی دادگستری زمستان 1380 – شماره 37 به چاپ رسیده به بررسی مرور زمان در مجازاتهای بازدارنده پرداخته است.
مرورزمان مدتی است که به موجب قانون پس ازانقضای آن مدت، تعقیب جرم ویا اجرای حکم قطعی (جزایی) موقوف می‌شود ومجازات مقررشده درقانون برای جرم به مورداجرا گذاشته نمی‌شود به عبارت دیگر هرگاه رسیدگی به جرم ویا اجرای حکم قطعی کیفری مدت معینی به تعویق افتد، دیگر به آن جرم رسیدگی نمی‌شود وآن حکم قطعی اجرا نمی‌شود دراین حالت گفته می‌شود که جرم مشمول مرورزمان شده است انواع مرورزمان مقنن دراجرای بند 6 ماده 6 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی وانقلاب درامور کیفری که مرورزمان را ازجهات موقوفی تعقیب محسوب داشته است بهتروبجا بود که احکام مربوط به مرورزمان کیفری را مشخص می‌کرد که به طور خلاصه باانتشار مواد 173 و 174، قانونگذاردرمقام تعیین انواع مرورزمان مبدأ مرورزمان مدت مرورزمان وآثار مرورزمان برآمده است واین مواد بسیارناقص ومجمل وضع شده است ومسایل اساسی مرورزمان از قبیل انقطاع مرورزمان، علل توقف مرورزمان وتعلیق آن رابیان نکرده است که درسابق درخلال مواد 49 تا 53 قانون مجازات عمومی بیان شده بود.
د-اهمیت و ضرورت تحقیق
1-بررسی قواعد و نقض‌های قوانین مختص به مرور زمان درسقوط کیفری و چالش‌های حقوقی.
2-تأثیر کلی عوامل درونی افراد در ارتکاب جرم و نظارت مرور زمان قانونگذار برعوامل و دخالت دادن در تعیین کیفر.
3-بررسی تحولات قانون جدید مجازات اسلامی در خصوص مرور زمان در قانون کیفری.
ه-پرسش تحقیق
سؤال اصلی
1-ادله عدم پذیرش مرور زمان در جرائم حدی چیست؟
2-تقسیم بندی مرور زمان در قانون در حقوق کیفری ایران بر چندقسم است؟
3-قلمرو پذیرش مرور زمان در حقوق کیفری ایران تا چه میزان است؟
و-فرضیه های تحقیق
1-با توجه به قطعیت و حتمیت حدود پس از اثبات و اینکه شفاعت و وساطت در حدود قابل پذیرش نیست بنابراین مرور زمان در جرائم حدی جایگاهی ندارد
2-سه نوع تقسیم بندی درمورد مرورزمان وجود دارد مرور زمان شکایت، مرور زمان تعقیب و مرور زمان اجرای حکم.
3-هر کیفری که جعل و یا ممضی شارع نباشد، مشمول مرور زمان است.