باکتری Pseudomonas syringae pv. syringae (Pss) بیمارگر مخربی است که دارای دامنه میزبانی بسیار وسیعی میباشد بهطوریکه به بیش از 180 گونه گیاهی حمله میکند. مهمترین میزبانهای این بیمارگر درختان میوه هستهدار، درختان میوه دانهدار و گیاهان علفی میباشد. به علت هم-تکاملی با بیمارگرها، گیاهان چندین مکانیسم دفاعی را برای حفاظت از خودشان ایجاد نموده اند. تجمع پروتئین های مرتبط با بیماریزایی مانند PR1, LOX2, PDF1.2و VSP2 یکی از مکانیسم های مقاومت گیاه به بیمارگر است. ایجاد گیاهان مقاوم، یکی از مهمترین استراتژی ها در مدیریت بیماری در محصولات زراعی و درختان میوه مختلف است. تشخیص مکانیسم های درگیر در پاسخ های گیاهان علیه بیمارگرها، می تواند تولید ارقام مقاوم را تسهیل کند و در این راستا، تشخیص ژن های درگیر در مقاومت گیاه میزبان می تواند گام سودمندی در توسعه ارقام مقاوم باشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی الگوی تغییر بیان ژن PR1 (دخیل در مسیرهای دفاعی وابسته به سالیسیلیک اسید و محدود کننده بیمارگرهای بیوتروف)، و ژن های LOX2, PDF1.2 و VSP2 (دخیل در مسیرهای دفاعی وابسته به جاسمونیک اسید محدود کننده بیمارگرهای نکروتروف و حشرات گیاهخوار)، در گیاه آرابیدوپسیس مایه زنی شده به Pss و در دو فاز مختلف رویشی و زایشی بود. نمونه های گیاه آرابیدوپسیس در زمان های 0، 24، 48 و 72 ساعت پس از مایه زنی جمع آوری شد و میزان جمعیت باکتری Pss در سطح گیاه نیز در این زمانها مورد بررسی قرار گرفت. سپس RNA کل استخراج شد و سنتز cDNA و تغییرات بیان چهار ژن با استفاده از روش Real time RT-PCR سنجیده شد. نتایج کلی نشان داد که گیاهان آرابیدوپسیس از مسیر دفاعی وابسته به سالیسیلیک اسید برای مقاومت به باکتری Pss استفاده نموده است و این که در فاز زایشی نسبت به فاز رویشی این مقاومت بیشتر می باشد. همچنین همکنش بین دو مسیر دفاعی وابسته به SA و JA نیز به اثبات رسید. کلمات کلیدی: مقاومت سیستمیک اکتسابی، مقاومت سیستمیک القایی، بیان ژن، پروتئین های مرتبط با بیماریزایی
عنوان صفحه فصل اول 1 1-1- مقدمه 2 1-2- اهداف 3 فصل دوم: پیشینه پژوهش 5 2-1- خصوصیات کلی Pss 6 2-1-1- موقعیت تاکسونومیکی 6 2-1-2- تولید فایتوتوکسین توسط Pss 7 2-1-3- دامنه میزبانی 7 2-1-4- بیماریزایی P. syringae 8 2-2- آرابیدوپسیس 9 2-3- واکنش Real-time RT-PCR 10 2-3-1- بیان ژن (Gen Expression) 11 2-4- دفاع در گیاهان 11 2-4-1- مقاومت ساختاری و القایی 12 2-4-2- مقاومت سیستمیک اکتسابی Systemic Aquired Resistance (SAR) 14 2-4-3- مقاومت سیستمیک القایی Induced Systemic Resistance (ISR) 17 2-4-4- پاسخ دفاعی 18 2-4-5- سیگنال های موجود در مقاومت به بیماری های گیاهی 18 2-4-6- تشخیص الیسیتورهای باکتریایی توسط سلول های گیاهی 21 2-4-7- همکنش گیاه- Pseudomonas syringae 24 2-4-8- تغییرات در سطح سلول 26 2-5- نقش دفاعی هورمون ها در گیاهان 27 2-5-1- هورمون سالیسیلیک اسید 29 2-5-2- هورمون جاسمونیک اسید 29 2-5-3- هورمون اتیلن 29 2-5-4- هورمون آبسیزیک اسید 30 2-5-5- هورمون اکسین 31 2-6- همکنش مسیر های هورمونی (Cross-talk) 32 2-6-1- اثر آنتاگونیستی SA بر سیگنالینگ JA 36 2-7- القاگرهای شیمیایی دفاعی در گیاهان 37 2-8- بررسی تعدادی از ژن های مرتبط با دفاع در گیاهان 38 2-8-1- ژن PDF1.2 38 2-8-2- ژن VSP2 38 2-8-3- ژن LOX2 39 2-8-4- ژن PR1 40 2-9- ملاحظات 40 فصل سوم: مواد و روش ها 42 3-1- تهیه باکتری Pss 43 3-1-1- خالص سازی باکتری 43 3-1-2- آزمون تولید لوان 43 3-1-3- آزمون تولید رنگ فلورسنت 44 3-1-4- آزمون اکسیداز 44 3-1-5- آزمون واکنش فوق حساسیت (HR) 44 3-1-6- اثبات بیماری زایی روی گیاه گوجه فرنگی 44 3-1-7- آزمون واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) 45 3-2- کاشت گیاه آرابیدوپسیس 47 3-2-1- محیط کشت آرابیدوپسیس 47 3-2-2- شرایط گلخانه 48 3-2-3- مایه زنی با Pss 49 3-2-4- نمونه برداری 49 3-3- بررسی میزان جمعیت باکتری Pss 50 3-4- استخراج DNA 51 3-4-1- طرز تهیه بافر CTAB 52 3-4-2- تهیه کلروفرم- ایزوآمیل الکل 52 3-5- استخراج RNA از بافت 52 3-5-1-تهیه آب تیمار شده با DEPC 53 3-5-2- تعیین کمیت و كیفیتRNA 54 3-5-3- تیمار DNase 54 3-5-4- توقف تیمار DNase 54 3-5-5- سنتز رشته اول cDNA با استفاده از RNA استخراج شده 55 3-5-6- تکثیر قطعه مورد نظر با استفاده از واکنش زنجیرهای پلیمراز 56 3-5-7- اسامی و توالی آغازگرهای مورد استفاده برای بررسی بیان ژن ها 57 3-6- واكنش Real-time RT-PCR (Relative) 57 3-6-1- واكنش Real-time RT-PCRژن های مقاومت و ژن كنترل داخلی 58 3-6-2- روش نرمال سازی نسبی بیان ژن ها 59 3-6-3-آنالیز آماری بیان ژن ها 59 فصل چهارم: نتایج 60 4-1- آزمون های تشخیصی اولیه 61 4-1-1- استفاده از PCR جهت تشخیص Pss 62 4-2- بررسی جمعیت باکتری پس از مایه زنی 62 4-3- استخراج Total RNA از بافت گیاه 64 4-3-1- تعیین کیفیت Total RNA 64 4-3-2- تعیین غلظت Total RNA با استفاده از نانودراپ 64 4-3-3- تیمار DNase 65 4-3-4- بررسی صحت سنتز cDNA 66 4-5- بررسی بیان ژن ها 66 4-5-1- ژن PR1 67 4-5-2- ژن VSP2 68 4-5-3- ژن PDF1.2 70 4-5-4- ژن LOX2 71 4-5-5- الگوی بیان ژن ها در دو فاز مختلف رویشی و زایشی گیاهان آرابیدوپسیس 73 فصل پنجم: بحث 75 5-1- بحث 76 5-2- بررسی دفاع ذاتی وابسته به هورمون های سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید 77 5-3- آنالیز مقایسه ای تغییرات بیان ژن ها 79 3-۵-1- بررسی پاسخ ژن PR1 علیه Pss 79 3-۵-2- بررسی پاسخ ژن PDF1.2 علیه Pss 81 5-3-3- بررسی پاسخ ژن LOX2 علیه Pss 82 3-۵-4- بررسی پاسخ ژنVSP2 علیه Pss 83 5-4- تعیین جمعیت باکتری 84 5-5- نتیجه گیری نهایی 85 5-5-1- دو فرضیه احتمالی برای بیان مسیر وابسته به JA بلافاصله بعد از مسیر وابسته به SA 86 پیشنهادات 90 منابع 91
عنوان صفحه شکل 3-1- کاشت گیاهان آرابیدوپسیس در سیستم هیدروپونیک 49 شکل 4-1- انجام واکنش HR در گیاه توتون و شمعدانی وآزمایش بیماریزایی در گیاه گوجه فرنگی 61 شکل 4-2- الکتروفورز محصول PCRتشخیصی با استفاده از جفت آغازگرهای B2 و B1 62 شکل 4-3- بررسی جمعیت باکتری در زمان های نمونه برداری پس از مایه زنی در دو فاز مختلف رویشی و زایشی 63 شکل 4-4- الکتروفورز Total RNA استخراج شده از بافت ها 64 شکل 4-5- طیف جذب نوری Total RNA استخراج شده با استفاده از نانودراپ 65 شکل 4-6- الکتروفورز محصول PCR بعد از تیمار DNase 65 شکل 4-7- الکتروفورز محصول PCR پس از سنتز cDNA 66 شکل 4-8-تغییرات بیان ژن PR1 در دو فاز رویشی و زایشی و تیمار های زمانی 24، 48 و 72 ساعت پس از مایه زنی 68 شکل 4-9- تغییرات بیان ژن VSP2 در دو فاز رویشی و زایشی و تیمار های زمانی 24، 48 و 72 ساعت پس از مایه زنی 69 شکل 4-10-تغییرات بیان ژن PDF1.2 در دو فاز رویشی و زایشی و تیمار های زمانی 24، 48 و 72 ساعت پس از مایه زنی 71 شکل 4-11-تغییرات بیان ژن LOX2 در دو فاز رویشی و زایشی و تیمار های زمانی 24، 48 و 72 ساعت پس از مایه زنی 72 شکل 4-12- الگوی تغییرات بیان ژن ها در فاز رویشی گیاهان 74 شکل 4-13- الگوی تغییرات بیان ژن ها در فاز زایشی گیاهان 74
عنوان صفحه جدول 3-1- نوع و مقدار مواد لازم برای انجام واکنش 25 میکرولیتری PCR جهت تشخیص Pss 45 جدول 3-2- سیکل دمایی PCR با آغازگرهای B1-B2 برای تشخیص Pss 46 جدول3-3- نوع و مقدار عناصر غذایی محیط کشت هوگلند 48 جدول 3-4- مقادیر و نوع مواد مورد نیاز برای تهیه 100 میلی لیتر بافر CTAB 52 جدول 3-5- نوع و مقدار مواد مورد نیاز برای تیمار DNase 54 جدول 3-6- نوع و مقدار مواد مورد استفاده در سنتز رشته اول cDNA در مرحله اول 55 جدول 3-7- نوع و مقدار مواد مورد استفاده در سنتز رشته اول cDNA در مرحله دوم 55 جدول 3-8- نوع و مقدار مواد لازم برای انجام یک واکنش 20 میکرولیتری PCR 56 جدول 3- 9- سیکل دمایی PCR با آغازگر ef1-α 56 جدول 3-10- اسامی و توالی آغازگرهای مورد استفاده برای بررسی بیان ژن ها 57 جدول 3-11- سیكل دمایی مورد استفاده در واكنش Real-time RT-PCR 58 جدول3-12- نوع و مقدار مواد مورد استفاده در واكنش 20 میکرولیتری Real-time RT-PCR برای ژن های اصلی و كنترلی داخلی 58 جدول 4-1- مقایسه میانگین جمعیت باکتری Pss در دو فاز مختلف زایشی و رویشی 63 جدول 4-2- مقایسه میانگین بیان ژن PR1 67 جدول 4-3- مقایسه میانگین بیان ژن VSP2 68 جدول 4-4- مقایسه میانگین بیان ژن PDF1.2 70 جدول 4-5- مقایسه میانگین بیان ژن LOX2 71
یکی از مهمترین عوامل بیماریزا در گیاهان باکتری های وابسته به جنس Pseudomonas هستند. این گروه از باکتری ها جزو مهمترین بیمارگرهای گیاهی بوده که نقش عمده ای در پایین آوردن کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی داشته و دارای گسترش جهانی نیز می باشند، و بیماری هایی از قبیل لکه برگی، بلایت، پژمردگی آوندی، پوسیدگی نرم، شانکر و گال در گیاهان مختلف ایجاد می کنند. یکی از بیماری های مهمی که توسط باکتری های این گروه ایجاد می شود شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار می باشد که توسط Pseudomonas syringae pv. syringae (Pss) ایجاد می شود و یکی از معضلات کشاورزان در سراسر جهان به شمار می رود .(Vicente et al., 2004) این بیماری خسارت زیادی وارد می سازد و سبب خشک شدن نهال ها و درختان جوان، کاهش محصول در درختان مسن و گاهی خشکیدگی جوانه ها و گل های درختان بیمار می شود و معمولاً در باغ های جوان موجب نابودی درختان به میزان 10 تا 75 درصد می شود (Agrios, 2005). باکتری عامل بیماری شانکر اولین بار از یاس جداسازی و در سال 1902 به این نام نامگذاری شد (Hirano and Upper, 2000). در ایران اولین بار بیماری شانکر باکتریایی از درختان زردآلو در اصفهان گزارش و میزان خسارت ناشی از آن 22 تا 50 درصد ذکر گردید (بهار و همکاران، 1361).
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده 1 مقدمه. 2 الف – طرح مسئله. 2 ب- اهداف پژوهش… 2 ج- پرسش های اصلی.. 2 د- فرضیات اصلی.. 3 ه – روش انجام پژوهش… 3 و – سوابق انجام پژوهش… 3 ز- تقسیم بندی و سازمان دهی مطالب… 4 ح – مشکلات و چالش های انجام پژوهش… 4 بخش اول: مفاهیم مربوط به تشدید مجازات و سابقه تاریخی آن ها در حقوق ایران. 5 فصل اول– مفاهیم مربوط به تشدید مجازات… 6 مبحث اول– عوامل خاص و عام تشدید مجازات… 6 گفتار اول – عوامل خاص تشدید مجازات… 7 الف – تعریف… 7 ب- مصادیق.. 7 گفتار دوم – عوامل عام تشدید مجازات… 7 الف – تعریف… 7 ب – مصادیق.. 8 مبحث دوم – عوامل قانونی و قضایی تشدید مجازات… 9 گفتار اول– تشدید قانونی مجازات… 9 الف – تشدید مجازات از طریق حذف ارفاق های قانونی یا تحدید آن ها: 10 ب – تشدید مجازات از طریق افزایش حداکثر مجازات… 10 ج – تشدید مجازات از طریق محکومیت متهم به حد اکثر مجازات… 11 د – تشدید مجازات از طریق افزایش حداقل مجازات: 12 ه – تشدید مجازات از طریق محکومیت به مجازات های تکمیلی یا تدابیر دیگر. 12 گفتار دوم – تشدید قضایی مجازات… 13 گفتار سوم – احکام قانونی تشدید مجازات… 14 الف – امکان جمع میان کیفیات مشدده و مخففه. 14 ب – امکان جمع میان دو یا چند کیفیت مشدده 15 مبحث سوم – عوامل عینی (خارجی) و شخصی تشدید مجازات… 15 گفتار اول – عوامل عینی (خارجی) تشدید مجازات… 16 الف – تعریف… 16 ب- مصادیق.. 16 گفتار دوم – عوامل شخصی تشدید مجازات… 17 الف – تعریف… 17 ب – مصادیق.. 18 مبحث چهارم – انواع عوامل عام تشدید مجازات در حقوق ایران. 19 گفتار اول – تعدد جرم و انواع آن. 19 الف – تعدد مادی (واقعی) 19 ب- تعدد معنوی (اعتباری) 20 ج – تقسیمبندی تعدد به تعدد عام و خاص…. 20 گفتار دوم – مفهوم تکرار جرم و انواع آن. 21 الف – تکرار جرم خاص و تکرار جرم عام. 21 ب – تکرار دائم و موقت… 22 ج- سایر تقسیم بندی های تکرار جرم. 22 گفتار سوم – سردستگی گروه مجرمانه. 22 الف – فقدان تعریف قانونی.. 22 ب – تعریف پیشنهادی نگارنده 23 فصل دوم – سیر تحول کیفیات عام تشدید مجازات تا پیش از تصویب قانون جدید مجازات اسلامی (1390). 24 مبحث اول – سیر تحول مقررات مربوط به تعدد جرم. 24 گفتار اول – تعدد جرم در متن مصوب 1304 قانون مجازات… 24 گفتار دوم – اصلاحات بعدی قانون مجازات عمومی تا سال 1352. 26 گفتار سوم – تعدد جرم در اصلاحات قانون مجازات عمومی 1352. 26 گفتار چهارم – تعدد جرم در قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361 و قانون مجازات اسلامی 1370. 31 مبحث دوم – تاریخچه تکرار جرم در قوانین ایران. 34 گفتار اول – تکرار جرم در متن مصوب 1304 قانون مجازات عمومی.. 34 گفتار دوم – اصلاح مقررات تکرار جرم تا پیش از تصویب قانون 1352. 36 گفتار سوم – مقررات قانون اقدامات تأمینی در ارتباط با مجرمین به عادت و عدم اجرای این مقررات… 38 گفتار چهارم – تصویب قانون مجازات عمومی 1352 و نگرش این قانون به تکرار جرم. 40 گفتار پنجم – قانون راجع به مجازات اسلامی 1361و مقررات تکرار جرم در آن ها 44 گفتار ششم – قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 و مقررات تکرار جرم در آن. 45 گفتار هفتم – ماده 48 قانون مکرر قانون مجازات اسلامی : ابتکار جدید برای برخورد با خطر مجرمان سابقه دار. 47 مبحث سوم – سابقه مقررات مربوط به سردستگی گروه های مجرمانه. 49 گفتار اول – قوانین قبل از انقلاب… 50 گفتار دوم – قوانین بعد از انقلاب… 50 بخش دوم: اشکالات و نارسایی های مقررات سابق و ارزیابی مقررات قانون جدید. 52 فصل اول – اشکالات و نارسایی های مقررات سابق.. 53 مبحث اول – اشکالات مربوط به مقررات تعدد جرم. 53 گفتار اول – عدم پیش بینی سقف تشدید مجازات (جمع مجازات ها) در صورت اختلاف جرائم ارتکابی.. 53 گفتار دوم – عدم تفکیک روشن میان انواع مختلف جرم. 54 الف- تعدد جرم حدی و تعزیری ( سکوت قانون ) 54 ب – تعدد شروع به جرم و جرم تام. 54 ج – تعدد جرم میان جرم مهم تر و نوع اخف همان عمل.. 55 گفتار سوم – عدم بیان نحوه تشدید مجازات در تعدد خاص و بلاتکلیف بودن دادگاه ها 57 گفتار چهارم – صدور رأی وحدت رویه و منع افزایش مجازات نسبت به حداکثر قانونی.. 57 گفتار پنجم – اشکال تقسیم تعدد مادی به تعدد جرائم متعدد و مشابه. 59 مبحث دوم – نارسایی های مربوط به مقررات تکرار جرم. 60 گفتار اول – عدم تشدید مجازات در صورت وجود سابقه محکومیت به حد یا قصاص…. 60 گفتار دوم – عدم تعیین نحوه تشدید مجازات و بلاتکلیف بودن دادگاه ها 60 گفتار سوم– سکوت و ابهام قانون در زمینه امکان جمع کیفیات مخففه با تشدید ناشی از تکرار جرم. 63 گفتار چهارم – دائمی بودن امکان تشدید مجازات و فقدان اعاده حیثیت. 64 گفتار پنجم – بلاتکلیف بودن دادگاه ها در صورت ارتکاب جرم پس از صدور حکم محکومیت قطعی و پیش از اجرای آن 65 مبحث سوم – نارسایی های مربوط به مقررات سردستگی گروه های مجرمانه. 65 گفتار اول – فقدان تعریف قانونی.. 66 گفتار دوم – مضیق بودن مفهوم سردستگی و عدم تناسب آن با واقعیت جرائم سازمان یافته. 66 گفتار سوم– بلاتکلیف بودن دادگاه ها در مورد نحوه تشدید مجازات… 67 الف – کیفیت تشدید مجازات معاون جرم در فرض سردستگی او. 67 ب – کیفیت تشدید مجازات شریک جرم در فرض سردستگی او. 67 فصل دوم – ارزیابی مقررات قانون جدید مجازات اسلامی.. 67 مبحث اول – ارزیابی مقررات مربوط به تعدد جرم. 68 گفتار اول – کاهش موارد جمع مجازات ها و پیش بینی اجرای هم زمان چند مجازات… 68 گفتار دوم – تفکیک میان انواع مختلف تعدد جرم و احکام هر یک در قانون جدید. 68 گفتار سوم – حذف تفاوت میان تعدد جرم از یک نوع یا انواع مختلف… 70 گفتار چهارم – احکام تخفیف مجازات در تعدد جرم. 71 مبحث دوم – ارزیابی مقررات مربوط به تکرار جرم. 71 گفتار اول – تعیین نحوه تشدید مجازات… 71 گفتار دوم – مرتبط ساختن تکرار جرم با صدور محکومیت قطعی.. 72 گفتار سوم – محسوب ننمودن سابقه محکومیت به حد یا قصاص…. 72 گفتار چهارم– پیش بینی ضمنی مقررات مربوط به حذف سوء سابقه و اثر موقت محکومیت قطعی سابق.. 73 گفتار پنجم – حذف مقررات مربوط به دوره نظارت یا مراقبت از محکومین سابقه دار. 74 گفتار ششم – محدود سازی تخفیف مجازات در تکرار جرم. 74 گفتار هفتم – دیگر نوآوری های قانون جدید در مورد تکرار جرم. 75 مبحث سوم – ارزیابی مقررات مربوط به تشکیل یا اداره گروه های مجرمانه سازمان یافته. 76 گفتار اول – مقررات قانون جدید و مزایای آن ها 76 گفتار دوم – نارسایی ها و اشکالات احتمالی در اجراء. 77 نتیجه گیری و پیشنهادات… 78 مزایا ……….. 78 معایب …………. 79 پیشنهادات 80 فهرست منابع و مآخذ. 82 چکیده انگلیسی.. 85 چکیده همان گونه که از نام این عنوان پیدا است ، پایان نامه حاضر مربوط می شود به پیدایش و تحولات عوامل عمومی تشدید مجازات در حقوق کیفری ایران . عوامل عمومی تشدید مجازات به سه عامل تکرار جرم ، تعدد جرم و سردستگی گروه مجرمانه ( مطابق نظر نگارنده ) تقسیم می شوند . مطابق تعاریف بزرگان حقوق جزا ، این عوامل در هر جرمی نمود پیدا کنند موجب تشدید مجازات می شوند مگر در مواردی که قانونگذار منع نموده باشد ( همانند جرائم اطفال و جرائم سیاسی در تکرار جرم ). تشدید مجازات به صور مختلفی از جمله افزایش حداکثر مجازات ، محکومیت متهم به حداکثر مجازات ، محکومیت به مجازات های تکمیلی و غیره پیش بینی شده است . دو عامل تکرار جرم و تعدد جرم از سال 1304 و سردستگی گروه مجرمانه از سال 1352 در قانونگذاری های ایران وجود داشته اند و در تمام این سال ها و قانونگذاری ها دچار تغییر و تحولات فراوانی شده اند و از جمله این تغییرات ، میزان و نحوه تشدید مجازات بوده که در هر دوره از نظریه های مختلفی برای این مهم پیروی می شده است . در میان این سه عامل ، عامل سردستگی گروه مجرمانه بیشتر از دو عامل دیگر جای بحث دارد ، از این جهت که هم از سوی قانونگذار و هم از سوی نویسندگان حقوق جزا مغفول مانده بود و در قانون جدید خیلی از کمی و کاستی های گذشته آن جبران شده ولی هم چنان مشکلاتی جزئی موجود می باشد . دو عامل دیگر یعنی تکرار و تعدد جرم که دارای فراز و نشیب های فراوانی در قوانین گذشته بودند ، در قانون جدید تا حدودی به سامان رسیده اند که به همه این موارد در متن اصلی کار و طی فصول جداگانه بررسی خواهد شد . کلید واژه : تکرار جرم، تعدد جرم، سردستگی گروه مجرمانه، تشدید مجازات. مقدمه الف – طرح مسئله عوامل عمومی تشدید مجازات از جمله مواردی هستند که از اولین قانونگذاری مدرن کیفری در ایران (1304) وجود داشته و در تمام این سال ها و با تغییرات قوانین دچار تغییر و تحول شده اند. این عوامل به سه عامل تکرار و تعدد جرم و سردستگی گروه مجرمانه (به نظر نگارنده ) تقسیم می شوند، که این عامل سوم از نظر بسیاری از صاحب نظران حقوق کیفری به عنوان عامل شخصی تشدید مجازات شناخته می شود. با این حال هم مورد کم لطفی و بی توجهی قرار گرفته است که در این پژوهش سعی شده به آن پرداخته شود. دو عامل دیگر نیز با تغییر و تحولاتی هم که داشته دارای نقایص فراوانی که در عمل باعث بروز مشکلات زیادی بوده اند که مکرراً از سوی صاحب نظران مورد انتقاد بسیاری واقع می شده است.
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) فهرست مطالب فصل اول.. 1 1-. 1 1-1- بیان مسئله. 3 1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق.. 6 1-3- سؤالات تحقیق.. 7 1-4- هدف کلی تحقیق.. 8 1-5- اهداف جزئی.. 8 فصل دوم. 11 2-. 11 2-1- مقدمه. 11 2-2- پیشینهی تحقیق.. 12 2-2-1- تحقیقات داخلی.. 12 2-2-2- تحقیقات خارجی.. 16 2-3- مبانی نظری.. 21 2-3-1- مقدمه. 21 2-3-2- سلامت اجتماعی.. 21 2-3-3- نظام اجتماعی قدیم و جدید. 23 2-3-4- محیط اجتماعی.. 27 2-3-4-1- دلبستگی مکانی.. 27 2-3-4-2- تعاریف دلبستگی مکانی.. 28 2-3-4-2-1- نظریات دلبستگی مکانی.. 29 2-3-4-3- مدلهای دلبستگی مکانی.. 33 2-3-4-4- عوامل مؤثر بر دلبستگی اجتماعی.. 34 2-3-4-4-1- عوامل کالبدی.. 34 2-3-4-4-2- عوامل اجتماعی.. 35 2-3-5- امنیت اجتماعی.. 37 2-3-5-1- رویکرد سنتی به امنیت اجتماعی.. 38 2-3-5-2- رویکرد مدرن امنیت اجتماعی.. 38 2-3-5-3- امنیت اجتماعی و سلامت اجتماعی.. 39 2-3-6- محیط فیزیکی.. 48 2-3-6-1- قابلیت پیادهمداری.. 48 2-3-6-2- کاربردهای پیادهراهها 49 2-3-6-3- الگوهای رفتاری پیاده 50 2-3-6-4- عوامل اجتماعی پیادهراهها 54 2-3-6-5- امنیت پیادهراهها 56 2-3-7- امکانات ارتباطی.. 58 2-3-7-1- تفاوت بین مکان و فضا 59 2-3-7-2- روابط مردم در مکان.. 59 2-3-8- چارچوب نظری.. 67 2-3-9- مدل نظری تحقیق.. 71 2-4- فرضیات تحقیق.. 72 فصل سوم. 11 3-. 11 3-1- مقدمه. 75 3-2- نوع روش پژوهش…. 75 3-3- جامعه آماری.. 76 3-4- حجم نمونه. 76 3-5- روش نمونهگیری.. 76 3-6- ابزار پژوهش…. 77 3-7- واحد تحلیل.. 77 3-8- سطح تحلیل.. 77 3-9- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای مورد بررسی.. 78 3-9-1- سلامت اجتماعی.. 78 3-9-2- امنیت اجتماعی.. 83 3-9-3- دلبستگی مکانی.. 83 3-9-3-1- مؤلفههای دلبستگی مکانی.. 84 3-9-3-1-1- وابستگی مکانی.. 84 3-9-3-1-2- هویت مکانی.. 85 3-9-4- قابلیت پیادهمداری.. 86 3-9-5- امکانات ارتباطی.. 88 3-10- پایایی (قابلیت اعتماد) 89 3-11- روایی (اعتبار) 89 فصل چهارم. 99 4-. 99 4-1- مقدمه. 93 4-2- یافتههای توصیفی.. 94 4-2-1- جنسیت… 94 4-2-2- سن پاسخگویان.. 94 4-2-3- متغیر سلامت اجتماعی.. 95 4-2-4- متغیر امنیت اجتماعی.. 95 4-2-5- متغیر دلبستگی مکانی.. 96 4-2-6- متغیر قابلیت پیادهمداری.. 97 4-2-7- متغیر امکانات ارتباطی.. 97 4-3- تجزیه و تحلیل دو متغیره 99 4-3-1-1- فرضیه اول.. 99 4-3-1-2- فرضیه دوم. 100 4-3-1-3- فرضیه سوم. 103 4-3-1-4- فرضیه چهارم. 105 4-3-1-5- فرضیه پنجم. 106 4-3-2- مدل معادله ساختاری محلهی لبخندق.. 108 4-3-2-1- شاخصهای کلی برازش مدل محلهی لبخندق.. 110 4-3-3- مدل معادله ساختاری محلهی مهرآوران.. 111 4-3-3-1- شاخصهای کلی برازش مدل محلهی مهرآوران.. 113 4-3-4- تأثیر محیط فیزیکی بر روی سلامت اجتماعی.. 114 4-3-5- تأثیر محیط اجتماعی بر روی سلامت اجتماعی.. 116 فصل پنجم.. 1 5-. 1 5-1- مقدمه. 121 5-2- نتایج حاصل از توصیف دادهها 123 5-3- نتایج حاصل از تحلیل و تبیین دادهها 124 5-4- پیشنهادها 127 منابع.. 139 ضمائم.. 150 فهرست جدولها جدول 2-1- جدول متنخوانی خلاصه تحقیقات داخلی و خارجی انجامشده 18 جدول 2-2- سهم حضور مردم در محیط فیزیکی بر اساس کیفیت آن. 53 جدول 2-3- نظریات و فرضیات تحقیق.. 65 جدول 3-1- ساختارهای سلامت اجتماعی با توجه به سطوح تحلیل و پیوستار اندازهگیری.. 78 جدول 3-2- شاخصهها و گویههای متغیر وابسته (سلامت اجتماعی) 82 جدول 3-3- تعریف مفهومی و گویههای متغیر امنیت اجتماعی.. 83 جدول 3-4- گویههای شاخصهای متغیر دلبستگی مکانی.. 86 جدول 3-5- شاخصها و معیارهای متغیر قابلیت پیادهمداری.. 87 جدول 3-6- تعریف مفهومی و شاخصهای متغیر امکانات ارتباطی.. 88 جدول 3-7- جدول آلفای کرونباخ برای مفاهیم مورد استفاده در تحقیق.. 89 جدول 4-1- جنسیت… 94 جدول 4-2- فراوانی و درصد سن پاسخگویان به تفکیک محله. 94 جدول 4-3- توزیع فراوانی نمونه بر اساس سلامت اجتماعی.. 95 جدول 4-4- توزیع فراوانی نمونه بر اساس امنیت اجتماعی.. 95 جدول 4-5- توزیع فراوانی نمونه بر اساس دلبستگی مکانی.. 96 جدول 4-6- توزیع فراوانی نمونه بر اساس قابلیت پیادهمداری.. 97 جدول 4-7- توزیع فراوانی نمونه بر اساس امکانات ارتباطی.. 97 جدول 4-8- آمارههای گروه مورد آزمون.. 99 جدول 4-9- آزمون فرضیهی مقایسهی بین دو محله ازلحاظ سلامت اجتماعی.. 99 جدول 4-10- آزمون کولموگروف-اسمیرنف… 100 جدول 4-11- خلاصه آمارههای مربوط به برازش مدل دلبستگی مکانی.. 100 جدول 4-12- نتایج تحلیل واریانس…. 101 جدول 4-13- نتایج مربوط به ضرایب رگرسیونی دلبستگی مکانی و سلامت اجتماعی.. 102 جدول 4-14- خلاصه آمارههای مربوط به برازش مدل امنیت اجتماعی.. 103 جدول 4-15- نتایج تحلیل واریانس…. 103 جدول 4-16- نتایج مربوط به ضرایب رگرسیونی امنیت اجتماعی و سلامت اجتماعی.. 104 جدول 4-17- خلاصه آمارههای مربوط به برازش مدل قابلیت پیادهمداری.. 105 جدول 4-18- نتایج تحلیل واریانس…. 105 جدول 4-19- نتایج مربوط به ضرایب رگرسیونی قابلیت پیادهمداری و سلامت اجتماعی.. 106 جدول 4-20- خلاصه آمارههای مربوط به برازش مدل امکانات ارتباطی.. 106 جدول 4-21- نتایج تحلیل واریانس…. 106 جدول 4-22- نتایج مربوط به ضرایب رگرسیونی امکانات ارتباطی و سلامت اجتماعی.. 107 جدول 4-23- آزمون فرضیات در دو محله. 108 جدول 4-24- نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری محلهی لبخندق.. 110 جدول 4-25- نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری محلهی مهرآوران.. 113 جدول 4-26- خلاصه آمارههای مربوط به برازش مدل محیط فیزیکی.. 114 جدول 4-27- نتایج تحلیل واریانس…. 115 جدول 4-28- نتایج مربوط به ضرایب رگرسیونی محیط فیزیکی و سلامت اجتماعی.. 115 جدول 4-29- خلاصه آمارههای مربوط به برازش مدل محیط اجتماعی.. 116 جدول 4-30- نتایج تحلیل واریانس…. 116 جدول 4-31- نتایج مربوط به ضرایب رگرسیونی محیط اجتماعی و سلامت اجتماعی.. 116 جدول 4-32- تأثیر محیط فیزیکی و اجتماعی بر روی سلامت اجتماعی به تفکیک محله. 11 فهرست شکلها شکل 2-1- رابطه الگوی سلامت و رویکردهای امنیت اجتماعی.. 39 شکل 2-2- سلسلهمراتب نیازهای مازلو. 43 شکل 2-3- مدل روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته برگرفته از چارچوب نظری.. 71 فهرست نمودارها نمودار4-1- مدل معادله ساختاری محلهی لبخندق.. 109 نمودار4-2- مدل معادله ساختاری محلهی مهرآوران.. 111 کلیات شهر محل تجمع انسانها کنار هم است؛ همراه با امکاناتی که ساختهی دست خودشان میباشد. انسانها در کنار یکدیگر جمع شدهاند تا نیازها و مشکلات خود را سریعتر و بهتر رفع کنند. یکی از نیازهای انسان، نیاز برقراری ارتباط با دیگران است. انسان موجودی اجتماعی است و امکان زندگی منفرد برایش دشوار است. شهرهای امروزی که مملو از ساختمانهای کوچک و بزرگ و سر به فلک کشیده است، از وسایل موتوری پُرشده و مکان مناسبی برای انسان و تأمین نیازهای اجتماعیاش نیست. امروزه انسانمدار بودن شهرها جای خود را به ماشینمدار بودن داده است و این خود باعث مشکلاتی در سلامت روانی و اجتماعی انسانها شده است. طبق تعریفی که سازمان جهانی بهداشت[1] (1948) ارائه داده است، سلامت انسانها تنها مربوط به جسم آنها نمیشود، بلکه دارای پیچیدگیهای بیشتری است. طبق تعریف این سازمان، سلامتی انسانها علاوه بر وجوه جسمی و فیزیکی آنها، بر وجوه یا ابعاد روانی و اجتماعی آنها هم مربوط میشود. این ابعاد اجتماعی و روانی در محیط زندگی انسانها (شهر) مورد تهدید واقعشده است و کمتر موردتوجه میباشد. وجوهی که یک شهر میتواند بر روی شهروندان خود تأثیر بگذارد، ابعاد فیزیکی و اجتماعی آن شهر است. انسان در شهر هم در یک فضای فیزیکی قرار دارد و هم در یک فضای اجتماعی که این دو عوامل تأثیرگذار بر انسانها میباشند. انسانها روزانه با سپری کردن عمر خود، از آنها تأثیرهای مثبت و یا منفی دریافت میکنند. این محیطهای فیزیکی و اجتماعی جزو عوامل تأثیرگذار بر سلامت اجتماعی شهروندان میباشد و با تغییر در شرایط این دو محیط میتوان به تغییر در شرایط شهروندان به سمت بهبود آن کمک کرد. درواقع، شهر پدیدهای اجتماعی- مکانی است، با بُعدی زمانی که مدنی است. هر مکان، محل زندگی مردمی است که تحرک، رمز تشکیل، توسعه و استمرار آنان است. این تحرکها در تمامی مکانهای شهر اثر ملموس میگذارد و سازندهی شکلی جدید از معادلهای میشود که هیچگاه پایدار نمیماند؛ همچنین در این صورت، کیفیت ساختار شهر بیش از هر چیز به میزان انطباق سازمان کالبدی آن با سازمان اجتماعی شهر مربوط میشود. شالودهی سازماندهی کالبدی-اجتماعی در شهرهای قدیم بر نظام محلهبندی و سلسلهمراتب تقسیمات آن (بازار و مرکز شهر، محله، کوی و…) استوار بوده که هم به روابط اجتماعی و اقتصادی شهر و هم به روابط اداری، ارتباطی و خدماتی شهر، سازمان میداده است؛ بنابراین، محله بخشی از تقسیمبندی کالبدی-فرهنگی شهر با حوزه یا فضای جغرافیایی مشخص، وابستگیها، علاقهها، احساسات، تعلقات اجتماعی، روابط همسایگی و الگوی مشترک زندگی است که در استیلای سلسلهمراتب فضای شهر قرار دارد. از گذشتههای دور، محلات بهعنوان سلولهای حیات شهری دارای نقش اساسی در زندگی ساكنان آنها داشتهاند. با توجه به اینكه درگذشته محلات شهری، مكانی برای گردآمدن افراد با ویژگیهای قومی، نژادی، مذهبی، اقتصادی و اجتماعی مشترك بوده است؛ به دنبال تجمع بیشتر افراد با ویژگیهای مشترك در یك محدوده، آن بخش از شهر دارای هویت خاص و شناختهشدهای بوده كه سبب تمایز آن از دیگر بافتهای اطراف میگردید (وحیدا، 1391: 36). نقش محلات شهری در پاسخ به نیاز ارتباط رودرروی انسانها با یکدیگر بسیار بااهمیت است. ارتباط چهره به چهره از نیازهای مهم انسان اجتماعی است و فقدان چنین ارتباطات بیواسطهای میتواند تبعات منفی زیادی بر سلامت روانی و اجتماعی افراد داشته باشد. بهطور سنتی، فضاهای باز شهری محل چنین ارتباطاتی بودهاند. با پیشرفت سریع ارتباطات در چند دهه گذشته نیاز به رابطه رودررو بهعنوان عاملی کاربردی تقلیل یافته است، ولی نیاز اجتماعی-فرهنگی و روانی به این نوع ارتباط هنوز جایگاه رفیع خود را حفظ کرده است (و خواهد کرد). مفهوم «محل» از همه بهتر با تصور جایگاه مشخص میشود که اطلاق میشود به محیط مادی فعالیت اجتماعی که بهگونهای جغرافیایی مشخص شده باشد. در جوامع پیش از مدرن، مکان و محل غالباً بر هم منطبق بودند، زیرا ابعاد مکانی زندگی اجتماعی برای بیشتر آدمها و از بیشتر جهات، تحت چیرگی حضور یا تحت تسلط فعالیتهای محلی بود. پیدایش مدرنیت با تقویت روابط میان دیگرانِ غایب، بیشازپیش مکان را از محل جدا ساخت؛ این دیگران از جهت محلی از هرگونه موقعیت همکنش رودررو به دورند (گیدنز، 1387: 23). شهر در هرلحظه و زمان كیفیت زندگی خود را وامدار تعامل میان محیط انسانی با ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی خاص خود از یکسو و محیط كالبدی به مفهوم فضای ساختهشده از سوی دیگر است و این در حالی است كه هردوی این عرصهها با ارتباطی متقابل، فضای طبیعی شهر را از طریق تصمیمات و دخالتهایی كه در آن به اقتضای نیازهایشان داشته، دگرگون ساختهاند (فلامکی، 1367: 57). تردیدی نیست كه كمرنگ شدن ارتباطات دوستانهی همسایگی بهعنوان تضعیف سنتی مطلوب و تخریب یك نهاد اجتماعی با كاركردهای مثبت و مفید متعدد، برای جامعهی بشری عموماً و در كشور ما بخصوص، امری اجتنابناپذیر است. این پایاننامه به پنج فصل تقسیم شده است. فصل اول به بیان مسئله مورد تحقیق و اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته شده است. در فصل دوم به بیان پیشینهی تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور و آوردن نظریات مرتبط و بدست آوردن مدل نظری که از چارچوب نظری گرفته شده است، پرداخته شده است. در فصل سوم تحقیق به بیان روش و ابزار تحقیق، نمونه گیری، روایی و پایایی ابزار تحقیق و تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای مورد بررسی، پرداخته شده است. فصل چهارم شامل یافتههای تحقیق است و در فصل پنجم به نتیجهگیری و ارائهی پیشنهادات تحقیق پرداخته شده است.
کلیات
تجارت خدمات مفهوم نسبتاً تازهای در تجارت است که از زمان انعقاد موافقتنامه عمومی تجارت خدمات در جریان مذاکرات تشکیل سازمان جهانی تجارت مورد توجه جدی کشورها قرار گرفت. موافقتنامه عمومی تجارت خدمات که یکی از موافقتنامههای اصلی منضم به موافقتنامه تشکیل سازمان جهانی تجارت به شمار میرود، به موضوع تجارت خدمات پرداخته است. خدمات دارای خصوصیاتی است که آن را از کالا متمایز میکند. مهمترین خصوصیات خدمات، غیرملموس و نامحسوس بودن، غیر قابل انبار کردن، و همزمانی تولید و مصرف است که البته این خصوصیات تا حدی نسبی هستند. موافقتنامه تجارت خدمات، خدمات را به 12 بخش (شامل خدمات مالی، خدمات اجتماعی و بهداشتی، خدمات حمل و نقل، خدمات گردشگری، خدمات ارتباطات، خدمات فرهنگی، تفریحی و ورزشی، خدمات زیست محیطی، خدمات توزیع، خدمات فنی و مهندسی، خدمات بازرگانی و خدمات آموزشی) و 155 زیر بخش تقسیم کرده است که به 4 شیوه عرضه میشود. از آنجا که بخش 12 خدمات با عنوان “سایر خدمات” که در هیچ کجا از آنها نام برده نشده است» حاوی هیچ توضیح و نیز هیچ زیر بخشی نمیباشد در این پایاننامه تنها 11 بخش خدماتی مذکور در موافقتنامه عمومی تجارت خدمات مورد بررسی قرار گرفته است. این موافقتنامه حاوی تعهدات عام و خاصی است که اعضای سازمان جهانی تجارت ملزم به رعایت آن هستند. تعهدات عام به محض عضویت یک کشور در سازمان جهانی تجارت باید از سوی آن کشور رعایت شوند. مهمترین تعهدات عام، تعهد به رفتار دولت کاملهالوداد و شفافیت است. تعهدات خاص، شامل سه تعهد دسترسی به بازار، رفتار ملی و تعهدات اضافی در جداول ملی اعضا درج میشود. در قانون ایران، قانون مصوبی در خصوص تجارت خدمات وجود ندارد. در برخی مقررات داخلی ایران مثل مقررات حمل و نقل و اصول81 و 82 قانون اساسی، تعارضاتی با مقررات گاتس وجود دارد که نیازمند اصلاح میباشد. کلیدواژگان: تجارت خدمات، موافقتنامه عمومی تجارت خدمات، حقوق ایران فهرست عنوان صفحه فصل اول: کلیات 1-1- مقدمه. 1 1-2- شرح و بیان مسئله پژوهشی.. 2 1-3- پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق.. 5 1-4- اهداف تحقیق.. 7 1-5- اهمیت و ارزش تحقیق.. 7 1-6- کاربرد نتایج تحقیق.. 7 1-7- فرضیه ها یا سوال های تحقیق.. 8 1-8- روش تحقیق.. 8 1-9- ابزار تجزیه و تحقیق.. 8 فصل دوم: موافقتنامه عمومی تجارت خدمات GATS 2-1- مقدمه. 9 2-2- موافقتنامه عمومی تجارت خدمات.. 10 2-2-1- مذاکرات دور اوروگوئه و شکل گیری موافقتنامه عمومی تجارت خدمات.. 10 2-2-2- اهداف موافقتنامه عمومی تجارت خدمات.. 13 2-3- خدمات در چارچوب موافقتنامه عمومی تجارت خدمات.. 14 2-3-1- تعریف خدمات و خصوصیات آن. 14 2-3-2- طبقه بندی خدمات.. 18 2-3-3- ساختار موافقتنامه. 19 2-3-4- حوزه پوشش… 24 2-4- بازار خدمات.. 25 2-4-1- ساختار بازار 25 2-4-1- شیوه های عرضه خدمات.. 26 عنوان صفحه فصل سوم: تعهدات کشورها تحت موافقتنامه GATS 3-1- مقدمه. 32 3-2- تعهدات و نظامات کلی.. 33 3-2-1- رفتار مبتنی بر اصل دول کامله الوداد. 33 3-2-2- شفافیت.. 38 3-2-3- افشای اطلاعات محرمانه. 44 3-2-4- انحصارات و عرضه کنندگان انحصاری خدمات.. 47 3-2-5- اقدامات حفاظتی.. 48 3-2-6- پرداخت ها و انتقالات و محدودیت های مربوط به حفظ تراز پرداخت ها 48 3-2-7- استثنائات کلی.. 53 3-2-8- استثنائات امنیتی.. 56 3-2-9- شناسایی.. 57 3-3- تعهدات خاص… 59 3-3-1- دسترسی به بازار 60 3-3-2- رفتار ملی.. 64 3-3-3- تعهدات اضافی.. 66 فصل چهارم: انواع و اقسام تجارت خدمات 4-1- مقدمه. 67 4-2- خدمات مالی.. 69 4-2-1- خدمات بانکی.. 71 4-2-1-1- بانکداری الکترونیکی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 72 4-2-1-2- شیوه های عرضه خدمات بانکی …………………………………………………………………………………………………………..73 4-2-2- خدمات بیمه. 74 عنوان صفحه 4-2-2-1- انواع بیمه ها………………………………………………………………………………………………………………………..74 4-2-2-2- بیمه اتکایی ………………………………………………………………………………………………………………………….75 4-2-2-3- شیوه های عرضه خدمات بیمه …………………………………………………………………………………………………76 4-2-2-4- عملکرد بیمه در کشورهای در حال توسعه …………………………………………………………………………………78 4-2-2-5- بیمه در ایران ………………………………………………………………………………………………………………………79 4-3- خدمات اجتماعی و بهداشتی.. 80 4-3-1- شیوه های عرضه خدمات اجتماعی و بهداشتی.. 81 4-3-2- موانع خدمات بهداشتی.. 82 4-4- خدمات حمل و نقل.. 82 4-4-1- شیوه های عرضه خدمات حمل و نقل.. 83 4-5- خدمات گردشگری.. 84 4-5-1- گردشگری الکترونیک… 86 4-5-2- شیوه های عرضه خدمات گردشگری.. 87 4-6- خدمات ارتباطات.. 88 4-6-1- واسطه ها در ارتباطات الکترونیک… 89 4-6-2- خصوصی سازی مخابرات.. 90 4-6-3- شیوه های عرضه خدمات ارتباطات.. 93 4-6-4- ضمیمه مربوط به ارتباطات از راه دور 94 4-7- خدمات تفریحی، فرهنگی و ورزشی.. 95 4-7-1- شیوه های عرضه خدمات تفریحی، فرهنگی و ورزشی.. 95 4-7-2- خبرگزاری.. 95 4-7-2- موزه 96 4-7-3- کتابخانه. 96 عنوان صفحه 4-8- خدمات زیست محیطی.. 97 4-8-1- شیوه های عرضه خدمات زیست محیطی.. 97 4-9- خدمات توزیع. 98 4-9-1- شیوه های عرضه خدمات توزیع. 99 4-10- خدمات فنی و مهندسی.. 100 4-10-1- شیوه های عرضه خدمات فنی و مهندسی.. 100 4-11- خدمات بازرگانی.. 101 4-11-1- شیوه های عرضه خدمات بازرگانی.. 101 4-12- خدمات آموزشی.. 103 4-12-1- شیوه های عرضه خدمات آموزشی.. 104
در هر سازمان ، تشخیص شاخصهای کلیدی و جاری ساختن نظام شاخصها ، درک نقاط قابلبهبود آنان و درنهایت برنامهریزی و اجرای بهبود از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. در این پژوهش، که پژوهشی پیمایشی-کاربردی است که با تحلیل نقاط قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید (SWOT) سازمان و نیز به کمک مدل کارت امتیازی متوازن (BSC ) ، مدلی جهت استخراج شاخص کلیدی دانشگاه قم ارائه شده است .اجرای “نظام شاخصهای کلیدی نتیجه و عملکرد” در این سازمان نشان خواهد داد تا چه میزان در بهبود فرهنگ هدفگذاری و شاخص دهی سازمانی ایفای نقش کرده و این مسیر چگونه امتداد خواهد یافت. در انتها علاوه بر ارائه پیشنهاداتی بهمنظور اجرای هر چهبهتر این رویکرد، یادآور میشود هدف عمده این رویکرد ، سازماندهی نظام شاخصهای کلیدی سازمان بهصورت لایه به لایه و با حرکت از سطوح عملیاتی (پروژهها و برنامهها) تا سطوح عالی(استراتژیک) بوده است. که در نهایت این شاخص ها توسط نرم افزار داشبورد مدیریتی Qlik Viewپیاده سازی گردید. واژگان کلیدی : کارت امتیازی متوازن، شاخص کلیدی نتیجه ، شاخص کلیدی عملکرد ، داشبورد مدیریتی، اهداف استراتژیک فهرست مطالب فصل اول: کلیات پژوهش… 1 1-1 مقدمه: 2 2-1 بیان مسئله. 4 3-1. اهمیت و ضرورت تحقیق.. 7 4-1. جنبه ی جدید و نو آوری تحقیق : 8 5-1. اهداف تحقیق : 8 6-1. سوالات تحقیق : 9 7-1. جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه گیری: 9 8-1. روش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها : 10 9-1. روش گردآوری داده ها: 10 10-1. مراحل انجام تحقیق : 10 11-1. محدودیت تحقیق: 11 فصل دوم : ادبیات، مبانی نظری و پیشینه تحقیق.. 12 1-2 مقدمه : 13 2-2. هوش سازمانی.. 13 1-2-2. سیستم هوش تجاری به عنوان هسته تصمیم گیری.. 14 2-2-2. كاربرد هوش كسب و كار در سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی.. 15 3-2-2. نیازمندی های ارزیابی هوش تجاری در سیستم های برنامه ریزی منابع انسانی.. 16 3-2. ارزیابی عملکرد: 17 1-3-2 سیر تحول ارزیابی عملکرد. 18 2-3-2. ارکان ارزیابی عملکرد چه چیزی باید مورد ارزیابی قرارگیرد؟. 19 3-3-2. ارزیابی چه زمانی صورت می پذیرد؟. 20 4-3-2. انواع ارزیابی.. 20 5-3-2. رویکردهای ارزیابی عملکرد. 22 6-3-2. مراحل ارزیابی عملکرد. 23 7-3-2. مدلهای ارزیابی عملکرد. 23 8-3-2. ضرورت و اهمیت ارزیابی عملکرد. 24 9-3-2. نقش فناوری اطلاعات در ارزیابی عملکرد. 25 4-2. مدیریت منابع انسانی.. 25 1-4-2. عملکردها مدیریت منابع انسانی.. 26 2-4-2. تشریح مدل جامع ارزیابی عملکرد منابع انسانی.. 26 3-4-2. الگوهای متداول ارزیابی عملکرد سازمان ها و دستگاه های اجرایی.. 26 4-4-2. جایگاه و نقش نظام ارزیابی عملکرد در فرآیند توسعه منابع انسانی سازمان.. 27 5- 2. اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر سازمان.. 29 6-2. مدیریت راهبردی – برنامه ریزی راهبردی.. 30 7-2. مدل SWOT. 32 8-2. مراحل پیاده سازی مدل BSC.. 33 1-8-2. تعیین اندازه سازمان.. 33 2-8-2. تجزیه و تحلیل موقعیت سازمان.. 33 3-8-2. تثبیت چشم انداز. 34 4-8-2. تعیین استراتژی های سازمان.. 34 5-8-2. تعیین وجه های مناسب برای شرکت… 34 6-8-2. تدوین اهداف استراتژیک برای جنبه های تعیین شده. 34 9-2 کارت امتیاز متوازن.. 35 10-2 . شاخص…. 35 11-2. داشبورد. 36 1-11-2. داشبوردها، اندازه گیری عملکرد سازمانی و مدیریت… 38 2-11-2. اثرات پیاده سازی داشبورد بر سازمان.. 38 12-2. برای ارزیابی برنامه توسعه دانشگاه میتوان دو نقش در نظر گرفت.. 38 1-12-2. ارزیابی زمینه و محیط.. 39 2-12-2. ارزیابی درون داد. 39 3-12-2. ارزیابی فرآیند. 39 4-12-2. ارزیابی برون داد. 39 5-12-2. مدیریت دانشگاهی.. 40 13-2. عناصر اصلی تشکیل دهنده آموزش عالی و تنگناهای موجود. 41 14-2. هیات علمی.. 42 15-2. قوانین و مقررات و آیین نامه ها 42 16-2. حوزه های مرتبط با اعضای هیات علمی.. 43 1-16-2. فعالیت های فرهنگی – تربیتی – اجتماعی.. 43 2-16-2. فعالیت های آموزشی.. 43 3-16-2. فعالیت های پژوهشی و فناوری.. 43 4-16-2 فعالیت های علمی و اجرایی.. 43 5-16-2 شاخص های مالی.. 43 17-2. پیشینه. 44 فصل سوم: روش تحقیق.. 46 1-3. مقدمه. 47 2-3. روش تحقیق.. 47 3-3. شناسایی و ارزیابی شاخص ها 48 4-3. جامعه و نمونه آماری.. 48 5-3. مراحل اجرای تحقیق.. 48 6-3. ابزار اندازه گیری و جمع آوری اطلاعات.. 51 1-6-3. نرم افزارهای مورد استفاده : 51 2-6-3. معرفی پرسشنامه. 51 3-6-3 . آزمونها و تگنیک های آماری.. 52 4-6-3. روایی و پایایی پرسشنامه. 52 7-3. روایی/ اعتبار : 52 8-3. پایایی: 52 9-3. آزمون میانگین T-Student…………………………………………………………………………53 10-3. یکپارچگی داده ها 54 فصل چهارم: 56 1-4. مقدمه. 57 2-4. چشم انداز. 57 3-4. تحلیل ذینفعان.. 58 1-3-4. ذینفعان داخلی.. 58 2-3-4. ذینفعان خارجی.. 58 4-4. بیانیه ماموریت… 58 5-4. ارزش های محوری.. 59 1-5-4. پاسداری از اصول و ارزش های اسلامی از طریق.. 59 2-5-4. تعهد به پیشرفت دانشگاه و کشور با اعتقاد به : 59 6-4. تعیین عناصر راهبردی.. 60 1-6-4. زمینه ها و حوزه های مورد نظر در اهداف.. 60 7-4. اهداف کلان کیفی.. 60 1-7-4. اهداف کلان بخش آموزش… 60 2-7-4. اهداف کلان بخش پژوهش…. 60 3-7-4. اهداف کلان بخش مالی.. 61 8-4. تعیین جنبه های مدل ارزیابی امتیاز کارت متوازن : 61 1-8-4. فراگیران.. 62 2-8-4. مالی.. 62 3-8-4. فرآیند داخلی: 62 4-8-4. رشد و نوآوری: 62 9-4. عوامل حیاتی موفقیت… 63 10-4. تعیین موقعیت راهبردی با توجه به ماتریس (SWOT): 65 1-10-4. بررسی عوامل استراتژیک داخلی و خارجی : 65 2-10-4. ماتریس تحلیل نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید : 73 11-4. تدوین شاخص ها از چهار منظر مالی، پژوهشی، آموزشی و فرهنگی.. 75 12-4. استخراج سنجه های عملکرد : 80 1-12-4. شاخص های کلیدی عملکرد، شاخص های عملکردی، شاخص های نتیجه و شاخص های کلیدی نتیجه 80 13-4. ایجاد داشبوردهای مدیریتی.. 84 1-13-4. داشبوردهای مربوط به شاخص ها 84 2-13-4. داشبوردهای مربوط به شاخص های مالی.. 85 3-13-4. داشبوردهای مربوط به شاخص های آموزشی.. 86 4-13- 4. داشبوردهای مربوط به شاخص های حوزه پژوهشی.. 89 14-4. داشبوردهای مربوط به BSC سازمان.. 91 فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 93 1-5. مقدمه. 94 2-5. نتایج.. 94 3-5. استراتژی و راهكار كاهش…. 95 1-3-5. استراتژی و راهکار رسوخ در بازار. 96 2-3-5. استراتژی و راهکارها توسعه محصول.. 96 3-3-5. استراتژی و راهکار مشارکت… 96 4-3-5. استراتژی و راهكار تنوع همگون.. 97 4-5. همسویی ابعاد نقشه راهبرد با راهبرد سازمان.. 97 5-5. محدودیت تحقیق.. 99 6-5. پیشنهادها 99 منابع و مراجع: 101 منابع فارسی : 101 منابع انگلیسی.. 103 پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………107 فهرست شکلها و نمودارها نمودار 1-1: نمودار مراحل تحقیق.. 11 شکل 2-1. رابطه بین مدیریت عملکرد و اندازهگیری عملکرد (May Leen Yu et al.,2009) 24 نمودار 1-2 : جایگاه و نقش نظام ارزیابی عملکرد در فرآیند توسعه منابع انسانی سازمان.. 29 شکل 2-2 بخشهای سه گانه مدیریت راهبردی ]23[ 31 شكل 3- 2 الگوی مدیریت راهبردی فردآر. دیوید2004 ]24[ 32 شکل 4-2 چارچوب تحلیل SWOT. 33 شکل 1-3 :سفری از ماموریت و چشم انداز ارزیابی عملکرد (David Parmeenter, 2007) 49 شکل 2-3 نقشه استراتژی (Kaplan and Norton, 2004) 50 شکل 3-3 مراحل پیاده سازی داشبورد مدیریت… 55 شکل 1-4. نمودار چشم انداز استراتژی.. 62 شکل 2-4. ماتریس 2: موقعیت استراتژیك دانشگاه قم.. 73 شکل 3-4 (الف، ب، ج) شاخص های مالی.. 86 شکل 4-4 (الف، ب، ج، چ) شاخص های حوزه پژوهشی.. 88 شکل 5-4 (الف، ب، ج، چ،) شاخص های حوزه آموزشی.. 91 شکل 6-4 شاخص های BSC سازمان.. 92 شکل 1-5. نمودار علت و معلومی همسویی دارایی های نا مشهود با اهداف سازمانی.. 98 فهرست جداول جدول 1-3. نمونه ای از پرسشنامه های طراحی شده. 52 جدول1-4. عوامل حیاتی موفقیت سازمانی.. 64 جدول 2-4. ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) 68 جدول 3-4. ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (EFE) 71 جدول 4-4. ماتریس تهدیدات، فرصت ها، نقاط قوت و نقاط ضعف… 74 جدول5-4: شاخص های گروه مالی.. 76 جدول6-4: شاخص های گروه پژوهش و فنآوری.. 77 جدول7-4: شاخص های گروه آموزشی و اجرایی.. 78 جدول8-4: شاخص ها و ارتباط آن با وجوه BSC.. 81 1-1 مقدمه: داشتن اطلاعات دقیق، مرتبط و بهنگام، باعث بالا رفتن سرعت و دقت تصمیم گیری شده و جلوی انتخاب بسیاری از تصمیمات نادرست را خواهدگرفت. اطلاعات و دانش، نشان دهنده ثروت اساسی یک سازمان است. شرکت ها و سازمان ها سعی می کنند از این ثروت برای به دست آوردن مزیت رقابتی در هنگام تصمیم گیری های مهم استفاده نمایند. [37] مدیران، به منظور مواجهه با محیط و تحقق اهداف سازمانی خود، با مد نظر قرار دادن متغیرهای محیطی، ضرورتاً بایستی محیط را تحلیل و متغیرهای آن را شناسایی کرده و در برخورد با آنها تدبیر مناسب را اتخاذ نمایند. این امر مستلزم برخورداری از اطلاعات بهنگام درون و برون سازمانی و نیز امکان بهره برداری بهینه از آنها را دارد. برای این که سازمان ها قادر به واکنش سریع در برابر تغییرات بازار باشند، نیاز به سیستم های اطلاعات مدیریتی دارند تا بتوانند از سازمان و محیط آن، تحلیل های علت و معلولی مختلف را انجام دهند. [42] سیستم های هوش تجاری[1] (BIS)، ابزاری را فراهم می کنندکه براساس آن نیازهای اطلاعاتی سازمان به شکل مناسبی پاسخ داده می شود؛ وظایف اصلی که توسط سیستم های هوش تجاری مورد توجه قرار می گیرد، شامل: شناسایی هوشمندانه داده های اطلاعاتی، تجمیع آن ها و تحلیل چند بعدی داده هایی است که از منابع اطلاعاتی مختلف به دست آمده است، می باشد. سیستم های هوش تجاری، داده های مربوط به سیستم های اطلاعاتی درون سازمانی را با داده هایی که از محیط سازمان به دست می آید، تجمیع می کنند. این داده های محیطی می تواند شامل آمارها، پایگاه های اطلاعاتی مربوط به مراکز سرمایه گذاری و مالی و پایگاه داده های متفرقه باشند. چنین سیستم هایی به عنوان رابط ها و واسط گرهایی هستند که برای کسب اطلاعات روزآمد، قابل اطمینان وکافی بوده، نسبت به فعالیت های مختلف شرکت عمل می کنند. [42]