وبلاگ

مقدمه امروزه تغییر و تحولات مداومی در محیط حاکم بر سازمانها و منطقه توسعه گردشگری شکل می گیرد، این موضوع کلیه نقش افرینان را ناگزیر می سازد تا به طور دائم و به شیوه ای هوشمندانه بر رویدادهای داخلی و خارجی و جریان تغییرات نظارت داشته و بدین ترتیب بتوانند در زمان مناسب و بر حسب ضرورت خود را با تغییرات سازگار نمایند. بنابر این منطقه توسعه گردشگری، بیش از گذشته نیازمند برنامه ریزی استراتژیک و تعاملی کارآ با محیط پیرامون خود می باشند و آن دسته از مناطقی می توانند به آینده خود در جذب منابع و عرضه محصول امیدوار باشند که بتوانند بخوبی از این فرصتهای نوظهور محیطی بهره گرفته و از تهدیدهای بوجود آمده ناشی از آن پرهیز نمایند. تغییرات ذکر شده، امروزه به حدی زیاد شده که به گفته یکی از صاحبنظران مدیریت، رابرت واترمن(در محیط تجارت کنونی) بیش از هر دوره و زمان گذشته تنها چیزی که ثابت و پایدار مانده است همان پدیده تغییر می باشد(دیوید،30:1384). این موضوع برای منطقه توسعه گردشگری بواسطه تاثیر زیادی که از محیط پیرامون خود پذیرا هستند، نیازمند تامل و تعمق بیشتری می باشد. در این راستا تنها ابزاری که می توان از آن استفاده نمود، استراتژی ها هستند. استراتژی ها با در نظر گرفتن شرایط درحال تغییر امکان موفقیت و دستیابی به اهداف بلند مدت را فراهم می نمایند. کارکرد دیگر استراتژی ها آن است که زمینه ساز توسعه پایدار باشند، رویکردی که امروزه از توجه ویژه ای برخوردار بوده و در پی آن است که ضمن تحقق منافع اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی و زیست محیطی برای جامعه امروزی، این منافع را برای آیندگان نیز حفظ نماید. واقعیتهای ذکر شده متضمن این نکته است که منطقه توسعه گردشگری برای سازگاری هر چه بیشتر با محیط متغیر پیرامونی شان باید عوامل موثر برتدوین استراتژیهای توسعه خود را شناسایی نموده و به تدوین استراتژی هایی اثربخش بپردازند. منطقه یا جاذبه ی گردشگری از این امر مستثنی نبوده و با تهدیدها و فرصتهای محیطی عدیده ای روبرو می باشند. فقدان سیاستگذاری استراتژیک دراین عرصه باعث از دست رفتن فرصتهای محیطی و تشدید نقاط ضعف داخلی می گردد. لذا بهره گیری از رویكرد برنامه ریزی استراتژیك باعث می شود تا منطقه مفروض بتواند در محیط متغیر كنونی از خود در مقابل سایر رقباءمحافظت كرده و به ماموریت های اساسی خود در ارائه محصولات گردشگری جامه ی عمل بپوشاند. فهرست مطالب عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه چكیده ‌ب مقدمه ‌ج فصل اول:كلیات تحقیق 2 1-1- بیان مسأله 2 1-2- اهداف تحقیق 2 1-3- سوالات تحقیق 3 1-4- فرضیات تحقیق 3 1-5- پیشینه تحقیق 3 1-6- روش تحقیق 3 1-6-1- روش جمع آوری اطلاعات 4 1-6-2- ابزار گردآوری اطلاعات : (پرسشنامه، کارت مصاحبه، کارت مشاهده، کارت آزمون، فیش، جدول و غیره) 4 1-6-4- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 4 1-7- جامعه آماری و نمونه تحقیق 5 1-8- تنگناها و محدودیت های تحقیق 5 فصل دوم:ادبیات تحقیق 7 2-1-گردشگری 7 2-2- تاریخچه گردشگری 7 2-2-1- عهد باستان 7 2-2-2- قرون وسطی 8 2-2-3- رنسانس 9 2-2-4- انقلاب صنعتی 9 2-2-5- جهانگردی نوین 10 2-3- انواع گردشگری 10 1- گردشگری تندرستی (گردشگری سلامت) 10 2- گردشگری درمانی (گردشگری سلامت) 10 3- گردشگری پزشکی (گردشگری سلامت) 10 4- گردشگری ورزشى 11 5- گردشگری ماجراجویی 11 6- گردشگری کشاورزی 11 7- گردشگری مجازی 11 8- گردشگری زیست محیطی 11 9- گردشگری فروشگاه کتاب 11 10- گردشگری آموزشی 12 11- گردشگری آثار باستانی 12 12- گردشگری تفننی 12 13- گردشگری فراگیر 12 14- گردشگری دائمی 12 15- گردشگری سفری 12 2-4- توسعه پایدار گردشگری 15 2-5- تعریف اوقات فراغت ،تفریح وجهانگردی 22 2-6-ارتباط بین گردشگری واوقات فراغت 23 2-7- گردشگری و اهمیت آن 23 2-8-گردشگری و آثار آن 24 2-8-1- آثار اقتصادی جهانگردی 24 2-8-2- آثار اجتماعی و فرهنگی 25 2-8-3- آثار محیطی 26 2-9- اجزاء و عناصر صنعت گردشگری 28 2-10- گردشگر 35 2-11- برنامه ریزی 36 2-12- ویژگی‌های برنامه ریزی 37 2-13- انواع برنامه ریزی 37 2-14- رویکرد های برنامه ریزی گردشگری 39 2-15- برنامه ریزی گردشگری 41 2-16- برنامه ریزی استراتژیک 42 2-17- مدل مفهومی برنامه ریزی استراتژیک گردشگری منطقه 43 2-18- مراحل برنامه ریزی استراتژیک 45 2-19- ماتریس برنامه ریزی استراتژیك کمی (QSPM) 57 2-20- روستا 62 2-21- انواع روستا از نظر سكونت گاهی 63 فصل سوم: معرفی منطقه مورد مطالعه 69 3-1- جغرافیای طبیعی 69 3-1-1- موقعیت جغرافیایی و وسعت 69 3-1-2- ناهمواریها 73 3-1-3- اقلیم 78 3-1-4- پوشش گیاهی 81 3-1-5- زمین شناسی 84 3-1-6- گونه های جانوری 87 3-1-7- مناطق و نواحی حفاظت شده 87 3-1-8- منابع آب 90 3-1-9- خاك و منابع اراضی 92 3-2- جغرافیای انسانی 95 3-2-1- جمعیت 95 3-2-1- 1- ساختار سنی جمعیت 95 3-2-1-2- ترکیب جنسی جمعیت 96 3-2-2- بعد خانوار و نرخ رشد جمعیت 99 3-2-2-1- نرخ رشد جمعیت 99 3-2-2-2- بعد خانوار 101 3-2-3- سواد و آموزش 103 3-2-3-1- تعداد دانش آموزان و كاركنان آموزشی 105 3-2-4- مهاجرت 105 3-2-5- بهداشت و درمان 106 3-3- جغرافیای اقتصادی 107 3-3-1- نیروی انسانی و اشتغال و بیکاری 107 3-3-2- توزیع شاغلان در زیربخش های اقتصادی 109 3-3-3- بخش های عمده اقتصادی شهرستان 111 3-3-4- كشاورزی 112 3-3-6- صنعت 114 3-3-7- خدمات 116 3-3-7-1- خدمات عمومی در سطح شهر آشتیان 117 3-4- جغرافیای فرهنگی 117 3-4-1- تاریخچه شهرستان آشتیان 117 3-4-2- ویژگی های فرهنگی شهرستان آشتیان 118 3-4-2-1-گویش 120 3-4-2-2- آداب و رسوم 122 3-4-2-3- قومیت و مذهب 123 3-4-2-4- مشاغل سنتی و دستی 123 3-4-2-6- غذاها و خوراك محلی شهرستان آشتیان 128 3-5- جاذبه های گردشگری شهرستان آشتیان 129 3-5-1- جاذبه های طبیعی 135 3-5-2- جاذبه های تاریخی 135 3-5-3- جاذبه های مذهبی 136 3-5-4- آثار ثبتی شهرستان آشتیان 136 3-5-5- انواع جاذبههای گردشگری روستای آهو 139 3-5-5-1- جاذبههای ورزشی و تفریحی، ورزشهای کوهستانی و درهای، تفریحات آبی، ورزشها و بازیهای محلی 144 3-5-5-2- مسیرهای جذاب گردشگری مانند ایل راه ها 146 3-5-5-3- بناهای تاریخی (کاخها و عمارتها ـ قلعهها و برجها، میادین قدیمی، بازارها و سایر بناهای تاریخی) 147 3-5-5-4- اماکن مذهبی و زیارت گاهی (مساجد قدیمی، مقابر و امام زادهها، گورستانهای تاریخی و سایر آثار زیارتی) 149 3-5-6- تاسیسات و تجهیزات گردشگری 153 3-5-6-1- واحدهای اقامتی 153 3-5-6-2- جاده ها و شبكه ارتباطی 156 3-5-6-3- امكانات حمل و نقل 164 فصل چهارم:تحلیل وضع موجود و برنامه توسعه گردشگری روستا 168 4-1- تحلیل وضع موجود (امکانات و تنگناها) 168 4-2- اهداف و سیاستهای توسعه گردشگری روستا (استراتژی و طرح راهبردی) 169 4-3- فرآیند مدیریت راهبردی 169 4-4- تدوین چشمانداز، مأموریت، اهداف و راهبردهای کلان روستای گردشگری آهو 170 4-5- مرحله صفر 171 4-5-1-تعیین چشمانداز روستای گردشگری آهو 171 4-5-2- شناسایی مأموریت روستای گردشگری آهو 172 4-5-3- تعیین اهداف 173 4-6- مرحله ورودی 174 4-6-1- تعیین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر تدوین راهبردهای کلان 174 4-6-1-1- ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (EFE) 175 4-6-1-2- ماتریس ارزیابی عوامل داخلی(IFE) 177 4-7- مرحله مقایسه 178 4-7-1- تشکیل ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط قوت و ضعفها (SWOT) 178 4-7-2- تشكیل ماتریس داخلی و خارجی(IE) 181 4-8- مرحله تصمیم گیری 183 4-8-1- ماتریس برنامهریزی راهبردی کمی (QSPM) 184 4-9- برنامه و طرح های پیشنهادی 188 فصل پنجم : آزمون فرضیات و ارائه پیشنهاد 193 5-1- آزمون فرضیات 193 5-2- برنامه ها و پیشنهادات 201 منابع و مآخذ 204 فهرست جداول عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه جدول شماره 1 -آثار اقتصادی جهانگردی 25 جدول شماره 2 -آثار فرهنگی ـ اجتماعی گردشگری 26 جدول شماره 3 – آثار محیطی جهانگردی 28 جدول شماره 4- نظام گردشگری از دیدگاه گان 30 جدول شماره5 – مراحل برنامه ریزی استراتژیك 45 جدول شماره6 – ماتریس ارزیابی عوامل خارجی(EFE) 50 جدول شماره 7 – ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) 52 جدول شماره8- ماتریس برنامهریزی استراتژیك کمی (QSPM) انواع استراتژی های قابل اجرا 60 جدول شماره 9 -تقسیمات سیاسی شهرستان آشتیان 69 جدول شماره 10 – درجه حرارت منطقه مورد مطالعه، سانتیگراد 78 جدول شماره 11 – میانگین ماهانه رطوبت نسبی هوا در منطقه مورد مطالعه، درصد 79 جدول شماره 12 – ویژگیهای بارش در منطقه مورد مطالعه، 1385 ـ میلیمتر 80 جدول شماره 13 – برخی از گونه‌های همراه در تیپ اصلی گروه Astragalus و زیر تیپ‌های آن 82 جدول شماره 14 – توزیع جمعیت در گروه های عمده سنی شهرستان آشتیان 1385 95 جدول شماره 15 – ترکیب سنی به تفکیک نقاط شهری و روستایی شهرستان آشتیان 1385 96 جدول شماره 16 – نسبت جنسی جمعیت بر حسب نقاط شهری و روستایی آشتیان 1385 97 جدول شماره 17 – .ساختار جنسی جمعیت دهستان گرکان 98 جدول شماره 18 – تعداد و نرخ رشد جمعیت شهرستان آشتیان85 -1365 100 جدول شماره 19 – تعداد و بعد خانوار شهرستان آشتیان 1385 101 جدول شماره 20 – بعد خانوار دهستان گرکان 102 جدول شماره 21 – جمعیت و باسوادان 6 ساله و بیشتر شهرستان آشتیان   1385 103 جدول شماره 22 – بررسی میزان با سوادی در دهستان گركان 104 جدول شماره 23 – تعداد دانش آموزان ، کارکنان ، آموزشگاه و کلاس به تفکیک مقاطع تحصیلی شهرستان آشتیان 1385 105 جدول شماره 24 – مهاجران وارد شده طی 10سال گذشته برحسب جنس ، علت مهاجرت به روستاهای شهرستان آشتیان 105 جدول شماره 25 – تعداد مؤسسات درمانی فعال و تخت‌های موجود در آنها بر حسب وضعیت حقوقی -1387 106 جدول شماره 26 – وضعیت برخورداری از پزشك، آزمایشگاه، داروخانه و مركز پرتونگاری در استان مرکزی و شهرستان آشتیان -1387 106 جدول شماره 27- مراكز بهداشتی ـ درمانی در استان مرکزی و شهرستان آشتیان-1387 107 جدول شماره 28 – توزیع جمعیت فعال و غیر فعال در بخش اقتصادی شهرستان آشتیان سال1385 107 جدول شماره 29 – توزیع شاغلان 10 ساله و بیشتر بر حسب گروه های عمده فعالیت شهرستان آشتیان (درصد) 1385 110 جدول شماره 30 – سهم اشتغال بخش های عمده اقتصادی شهرستان آشتیان 1385 111 جدول شماره 31 – بهره برداری های كشاورزی سرشماری شده بر حسب نوع بهره بردار:1382 112 جدول شماره 32 – بهره برداری های كشاورزی بر حسب نوع فعالیت : 1382 113 جدول شماره 33 – مساحت اراضی کشاورزی بهره برداری های با زمین برحسب وسعت 1382 113 جدول شماره 34 – تعداد بهره برداری و دام شهرستان آشتیان :1382 114 جدول شماره 35 – تعداد كارگاه های صنعتی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت ، طبقات كاركن 1385 115 جدول شماره 36 – تعداد كارگاه های صنعتی خصوصی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت ، طبقات كاركن 1386 115 جدول شماره 37 – تعداد كارگاه های صنعتی عمومی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر بر حسب وضع مالكیت ، طبقات كاركن 1386 116 جدول شماره 38 – مشخصات واحدهای خدماتی و تعداد شاغلین آنها در شهرستان آشتیان 1385 116 جدول شماره 39 – خدمات عمومی شهر آشتیان 1385 117 جدول شماره 40 – تقسیم بندی جاذبه های گردشگری 134 جدول شماره 41- لیست جاذبه های طبیعی شهرستان آشتیان 135 جدول شماره 42- لیست جاذبه های تاریخی شهرستان آشتیان 135 جدول شماره 43- لیست جاذبه های مذهبی شهرستان آشتیان 136 جدول شماره 44 – پروفایل جاذبه ها و منابع گردشگری روستای آهو بخش آشتیان استان مرکزی 152 جدول شماره 45 – لیست هتل های استان مركزی 153 جدول شماره 46 – تأسیسات اقامتی برحسب درجه 153 جدول شماره 47 – تعداد اتاق های تأسیسات اقامتی برحسب درجه 154 جدول شماره 48 – تعداد تخت تأسیسات اقامتی برحسب درجه 154 جدول شماره 49 – تعداد مسافرخانه برحسب درجه (مهمانپذیر) 154 جدول شماره 50 – تعداد اتاق مسافرخانه برحسب درجه 154 جدول شماره 51 – تعداد اقامت گاه های عمومی و کارگاه های صرف غذا و نوشیدنی برحسب نوع فعالیت و طبقات کارکن- 1385 155 جدول شماره 52 – تعداد اقامت گاه های عمومی و کارگاه های صرف غذا و نوشیدنی در نقاط شهری و روستایی- 1385 155 جدول شماره 53 – تعداد اقامت گاه های عمومی و کارگاه های صرف غذا و نوشیدنی برحسب طبقات کارکن 156 جدول شماره 54 – راه های تحت حوزه استحفاظی اداره کل راه و ترابری استان مرکزی 157 جدول شماره 55 – طول راه های روستایی استان مرکزی وشهرستان آشتیان به تفکیک آسفالت ، شوسه و خاکی 1387 158 جدول شماره 56 – طول انواع خطوط و تعداد ایست گاه های راه آهن( كیلومتر) 158 جدول شماره 57 – تعداد پرواز و مسافر و بار پروازهای داخلی استان مرکزی-1387 158 جدول شماره 58 – تعداد تلفن های شهرستان و استان سال 1387 162 جدول شماره 59 – تعداد واحدهای پستی مورد بهربرداری 163 جدول شماره 60 – آمار مراسلات پستی استان در بخش های مختلف سال 1387 164 جدول شماره 61 – آمار مراسلات پستی شهرستان در بخش های مختلف سال 1387 164 جدول شماره 62 – تعداد سفر و مسافر جابه جا شده درون استانی و برون استانی از طریق پایانه های مسافربری توسط انواع وسایل نقلیه عمومی مسافری جاده ای سال 1385 165 جدول شماره 63 – مسافر و بار خالص حمل شده از ایستگاه های راه آهن استان 165 جدول شماره 64 – تعداد تونل ها ، پل ها و راهدارخانه های مسیر راه های استان را در سال 1387 165 جدول شماره 65 – تعداد وسایل نقلیه عمومی درون شهری را بر حسب نوع در سال 1387 166 جدول شماره 66 – مشخصات عومی شرکت های تعاونی حمل ونقل فعال در سال 1387 166 جدول شماره 67 – نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای پیش روی روستای گردشگری آهو 168 جدول شماره 68 – مراحل برنامهریزی راهبردی 170 جدول شماره 69 – ماتریس ارزیابی عوامل خارجی حاکم بر منطقه (EFE) 176 جدول شماره 70 – ماتریس ارزیابی عوامل داخلی حاکم بر منطقه (IFE) 177 جدول شماره 71 – ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط قوت و نقاط ضعف (SWOT) 180 جدول شماره 72 – ماتریس برنامهریزی راهبردی کمی (QSPM) 185 جدول شماره 73 – ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 189 جدول شماره 74 – نتایج حاصل از ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 189 جدول شماره 75 – مراحل برنامه ریزی راهبردی 193 جدول شماره 76 – ماتریس ارزیابی عوامل خارجی حاکم بر منطقه (EFE) 195 جدول شماره 77 – ماتریس ارزیابی عوامل داخلی حاکم بر منطقه (IFE) 196 جدول شماره 78 – ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط قوت و نقاط ضعف (SWOT) 198 جدول شماره 79 – ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 201 جدول شماره 80 – نتایج حاصل از ارزیابی وضعیت موجود سیستم گردشگری روستای آهو 202 فهرست نمودارها عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه شکل شماره 1- اصول پایداری 18 شکل شماره 2- ساختار نظریه پایداری : برقراری توازن میان ابعاد اصلی برنامه ریزی توسعه 19 شکل شماره 3- ساختار نظریه پایداری 20 شکل شماره 4- ابعاد ساختاری توسعه پایدار 20 شكل شماره 5- بازار گردشگری داخلی و بین المللی 29 شكل شماره 6 – سیستم گردشگری از دیدگاه گان 30 شكل شماره 7- سیستم گردشگری از دیدگاه رای 31 شكل شماره 8- اجزاء مقصد گردشگری اجزاء مقصد گردشگری 32 شكل شماره 9- عناصر سیستم گردشگری 33 شكل شماره 10- اجزای سیستم گردشگری 34 شكل شماره 11 – الگوی جامع مدیریت استراتژیك 43 شكل شماره 12 – تغییرات ماهیانه دما در منطقه مورد مطالعه، سانتیگراد 79 شكل شماره 13 – میانگین ماهانه رطوبت نسبی هوا 80 شكل شماره 14 – تغییرات ماهیانه بارش در منطقه مورد مطالعه، میلیمتر 81 شكل شماره 15 – توزیع سنی جمعیت به تفکیک گروههای عمده سنی شهرستان آشتیان 1385 95 شكل شماره 16 – نسبت جنسی جمعیت شهرستان آشتیان به تفكیك نقاط شهری و روستایی 97 شكل شماره 17 – ساختار جنسی جمعیت دهستان گرکان 99 شكل شماره 18 – نرخ رشد جمعیت شهرستان آشتیان 85-1365 100 شكل شماره 19 – بعد خانوار دهستان گرکان 102 شكل شماره 20- درصد با سوادی در دهستان گرکان 104 شكل شماره 21 – توزیع جمعیت فعال و غیر فعال شهرستان آشتیان ( به درصد ) 1385 108 شكل شماره 22 – توزیع جمعیت شاغل و بیکار شهرستان آشتیان ( به درصد) 1385 108 شكل شماره 23 – درصد توزیع شاغلان 10 ساله و بیشتر بر حسب گروه های عمده فعالیت شهرستان آشتیان 1385 111 شكل شماره 24 – سهم اشتغال بخش های عمده اقتصادی شهرستان آشتیان 1385 112 شكل شماره 25 – تقسیم بندی جاذبه ها 133 شكل شماره 26 – الگوی جامع برنامهریزی راهبردی 170 شكل شماره 27 – ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی (IE) روستای گردشگری آهو 183 شكل شماره 28 – ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی (IE) روستای گردشگری آهو 199 فهرست تصاویر عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه شکل شماره 1 – چشم اندازه های بکر طبیعی 142 شکل شماره 2 – کوچه باغ های زیبای روستای آهو 142 شکل شماره 3 – باغ های قدیمی روستای آهو 143 شکل شماره 4 – درختان و پوشش گیاهی روستای آهو 143 شكل شماره 5 – خانه ویلایی وزیر شاهنده در روستای آهو 148 شكل شماره 7 – گنبد امامزاده بی بی شهربانو 149 شكل شماره 8 – نمای بیرونی امامزاده عبدالله 150 شكل شماره 9 – بی بی شهربانو و امامزاده عبدالله 150 فهرست نقشه ها عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه شكل شماره 1 – موقعیت شهرستان آشتیان و روستای آهو در كشور 70