وبلاگ

این پژوهش یک تحقیق مساله مدار کاربردی است ودر صدد شناسایی عوامل موثر بر موفقیت کارآفرینان در صنایع تولیدی استان هرمزگان میباشد که میتواند برای متولیان کارآفرینی و صنعت در امر برنامه ریزی و قانون گذاری راه گشا باشد .

کارآفرینی بعنوان یک پدیده ی نوین در اقتصاد نقش موثری را در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها یافته است. می توان گفت کارآفرینی در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار امروز دارای نقش کلیدی است . بنابر این شناسایی عوامل موفقیت کارآفرینان و تسهیل روند کارآفرینی امری ضروری است .

هدف کلی از انجام این تحقیق فراهم نمودن بسترهای لازم برای تسریع روند رشد کارآفرینی در ایجاد و توسعه ی واحدهای صنعتی ودر نتیجه کمک به رشد اقتصادی  استان می باشد . البته اهداف  فرعی دیگری مانند : افزایش اشتغالزایی ، کمک به ایجاد محیطی پویا برای رشد کارآفرینان ، توسعه ی  واحدهای صنعتی و ارائه ی راهکارهای عملی برای کارآفرینان جهت توسعه ی این عوامل مد نظر قرار گرفته است.

در این پژوهش ، کارآفرینان منتخب صنایع تولیدی استان هرمزگان در جشنواره کار آفرینان بر تر سال 87 ، جامعه آماری ما را تشکیل می دهند .

روش کلی این تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است که با توجه به اهداف پژوهش و ماهیت تحقیق ، مناسبترین روش برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز ، استفاده از پرسشنامه است . نحوه ی جمع آوری داده ها ، کتابخانه ای – میدانی است . به منظورتجزیه وتحلیل داده های بدست آمده از پرسشنامه ، از تحلیل عاملی ، آمارتوصیفی و آمار استنباطی به فرا خور هر یک از بخش های پرسشنامه استفاده شده است . برای بررسی فرضیات تحقیق  از آزمون فرض آماری با کمک نرم افزارSPSS 15  استفاده شده است .

در این پژوهش ، شش دسته ار عوامل فرهنگی- اجتماعی ، اداری ، قانونی وحقوقی ، اقتصادی ، تکنولوژیکی و فنی وشخصیتی مورد بررسی قرار گرفته اند . ودر آزمون میانگین این جامعه ، نتایج حاصله بیانگر این است که هر شش دسته عوامل ، تاثیر گذار می باشند . اما نتایج بدست آمده از تحلیل واریانس حاکی از آن است که میان میزان تاثیر این شش دسته عوامل  تفاوت معنا داری وجود دارد . نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد ، از دیدگاه کار آفرینان برتر استان هرمزگان ، عوامل اقتصادی دارای بیشترین تاثیربر موفقیت کارآفرینان و پس از آن به ترتیب عوامل : تکنولوژیکی وفنی ، اداری ، فرهنگی – اجتماعی ، شخصیتی و در نهایت عوامل قانونی وحقوقی بر موفقیت کارآفرینان تاثیر گذار می باشند.

(كلید واژه: كارآفرینی، كارآفرینان برتر، MADM , Topsis , AHP)

 

 

فهرست مطالب

فصل اول.. 1

1-1- مقدمه. 2

1-2- بیان مسأله تحقیق… 2

1-3- ضرورت و اهمیت انجام پژوهش….. 4

1-4- اهداف تحقیق… 4

1-5- کاربرد نتایج تحقیق… 5

1-6- سئوالات پژوهشی… 5

1-6-1- قلمرو موضوعی… 5

1-6-2- قلمرو زمانی… 5

1-6-3- قلمرو مکانی… 5

1-7- نوع تحقیق… 6

1-8- روش تحقیق… 6

1-9- جامعه آماری… 6

1-10- روش گردآوری داده ها 6

1-11- روشها و ابزارهای مورد استفاده در تحقیق… 7

1-12- جمعبندی… 7

فصل دوم. 8

2-1- مقدمه. 9

2-2- كارآفرینی و روند پیدایش آن.. 10

2-3- تعاریفی از کارآفرینی… 10

2-3- تعاریفی از كارآفرین… 11

2-4- ویژگیها و مشخصات كارآفرینان.. 13

2-5- عناصر تشکیل دهنده كارآفرینی… 16

2-6- عوامل تأثیرگذار در شناسایی فرصتهای کارآفرینانه. 17

2-7- مدل شناسایی فرصت کارآفرینانه آنتونی اولویك….. 19

2-7- مدل ها و الگوهای كارآفرینی… 21

2-7-1- مدلهای محتوایی… 21

2-7-2- مدل های فرایندی… 21

2-7-2-1- مدل های فرایند رویدادی… 21

2-7-2-2- مدل های فرایند چند بعدی… 26

2-8- انواع كارآفرینی… 32

2-8-1- در قالب افراد مستقل و غیروابسته به سازمان(كارآفرینان شخصی كارآفرینی مستقل) 32

2-8-2- در قالب كاركنان سازمان (كارآفرینان سازمانی – كارآفرینی درون سازمانی) 32

2-8-3- در قالب سازمان (سازمان كارآفرین – كارآفرینی سازمانی) 32

2-9- عوامل و شاخصهای موثر بر موفقیت کارآفرینان.. 33

2-9-1- ویژگیهای شخصیتی… 34

2-9-2- عوامل جمعیتی… 37

 

2-9-3- عوامل محیطی… 37

2-10- چشماندازهای جدید در عوامل موفقیت کارآفرینی… 39

2-10-1- مذهب…. 39

2-10-2- شانس و سرنوشت…. 39

2-10-3- ارزش تصویری، ارزش زندگی و فلسفه زندگی… 39

2-11- تجارب كارآفرینی در كشورهای منتخب…. 49

2-11-1- آلمان.. 51

2-11-1-1- موانع آموزش….. 51

2-11-1-2- هنجارهای اجتماعی و فرهنگی… 52

2-11-2 – هلند.. 52

2-11-2-1- محدودیت های ساختار بازار. 52

2-11-2-2- قوانین و خدمات كسب و كار دولتی… 52

2-11-3- اتریش….. 53

2-11-3-1- مشكلات كارآفرینی در اتریش….. 53

2-11-4- سوئد.. 53

2-11-4-1- موانع عمده گسترش كارآفرینی در سوئد.. 53

2-11-5- موانع و محدودیت های توسعه كارآفرینی در كانادا 56

2-11-5-1- نگرش های كارآفرینانه. 56

2-11-5-2- بازارهای سرمایه. 56

2-11-5-3- ساز و كارهای حمایتی… 56

2-11-6- فنلاند.. 57

2-11-7- اسلوونی… 57

2-11-8- تحقیقی دیگر در اروپا 58

2-11-9- چین… 58

2-11-9-1- موانع محیطی… 58

2-11-9-2- مشكلات دسترسی به منابع.. 58

2-11-9-3- موانع اجتماعی… 59

2-11-10- قزاقستان.. 59

2-11-11- مشكلات كارآفرینان در اندونزی… 60

2-11-12- محدودیت های توسعه صنایع كوچك در بنگلادش….. 60

2-11-13- سنگاپور. 61

2-12- مطالعات انجام شده در ایران.. 61

2-13- جمعبندی… 68

فصل سوم. 69

3-1- مقدمه. 70

3-2- روش تحقیق… 70

3-3- جامعه آماری… 72

3-4- نمونه آماری… 72

3-5- روش گردآوری داده ها 73

3-6- ساختار پرسشنامه تحقیق… 74

3-7- روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها 75

3-7-1- روایی پرسشنامه. 75

3-7-2- پایایی پرسشنامه. 75

3-8- روش تجزیه و تحلیل داده ها 76

3-8-1- تکنیکهای تصمیم گیری چندمعیاره (MCDM). 76

3-8-2-  ارزیابی و بررسی مدلهای MADM….. 77

3-9- معرفی تکنیک TOPSIS.. 78

3-10- معرفی تکنیک AHP.. 80

3-10-1- مراحل فرایند تحلیل سلسله مراتبی… 82

3-10-2 – ترسیم و تشریح درخت سلسله مراتبی… 82

3-10-3- تعیین معیارها، زیر معیارها و جایگزینها 83

3- 10- 3-1- كشف، شناسایی و دسته بندی معیارها، زیر معیارها و جایگزینها 83

3 – 10-3-2- استاندارد كردن معیارها، زیر معیارها و جایگزینها 83

3-10-3-3 – محاسبه اعتبار معیارها، زیرمعیارها و جایگزینها 85

3-10-3-4- جدول معیارها، زیرمعیارها و جایگزینهای نهایی و استاندارد شده. 85

3-11- جمعبندی… 85

فصل چهارم. 86

4-1- مقدمه. 87

4-2- متغیرهای توصیفی جمعیتشناختی پاسخدهندگان.. 87

4-3- تجزیه و تحلیل داده ها 90

4-3-1- آزمون قابلیت اعتماد پرسشنامه و تحلیل آماری داده های تحقیق… 90

4-3-2- آزمون فرضیات پژوهش….. 92

4-3-2-1- فرضیه اول: عوامل فرهنگی- اجتماعی بر موفقیت کارآفرینان موثر میباشند. 93

4-3-2-2- فرضیه دوم: عوامل اداری بر موفقیت کارآفرینان موثر میباشند. 95

4-3-2-3- فرضیه سوم: عوامل قانونی و حقوقی بر موفقیت کارآفرینان موثر میباشند. 96

4-3-2-4- فرضیه چهارم: عوامل اقتصادی بر موفقیت کارآفرینان موثر میباشند. 97

4-3-2-5- فرضیه پنجم: عوامل تکنولوژیکی و فنی بر موفقیت کارآفرینان موثر میباشند. 98

4-3-2-6- فرضیه ششم: عوامل شخصیتی بر موفقیت کارآفرینان موثر میباشند. 99

4-3-2-7- فرضیه هفتم: میان تاثیر دسته عوامل فوق بر موفقیت کارآفرینان، اختلاف معناداری وجود ندارد. 100

4-4- رتبه بندی و تعیین درجه اهمیت عوامل و مؤلفه های عوامل موثر بر موفقیت کارآفرینان با روش های MCDM….. 102

4-4-1- اولویتبندی عوامل شش گانه مؤثر بر موفقیت کارآفرینان با بهره گرفتن از تکنیک AHP.. 102

4-4-2- اولویتبندی مؤلفه های مؤثر بر موفقیت کارآفرینان با بهره گرفتن از تکنیک TOPSIS.. 104

4-5- جمعبندی… 107

فصل پنجم.. 108

5-1- مقدمه. 109

5-2- نتایج کلی پردازش داده های پرسشنامه. 109

5-3- راهکارهای ارائه شده جهت ارتقاء کارآفرینی توسط کارآفرینان منتخب…. 113

5-4- پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده. 113

5-5- جمع بندی نهایی… 114

منابع: 115

منابع و مآخذ فارسی: 115

منابع و مآخذ انگلیسی: 116

 

 

 

 

فهرست اشکال

 

شكل 2-1: فرآیند شكل گیری فرآیند كارآفرینی از دیدگاه شاپیرو  ……………………………………………………………………………………..  22

شكل 2-2: معادله كارآفرینی از دیدگاه فری ……………………………………………………………………………………………………………………………..25

شكل 2-3: فرایند كارآفرینی از دیدگاه فری  ………………………………………………………………………………………………………………………….. 25  

شكل 2-4: فرایند شكل گیری رویداد كارآفرینانه از دیدگاه بای گریو ……………………………………………………………………………………..26

شكل 2-5: نمودار كارآفرینی جفری ………………………………………………………………………………………………………………………………………..  27

شكل 2-6: متغیرهای ایجاد شركت نوپا از دیدگاه گارتنر ……………………………………………………………………………………………………….  28

شكل 2-7: مدل فرایندی استیونسون و دیگران  …………………………………………………………………………………………………………………….  29

شكل 2-8: تأثیر شخص و وضعیت در كارآفرینی   …………………………………………………………………………………………………………………  31

شكل 2-9: عناصر اصلی در ایجاد یك شركت نوپا از نگاه نیاوالی[1] و فوگل[2]  …………………………………………………………………………  32

شكل 2-10: انواع كارآفرینی و كارآفرینان  ……………………………………………………………………………………………………………………………… 34

شكل 2-11: مدل موفقیت کارآفرینی  ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 49

شكل 2-12: چهارچوب نظری تحقیق  ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 67

شکل2-13: الگوی توسعه کارآفرینی زنان   ……………………………………………………………………………………………………………………………. 69

شکل 3-1: انواع مدل های تصمیم گیری در روش MADM ……………………………………………………………………………………………….  80

 

فهرست جداول

 

جدول 2-1: تحقیقات انجام شده در خصوص ویژگی های كارآفرینان ……………………………………………………………………………… 14

جدول 2-2: عناصر كارآفرینی از دیدگاه استیونسون  ………………………………………………………………………………………………………… 30

جدول2-3: پیشینه تحقیق در زمینه رابطه بین ویژگی­های شخصی و عوامل موفقیت کارآفرینان  ………………………………………….. 37

جدول 2-4: پیشینه تحقیق در زمینه رابطه بین عوامل جمعیتی و فاکتورهای موفقیت کارآفرینان  ………………………………………………… 38

جدول 2-5: پیشینه پژوهش در زمینه ارتباط عوامل محیطی و فاکتورهای موفقیت کارآفرینی  …………………………………………….  39

جدول 2-6: رتبه بندی محدودیت های توسعه SMEs در بنگلادش  ………………………………………………………………………………. 63

جدول3-1: ماتریس تصمیم گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 81

جدول 4-1: میزان تحصیلات پاسخ ­دهندگان ……………………………………………………………………………………………………………………….90

جدول 4-2: سابقه مدیریت مصاحبه شوندگان  ……………………………………………………………………………………………………………………91

جدول 4-3: تعداد کارکنان شرکت­های مصاحبه شوندگان ………………………………………………………………………………………………… 92

جدول 4-4: آزمون آلفای کرونباخ (قابلیت اعتماد پرسش­نامه)   ………………………………………………………………………………………. 94

جدول4-5 : یافته­ های حاصل از بررسی فرضیه1  ………………………………………………………………………………………………………………. 97

جدول4-6: یافته­ های حاصل از بررسی زیر مولفه­های عوامل فرهنگی- اجتماعی …………………………………………………………….. 98

جدول 4-7: یافته­ های حاصل از بررسی زیر مولفه­های عوامل اداری …………………………………………………………………………………. 99

جدول4-8: یافته­ های حاصل از بررسی فرضیه3 ………………………………………………………………………………………………………………. 100

جدول4-9: یافته­ های حاصل از بررسی زیر مولفه­های عوامل قانونی و حقوقی ………………………………………………………………. 100

جدول4-10: یافته­ های حاصل از بررسی فرضیه4 ……………………………………………………………………………………………………………..101

جدول4-11: یافته­ های حاصل از بررسی زیر مولفه­های عوامل اقتصادی ………………………………………………………………………… 101

جدول4-12: یافته­ های حاصل از بررسی فرضیه5  …………………………………………………………………………………………………………….102

جدول4-13: یافته­ های حاصل از بررسی زیر مولفه­های عوامل فنی و تکنولوژیکی ………………………………………………………… 102

جدول4-14: یافته­ های حاصل از بررسی فرضیه6  …………………………………………………………………………………………………………….103

جدول4-15: یافته­ های حاصل از بررسی زیر مولفه­های عوامل شخصیتی ………………………………………………………………………..103

جدول (4-16): یافته­ های حاصل از بررسی آزمون برابری و همگنی واریانس ………………………………………………………………… 104

جدول4-17: یافته­ های حاصل از بررسی آزمون تحلیل واریانس  ……………………………………………………………………………………. 105

جدول4-18: رتبه بندی دسته عوامل موثر بر موفقیت کارآفرینان با بهره گرفتن از AHP ………………………………………………….. 107

جدول4-19: رتبه بندی مولفه­های عوامل اقتصادی  ……………………………………………………………………………………………………………………. 108

جدول4-20: رتبه بندی مولفه­های عوامل تکنولوژی و فنی ………………………………………………………………………………………………………  109

جدول4-21: رتبه بندی مولفه­های عوامل اداری ………………………………………………………………………………………………………………………….. 109

جدول4-22: رتبه بندی مولفه­های عوامل فرهنگی- اجتماعی  ………………………………………………………………………………………………… 109

جدول4-23: رتبه بندی مولفه­های عوامل شخصیتی  ………………………………………………………………………………………………………………..  110

جدول4-24: رتبه بندی مولفه­های عوامل قانونی و حقوقی  ……………………………………………………………………………………………………..  110

 

 

 

 

                                                                                                                                                      

 

 
فصل اول

 

1-1- مقدمه
کارآفرینی به عنوان یک پدیده نوین در اقتصاد نقش مؤثری را در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها یافته است. به­طوری­که می­توان گفت امروزه کارآفرینی در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار نقش کلیدی و بسزایی داراست. به عبارت دیگر در یک اقتصاد پویا، ایده­ها، محصولات و خدمات همواره در حال تغییر می­باشند و در این میان کارآفرین است که الگویی برای مقابله و سازگاری با شرایط جدید را به ارمغان می­آورد. با توجه به اهمیت روزافزون این پدیده و نقش فزاینده آن در اقتصاد جهانی شناسایی عوامل موفقیت کارآفرینان و تسهیل امر کارآفرینی ضرورت دو چندان پیدا می­ کند.

این فصل به بررسی کلیات پژوهش اختصاص یافته است. ابتدا مسأله تحقیق و ضرورت انجام تحقیق بیان می­گردد. سپس به­طور مختصر به اهمیت و ضرورت انجام تحقیق و اهداف و سؤالات پژوهشی پرداخته شده، و در ادامه به­طور خلاصه به نوع تحقیق، روش انجام تحقیق، جامعه آماری تحقیق، ابزار گردآوری داده­ ها و به روش­های تجزیه و تحلیل اطلاعات اشاره می­شود.

1-2- بیان مسأله تحقیق
این امر مسلمی است كه پژوهش­های كاربردی مسأله­مدار هستند، بدین معنی كه تمام فرایند پژوهش از اولین گام­های مشاهده تا آخرین مراحل نتیجه‌گیری می‌باید حول محور یك یا چند مسأله دور بزند. بنابراین روشن كردن مسأله در یك تحقیق علمی كاربردی یكی از ضروری‌ترین و اولین گام­های پژوهش است. اگر مسأله خوب روشن یا تبیین نشود، تمام مراحل بعدی فرایند تحقیق از جمله جمع‌آوری اطلاعات و نتیجه‌گیری دچار اشكالات و نواقصی خواهند شد كه ناشی از خود آن مراحل نیست، بلكه ناشی از روشن نبودن و بیان نادرست مسأله است. بنابراین شاید اغراق نباشد كه بعضی محققان معتقدند كه خوب و درست روشن كردن مسأله معادل نیمی از فعالیت­های پژوهشی است (میرزایی اهرنجانی، 1371،ص5).

از طرف دیگر، نخستین گام جهت شناخت و تبیین درست هر مفهوم یا پدیده، ارائه تعریف روشنی از آن است. به طور کلی در تعاریفی که از کارآفرینی ارائه شده است، تناقض­ها و مغایرت­هایی به چشم می خورد. وجود تفاوت در تعاریف کارآفرینی از سویی نشان­دهنده گستردگی و اهمیت و از سوی دیگر نشان­دهنده پویایی آن است (پورداریانی، 1381). ژوزف شومپیتر[3] می­گوید: کارآفرین نیروی محرکه اصلی در توسعه اقتصادی است و نقش کارآفرین نوآوری با ایجاد ترکیب های تازه ای از مواد می باشد (خنیفر ، 1385).

در شرایطی که توسعه سریع اقتصادی اجتماعی، یک هدف کلان و آرزوی دیرینه برای تمامی کشورهاست، تحقق توسعه منوط به تولید انبوه و صادرات و به تبع آن افزایش درآمد ملی، توسعه عدالت اجتماعی و گسترش اشتغال مولد در کشورها می­باشد. دستیابی به این هدف نیز در گرو ایجاد و توسعه فعالیت­های اقتصادی و افزایش بهره وری و خلاقیت است. تجربه موفق کشورهای صنعتی و کشورهای شتاب­دار در توسعه اقتصادی، نشان می­دهد که مدیران کارآفرین، خلاق و ریسک­پذیر در بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور می­توانند هدف های فوق را محقق سازند (امور مشاورین وزارت صنایع، 1376).

ایده­های مدیران کارآفرین در صورتی بر تولید، اشتغال و بهره وری عوامل تولید بنگاه اثرگذار هستند که شرایط اجرای آنها نیز فراهم گردد. شرط اینکه یک بنگاه تولیدی بتواند ایجاد و راه­اندازی گردد و با اجرای ایده­های کارآفرینی فعالیت خود را تداوم بخشد و از این طریق امکان رشد و توسعه را بیابد، فراهم بودن بسترهای لازم در عرصه اقتصاد کشور است. از جمله نهادهایی که بر بسترسازی فعالیت­های اقتصادی نقش بارز و  بی چون و چرایی دارد، نهاد دولت می­باشد. دولت می ­تواند با قانون گذاری بستر لازم را برای موفقیت فعالیت­های تولیدی فراهم نماید و قوانین مصوب نیز می­توانند نقشی متفاوت را در عرصه اقتصاد ایفا نمایند. اگر درست به کار گرفته شوند بسترها و شرایط فعالیت و رقابت در عرصه اقتصادی را تسهیل و مهیا می­نمایند و در غیر این صورت به عنوان مانعی برای بازیگران اقتصاد عمل می­ کنند. علاوه بر قوانین و مقررات، عواملی چون چگونگی شرایط اقتصادی، سیاسی حاکم بر کشور، بوروکراسی اداری، عوامل فرهنگی چون: فرهنگ خانواده و نگرش جامعه به کار و تولید، نگرش مصرف­ کنندگان نسبت به محصولات داخلی، بالا بودن میزان مخاطره پذیری برای ایجاد کسب و کار، سطح موفقیت طلبی در جامعه و عوامل آموزشی مانند: ارتباط بین دانشگاه و صنعت، تناسب بین آموزش­های دانشگاهی بر حسب نیازهای بازار کسب و کار، توانایی دانش آموختگان دانشگاهی، و … نیز بر موفقیت فعالیت کارآفرینان تأثیرگذار هستند که در فصل دوم به