وبلاگ

جناب آقای دکتر محمد باقر ضیایی برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول : کلیات طرح 1-1 بیان مسئله…………………………………………………………………………………………..2 1-2 هدف های تحقیق ……………………………………………………………………………….3 1-3 اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن…………………………………………..3 1-4 سوالات و فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………..3 سوالات تحقیق ……………………………………………………………………………..3 فرصیه های تحقیق ………………………………………………………………………..4 1-5 مدل تحقیق ………………………………………………………………………………………4 1-6 واژه های کلیدی ………………………………………………………………………………5 1-7 روش تحقیق ……………………………………………………………………………………5 1-8 محدودیت ها و مشکلات تحقیق ……………………………………………………….5 فصل دوم : مطالعات نظری مقدمه …………………………………………………………………………………………………….7 2-1 تاریخچه آغاز به کار گیری رسانه های نوین به مثابه ابزار بیان هنری ………8 2-2 پایه گذاری اجرا……………………………………………………………………………….10 2-3 جنسیت و اجرای رسانه ای ……………………………………………………………….11 2-4 تعریف نوین رسانه ها…………………………………………………………………….14 2-5 تاریخچه رسانه های نوین به مثابه ابزار بیان هنری………………………………16 – هنر مفهومی ……………………………………………………………………………..17 هنر جدید ……………………………………………………………………………….20 هنر چیدمان……………………………………………………………………………..22 هنر اجرا………………………………………………………………………………….28 هنر ویدیویی …………………………………………………………………………..53 هنرهای چند رسانه ای………………………………………………………………61 هنر اینترنتی……………………………………………………………………………..63 2-6 چگونگی تاثیر هنرهای رسانه ای بر نقش مخاطب……………………………65 رسانه های جدید و آینده ی مخاطب رسانه ای…………………………..67 پایان مخاطب………………………………………………………………………….68 2-7 پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………….71 فصل سوم : روش شناسایی تحقیق ………………………………………72 مقدمه……………………………………………………………………………………………….73 3-1 روش تحقیق………………………………………………………………………………74 3-2 زندگینامه ها – رزیتا شرف جهان ……………………………………………………………………..74 – ندا رضوی پور………………………………………………………………………….79 – بیتا فیاضی………………………………………………………………………………..90 3-3 پرسش های مطرح شده از هنرمندان……………………………………………98 3-4 پاسخ هنرمندان به پرسش ها …………………………………………………….100 فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق مقدمه…………………………………………………………………………………………….128 4-1 بررسی وجوه تشابه و تفاوت هنرمندان در برخورد با رسانه های نوین128 فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادها 5-1نتیجه گیری …………………………………………………………………………….134 تصاویر ………………………………………………………………………………………138 فهرست منابع و ماخذ ……………………………………………………………..151 کتابشناسی…………………………………………………………………………………153 فصل اول : کلیات طرح 1-1 بیان مسئله نزدیک به دو دهه است که زنان ایرانی در همه ی عرصه های هنری ، حضوری فعال و چشمگیر دارند ، میدان هنرهای رسانه ای اما عرصه ایست بی رحم. در جهت پرکردن جای خالی حضور درخشان تنی چند از این هنرمندان زن این مرز و بوم در راستای معرفی هر چه بیشتر و بهتر و همچنین ارزیابی چگونگی برخورد ایشان در رابطه با خلق آثاری عجین در روح زمان که خصوصیت بدون شک بارز در آثار این هنرمندان است، تحقیق و تفحص در این رابطه لازم و همچنین آشنایی با نوع برخورد و دیدگاه و چگونگی روند شکل گیری یک اثر از دیدگاه هنرمندانی که جای خود را در این جامعه و همچنین در عرصه های بین المللی تثبیت کرده و درخشیده اند، برای هنرمندانی که به تازگی پای به این ورطه گزارده اند، ارزشمند و کار آمد پیش بینی می شود. معدود اند زنانی که در این حوزه درخشیده اند و معدود اند مطالعاتی که در زمینه ی معرفی این هنرمندان صورت گرفته باشد. بدیهیست در این رساله مجال پرداختن و مطالعه ی فعالیت های تمامی هنرمندان زن معاصر ایرانی نخواهد بود و روشن است که تعداد زنان هنرمند ایرانی که شایسته ی بررسی و تحلیل شدن را دارا باشند متناسب با حجم این رساله نیست، بنابراین در این رساله تلاش می شود با بررسی عمومی حضور زن ایرانی در هنر معاصر به ویژگی های هنری سه تن از برجسته ترین هنرمندان زن ایرانی : رزیتا شرف جهان، بیتا فیاضی، ندا رضوی پور، پرداخته شود. در این راستا ضمن بررسی دوران ارتباطات، به ویژگی های خاص ابزار بیان نوین ( هنر ویدیویی[1] ، هنر اینستالیشن[2] ، هنر اجرا یا پرفورمنس[3] ، هنر اینترنتی[4] ، هنر دیجیتالی[5] و … ) و مختصات خلاقیت های نوین ، پرداخته می شود و شرایط قرار گرفتن هنرمندان زن ایرانی در این ورطه ، مورد مطالعه ، تحلیل و بررسی قرار خواهد گرفت. 1-2 هدف های تحقیق: از آنجایی که به رسانه های نوین و چگونگی کاربرد آن در عرصه های هنری در ایران کمتر پرداخته شده است در حالی که در هنر معاصر دنیا از جایگاه ویژه ای برخوردار است و همچنین بکارگیری این رسانه ها به عنوان ابزار بیان و نمایاننده ی ایده های هنرمندان در جامعه ی کنونی ایران نیز با سرعت قابل ملاحظه ای در حال افزایش است، ضرورت پرداختن و شرح و وصف این روند در زمان معاصر غیر قابل انکار تصور می شود. به دلیل محدود بودن پژوهش های میدانی در رابطه با زنان ایرانی و همچنین حجم محدود این رساله، اینجانب سه تن از زنان برجسته ای که در این تقسیم بندی جای می گیرند انتخاب و معرفی کرده ام و با تحلیل آثارشان و مصاحبه هایی که صورت گرفته است، صفحه ی نا نوشته ای از تاریخ هنر معاصر ایران را به تحریر در می آورم. 1-3 اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن: در این رساله تلاش می شود نکات نا نوشته و ناگفته ای از تاریخ معاصر هنر ایران بررسی شود تا ضمن روشن کردن وجوه برجسته و راهکارهای اعمال شده توسط هنرمندان ، به تئوری های موجود در راستای پیشنهاد ها و چاره اندیشی های هنری پرداخته شود. در راستای دستیابی به این هدف و برداشت و معرفی هر چه نزدیکتر به واقعیت، مطالب این رساله با استناد بر مصاحبه ها و توضیحاتی که این هنرمندان شخصا ارائه می دهند، خواهد بود تا از هر گونه برداشت غیر واقعی در رابطه با این موضوع اجتناب شود. هدف این رساله در عین حال بررسی خلاقیت های نوین نیمی از جامعه ی ایران یعنی” زنان” است، بطوری که تنی چند از این جامعه از زبان خود و با دنیای خود به وصف آن می پردازند. 1-4 سوالات و فرضیه های تحقیق سوالات تحقیق آیا رویکردهای نوین رسانه ای در آثار زنان ایرانی دارای گرایشات فمینیستی است؟ انتخاب رسانه های نوین به عللی چون از کارافتادگی رسانه های پیشین و یا به علت هم گام شدن با دیگر جوامع هنری در سراسر دنیا، بوده است؟ آیا به کار گیری رسانه های نوین از سوی هنرمندان معاصر اجتناب ناپذیر است؟ – فرضیه های تحقیق – بنا بر جریاناتی که در سرار دنیا در این زمینه مشاهده می شود و همچنین تجربیاتی که در گذشته توسط هنرمندان به اجرا در آمده است، می توان چنین تخمین زد که این برخورد ها می توانند از گرایش های فمینیستی متاثر باشند. – استفاده از رسانه های نوین به عنوان دستاورد های نوین جامعه ی صنعتی، گزینه های بسیاری را در زمینه های مختلف به هنرمندان ارائه می کند اما این مهم به این معنا نمی تواند باشد که استفاده از آنها به عنوان نفی سایرین خواهد بود. به طور مثال بدیهی است که استفاده از رنگ و بوم به مفهوم نفی عکاسی نیست تنها برخوردی متفاوت در راستای خلاقیت است. – آشنایی با رسانه های نوین را می توان همتای سواد آموزی در اعصار گذشته دانست. چرا که این رسانه ها نقشی بسیار مهم در زندگی انسان معاصر بازی می کند و عدم آشنایی با این پدیده می تواند به معنای بی سوادی در عصر حاضر تلقی شود. هنرمند به عنوان یکی از تاثیرگذار ترین اقشار جامعه موظف است در بالا بردن هر چه بیشتر سطح سواد خود کوشا باشد تا به بالاترین کیفیت موفق به ایفای نقش خود شود. 1-5 مدل تحقیق: در این تحقیق تلاش بر این است که در ابتدا به کلیات بکارگیری رسانه های نوین در عرصه های بین المللی و چگونگی جایگزینی این رسانه ها به عنوان ابزار بیان در گستره ی دنیای هنر و سپس به مختصات حضور رسانه های نوین در عرصه ی خلاقیت های نوین زن هنرمند ایرانی پرداخته و به نقاط اشتراک و افتراق در حوزه ی خلاقیت های این هنرمندان پرداخته شود. 1-6 تعاریف عملیاتی متغیر ها و واژه های کلیدی: هنر جدید، رسانه های نوین، هنر مفهومی، هنر اجرا، هنر چیدمان، هنر ویدئو، هنر زمینی، هنر اینترنتی 1-7 روش تحقیق: بنابر عنوان و موضوع انتخاب شده که مبنی بر رویکرد های نوین رسانه ای تنی چند از هنرمندان معاصر زن ایرانی است، لذا لازم دیده می شود که علاوه بر مطالعه ی مکتوبات، نقد ها و شرح و توصیفاتی که در رابطه با این هنرمندان، در گذشته صورت گرفته است، به انجام مصاحبه هایی حضوری و مستقیم با این هنرمندان نیز پرداخته شود. این مصاحبه ها و گفتگو ها با همکاری این هنرمندان صورت گرفته و در ارائه ی مطالبی هر چه موثق تر و نزدیکتر به واقعیت به این رساله یاری رسانده اند. بنابراین این تحقیق به صورت کتابخانه ای و میدانی و مصاحبه ای به انجام رسیده است. روش اجرای این تحقیق، تحلیل تطبیقی و توصیفی- تحلیلی در نظر گرفته شده است.

استاد راهنما دکتر علی­یار احمدی شهریور ماه 1392 برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) چکیده مطالعه سبک زندگی سلامت محور زنان واقع در سنین باروری (49 – 15 ساله) در شهر شیراز سبک زندگی سلامت ­محور، منبعی ارزشمند برای کاهش شیوع و تاثیر مشکلات بهداشتی و سازش با عوامل استرس ­زای زندگی و بهبود کیفیت آن است. زنان نیمی از افراد جامعه را تشکیل می­دهند و به عنوان یکی از اقشار آسیب­پذیر در معرض آسیب­های بیشتری قرار دارند، از اینرو توجه به وضعیت سلامتی آنان از جمله سبک زندگی سالم بسیار حائز اهمیت می­باشد. هدف از انجام این پژوهش، مطالعه سبک زندگی سلامت­­ محور زنان سنین باروری می­باشد. جامعه­ی آماری این تحقیق شامل زنان سنین باروری ساکن شهر شیراز است و حجم نمونه 392 نفر، با روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شد. داده­ها با استفاده از پرسشنامه ساخت یافته از محلات انتخابی شیراز جمع آوری شد. و در دو سطح توصیفی و استنباطی با نرم افزارSPSS تجزیه و تحلیل شد. مطالعه بر پایه­ی مدل ارتقاء سلامت پندر با برخی تجدید نظرها انجام شد. نتایج ضریب آلفای کرونباخ برای آزمون روایی جنبه­های مختلف سبک زندگی شامل مدیریت استرس، مسئولیت سلامتی، روابط اجتماعی، رشد روحی، تغذیه و فعالیت فیزیکی به ترتیب 46/0، 68/0، 62/0، 85/0، 76/0 و 83/0 است. یافته ها نشان داد که سبک زندگی سالم زنان شهر شیراز (متغیر وابسته) در سطح متوسط رو به بالایی می­باشد و بین تحصیلات، میزان مطالعه در حوزه­ی سلامت، میزان استفاده از وسایل ارتباطی، هویت طبقاتی، حمایت اجتماعی، خودکارآمدی، سلامت عمومی خودگزارش شده، آگاهی از رفتار سلامتی با سبک زندگی سلامت محور رابطه­ی معناداری وجود دارد. مطالعه نشان داد بین سن پاسخگویان، وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال، بعد خانواده، درآمد و تجربه برخی بیماری­های خاص با متغیر وابسته رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج مدل های رگرسیونی نشان داد 4 متغیر شامل خودکار آمدی سلامت، سلامت عمومی خود گزارش شده، مطالعه در حوزه سلامت و آگاهی از رفتار سلامتی توانستند 46 درصد از تغییرات واریانس سبک زندگی سلامت محور زنان سنین باروری را تبیین کنند که در این میان خودکارآمدی سلامت، موثرترین متغیر است. واژه­های کلیدی : ارتقاء سلامت، سبک زندگی سلامت محور، زنان، سنین باروری، شیراز. فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1 1-1- مقدمه. 2 1-2- بیان مسئله. 7 1-3- اهمیت و ضرورت.. 10 1-4- اهداف تحقیق.. 12 فصل دوم ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 13 2-1- تحقیقات داخلی.. 14 2-2- تحقیقات خارجی.. 19 فصل سوم …………………………………………………………………………………………………………………………………… 23 3-1- نظریات مرتبط با موضوع. 24 3-1- 1- مدل باور بهداشتی 25 3-1-2- نظریهی کنش منطقی و رفتار برنامه­ریزی شده 26 3-1-3- مدل تغییر رفتار 28 3-1-4- مدل قصد رفتاری.. 29 3-1-5 – مدل ارتقاء دهنده سلامت 31 3-1-6- نظریهی شناخت اجتماعی.. 32 3-1-7- نظریهی شبکه و حمایت اجتماعی 35 3-2- چارچوب نظری.. 36 3-3- مدل مفهومی و تجربی تحقیق.. 41 3-4- فرضیات تحقیق.. 43 فصل چهارم …………………………………………………………………………………………………………………………………… 43 4-1- روش و تکنیک تحقیق.. 45 4-2- ابزار جمع آوری اطلاعات.. 46 4-3- جامعه آماری و واحد تحلیل. 46 4-4- حجم نمونه و شیوه نمونه گیری.. 47 4-5- پایایی ابزار سنجش… 48 4-6- تکنیک­های آماری تحلیل داده­ها 49 4-7- تعاریف متغیرها 49 4-7-1 – متغیرهای مستقل. 50 4-7-2 – متغیر وابسته. 52 4-7-3- متغیرهای بینابین.. 52 فصل پنجم ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 52 5-1- آمار توصیفی.. 55 5-2- آمار استنباطی.. 70 5-2-1- بررسی فرضیات.. 71 5-2-2- تحلیلهای چند متغیره 85 5-2-2-1- نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره 85 5-2-2-2- مدل تحلیل مسیر. 88 فصل ششم …………………………………………………………………………………………………………………………………… 92 6-1- پیشنهادات.. 105 6-2- محدودیتها 106 منابع. 107 منابع فارسی.. 108 منابع انگلیسی.. 114 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 1-4 ضریب آلفای کرونباخ مقیاس های پرسشنامه ……………………………………………………………………………… 48 جدول 5-1-1 توزیع فراوانی و درصدی سن پاسخگویان و آماره­های توصیفی ………………………………………………. 56 جدول 5-1-2 توزیع فراوانی و درصدی وضعیت تاهل پاسخگویان ………………………………………………………………… 57 جدول 5-1-3 توزیع فراوانی و درصدی وضعیت اشتغال پاسخگویان …………………………………………………………….. 58 جدول 5-1-4 توزیع فراوانی و درصدی بعد خانوار پاسخگویان ……………………………………………………………………… 59 جدول 5-1-5 توزیع فراوانی و درصدی تحصیلات پاسخگویان ……………………………………………………………………… 60 جدول 5-1-6 توزیع فراوانی و درصدی درآمد ماهیانه­ی خانواده پاسخگویان ……………………………………………….. 61 جدول 5-1-7 توزیع فراوانی و درصدی مطالعه پاسخگویان در حوزه­ی سلامت…………………………………………….. 61 جدول 5-1-8 توزیع فراوانی و درصدی میزان استفاده­ی پاسخگویان از وسایل ارتباطی……………………………….. 62 جدول 5-1-9 توزیع فراوانی و درصدی هویت طبقاتی پاسخگویان ……………………………………………………………….. 63 جدول 5-1-10 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس حمایت اجتماعی و ابعاد آن ………………………………………….. 64 جدول 5-1-11 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …………………………… 65 جدول 5-1-12 سطوح سبک زندگی سلامت محور زنان مورد مطالعه ………………………………………………………….. 66 جدول 5-1-13 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس سلامت عمومی خودگزارش شده …………………………………… 66 جدول 5-1-14 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس خودکارآمدی سلامت عمومی………………………………………….. 67 جدول 5-1-15 توزیع فراوانی و درصدی سابقه­ی بیماری………………………………………………………………………………. 68 جدول 5-1-16 توزیع فراوانی و درصدی پاسخگویان برحسب سابقه­ی بیماری ……………………………………………. 69 جدول 5-1-17 آماره­های توصیفی سابقه­ی بیماری ………………………………………………………………………………………. 69 جدول 5-1-18 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس آگاهی زنان از رفتار سلامتی ………………………………………….. 70 جدول 5-2-1 نتایج ضریب همبستگی سن پاسخگو و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …………………….. 72 جدول 5-2-2 نتایج تحلیل واریانس آنوا سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن بر حسب وضعیت تاهل …… 73 جدول 5-2-3 نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن بر حسب وضعیت اشتغال………… 75 جدول 5-2-4 نتایج ضریب همبستگی بعد خانواده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ………………………. 76 جدول 5-2-5 نتایج ضریب همبستگی تحصیلات پاسخگو و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ………….. 77 جدول 5-2-6 نتایج ضریب همبستگی درآمد ماهیانه خانواده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ……… 77 جدول 5-2-7 نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن برحسب میزان مطالعه در حوزه سلامت ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 78 جدول 5-2-8 نتایج ضریب همبستگی میزان استفاده از وسایل ارتباطی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 79 جدول 5-2-9 نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن برحسب هویت طبقاتی …………… 80 جدول 5-2-10 نتایج ضریب همبستگی حمایت اجتماعی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …………… 81 جدول 5-2-11 نتایج ضریب همبستگی سلامت عمومی خود گزارش شده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 82 جدول 5-2-12 نتایج ضریب همبستگی خودکارآمدی سلامت و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن……… 83 جدول 5-2-13 نتایج ضریب همبستگی سابقه­ی بیماری و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن………………. 84 جدول 5-2-14 نتایج ضریب همبستگی آگاهی از رفتار سلامتی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …. 84 جدول 5-2-15 نتایج رگرسیون گام به گام سبک زندگی سلامت محور………………………………………………………… 87 جدول 5-2-16 متغیرهای خارج شده از معادله رگرسیون در مرحلهی نهایی………………………………………………… 88 جدول 5-2-18 ضرایب رگرسیونی متغیرهای تاثیر گذار بر شاخص خودکارآمدی سلامت عمومی ……………… 89 جدول 5-2-19 ضرایب رگرسیونی متغیرهای تاثیر گذار بر شاخص سلامت عمومی خودگزارش شده…………. 89 جدول 5-2-20 ضرایب رگرسیونی متغیرهای تاثیر گذار بر شاخص آگاهی از رفتار سلامتی………………………… 90 جدول 5-2-21 میزان تاثیر مستقیم، غیرمستقیم و کل متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته ……………………….. 93 جدول 1-6 نتایج آزمون فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………….. 98 فهرست نمودارها عنوان فهرست نمودار 3-1 : مدل نظریه­ی عمل منطقی و رفتار برنامه­ریزی شده ………………………………………………………………….. 28 نمودار 3-2 : طرح مدل قصد رفتاری ……………………………………………………………………………………………………………….. 31 نمودار 3-3 : اجزای اصلی نظریه­ی شناخت اجتماعی ……………………………………………………………………………………… 33 نمودار 3-4 : مدل ارتقاء سلامت پندر ………………………………………………………………………………………………………………. 40 نمودار 3- 5 : مدل مفهومی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………….. 41 نمودار 3 – 6 : مدل تجربی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………… 42 نمودار 5-1 مدل تحلیل مسیر- روند تاثیرگذاری متغیرهای جمعیتی، اجتماعی – اقتصادی و سلامتی بر سبک زندگی سلامت محور ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 91 فصل اول کلیات 1-1- مقدمه یکی از ارکان عمده پیشرفت جوامع، ارتقاء بهداشت و تامین سلامت افراد می­باشد. از آنجا که رفتار ارتقاءدهنده سلامت به عنوان یک موضوع کلیدی در مفهوم ارتقاء سلامت[1] توجه ویژه­ای به خود جلب کرده است، لذا کاربرد الگوهای رفتاری مثبت در زندگی نه تنها در ارتقاء سلامت فردی بلکه در حفظ، بهبود و پیشبرد سلامت عمومی و برنامه­های مرتبط با آن نقش به سزایی دارد. تعریف سلامت در مرکز دیدگاه رفتار ارتقاء دهنده سلامت، قرار می­گیرد. در این مرحله سلامتی با استفاده از کیفیت­های مثبت که توسط سازمان جهانی بهداشت[2] پیشنهاد شده است، تعریف می­شود. سلامتی به معنی تحقق بخشی به پتانسیل انسان و حفظ تعادل و جهت گیری هدفدار در محیط است (طل و همکاران، 1390 : 443). مهم­ترین جنبه اهداف و استراتژی­های سازمان جهانی بهداشت در طرح «سلامت برای همه» در سال 2000، تاکید بر «ارتقای سلامت» بود. این مفهوم در اولین کنفرانس بین المللی ارتقای سلامت که در سال 1986 در اتاوای کانادا برگزار شد، به عنوان جریانی تعریف شد که «طی آن مردم تلاش می­کنند سلامت خود را افزایش دهند و کنترل بهتری بر آن داشته باشند» (سونمزر و دیگران[3] ، 2012 : 1241). به عبارت دیگر این مفهوم اشاره می­کند به «جریان توانمندسازی مردم برای افزایش کنترل و مدیریت سلامتشان و پیشرفت دادن آن جهت دستیابی به وضعیت بهزیستی کامل اجتماعی، فیزیکی و روانی. پس افراد و گروه­ها باید قادر به تشخیص آرزوها و مطلوبات خود برای جبران نیازها و تغییر یا انطباق با محیط باشند» (سازمان جهانی بهداشت : 1986). ارتقاء سلامت با توجه به نقش محوری آن در مراقبت­های بهداشتی مورد توجه روز افزون است. امروزه با توجه به هزینه بالای مراقبت­های بهداشتی لزوم تغییر رویکرد درمانی به رویکرد پیشگیری بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، سازمان جهانی بهداشت معتقد است ارتقاء سلامت شامل تشویق سبک زندگی سلامت محور، ایجاد محیط­های حمایتی برای سلامت، تقویت اقدام جامعه، جهت­دهی مجدد خدمات بهداشتی و تعیین سیاست­های بهداشت عمومی است (آدامز[4]، 2000 : 23). امروزه انجام رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت یکی از بهترین راه­هایی است که مردم توسط آن می­توانند سلامتی خود را حفظ و کنترل کنند (مروتی شریف آباد و دیگران 2003 : 24). زیرا تحقیقات بسیاری نشان داده است که علت بسیاری از بیماری­های مزمن، سبک زندگی و رفتارهای انسان است (شعبان، 2007 : 24). سبک زندگی سلامت محور، عبارتی است که به وفور در مباحث ارتقای سلامت، سلامت همگانی و اجرای مداخلات مربوط به سلامت به کار می­رود. سبک زندگی سلامت­محور، منبعی ارزشمند برای کاهش شیوع و تاثیر مشکلات بهداشتی، و نیز منبعی با ارزش برای ارتقای سلامت، سازش با عوامل استرس­زای زندگی و بهبود کیفیت آن است (نوری، 1385 : 8). مفهوم «سبک زندگی» متکی بر این ایده است که مردم به طور معمول الگوی قابل تشخیصی از رفتار (برای مثال، مسایل عادی کار، فراغت، زندگی اجتماعی و …) را در زندگی روزانه­شان به نمایش می­گذارند. شیوه زندگی به عنوان یکی از تعیین کننده­های سلامت و بیماری مورد تاکید قرار گرفته است. تعریفی که للوند[5] از شیوه زندگی ارائه کرده است، به قرار زیر می­باشد : «مجموعه تصمیمات اتخاذ شده توسط افراد که بر سلامتشان تاثیر می گذارد و از سوی دیگر کما بیش تحت کنترل خود آنهاست. عادات بد بهداشتی افراد، موجب ایجاد مخاطرات خود خواسته برای آنها می­شود. وقتی مخاطرات مذکور موجب بیماری یا مرگ شود، می­توان شیوه زندگی قربانی را عامل مؤثر یا موجب بیماری یا مرگش دانست» (للوند، 1974؛ به نقل از نوری، 1385 : 8). همچنین سبک زندگی سلامت محور توسط والکر[6] چنین تعریف شده است : «الگویی چند بعدی از ادراکات و اعمال آغاز شده با انگیزه خود شخص که به تدوام و تقویت سطح سلامت و خود شکوفایی شخصی کمک میکند» (والکر، 1990 : 270). پندر[7] رفتارهای سبک زندگی سلامت محور را به 6 بخش تقسیم می­کند : مسئولیت در قبال سلامتی، ورزش، تغذیه، روابط بین فردی، رشد روحی و مدیریت استرس (پندر، 1996؛ به نقل از آدامز، 2000 : 2 ). تعریف سازمان جهانی بهداشت حاکی از آن است که الگوهای رفتاری به طور مداوم در پاسخ به شرایط متغیر اجتماعی و محیطی تعدیل می­شوند. طبق تعریف مذکور، تلاش برای بهبود سلامت از طریق توانمندسازی مردم برای تغییر شیوه زندگی­شان باید هم در راستای تغییر فرد و هم در راستای تغییر شرایط زیستی و اجتماعی موثر در رفتار یا شیوه زندگی تنظیم گردد. تعریف سازمان جهانی بهداشت بیشتر مؤید آن است که شیوه زندگی ایده آل یا حداکثری وجود ندارد و عوامل زیادی در تعیین راه مناسب برای زندگی هر فرد موثرند (نوری، 1385: 8). اهمیت یافتن مبحث ارتقاء سلامت نتیجه تغییر در ماهیت مسایل سلامتی است که صاحب نظران علوم سلامت از آن با عنوان «انتقال اپیدمولوژیک»[8] یاد می­کنند. در گذشته عامل بسیاری از بیماری­ها و به تبع آن مرگ و میرها، عفونت بوده است، لذا در اواخر قرن نوزدهم با تغییراتی که در سبک زندگی افراد (تغذیه و بهداشت فردی) اتفاق افتاد، این نوع بیماری­ها کاهش یافته و جای خود را به بیماری های مزمن داده است، که نمی توان از طریق دارو درمان کرد. بیماری­های مزمن اغلب بر حسب شرایط زندگی ناسالم ایجاد شده اند. این بیماری­ها را می توان از طریق تغییر در سبک زندگی کاهش داد. با تغییر علل مرگ و میر از بیماری­های عفونی به بیماری­های مزمن، توجه مراقبان بهداشتی به سرچشمه این بیماری­ها، یعنی سبک زندگی و رفتار انسان­ها معطوف گشته است. عواملی مانند استعمال سیگار، الگوی تغذیه نامناسب، نداشتن فعالیت جسمی، صدمه دیدن و غیره از مهم ترین عوامل مرگ و میر بوده­اند (قاسمی و دیگران، 1387 :184 – 183). گزارش هاروارد از پیشگیری سرطان و کنترل علت­های آن در سال 1996 نشان می دهد که بیشتر علت­های عمده مرگ و میر و ناتوانی در جوامع مدرن، مربوط به سبک زندگی ناسالم مانند : سیگار کشیدن، شیوه زندگی راکد و عادات غذایی نامناسب می­باشد (لام و دیگران[9]، 2006 : 1846). دپارتمان خدمات انسانی و سلامتی آمریکا در سال 1996 و سازمان جهانی بهداشت در سال 2003 اعلام کرده­اند که عدم فعالیت فیزیکی بهمراه غذا و سبزیجات ناکافی عوامل خطرآفرین بیماری­های قلبی-عروقی و نوع خاصی از سرطان­ها هستند. همچنین پژوهش­های بسیاری نشان می­دهد که افراد ناسالم تمایل دارند که تعدادی از رفتارهای سبک زندگی ناسالم را انجام دهند. رفتارهایی که خطر برای سلامتی­شان را افزایش می­دهد (بین و برگ[10]،1990؛ سفتون و ونکل[11]، 1994؛ فروچارت و همکاران[12]، 1998؛ به نقل از لام و دیگران، 2006 : 1846). انتقال اپیدمولوژیک بهمراه آگاهی از ارتباط بین وضعیت سلامتی و سبک زندگی و درک این مهم که مراقبت پزشکی لزوماً توانایی­اش را به کنترل اختلالات در جوامع مدرن محدود کرده است- منجر به نوعی انتقال در مدل سلامت و بیماری از دهه­ی 1970 به بعد شده است. در پی این تغییر، مدل ترکیب عوامل اجتماعی- روانی جایگزین مدل صرف پزشکی شده است (پل و توماس، 2002 :32). بدین ترتیب لزوم پرداختن به تعیین کننده­های اجتماعی سلامت و بیماری و رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت، از جمله سبک زندگی سلامت محور امری ضروری به نظر می­رسد. از آنجا که فعالیت­های ارتقاءدهنده سلامت و شیوه زندگی بهداشتی، استراتژی­های اصلی تسهیل و حفاظت از سلامتی هستند (محمدی زیدی و همکاران، 1390 : 104)، لذا توجه به سلامت و رفاه اجتماعی زنان که نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند، نه تنها به عنوان یک حق انسانی شناخته شده، بلکه تاثیر آن در سلامت خانواده و جامعه نیز اهمیت روزافزونی یافته است. سلامت زنان به طور کلی چارچوب مفهومی یک رویکرد مرتبط و موثر را در برنامه­های ارتقاءسلامت و پیشگیری از بیماری ارائه می دهد و از آنجا که نقش زنان در مراقبت از خود و در منزل از کودکان، سالمندان، بیماران و سایر اعضای خانواه بسیار با اهمیت است (احمدی و همکاران، 1387 : 116)، بنابراین انتخاب هر نوع سبک زندگی به وسیله زنان، نه تنها بر زندگی شخصی خودشان، بلکه بر رفتارها و سبک زندگی سایر افراد نیز تاثیر می گذارد. زیرا این گروه از افراد جامعه می­توانند به عنوان یک مجرا و کانال ترویج دهنده مسایل مربوط به ارتقای سلامت خود، خانواده و جامعه باشند. سنین باروری به دلیل تاثیرگذاری بر مجموعه تغییرات و انتقال­های عمده در زندگی زنان از اهمیت فوق العاده­ای برخوردار است. لذا انتخاب نوع سبک زندگی و رفتارهای مرتبط با آن، نه تنها نقشی اساسی در سلامتی زنان دارد بلکه پیامدها و نتایجی در سال­های آینده خواهد داشت که می تواند بر عملکرد و بهزیستی جسمی، روانی- ذهنی و اجتماعی آنان موثر باشد. هم­چنین این امکان را به وجود می­آورد که در آینده نسل­های سالم­تری داشته باشیم. 1-2- بیان مسئله با توجه به گذار اپیدمولوژیک و تغییر در ماهیت مسایل سلامتی و بیماری­ها، از حاد به مزمن، امروزه بیماری­های غیرواگیردار به علت پدیده نوسازی جوامع، پیشرفت فناوری و تراکم جمعیت در مناطق شهری، تغییر سبک و شیوه زندگی و گرایش افراد به عادات نامناسب شیوع گسترده­ای پیدا کرده است (پل و توماس، 2002 :7 ). از آنجا که زنان بخش عمده­ای از جمعیت را تشکیل می­دهند و همواره از آنان به عنوان محور سلامت خانواده و جامعه یاد می­شود، توجه به سلامت آنان و رفتارهای مرتبط با آن مانند سبک زندگی، به علت تاثیرگذاری بر سلامت سایر افراد، اهمیت بسزایی دارد. کجرویک (1377: 21) در بررسی خود تحت عنوان «زنان در سلامت و بیماری» به این نتیجه می­رسد که اگر چه زنان بیشتر از مردان عمر می­کنند و ظاهراً از نظر ژنتیک بر مردان برتری دارند (با توجه به بعضی از بیماری­های مغلوب در زنان که در مردان غالب است)، اما اغلب بیش از مردان دچار بیماری می­شوند. مای[13] در یک بررسی ابتدا به اهمیت موضوع سلامت برای مادر و جنین اشاره می­کند و سپس نشان می­دهد که رفتارهای ناسالم یا سبک زندگی ناسالم مثل سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و عدم استفاده صحیح از دارو، ممکن است هم سلامت مادر و هم سلامت جنین را به خطر بیاندازد (مای، 2001؛ لین و دیگران[14]، 2009 : 651). لئون و لانگی[15]، سبک­زندگی را، روش­زندگی مردم معرفی می­کنند که تحت­تاثیر متقابل خصوصیات فردی و تعاملات اجتماعی و محیط زندگی قرار می­گیرد. (لئون و لانگی،2000؛ به نقل از یداالهی و دیگران، 1385 : 82). سلامتی مستلزم ارتقاء سبک زندگی بهداشتی است. از آنجا که سبک زندگی علاوه بر جنبه فردی، دارای جنبه و تاثیرات اجتماعی می­باشد، لذا انتخاب نوع و کیفیت زندگی هر فردی می­تواند اثرات عمده­ای بر زندگی سایر افراد داشته باشد. کاکرهام سبک زندگی سالم را اینگونه تعریف می­کند : «سبک زندگی؛ الگوهای جمعی از رفتارهای سالم مبتنی بر انتخاب­های مردم و مطابق با موقعیت زندگی آنان است. فعالیت­هایی مثل استفاده از الکل، سیگار­کشیدن، بستن کمربندایمنی و … می­توانند موفقیت زندگی یک شخص را تقویت یا تضعیف سازد». وی هم­چنین لزوم تحقیق در مورد سبک زندگی سالم را یادآوری می­کند اما معتقد است اندازه گیری و تجزیه و تحلیل نباید در سطح فردی متوقف شود، بلکه بایستی با در نظر گرفتن الگوهای جمعی رفتار مربوط به سلامتی که سبک زندگی سلامت محور را تشکیل می­دهد، گسترش یابد. سبک های زندگی مختلف باید در ارتباط با زمینه­ اجتماعی که در آن رخ می­دهند، مورد توجه قرار گیرند (قاسمی و دیگران، 1387 : 189). در دهه گذشته سازمان جهانی بهداشت به میزان زیادی بر اهمیت سبک زندگی سالم تاکید کرده است. بحث­های اولیه در مورد سبک زندگی در درجه اول بر تغذیه، ورزش، سیگار و استفاده از الکل متمرکز بود درحالی که امروزه درک سبک زندگی و رابطه آن با سلامتی تغییر کرده است. در همین راستا یکی از اهداف تعیین شده سازمان جهانی بهداشت تا سال 2020 ارتقاء سبک زندگی سالم در بین افراد است که بر اساس آن تمامی کشورها باید تا سال2020 فعالانه راهبردهایی را که در بهبود زندگی فردی و اجتماعی مؤثر هستند در دستور کار خود قرار دهند و عواملی که به سلامتی افراد آسیب می­رسانند مثل فعالیت­های فیزیکی نامناسب، تغذیه غلط، روابط فردی معیوب، استفاده از مواد مخدر و رابطه جنسی غیر ایمن را کاهش دهند. دارا بودن سبک زندگی خاص دلالت بر انتخاب آگاهانه یا ناآگاهانه یک سری از رفتارها دارد (یداللهی، 1385 : 82-81). زنان به طور کلی حوادث و انتقال­های عمده­ای همچون ازدواج، بارداری، مادر شدن و … را در زندگی خود تجربه می­کنند لذا هر مرحله از این انتقال­ها و تجارب، مستلزم سبک زندگی خاصی است که نه تنها با مسئله سلامت زن که با کیفیت سلامت و سبک زندگی دیگر اعضای خانواده و در مرتبه­ی بالاتر، سایر افراد جامعه در ارتباط است. مثلاً میزان بهره­مندی یک زن تازه ازدواج کرده از سلامت جسمی، روحی- روانی و اجتماعی بر ادامه زندگی زناشویی وی بسیار مؤثر است یا سبک زندگی مادران در دوران بارداری و بعد از آن با میزان سلامت کودک در ارتباط است، هم­چنین با توجه به نقش همراهی زنان در دوران کهنسالی با شریک زندگی خود، سلامت و نوع سبک زندگی آنان از اهمیت روزافزونی برخوردار است. در نتیجه متناسب با احساس مسئولیت پذیری بیشتر زنان در قبال سایر اعضا و با توجه به نقش تعیین­کنندگی آنان در خانواده و جامعه، از زنان انتظار بیشتری می­رود که توجه عمده­ای به سلامت خود و سایر اعضاء نشان دهند. بنابراین این برای زنان بسیار مهم است که سبک زندگی سالمی داشته باشند و پیگیری بیشتری جهت ارتقاءسلامت خود و سایر اعضاء نشان دهند. از جمعیت 75149669 نفری کشور در سال 1390، 22390943 آن را زنان در سنین باروری تشکیل می­دهند. با این وجود، تحقیقات بسیار اندکی به مطالعه سبک زندگی سلامت محور زنان در این سنین پرداخته­اند. با توجه به مباحث ذکر شده، درک بهتر از رفتارهای سلامتی زنان در سن باروری و تعیین کننده های جمعیتی و اجتماعی- اقتصادی آن این امکان را به وجود می­آورد که سلامت این گروه اجتماعی در جنبه­های متفاوتی به منظور ارتقاء کیفیت زندگی، افزایش یابد. در این پژوهش تلاش شده است با توجه به تعریف سازمان جهانی بهداشت از سلامت و رفتارهای ارتقاءدهنده آن مانند سبک زندگی سلامت محور، به موضوع پرداخته شود. لذا پژوهش حاضر به دنبال بررسی ابعاد سبک زندگی سلامت محور زنان است، این که سبک زندگی سلامت محور زنان در شهر شیراز به عنوان نمونه، چگونه است و تعیین کننده­های جمعیتی و اجتماعی – اقتصادی آن کدامند؟ 1-3- اهمیت و ضرورت با توجه به نقش کلیدی و عمده سلامت افراد در عملکرد و ایفای نقش فردی و اجتماعی آن­ها، سلامت و ابعاد مختلف آن اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. نگاه ویژه اندیشمندان از جمله جمعیت شناسان و ایجاد زیر شاخه­هایی مانند جمعیت­شناسی سلامت، از پیامدهای چنین اهمیتی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی مطالعه اخلاق حرفه­ای از دیدگاه مشاوران مدارس مقطع متوسطه می­باشد. این پژوهش در پارادایم کیفی و با استفاده از مدل غالب- کم غالب انجام گرفت. در این مدل از ترکیب دو روش کمی و کیفی استفاده شده است. گردآوری داده­ها در بخش کیفی، به روش مصاحبه نیمه عمیق صورت گرفت که در آن افراد مورد مطالعه به شیوه هدفمند انتخاب شدند. جمع­آوری داده­ها در بخش کم غالب یعنی بخش کمی نیز با استفاده از مقیاس محقق­ساخته اخلاق حرفه­ای مشاوران که بر اساس مبانی نظری موجود در زمینه اخلاق حرفه­ای و نیز اساس­نامه سازمان نظام روان­شناسی ساخته شد، در جامعه آماری مشاوران مدارس مقطع متوسطه انجام گرفته است که گویه­های مقیاس اخلاق حرفه­ای مشاوران شامل چهار گویه است، رازداری، عدم آسیب­رسانی، صداقت، برقراری مساوات. برای تجزیه و تحلیل داده­ها در بخش کیفی از شیوه تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی از تحلیل واریانس اندازه­گیری­های مکرر، آزمون تی­تست برای گروه­های مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مشاوران جذب دانش­آموز، جلب اعتماد او، توجه به شرایط مراجع، برقراری ارتباط کلامی، واقع­نگری، توجه به نیاز مراجع، خلق نیکو، سرزنش نکردن، صداقت، انگیزه­بخشی، عدم قضاوت ارزشی، ارائه پیامدهای مثبت و مطلوب، القای توانایی­های شخصیتی به فرد، عدم سوء استفاده از مراجع و تعهد، برقراری ارتباط غیرکلامی و داشتن فضای خصوصی را از جمله نکات و مواردی می­دانند که در رابطه با دانش­آموزان باید رعایت شود. آنان برقراری مساوات، اولویت­بندی مراجعان بر اساس مشکل، ارائه خدمات مدبرانه (تشخیص افراد دارای مشکل در مدارس از طرف مشاور) به دانش­آموز را در اولویت قرار داده­اند. همچنین رازداری را یکی از مهم­ترین اصول اخلاق حرفه­ای عنوان کردند و ضرورت در اختیار قرار دادن اطلاعات دانش­آموز به گروه­های دیگر تنها در دو حالت (خودکشی و دیگرکشی) مجاز دانستند. ایشان میزان پایبندی مشاوران به اصول اخلاق حرفه­ای را مثبت قلمداد کرده و معتقدند موانع رعایت این اصول عبارتند از: مجهول ماندن نقش مشاور، بی­توجهی به مشاوره سازشی، عدم آگاهی از نقش مشاور. دلایل اهمیت رعایت اخلاق حرفه­ای از دیدگاه مشاوران را، اخلاق حرفه­ای پیش­نی هدف پژوهش حاضر بررسی مطالعه اخلاق حرفه­ای از دیدگاه مشاوران مدارس مقطع متوسطه می­باشد. این پژوهش در پارادایم کیفی و با استفاده از مدل غالب- کم غالب انجام گرفت. در این مدل از ترکیب دو روش کمی و کیفی استفاده شده است. گردآوری داده­ها در بخش کیفی، به روش مصاحبه نیمه عمیق صورت گرفت که در آن افراد مورد مطالعه به شیوه هدفمند انتخاب شدند. جمع­آوری داده­ها در بخش کم غالب یعنی بخش کمی نیز با استفاده از مقیاس محقق­ساخته اخلاق حرفه­ای مشاوران که بر اساس مبانی نظری موجود در زمینه اخلاق حرفه­ای و نیز اساس­نامه سازمان نظام روان­شناسی ساخته شد، در جامعه آماری مشاوران مدارس مقطع متوسطه انجام گرفته است که گویه­های مقیاس اخلاق حرفه­ای مشاوران شامل چهار گویه است، رازداری، عدم آسیب­رسانی، صداقت، برقراری مساوات. برای تجزیه و تحلیل داده­ها در بخش کیفی از شیوه تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی از تحلیل واریانس اندازه­گیری­های مکرر، آزمون تی­تست برای گروه­های مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مشاوران جذب دانش­آموز، جلب اعتماد او، توجه به شرایط مراجع، برقراری ارتباط کلامی، واقع­نگری، توجه به نیاز مراجع، خلق نیکو، سرزنش نکردن، صداقت، انگیزه­بخشی، عدم قضاوت ارزشی، ارائه پیامدهای مثبت و مطلوب، القای توانایی­های شخصیتی به فرد، عدم سوء استفاده از مراجع و تعهد، برقراری ارتباط غیرکلامی و داشتن فضای خصوصی را از جمله نکات و مواردی می­دانند که در رابطه با دانش­آموزان باید رعایت شود. آنان برقراری مساوات، اولویت­بندی مراجعان بر اساس مشکل، ارائه خدمات مدبرانه (تشخیص افراد دارای مشکل در مدارس از طرف مشاور) به دانش­آموز را در اولویت قرار داده­اند. همچنین رازداری را یکی از مهم­ترین اصول اخلاق حرفه­ای عنوان کردند و ضرورت در اختیار قرار دادن اطلاعات دانش­آموز به گروه­های دیگر تنها در دو حالت (خودکشی و دیگرکشی) مجاز دانستند. ایشان میزان پایبندی مشاوران به اصول اخلاق حرفه­ای را مثبت قلمداد کرده و معتقدند موانع رعایت این اصول عبارتند از: مجهول ماندن نقش مشاور، بی­توجهی به مشاوره سازشی، عدم آگاهی از نقش مشاور. دلایل اهمیت رعایت اخلاق حرفه­ای از دیدگاه مشاوران را، اخلاق حرفه­ای پیش­نیازی برای مشاوره، رعایت نظم، اصلاح دانش­آموز، افزایش انگیزه برای مراجعه، برطرف کردن موانع، عدم قضاوت افراد غیر متخصص عنوان کردند. نتایج کمی پژوهش، با استفاده از نرم­افزار spss تحلیل شده است. که نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بالاترین میانگین بعد غالب اخلاق حرفه­ای مشاوران، عدم آسیب­رسانی می­باشد. همچنین بین سن و صداقت و برقراری مساوات رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. علاوه بر آن بین جنسیت و ابعاد اخلاق حرفه­ای، فقط در بعد صداقت تفاوت معناداری وجود دارد. واژه­های کلیدی : اخلاق­حرفه­ای- مشاوران مدارس- مقطع متوسطه فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول: مقدمه 1-1- بیان مسئله. 4 1-2- اهمیّت و ضرورت پژوهش…. 7 1-3- اهداف پژوهش…. 11 1-3-1- اهداف بخش کیفی.. 12 1-3-2- اهداف بخش کمی.. 12 1-4- تعاریف مفهومی واژه ها و اصطلاحات… 12 1-4-1- اخلاق: 12 1-4-2 – اخلاق حرفه ای.. 12 1-4-3- مشاوره 13 فصل دوم: بررسی دیدگاه صاحبنظران و پیشینه پژوهش 2-1- مبانی نظری.. 16 2-1-1- مقدمه. 16 2-1-2- رویکردهای عمده در فلسفه اخلاق.. 16 2-1-3- دیدگاه صاحبنظران.. 21 2-1-4- تاریخچه حرفه ای گری.. 37 2-1-5- تاریخچه اخلاق حرفهای.. 40 2-1-6- عوامل پایه ای اخلاق حرفهای.. 41 2-1-7- اخلاق حرفه ای از دیدگاه آموزه های اسلامی.. 42 2-1-8- ملاک نهایی اخلاق حرفه ای از دیدگاه اسلام. 43 2-1-9- تاریخچه اخلاق حرفه‌ای مشاوران.. 45 2-1-10- اصول اخلاق حرفه ای مشاوران و روانشناسان.. 46 پژوهش های پیشین.. 49 2-2-1- پژوهش های داخلی.. 49 2-2-2- پژوهش های خارجی.. 53 2-3- پرسش های پژوهش…. 56 2-3-1- بخش کیفی.. 56 2-3-2- بخش کمی.. 56 فصل سوم: روش پژوهش 3-1- طرح پژوهش…. 58 3-1-1-بخش کیفی.. 58 3-2- روش اجرا: 60 3-3- اعتبار‌سنجی پژوهش…. 60 3-1-2- بخش كمی.. 61 3-1-2-2- جامعه آماری.. 61 فصل چهارم: یافته های پژوهش 4-1- یافته های بخش کیفی پژوهش…. 66 4-1-1- نکات کلیدی مطرح‌شده در متن مصاحبه شماره یک…. 67 4-1-2- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره دو 70 4-1-3- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره سه. 73 4-1-4- نکات کلیدی در متن مصاحبه شماره چهار 75 4-1-5-نکات اساسی در متن مصاحبه شماره پنج.. 78 4-1-6- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره شش…. 80 4-1-7- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره هفت… 82 4-1-8- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره هشت… 84 4-1-9- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره نه. 86 4-1-10- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره دهم.. 88 4-1-11- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره یازدهم.. 89 4-1-12- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره دوازدهم.. 90 4-2- مولفه های اصلی و محوری.. 92 4-2-1- مولفه های اصلی مربوط به نکات و مواردی که مشاوران باید رعایت کنند. 93 4-2-2- مولفه های اصلی مربوط به نحوه دریافت مشاوره 95 4-2-3- مولفه مربوط به ضرورت در اختیار قرار دادن اطلاعات دانش آموز 95 4-2-4- مولفه های اصلی مربوط به میزان پایبندی مشاوران به اصول اخلاق حرفه ای.. 95 4-2-5- مولفه های اصلی مربوط به اهمیت و لزوم رعایت اخلاق حرفه ای.. 96 4-3- تحلیل و بررسی بخش کمی پژوهش…. 98 4-3-1- ویژگیهای نمونه. 98 4-3-2- پاسخ به سوالات پژوهش…. 99 فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 5-1- مقدمه. 104 5-2- پرسش پژوهش…. 106 5-2-1- سوالات فرعی پژوهش…. 106 5-3- تحلیل بخش کمی.. 133 5-3-1- پرسش اول پژوهش…. 133 5-3-2- پرسش دوم پژوهش…. 134 5-4- جمع بندی نهایی.. 136 5-5 پیشنهادها 138 5-5-1 پیشنهادهای کاربردی.. 138 5-5-2 پیشنهادهای پژوهشی.. 138 5-5-3- محدودیتهای پژوهش…. 139 منابع و مأخذ منابع فارسی.. 140 منابع انگلیسی ………. 149 مقدمه تاریخ درازمدت انسانی مؤیّد این نکته است که اخلاق یکی از پدیده­هایی است که از آغاز تمدن­های رسمی در تاریخ نمودار گشته و گذشته­ای طولانی دارد. این پدیده تا زمان حال امتداد داشته و به وجود و حضور خود در جوامع بشری ادامه می­دهد. دوری از اخلاق سرآغاز جنگ، ستم و مصیبت است. بشر از دیرباز به این دانایی رسیده است که زندگی کردن بر اساس اخلاق سبب تأمین سلامت روان، بهبود روابط اجتماعی و تعالی انسان می­شود. انسان آموخته است که قوانین را در حمایت از اخلاق وضع کند تا پایبندی به اخلاق نهادینه شود. زندگی کردن بر اساس اصول اخلاقی همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی را فرامی‌گیرد که ازجمله این موارد، تعامل اخلاقی با خویش، اخلاق خانواده، اخلاق شهروندی، اخلاق مشاغل، اخلاق در فعالیت­های سیاسی و مناسبات بین­المللی نمونه­هایی از ابعاد زندگی اخلاقی را نشان می­دهد. مقصود از اخلاق حرفه­ای مجموعه قواعدی است که باید افراد داوطلبانه و بر اساس ندای وجدان و فطرت خویش در انجام کار حرفه­ای رعایت کنند؛ بدون آن‌که الزام خارجی داشته باشند یا در صورت تخلف، به مجازات­های قانونی دچار شوند ( امیری و همکاران، 1389: 139). قسمت اعظم تعالیم انبیا در طول تاریخ لزوم پایبندی و تعهد به اخلاق در همه زمینه­ها و ازجمله حرفه و شغل بوده است. امروزه بحث اخلاق حرفه­ای[1] یکی از بحث­های مهم حوزه­ی اخلاقیات است. از سوی دیگر، هیچ نهاد یا حرفه­ای نیست كه قادر باشد فارغ از اخلاق كه مرزهای سلوك و رفتار بهنجار را معین می­كند، به حیات مشروع خود ادامه دهد. اخلاق هر جامعه، معیار بایدها و نبایدهای آن را تعیین می­كند و انسان اجتماعی را در مسیر زندگی آینده­ی خود به سمت كمال، فضیلت و سعادت هدایت می­كند. اخلاق، هم خاستگاه دینی دارد و هم متأثر از عرف، فرهنگ، تاریخ و سایر پدیده­های اجتماعی است. درواقع، بین این مفاهیم و پدیده­های اجتماعی و اخلاق، تعامل دایمی وجود دارد كه باعث می­شود در طول زمان، اصول، ارزش­ها و هنجارهای جامعه صیقل بخورد و الگوهای موجه و مقبول رفتار فردی و جمعی را تشكیل بدهد. گرچه حرفه از همان آغاز پیدایش­اش به‌طور ضمنی با ترویج لزوم تعهد انسان به انجام تکالیف اخلاقی در قالب فعالیت­های مادی و این جهانی­اش همراه بوده است. امّا به نظر می­رسد که نقطه عطف و اوج اخلاق حرفه­ای در غرب را می­توان در آرای لوتر[2] پی­گرفت و به یکباره بعد از رنسانس بود که اخلاق کاربردی در جهان غرب در کانون توجه قرار گرفت و شاید بتوان آن را از ثمرات دوران اصلاح‌طلبی دینی دانست (ریسمان­باف، 1388: 57). بنابراین آن­چه که امروزه از آن تحت عنوان اخلاق حرفه­ای نام می­برند شامل مجموعه­ای از احکام و ارزش­ها، تکالیف­ رفتار و سلوک و دستور­هایی برای اجرای آن است که در قالب قواعد یا آیین­نامه­های اخلاقی، تدوین می­شود (نشاط،1381: 138-111). آیین­نامه­های اخلاقی مدون، اهداف و مسئولیت­های گرو­ه­های حرفه­ای را شامل می­شود و به‌عنوان ابزاری بی­طرف و بدون سوگیری، معیار­های اخلاق حرفه­ای را توضیح می­دهد. متخصص اخلاقی ­بودن نه‌تنها درکی از قوانین اخلاقی را در زمینه حرفه­ای نیازمند است، بلکه تفسیر آگاهانه آن‌ها را برای موقعیت­های حرفه­ای که با آن مواجه­اند، لازم می­داند. از سویی دیگر مشاوران با درک بیشتر ملاک­ها و ضوابط و اصول اخلاقی، قدم درراهی می­گذارند که هرچه پیش می­روند با سؤالات و ابهامات اخلاقی تازه­ای مواجه می­شوند که بررسی و پاسخ دادن به آن‌ها، آنان را به استانداردهای فراتر سوق می­دهد. البته بین پیروی صرف از ضوابط اخلاقی و داشتن تعهد عملی نسبت به ضوابط اخلاقی بالا، تفاوت زیادی وجود دارد. تعهدات اخلاقی مستلزم عملکرد اخلاقی است و ارتقاء معیارهای اخلاقی مستلزم دستیابی به استانداردهای مطلوب رفتاری است. مشاورانی که به ضوابط اخلاقی سطح بالا متعهدند، درصدد انجام هر نوع خدمت حرفه­ای به مراجعانشان هستند. از آن­جا که دامنه موضوعات در حوزه­ی اخلاق حرفه­ای بسیار گسترده و متنوع است، پژوهش حاضر بنا دارد تا به بررسی اخلاق حرفه­ای از منظر مشاوران مدارس بپردازد؛ چراکه مشاوران وظیفه­ی مضاعفی را بر دوش دارند. آن­ها از سویی باید بتوانند نقش مشاور را بر عهده بگیرند و از سوی دیگر نقش تعلیم و تربیتی خود را نیز مدنظر داشته باشند و بتوانند میان این دو نقش، هماهنگی لازم را اجرا نمایند. 1-1- بیان مسئله اخلاق حرفه­ای مربوط به رفتار، ادب و عمل شخص هنگام انجام كار حرفه­ای است. این كار می­تواند مشاوره، پژوهش، تدریس، نویسندگی یا هر كار دیگری باشد. هر مجموعه سازمانی دارای كدهای عملی و رفتاری با ساختار حرفه­ای متداول برای اعضای خود است كه باید آن­ها را رعایت كنند. به‌عبارت‌دیگر اخلاق حرفه­ای، مجموعه­ای از اصول و استانداردهای سلوك بشری است كه رفتار افراد و گروه­ها را تعیین می­كند (صحرایی، 1386). ازی برای مشاوره، رعایت نظم، اصلاح دانش­آموز، افزایش انگیزه برای مراجعه، برطرف کردن موانع، عدم قضاوت افراد غیر متخصص عنوان کردند. نتایج کمی پژوهش، با استفاده از نرم­افزار spss تحلیل شده است. که نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بالاترین میانگین بعد غالب اخلاق حرفه­ای مشاوران، عدم آسیب­رسانی می­باشد. همچنین بین سن و صداقت و برقراری مساوات رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. علاوه بر آن بین جنسیت و ابعاد اخلاق حرفه­ای، فقط در بعد صداقت تفاوت معناداری وجود دارد. واژه­های کلیدی : اخلاق­حرفه­ای- مشاوران مدارس- مقطع متوسطه فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول: مقدمه 1-1- بیان مسئله. 4 1-2- اهمیّت و ضرورت پژوهش…. 7 1-3- اهداف پژوهش…. 11 1-3-1- اهداف بخش کیفی.. 12 1-3-2- اهداف بخش کمی.. 12 1-4- تعاریف مفهومی واژه ها و اصطلاحات… 12 1-4-1- اخلاق: 12 1-4-2 – اخلاق حرفه ای.. 12 1-4-3- مشاوره 13 فصل دوم: بررسی دیدگاه صاحبنظران و پیشینه پژوهش 2-1- مبانی نظری.. 16 2-1-1- مقدمه. 16 2-1-2- رویکردهای عمده در فلسفه اخلاق.. 16 2-1-3- دیدگاه صاحبنظران.. 21 2-1-4- تاریخچه حرفه ای گری.. 37 2-1-5- تاریخچه اخلاق حرفهای.. 40 2-1-6- عوامل پایه ای اخلاق حرفهای.. 41 2-1-7- اخلاق حرفه ای از دیدگاه آموزه های اسلامی.. 42 2-1-8- ملاک نهایی اخلاق حرفه ای از دیدگاه اسلام. 43 2-1-9- تاریخچه اخلاق حرفه‌ای مشاوران.. 45 2-1-10- اصول اخلاق حرفه ای مشاوران و روانشناسان.. 46 پژوهش های پیشین.. 49 2-2-1- پژوهش های داخلی.. 49 2-2-2- پژوهش های خارجی.. 53 2-3- پرسش های پژوهش…. 56 2-3-1- بخش کیفی.. 56 2-3-2- بخش کمی.. 56 فصل سوم: روش پژوهش 3-1- طرح پژوهش…. 58 3-1-1-بخش کیفی.. 58 3-2- روش اجرا: 60 3-3- اعتبار‌سنجی پژوهش…. 60 3-1-2- بخش كمی.. 61 3-1-2-2- جامعه آماری.. 61 فصل چهارم: یافته های پژوهش 4-1- یافته های بخش کیفی پژوهش…. 66 4-1-1- نکات کلیدی مطرح‌شده در متن مصاحبه شماره یک…. 67 4-1-2- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره دو 70 4-1-3- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره سه. 73 4-1-4- نکات کلیدی در متن مصاحبه شماره چهار 75 4-1-5-نکات اساسی در متن مصاحبه شماره پنج.. 78 4-1-6- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره شش…. 80 4-1-7- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره هفت… 82 4-1-8- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره هشت… 84 4-1-9- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره نه. 86 4-1-10- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره دهم.. 88 4-1-11- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره یازدهم.. 89 4-1-12- نکات اساسی در متن مصاحبه شماره دوازدهم.. 90 4-2- مولفه های اصلی و محوری.. 92 4-2-1- مولفه های اصلی مربوط به نکات و مواردی که مشاوران باید رعایت کنند. 93 4-2-2- مولفه های اصلی مربوط به نحوه دریافت مشاوره 95 4-2-3- مولفه مربوط به ضرورت در اختیار قرار دادن اطلاعات دانش آموز 95 4-2-4- مولفه های اصلی مربوط به میزان پایبندی مشاوران به اصول اخلاق حرفه ای.. 95 4-2-5- مولفه های اصلی مربوط به اهمیت و لزوم رعایت اخلاق حرفه ای.. 96 4-3- تحلیل و بررسی بخش کمی پژوهش…. 98 4-3-1- ویژگیهای نمونه. 98 4-3-2- پاسخ به سوالات پژوهش…. 99 فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 5-1- مقدمه. 104 5-2- پرسش پژوهش…. 106 5-2-1- سوالات فرعی پژوهش…. 106 5-3- تحلیل بخش کمی.. 133 5-3-1- پرسش اول پژوهش…. 133 5-3-2- پرسش دوم پژوهش…. 134 5-4- جمع بندی نهایی.. 136 5-5 پیشنهادها 138 5-5-1 پیشنهادهای کاربردی.. 138 5-5-2 پیشنهادهای پژوهشی.. 138 5-5-3- محدودیتهای پژوهش…. 139 منابع و مأخذ منابع فارسی.. 140 منابع انگلیسی ………. 149 مقدمه تاریخ درازمدت انسانی مؤیّد این نکته است که اخلاق یکی از پدیده­هایی است که از آغاز تمدن­های رسمی در تاریخ نمودار گشته و گذشته­ای طولانی دارد. این پدیده تا زمان حال امتداد داشته و به وجود و حضور خود در جوامع بشری ادامه می­دهد. دوری از اخلاق سرآغاز جنگ، ستم و مصیبت است. بشر از دیرباز به این دانایی رسیده است که زندگی کردن بر اساس اخلاق سبب تأمین سلامت روان، بهبود روابط اجتماعی و تعالی انسان می­شود. انسان آموخته است که قوانین را در حمایت از اخلاق وضع کند تا پایبندی به اخلاق نهادینه شود. زندگی کردن بر اساس اصول اخلاقی همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی را فرامی‌گیرد که ازجمله این موارد، تعامل اخلاقی با خویش، اخلاق خانواده، اخلاق شهروندی، اخلاق مشاغل، اخلاق در فعالیت­های سیاسی و مناسبات بین­المللی نمونه­هایی از ابعاد زندگی اخلاقی را نشان می­دهد. مقصود از اخلاق حرفه­ای مجموعه قواعدی است که باید افراد داوطلبانه و بر اساس ندای وجدان و فطرت خویش در انجام کار حرفه­ای رعایت کنند؛ بدون آن‌که الزام خارجی داشته باشند یا در صورت تخلف، به مجازات­های قانونی دچار شوند ( امیری و همکاران، 1389: 139). قسمت اعظم تعالیم انبیا در طول تاریخ لزوم پایبندی و تعهد به اخلاق در همه زمینه­ها و ازجمله حرفه و شغل بوده است. امروزه بحث اخلاق حرفه­ای[1] یکی از بحث­های مهم حوزه­ی اخلاقیات است. از سوی دیگر، هیچ نهاد یا حرفه­ای نیست كه قادر باشد فارغ از اخلاق كه مرزهای سلوك و رفتار بهنجار را معین می­كند، به حیات مشروع خود ادامه دهد. اخلاق هر جامعه، معیار بایدها و نبایدهای آن را تعیین می­كند و انسان اجتماعی را در مسیر زندگی آینده­ی خود به سمت كمال، فضیلت و سعادت هدایت می­كند. اخلاق، هم خاستگاه دینی دارد و هم متأثر از عرف، فرهنگ، تاریخ و سایر پدیده­های اجتماعی است. درواقع، بین این مفاهیم و پدیده­های اجتماعی و اخلاق، تعامل دایمی وجود دارد كه باعث می­شود در طول زمان، اصول، ارزش­ها و هنجارهای جامعه صیقل بخورد و الگوهای موجه و مقبول رفتار فردی و جمعی را تشكیل بدهد. گرچه حرفه از همان آغاز پیدایش­اش به‌طور ضمنی با ترویج لزوم تعهد انسان به انجام تکالیف اخلاقی در قالب فعالیت­های مادی و این جهانی­اش همراه بوده است. امّا به نظر می­رسد که نقطه عطف و اوج اخلاق حرفه­ای در غرب را می­توان در آرای لوتر[2] پی­گرفت و به یکباره بعد از رنسانس بود که اخلاق کاربردی در جهان غرب در کانون توجه قرار گرفت و شاید بتوان آن را از ثمرات دوران اصلاح‌طلبی دینی دانست (ریسمان­باف، 1388: 57). بنابراین آن­چه که امروزه از آن تحت عنوان اخلاق حرفه­ای نام می­برند شامل مجموعه­ای از احکام و ارزش­ها، تکالیف­ رفتار و سلوک و دستور­هایی برای اجرای آن است که در قالب قواعد یا آیین­نامه­های اخلاقی، تدوین می­شود (نشاط،1381: 138-111). آیین­نامه­های اخلاقی مدون، اهداف و مسئولیت­های گرو­ه­های حرفه­ای را شامل می­شود و به‌عنوان ابزاری بی­طرف و بدون سوگیری، معیار­های اخلاق حرفه­ای را توضیح می­دهد. متخصص اخلاقی ­بودن نه‌تنها درکی از قوانین اخلاقی را در زمینه حرفه­ای نیازمند است، بلکه تفسیر آگاهانه آن‌ها را برای موقعیت­های حرفه­ای که با آن مواجه­اند، لازم می­داند. از سویی دیگر مشاوران با درک بیشتر ملاک­ها و ضوابط و اصول اخلاقی، قدم درراهی می­گذارند که هرچه پیش می­روند با سؤالات و ابهامات اخلاقی تازه­ای مواجه می­شوند که بررسی و پاسخ دادن به آن‌ها، آنان را به استانداردهای فراتر سوق می­دهد. البته بین پیروی صرف از ضوابط اخلاقی و داشتن تعهد عملی نسبت به ضوابط اخلاقی بالا، تفاوت زیادی وجود دارد. تعهدات اخلاقی مستلزم عملکرد اخلاقی است و ارتقاء معیارهای اخلاقی مستلزم دستیابی به استانداردهای مطلوب رفتاری است. مشاورانی که به ضوابط اخلاقی سطح بالا متعهدند، درصدد انجام هر نوع خدمت حرفه­ای به مراجعانشان هستند. از آن­جا که دامنه موضوعات در حوزه­ی اخلاق حرفه­ای بسیار گسترده و متنوع است، پژوهش حاضر بنا دارد تا به بررسی اخلاق حرفه­ای از منظر مشاوران مدارس بپردازد؛ چراکه مشاوران وظیفه­ی مضاعفی را بر دوش دارند. آن­ها از سویی باید بتوانند نقش مشاور را بر عهده بگیرند و از سوی دیگر نقش تعلیم و تربیتی خود را نیز مدنظر داشته باشند و بتوانند میان این دو نقش، هماهنگی لازم را اجرا نمایند. 1-1- بیان مسئله اخلاق حرفه­ای مربوط به رفتار، ادب و عمل شخص هنگام انجام كار حرفه­ای است. این كار می­تواند مشاوره، پژوهش، تدریس، نویسندگی یا هر كار دیگری باشد. هر مجموعه سازمانی دارای كدهای عملی و رفتاری با ساختار حرفه­ای متداول برای اعضای خود است كه باید آن­ها را رعایت كنند. به‌عبارت‌دیگر اخلاق حرفه­ای، مجموعه­ای از اصول و استانداردهای سلوك بشری است كه رفتار افراد و گروه­ها را تعیین می­كند (صحرایی، 1386).

آزمایشی به منظور مطالعه سطوح مختلف دانه پر چرب کلزای اکسترود شده و مکمل آنزیم چند گانه (کمین WP) بر عملکرد تولیدی و اقتصادی جوجه های گوشتی سویه کاب 500 انجام پذیرفت. در این آزمایش از 468 قطعه جوجه یکروزه از هر دو جنس به صورت فاکتوریل 3×2×2 (سه سطح دانه کلزا: 5، 10 و 15 درصد × دو سطح فرآیند اکستروژن و خام × دو سطح استفاده و یا عدم استفاده از آنزیم چندگانه) و در 3 تکرار 13 قطعه ای جوجه استفاده گردید. صفات تولیدی همچون مصرف خوراک، وزن بدن، ضریب تبدیل خوراک به صورت هفتگی و همچنین در پایان دوره های پیشدان، میاندان و پسدان اندازه گیری و محاسبه شد و بر اساس اطلاعات عملکردی شاخص تولید، هزینه خوراک به اضافه وزن و بازده ناخالص اقتصادی در فواصل سنی 1-28، 1-35 و 1-42 روزگی محاسبه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف خوراک در فواصل سنی 1-10، 1-25 و 1-42 روزگی به طور معنی دار تحت تاثیر تیمار های خوراکی قرار نگرفت (05/0 < P) اما وزن بدن جوجه ها در صورت استفاده از 15 درصد کلزا نسبت به سطوح 5 و 10 به طور معنی دار کاهش یافت (05/0 > P). فرآیند اکستروژن به طور معنی دار باعث بهبود ضریب تبدیل خوراک در طول دوره پرورش (1-42 روزگی) گردید اما استفاده از سطح 15 درصد کلزای پرچرب منجر به افزایش معنی دار ضزیب تبدیل خوراک گردید. شاخص تولید در سطوح 5 و 10 درصد دانه کلزا اختلاف معنی دار نداشت اما استفاده 15 درصد دانه کلزا در جیره باعث کاهش معنی دار شاخص تولید گردید. فرآیند اکستروژن به طور معنی دار شاخص تولید را در 1-28 و 1-35 روزگی بهبود بخشید. استفاده از آنزیم چندگانه فقط در 1-28 روزگی باعث بهبود شاخص تولید شد. هزینه خوراک به اضافه وزن به طور معنی دار تحت تاثیر فرآیند اکستروژن قرار نگرفت اما عدم استفاده از آنزیم و سطح 15 درصد دانه کلزا باعث افزایش هزینه خوراک به اضافه وزن گردید. به طور کلی سطوح مختلف دانه پرچرب کلزا و فرآیند اکستروژِن و افزودن آنزیم خوراکی بسته به هدف تولید (وزن بدن ضریب تبدیل و ..) وسن جوجه متفاوت بود. با در نظر گرفتن دوره رشد 42 روزه و بر اساس شاخص تولید استفاده از دانه کلزا تا 10 درصد جیره قابل توصیه می باشد. همچنین استفاده از فرآیند اکستروژن نیز می تواند باعث افزایش شاخص تولید شود. اما استفاده از مکمل آنزیمی فقط با در نظر گرفتن دوره رشد 28 روزه و سنین کمتر باعث افزایش شاخص تولید گردید و با افزایش طول دوره پرورش اثر استفاده از آنزیم بر شاخص تولید کاهش یافت. با در نظر گرفتن کمترین هزینه خوراک به اضافه وزن بعنوان یک شاخص اقتصادی باز هم استفاده از 5 و 10 درصد دانه کلزا و استفاده از مکمل آنزیمی باعث کاهش هزینه خوراک به اضافه وزن گردید اما فرآیند اکسترود اثر معنی داری بر این صفت اقتصادی نداشت. مقدمه: به گزارش خوار و بار جهانی1(FAO) 26 درصد از جمعیت کشورهای در حال توسعه دچار فقر غذایی هستند. این موضوع باعث شده که غذا و تأمین آن جزو مهمترین برنامه های دولت ها باشد. بنابراین برای تولید و تأمین مواد غذایی بایستی زمینه های تولید پایدار فراهم باشد یعنی کشورها قادر به تأمین غذای کافی برای جمعیت در حال رشد خود باشند. به گزارش وزارت جهادکشاورزی مصرف سرانه گوشت مرغ کشور در سال 1391 به ازای هر نفر 25 کیلوگرم بوده است که در مقایسه با گوشت قرمز(15 کیلوگرم در سال) در جایگاه بالاتری قرار دارد. بنابراین مرغداران مهمترین تأمین کنندگان پروتئین حیوانی در کشور و همچنین در دیگر کشورهای در حال توسعه هستند. با توجه به رشد روزافزون جمعیت، افزایش سرانه مرغ و نیاز رو به رشد کشورهای در حال توسعه به تولید گوشت مرغ و محدودیت منابع غذایی مورد استفاده، یافتن منابع جدید غذایی، روش های مختلف فرآیند و برنامه های تغذیه ای که موجب افزایش راندمان کمی و کیفی تولیدات طیور می شود، اهمیت بیش از پیش پیدا کرده است.

مقدمه………………………………… 15 الف.مبانی نظری…………………………….. 15 1. فرهنگ رجایی………………………………….. 15 2. حمید احمدی……………………………………….. 16 3. ساموئل هانتینگتون…………………………….. 18 4. هرایر دکمجیان………………………………… 18 5. ژیل کیپل 19……………………………………… 6.فرد هالیدی 21 7.علی بولاچ………………………………. 22 8.رسول افضلی……………………………………….. 23 9.فرید العطاس………………………………………. 23 عنوان صفحه ب.مدل نظری تحقیق…………………………. 24 1. مدل نظری ترکیه…………………………………… 24 1.1. استخراج مدل بر اساس روش قیاسی………………….. 24 2.1. استخراج مدل بر اساس روش استقرایی……………….. 25 2. مدل نظری مالزی……………………………….. 28 1.2. استخراج مدل بر اساس روش قیاسی………………….. 28 2.2. استخراج مدل بر اساس روش استقرایی……………….. 29 مقدمه………………………………… 15 الف.مبانی نظری…………………………….. 15 1. فرهنگ رجایی………………………………….. 15 2. حمید احمدی……………………………………….. 16 3. ساموئل هانتینگتون…………………………….. 18 4. هرایر دکمجیان………………………………… 18 5. ژیل کیپل 19……………………………………… 6.فرد هالیدی 21 7.علی بولاچ………………………………. 22 8.رسول افضلی……………………………………….. 23 9.فرید العطاس………………………………………. 23 عنوان صفحه ب.مدل نظری تحقیق…………………………. 24 1. مدل نظری ترکیه…………………………………… 24 1.1. استخراج مدل بر اساس روش قیاسی………………….. 24 2.1. استخراج مدل بر اساس روش استقرایی……………….. 25 2. مدل نظری مالزی……………………………….. 28 1.2. استخراج مدل بر اساس روش قیاسی………………….. 28 2.2. استخراج مدل بر اساس روش استقرایی……………….. 29 جمع بندی ………………………………… 32 فصل سوم: روند اسلام گرایی در ترکیه…………….. 33 مقدمه …………………………………………….. 34 الف.تاریخچه ی روند اسلام گرایی در ترکیه…….. 34 1. اسلام گرایی دردوره ی امپراطوری عثمانی…………… 34 1.1. اسلام گرایی در دوره ی ظهور و تداوم……………… 34 2.1. اسلام گرایی در دوره ی فروپاشی امپراطوری………….. 35 2. اسلام گرایی در دوره ی جمهوری……………………. 38 1.1. اسلام گرایی در دوره ی اصلاحات و حکومت تک حزبی…… 38 2.1. اسلام گرایی در دوره ی حکومت چندحزبی……………. 41 ب. شخصیت ها ، جریان ها و احزاب اسلام گرای ترکیه…………. 43 1. رهبران و شخصیت ها ی اسلام گرا……………………. 43 1.1. نجم الدین اربکان…………………………….. 43 2.1. رجب طیب اردوغان……………………………… 44 3.1 . رجایی کوتان……………………………………… 46 4.1. عبدالله گل 47……………………………………… 5.1 . فتح الله گولن 47 2. احزاب و جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا 49 1.1. احزاب اسلام گرا………………………………. 49 2.1 . جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا……………………. 54 پ. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرای ترکیه…………. 59 1. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد داخلی… .59 1.1. عرصه ی سیاسی…………………………. 59 1.1.1. مشارکت سیاسی……………………………… 59 2.1.1. رشد مردم سالاری و دموکراسی.. 61 3.1.1. بازسازی هویت ملی و اسلامی……………………. 64 4.1.1. نحوه ی تعامل با گروه ها و ایدئولوژی های رقیب….. 65 5.1.1. اصلاحات قانون اساسی…………………………. 67 2.1. عرصه ی اجتماعی…………………………………… 68 1.2.1. احیاء شعایر دینی…………………………….. 68 2.2.1. عملکرد نهاد های آموزشی……………………….. 71 3.2.1. تعامل با اقلیت های قومی و مذهبی……………….. 73 3.1. عرصه ی اقتصادی…………………………………… 76 2 . سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد خارجی………. 78 1.2. عرصه ی بین المللی………………………………… 78 1.1.2. نحوه ی تعامل و ارتباط با اتحادیه ی اروپا………. 78 2. 2.1. نحوه ی تعامل با آمریکا…………………….. 81 2.2. عرصه ی منطقه ای………………………………….. 82 1.2.2. نحوه ی تعامل با قبرس……………………….. 82 2.2.2. نحوه ی تعامل با سوریه………………………. 83 3.2.2. نحوه ی تعامل با ایران………………………… 85 4.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی فلسطین 86 5.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی لبنان 88 6.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی بیداری اسلامی 89 جمع بندی………………………………….. 90 فصل چهارم: روند اسلام گرایی در مالزی…………….. 92 مقدمه 93 الف. تاریخچه ی روند اسلام گرایی در مالزی……………. 93 عنوان صفحه اسلام گرایی قبل از استعمار………… 93 2. اسلام گرایی در دوره ی استعمار…………………… 97 3. اسلام گرایی در دوره ی استقلال……………………. 101 ب. شخصیت ها، جریان ها و احزاب اسلام گرای مالزی 104 1. رهبران و شخصیت های اسلام گرا…………………….. 104 1.1. تنکو عبدالرحمن پوترا…………………………. 104 2.1. تون عبدالرزاق بن داتو حسین……………………. 105 3.1. تون حسین عون…………………………………. 106 4.1. ماهاتیر محمد………………………………… 107 5.1. انور ابراهیم…………………………………. 108 6.1. عبدالله احمد بداوی………………………………. 110 7.1. نیک عزیز نیک مت……………………………… 111 8.1 . فاضل نور……………………………………. 111 9.1. عبدالهادی آونگ……………………………….. 111 10.1. وان عزیزه اسماعیل……………………………. 112 11.1. نجیب تون رزاق……………………………….. 112 . 12.1چاندرا مظفر……………………. 113 احزاب و جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا……. 114 1. 1. احزاب اسلام گرا………………………………… 114 2.1 . جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا……………………. 120 پ. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرای مالزی………………. 123 1. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد داخلی… 123 1.1. عرصه ی سیاسی………………………………… 123 1.1.1. مشارکت سیاسی……………………………… 123 2.1.1. رشد مردم سالاری و دموکراسی…………………… 125 3.1.1. بازسازی هویت ملی و اسلامی……………………. 126 4.1.1. نحوه ی تعامل با گروه ها و ایدئولوژی های رقیب….. 128 5.1.1. اصلاحات قانون اساسی…………………………. 129 2.1. عرصه ی اجتماعی……………………… 130 1.2.1. احیای شعائر دینی…………………………………. 130 2.2.1. عملکرد نهاد های آموزشی…………………. 131 3.2.1. تعامل با اقلیت های قومی و مذهبی……………….. 133 3.1. عرصه ی اقتصادی……………………….. 134 2 . سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد خارجی… 137 1.2. عرصه ی بین المللی………………………………… 137 1.1.2. نحوه ی تعامل با سازمان های اسلامی- بین المللی ………. 137 2. 2.1. نحوه ی تعامل با آمریکا……………………….. 138 3.1.2. نحوه ی تعامل با ایران…………………………….. 139 2.2. عرصه ی منطقه ای………………………………….. 141 1.2.2. نحوه ی تعامل با حرکت های بنیاد گرایی اسلامی در منطقه ی جنوب شرق آسیا 141 2.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی فلسطین 142 3.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی لبنان 142 4.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی بیداری اسلامی 143 جمع بندی……………………………………… 143 فصل پنجم: مقایسه ی روند اسلام گرایی در ترکیه و مالزی 145 مقدمه 146……………………………………… الف.شباهت های روند اسلام گرایی در ترکیه و مالزی……………………….. 146 1.شباهت در شخصیت ها، جریان ها و احزاب اسلام گرا………. 146 2.شباهت در سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا……… 148 1.2. شباهت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد داخلی 148 2.2. شباهت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد خارجی……………………………………….. 149 ب.تفاوت های روند اسلام گرایی در ترکیه و مالزی………… 150 1.تفاوت در شخصیت ها، جریان ها و احزاب اسلام گرا.. 150 2.تفاوت در سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا……… 152 1.2. تفاوت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد داخلی……………………………………….. 152 2.2. تفاوت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد خارجی 154 جمع بندی………………………………… 162 نتیجه گیری……………………………………… 164 فهرست منابع…………………………………….. 172 بیان مسئله بی تردید یکی از تحولات عمده ی سیاسی- اجتماعی قرن بیستم خصوصاً دهه ی آخر این قرن، پدیده اسلام گرایی نوین و یا تجدید حیات و ظهور ایده ی اسلام گرایی است. در محافل علمی و ژورنالیستی مغرب زمین معمولاً از این پدیده به عنوان بنیادگرایی اسلامی یاد می شود (احمدی،1377: 55). بررسی علل و عوامل مؤثر برشکل گیری، تداوم،گسترش و چگونگی فعالیت های جنبش های اسلام گرا، دغدغه ی مهم ذهنی پژوهش گران مسایل سیاسی در دو دهه ی اخیر بوده است. پیروزی انقلاب ایران در سال 1357ه.ش و آثار آن بر سایر جوامع اسلامی، توجه سیاستمداران و سیاست گزاران را از یک سو و پژوهش گران و ناظران را از سوی دیگر به خود جلب کرده است. ظرف مدت کوتاهی، کتاب ها و مقالات متعددی برای بررسی پدیده ای که با عناوینی چون اسلام گرایی، اسلام سیاسی، بنیادگرایی اسلامی، رادیکالیزم اسلامی و رستاخیز اسلامی به رشته ی تحریر درآمد. خاورمیانه و جنوب شرق آسیا نقطه مرکز و قلب جهان اسلام به حساب می آیند. مردم مسلمان جهان توسط حکومت هایی با سیستم های سیاسی متفاوت اداره می‌شوند: پادشاهی‌های سنتی مانند مراکش، اردن و عربستان سعودی، دولت های مسلمان میانه‌رو مانند مالزی، اندونزی و ترکیه، دولت های مسلمان انقلابی نظیر ایران و سودان، و دولت های مسلمان سکولار، مانند الجزایر، مصر و تونس (احتشامی،248:1381). تفاوت بین دولت های مسلمان فقط به حوزه ی سیاسی محدود نمی‌شود بلکه به همان اندازه در حوزه ی اقتصادی نیز متنوع است. کشورهای مسلمانی چون ترکیه، مالزی، اندونزی در حال توسعه هستند. جریان اسلام گرایی در این کشورها در رابطه ی نزدیکی با دیگر شاخص های سیاسی، نظامی، فرهنگی واجتماعی آن ها است. جریان اسلام گرایی در دو کشور ترکیه و مالزی، به عنوان دو دولت مسلمان میانه رو به نوعی است که روند شکل گیری و بروز آن تحت تاثیر تاریخ، فرهنگ وسیاست های اعمال شده از سوی دولت های این مناطق می باشد. جمهوری ترکیه پس از شکست امپراطوری عثمانی در جنگ جهانی دوم شکل گرفت. کشور ترکیه به عنوان کشوری است که دارای سابقه و تمدن بسیار کهن و ریشه های عمیق اسلام است. این کشور در آغاز حکومت آتاتورک دوره ی تجدد آمرانه و جدایی دین از سیاست را تجربه کرد. با این حال جریان اسلام خواهی و گرایش به اسلام در این منطقه با توجه به ریشه های عمیق آن از ثبات زیادی برخوردار بوده است. اسلام گرایان با گرایش به تشکیل دولت هایی که از نوع دولت های میانه رو هستند در صدد برقراری ثبات و امنیت در کشور خود با توجه به راه کارهای اصیل اسلامی هستند (ولایتی،[بی تا]:350). درترکیه، اسلام گرایان با گسترش حوزه ی نفوذ خود در عرصه های عمومی و استفاده از امکانات موجود جامعه مانند، تشکیل مؤسسات اجتماعی، نهادهای خیریه، انجمن های صنفی و مدنی و احزاب سیاسی، فعالیت های اقتصادی و عمق بخشی به نفوذ خود در بخش خصوصی، جلب اعتماد و نظر مردم از طریق شبکه های اجتماعی، به نمایش گذاشتن سلامت اخلاقی و پاک دستی خود در انجام مسئولیت های اجتماعی، با حضور در شوراهای شهر و اداره ی مطلوب شهر، در راه یابی به مجلس با رأی بالای مردم و در اختیار گرفتن دولت و ریاست جمهوری به تدریج راه خود را از پایین ترین سطوح اجتماعی تا بالاترین سطوح قدرت، با صبر و حوصله و تدبیر پیمودند (مزروعی،1386). مالزی کشوری است که در چهار دهه ی قبل وضعیت نابهنجاری داشته است. این کشور در طول دهه های گذشته تحت استعمار انگلیس بوده و دولت بریتانیا برای سرنوشت و منابع مردم این کشور تصمیم می گرفته است. اما در این کشور علاوه بر استعمار، ترکیب نژادها و اقوام مختلف نیز به عنوان یکی از مسائل تنش زا مدنظر است (ولایتی،[بی تا]:358). تا پیش از سلطه ی بریتانیا بر مالزی، علمای دینی، نمایندگان اسلام در مالزی بودند و سلطان های محلی با آنکه مهم ترین کارگزاران مذهبی و سیاسی و مظهر ماهیت اسلامی جامعه ی مالایا به شمار می رفتند، نقش بسیار محدودی در اجرای شریعت اسلامی و آموزش های دینی داشتند و تمامی امور دینی و احوال شخصی در دست علما بود (لاپیدوس، 1376:1075و1073). کشور مستقل مالزی در 1957 میلادی به رهبری تکنو عبدالرحمن تأسیس گردید و در قانون اساسی آن اسلام دین رسمی اعلام شد. در مالزی اسلام از جایگاه ویژه در سیاست و حکومت برخوردار است. از همان ابتدای امر، دولت های محلی با مخالفت های حزب اسلامی پان مالایا روبه رو شدند. حزب اسلامی پان مالایا متقاضی تشکیل حکومت اسلامی بود و در 1959 توانست تشکیلات اسلامی را تحت کنترل خود در آورد. بعدها این حزب با تغییر نام به حزب اسلامی، به تقویت جنبش های تبلیغی و آموزشی پرداخت و اصرارش بر رعایت مصالح اسلامی و منافع جمعی بود (همان منبع:1080و 1079). ظهور جنبش های تجدید حیات اسلامی در دهه های هفتاد و هشتاد میلادی که هدف آن ها تجدید حیات جهانی اسلام و از بین بردن شکاف های داخلی جامعه ی مسلمانان مالزی بود، خطوط اصلی رویدادهای سیاسی عمده ی مالزی را برای سالیان آینده مشخص کرده است. با ملاحظه ی جریان اسلام گرا در دهه ی گذشته، این پرسش همواره مطرح بوده است که چگونه ظهور جریان اسلام گرا در جنوبی ترین منطقه آسیا مانند مالزی تا جنوبی ترین منطقه اروپا مانند ترکیه پیشرفت کرده و به موفقیت رسیده است. ویژگی مهم اسلام گرایان ترکیه، که آنان را از اسلام گرایان دیگر کشورها متمایز می سازد، قدرت انطباق با واقعیت های سیاسی و اجتماعی این کشور و استفاده از ساز وکارهای رسمی و قانونی چون تشکیلات حزب، شرکت در انتخابات و حضور در صحنه ی مدیریت کشور در سطوح بالاست. اما آنچه که در اسلام گراهای مالزی مشاهده می شود تکیه بر اخلاق اسلامی در مناسبات سیاسی و همچون ترکیه، استفاده از ساز وکارهای رسمی و قانونی چون تشکیلات حزب و شرکت در انتخابات و حضور در صحنه ی مدیریت کشور است. حال با توجه به تفاوت عوامل تاریخی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در شکل گیری، رشد و تداوم روند اسلام گرایی در این دو منطقه، جهانیان شاهد پیدایش جریانات اسلام گرا در جهت افزایش رضایت عمومی و همچنین پیشرفت در سطح بین الملل در این دو منطقه هستند. این پژوهش برآن بوده است تا به این پرسش پاسخ دهد که ابعاد تفاوت و تشابه جریان اسلام گرایی دو کشور مالزی و ترکیه چیست؟ ب- اهمیت و ضرورت تحقیق 1- فواید نظری 1-1- شناخت و ریشه یابی جریان اسلام گرایی در کشورهای ترکیه و مالزی 1-2- بررسی چگونگی گرایش احزاب و گروه های مختلف سیاسی و مذهبی جریانات اسلام گرا 1-3- پر شدن خلاء ناشی از کمبود تحقیقات انجام شده در حوزه ی مسایل اسلام سیاسی و اسلام گرایی به خصوص در منطقه ی جنوب شرق آسیا 1-4- تلاش برای توسعه ی ادبیات اسلام گرایی با تأکید بر منطقه ی جنوب شرق آسیا 2- فواید عملی 2-1- ارایه ی راه کارهای عملی به کارگزاران فرهنگی ایران جهت استفاده از روش های به کار رفته در دو کشور ترکیه و مالزی به منظور بالا رفتن سطوح آموزه های اسلامی در کشور 2-2- ارایه ی راه کارهای عملی برای کارگزاران بخش دولتی و خصوصی ایران به منظور استفاده از الگوی اسلامی در مقولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این دو کشور پ- اهداف تحقیق 1-هدف اصلی – مقایسه ی روند اسلام گرایی در دو کشور ترکیه و مالزی. 2- اهداف فرعی 2-1- شناخت مفاهیم و نظریه های جریان اسلام گرایی در ترکیه و مالزی. 2-2- شناخت چگونگی روند اسلام گرایی در ترکیه. 2-3- شناخت چگونگی روند اسلام گرایی در مالزی. ت- سوالات تحقیق 1- سوال اصلی – ابعاد تفاوت و تشابه جریان اسلام گرایی دو کشور مالزی و ترکیه چیست؟ 2- سوالات فرعی 2-1 – مفاهیم و نظریه های جریان اسلام گرایی در ترکیه و مالزی چیست؟ 2-2- روند اسلام گرایی در ترکیه چگونه است؟ 2-3- روند اسلام گرایی در مالزی چگونه است ؟ ث-تعریف مفاهیم اسلام گرایی: اسلام گرایی نشانه ای است که در میان نشانه ها ی دیگر برای جریان سیاسی- فکری اسلامی به کار رفته است. واژه هایی چون بنیادگرایی اسلامی، بیداری اسلامی، رادیکالیسم اسلامی و اسلام سیاسی و عناوین دیگر از جمله واژگانی هستند که کاربرد زیادی دارند. محققان جنبش های اسلامی از تعابیر مختلفی در بیان این پدیده استفاده کرده اند. در کل به نظر می رسد در بین واژگان موجود واژه هایی چون اسلام گرایی و اسلام سیاسی واژگان مناسب تری برای توصیف و نام گذاری کلان جریان اسلامی معاصر می باشند. می توان گفت، اسلام گرایی به مفهوم دفاع از هویت دینی مسلمانان،گسترش تفکر دینی در حوزه سیاست و اجتماع و بازخوانی و اصلاح اندیشه دینی است (بهروز لک،16:1386). اسلام سیاسی: اسلام سیاسی اصطلاحی جدید است که در برابر اسلام سنتی پدید آمده است و به دنیای مدرن تعلق دارد (بهروز لک،14:1386). بر اساس نظریه­ی گفتمان، اسلام سیاسی گفتمانی است که هویت اسلامی را در کانون عمل سیاسی قرار می­دهد. در گفتمان اسلام سیاسی، اسلام به یک دال برتر تبدیل می­شود. بابی سعید معتقد است که مفهوم اسلام سیاسی بیشتر برای توصیف آن دسته از جریان­های سیاسی اسلام به کار می­رود که خواستار ایجاد حکومتی بر مبنای اصول اسلامی هستند. بنابراین اسلام سیاسی را می­توان گفتمانی به حساب آورد که گرد مفهوم مرکزی حکومت اسلامی نظم یافته است. اسلام­گرایی طیفی از رویدادها از پیدایش یک ذهنیت اسلامی گرفته تا تلاشی تمام عیار برای باز­سازی جامعه­ی مطابق با اصول اسلامی را در بر می گیرد (سعید،20:1379). ترکیه: آنچه که امروز ترکیه را شکل می دهد بقایای امپراطوری 600 ساله ی عثمانی است که پس از فروپاشی آن در سال 1923م، توسط مصطفی کمال آتاتورک شکل گرفت. پایتخت این کشور آنکارا می باشد. این کشور دارای سه قوه ی قضائیه، مقننه و مجریه است که طبق قانون، مستقل از یکدیگر عمل می کنند. حکومت این کشور از نوع ریاستی- پارلمانی است. رئیس جمهور، از طرف پارلمان برای یک دوره ی هفت ساله منصوب می شود. این کشور دارای احزاب سیاسی مختلف لائیک و اسلام گرا است. این کشور دارای آداب و رسوم و فرهنگ غنی است و در زمینه ی اعتقادات و باورهای دینی و مذهبی وحدتی وجود ندارد و اعتقاد به مذاهب مختلف در میان اقشار مردم یکی از ویژگی های ساختار مذهبی این جامعه محسوب می شود (فلاح زاده،6:1384 و23و34). مالزی: کشوری است در خاور دور، پایتخت آن کوالالامپور است. ولی مرکز حکومت و وزارت‌خانه‌های این کشور در شهر جدید پوتراجایا واقع است. نام مالزی در سال 1963م، انتخاب شد زمانی که فدراسیون مالایا، سنگاپور، ساباح و ساراواک یک اتحادیه متشکل از 14 ایالت را تشکیل دادند. در سال 1965م، سنگاپور از مالزی خارج شد و به کشوری مستقل تبدیل گردید. نظام سیاسی فدراسیون مالزی، پادشاهی مشروطه است. پادشاه یک مقام تشریفاتی است و از میان 9 سلطان نشین ایالت های مرکزی برای مدت 5 سال برگزیده می شود. پادشاه مالزی رئیس کشور است و طبق قانون اساسی، نخست وزیر را با تصویب نمایندگان منصوب می کند. قدرت اجرایی در مالزی به دست دولت است که به وسیله ی نخست وزیر اداره می شود. قوه ی مقننه از دو مجلس سنا و نمایندگان و قوه ی قضائیه شامل دادگاه های شبه جزیره ی مالایا، صباح و ساراواک و فدرال می باشد. این کشور دارای احزاب اسلامی و ملی می باشد. در مالزی منزلت اجتماعی افراد تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و مذهبی تعیین می شود. دین رسمی این کشور اسلام و اکثریت مردم این کشور پیرو آن هستند. ولی با توجه به تنوع قومی و نژاد، ادیان بودا، هندو و مسیحیت نیز دارای پیروانی می باشند (فلاح زاده،6:1384 و21و33). ج- پیشینه ی تحقیق پژوهش هایی که در زمینه ی جریانات اسلام گرایی و شکل گیری آن در دو کشور ترکیه و مالزی انجام شده است به شرح زیر می باشد: سید احمد موثقی و هومن نیری (1389) در مقاله ای با عنوان «اسلام میانه رو و دموکراسی در ترکیه» به بررسی این مسئله می پردازند که در سال های گذشته، در نگاه عموم متفکرین غیرمسلمان، اسلام گرایی معادل بنیادگرایی اسلامی شناخته می شد و تفاوتی میان این دو اصطلاح وجود نداشت، اما در سال های اخیر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان در ترکیه این دو اصطلاح به درستی بار معنایی متفاوتی پیدا کرده اند. ترکیه در حال حاضر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان میانه رو علاوه بر آنکه تبدیل به الگویی موفق برای بسیاری از گروه ها و جوامع اسلامی گشته، موجبات تضعیف بنیادگرایی اسلامی را نیز در این کشور فراهم آورده و دموکراسی را نیز قدرتی دو چندان بخشیده است. به واقع، برای بحث پیرامون رابطه ی اسلام با دموکراسی می باید به قرائت غالب از اسلام در میان اندیشمندان توجه داشت و آنچه حکم نهایی را در ارتباط میان این دو روشن می سازد، ماهیت تفسیر غالب از دین در هر گروه یا جامعه ی اسلامی است. بنابراین نمی توان در خصوص سازگاری و یا نا سازگاری میان اسلام و دموکراسی حکمی کلی صادر کرد. این مقاله درصدد است تا تأثیرات غلبه ی قرائت میانه رو از اسلام در ترکیه را مورد بررسی قرار داده و نشان دهد که اسلام مبتنی بر این قرائت نه تنها در ترکیه مانعی بر سر راه دموکراتیزاسیون نبوده بلکه موجب گشته تا این کشور در مسیر نهادینه شدن و تعمیق دموکراسی گام بردارد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این مقاله بیشتر درصدد بررسی رابطه ی اسلام گرایان میانه رو در ترکیه و دموکراسی در این کشور می باشد. در حالی که پایان نامه ی حاضر، علاوه بر رابطه ی اسلام گرایان و وضعیت دموکراسی در ترکیه به سایر جوانب این گروه های سیاسی نیز اشاره خواهد داشت. غلامرضا بهروز لک (1386) در مقاله ای با عنوان «اسلام سیاسی و اسلام گرایی معاصر» به بررسی مفهوم اسلام گرایی و جریان اسلام سیاسی با توجه به رویکردهای سلبی و ایجابی نسبت به انسجام درونی اسلام گرایی معاصر می پردازد. و در می یابد که اسلام گرایی معاصر در مقایسه با مکاتب و جریانات رقیب غیر اسلامی جریانی منسجم و یک دست است. عامل انسجام بخش چنین حرکتی را می توان خود اسلام، قرآن و شخص پیامبر اسلام(ص) دانست. تحولات و تجربیاتی که در طول چند سال اخیر رخ داده است حاکی از واکنش تمامی مسلمانان به چالش های پیش روی جهان اسلام بوده است. دو قضیه ی کاریکاتورهای روزنامه یولیندپوست دانمارک و سخنان پاپ بندیکت شانزدهم به صورت مشابهی واکنش فراگیر تمامی مسلمانان را از فرق و مذاهب مختلف برانگیخت. هر چند مسلمانان مثل مذاهب دیگر دچار تمایزاند. اما در مواجهه با عامل خارجی انسجام دارند چنین وضعیتی حاکی از یک رویکرد ایجابی در تعریف و تبیین اسلام گرایی معاصر می باشد، در نتیجه می توان از فعال شدن پویایی و فعالیت اسلام گرایی معاصر به عنوان یک حرکت برجسته سخن گفت. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که نگارنده در این مقاله بیشتر به بررسی مفهومی اسلام گرایی و اسلام سیاسی و باز خورد آن در کشور های اسلامی پرداخته است. و اشاره ای مشخص به حرکت های اسلام گرایی در قالب یک کشور یا حزب خاص نمی کند. اما در این پایان نامه مفهوم اسلام گرایی در قالب دو کشور ترکیه و مالزی و احزاب اسلام گرای این دو کشور تعریف می شود. عبدالمجید ناصری داوودی (1384) در مقاله ای با عنوان «سرزمین های جهان اسلام (اسلام در مالزی)» مالزی را به عنوان یکی از کشورهای مهم و پیشرفته ی اسلامی در حوزه ی جنوب شرق آسیا می داند. اسلام در این سرزمین به صورت مسالمت آمیز و از راه های مهاجرت، تجارت و دعوت راه یافت و مهم ترین قوم آن یعنی مالایا را به خود جذب کرد وکم کم جزء جدایی ناپذیر از اندیشه، فرهنگ و حیات اجتماعی آنان گردید. نویسنده در ادامه به بررسی موقعیت جغرافیایی این سرزمین با توجه به ورود اسلام و تفاوت های نژادی در این منطقه و اشاره به دوران استعمار این سرزمین وگرایش به اسلام که بعد از این دوران در این منطقه وجود دارد، اشاره می کند. همچنین نویسنده به شاخص های اسلام در مالزی و روابط خارجه ی این کشور و توجه به سایر کشورهای مسلمان و تأکید به یکپارچگی و اتحاد مسلمانان از سوی دولت مالزی به خاطر عضویت فعال این کشور در سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی اشاره می کند. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این اثر بیشتر به بررسی روند ورود اسلام به سرزمین مالزی و نحوه ی تعامل ساکنان این منطقه با دین اسلام و در نتیجه، به گرایش سیاست مداران این کشور در تعامل با اسلام در عرصه های مختلف داخلی و بین المللی اشاره می کند. اگر چه در پایان نامه ی حاضر نیز، به همین موضوعات اما در عرصه های مختلف اشاره می شود. محمد رضا زارع خورمیزی (1380) در پایان نامه ی خود با عنوان «علل رشد اسلام گرایی در ترکیه (با تأکید به دو دهه ی اخیر1980و1990)» به بررسی سابقه ی تاریخی امپراطوری عثمانی و ارائه ی نظریات مختلف از اسلام گرایی و انطباق این نظریات با اسلام گرایی در ترکیه به بررسی عوامل و عرصه های مختلف شکل گیری جریانات اسلام گرا در این کشور می پردازد. وی به بررسی عوامل فرهنگی، سیاسی، نظامی و ارتباط ترکیه با مجامع بین المللی و همچنین تأثیر تصوف های مختلف در شکل گیری جنبش های اسلام گرا در ترکیه اشاره می کند. در پایان، نگارنده ی اثر به این نتیجه خواهد رسید که رشد اسلام گرایی در ترکیه در دو دهه ی اخیر به سه عامل عمده یعنی ناکامی نسبی لائیسم در جامعه ی ترکیه، رشد تدریجی مردم سالاری در ساختار سیاسی این کشور و تحولات بین المللی نظیر پیروزی انقلاب اسلامی ایران و فروپاشی شوروی باز می گردد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که تأکید عمده ی نویسنده ی این اثر به روند و رشد اسلام گرایی در جامعه ی ترکیه در سال های 1980 و 1990 می باشد در حالی که در پایان نامه ی حاضر، بیشتر تأکید بر ورود اسلام گرایان جدید در عرصه ی سیاسی ترکیه در سال های 1990 و 2000 می باشد. بهزاد احمدی لفورکی (1388) در کتاب خود با عنوان «ترکیه: حال و آینده» به تحولات صورت گرفته در عرصه های سیاسی اجتماعی و اقتصادی کشور ترکیه و افق های پیش روی آن در آینده می پردازد. در این پژوهش، ضمن معرفی اجمالی کشور ترکیه و موقعیت جغرافیایی این کشور به موقعیت فعلی و آینده ی ترکیه در آسیای میانه و روابط آن با آمریکا و اسرائیل و تحولات مهم سیاسی و اقتصادی صورت گرفته در این کشور و چشم انداز ترکیه در سال 2023 میلادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نگارنده سعی دارد مهم ترین فرصت ها و چالش هایی که ترکیه نسبت به همسایگان خود از قبیل ارمنستان، قبرس و کشورهای دیگر آسیای میانه و همچنین در عرصه های جهانی با آن روبروست را بررسی نموده و موقعیت این کشور در ترانزیت انرژی به اروپا را مورد کنکاش قرار دهد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که نویسنده در این مقاله بیشتر تأکید بر موقعیت ترکیه در سطح منطقه و جهان دارد. و به بررسی روابط خارجه ی این کشور با کشور های همسایه و آمریکا و اسرائیل اشاره دارد. اما پایان نامه ی حاضر علاوه بر بررسی نقش ترکیه در سطح بین الملل، به وضعیت داخلی ترکیه نیز اشاره می شود. عفت امیر بیگ زاده (1389) درکتاب خود با عنوان «آشنایی با کشور های جهان: مالزی و سنگاپور» به وضعیت قبل از استعمار شبه جزیره ی مالزیا و چگونگی ورود اسلام به این منطقه تا استقلال کشورهای مالزی و سنگاپور و شرایط ویژه ی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی این دو کشور می پردازد. نویسنده ی این اثر با تحلیل جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جوامع مالزی و سنگاپور به ویژگی های خاص حاکمان و مردم مناطق جنوب شرق آسیا اشاره می کند. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این اثر بیشتر به جنبه های تاریخی چگونگی ورود اسلام به مالزی و نحوه ی استقلال این کشور و شرایط کلی دو جامعه ی مالزی و سنگاپور اشاره می کند. در حالی که پایان نامه ی حاضر علاوه بر، بررسی تاریخچه ی کشور مالزی بیشتر تأکید بر عملکرد احزاب اسلام گرای این کشور در جامعه ی مسلمان مالزی دارد. الیاس واحدی و رقیه نقی زاده (1385) در کتاب خود با عنوان «کتاب آسیا(4) (ویژه ی مسائل ترکیه)» به گردآوری موضوعات مختلف در مورد ترکیه، در قالب هشت مقاله می پردازند. این مجموعه، مشتمل بر هشت مقاله درباره ی اوضاع اقتصادی اجتماعی سیاسی و حکومتی ترکیه است که عبارتند از: پان ترکیسم و تاثیر آن بر امنیت ملی ایران، نوشته ی سهیلا محمدیان، جریان شناسی رسانه های گروهی ترکیه، نوشته ی الیاس واحدی، مردم شناسی کردهای ترکیه، نوشته ی میرقاسم مومنی، نقش و کارکرد احزاب سیاسی در ترکیه، نوشته ی رضا صولت، تقابل اسلام گرایی و لائیسم در ترکیه امروز، نوشته ی مازیار اقازاده، اصلاحات اقتصادی در ترکیه و چالش های پیش رو، نوشته ی رحمان قهرمان پور ترکیه و مسئله ی ارامنه، نوشته ی وجیهه مهری پرگو، جریان های کردی در ترکیه، نوشته ی احمد کاظمی. در هر کدام از این مقالات، نویسند گان این آثار به موضوعات مختلف عملکرد اسلام گرایان در عرصه های مختلف در جامعه ی ترکیه اشاره می کنند. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که در این مقالات به موضوعاتی مانند مسئله ی کرد ها و ارامنه ی ترکیه اشاره می شود که در پایان نامه ی حاضر کمتر به آن ها اشاره ای می شود. محمد نورالدین و سیدحسین موسوی (1383) در کتاب خود با عنوان «ترکیه جمهوری سرگردان: بررسی روبط دینداران و سکولارها در جامعه ی ترکیه» به تبیین روابط دینداران و سکولارها در جامعه ترکیه می پردازند. در این کتاب، وضعیت اسلام گرایان در ترکیه این گونه بررسی می شود که موقعیت اجتماعی اسلام گرایان در ترکیه فراتر از توان نظامیان و نهادهای پنهان در این کشور بوده است اما یکی از لوازم دموکراسی، دستیابی و واگذاری قدرت به روش مسالمت آمیز دموکراتیک است و حزب رفاه با تجربه طولانی رهبر آن، نجم الدین اربکان از دوره ی حزب نظام ملی (1970)، حزب سلامت ملی (1972)، حزب رفاه (1983) و حزب فضیلت (1997) تصمیم داشته و دارد که بازی دموکراسی را تا آخر پیش ببرد. اما تجربه حزب رفاه در قدرت سیاسی ترکیه چالش بزرگ و بلند مدت دیگری به نام روابط دینداران و سکولارها و ابعاد گوناگون آن را با توجه به تجربه ی طولانی جامعه ترکیه یک بار دیگر پیش روی جوامع مشابه و روشنفکران مسلمان در کشورهای اسلامی قرار می دهد. کتاب حاضر به تبیین ابعاد این چالش و چگونگی رویارویی اسلام گرایان ترکیه با این پدیده می پردازد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این اثر بیشتر به بررسی عملکرد حزب رفاه در دوره های زمانی مختلف و تجربه ی این حزب در رویارویی با موانع پیش رو در جامعه ی ترکیه اشاره می کند. در حالی که در پایان نامه ی حاضر، اگر چه به بررسی روند اسلام گرایی در کشور ترکیه و عملکرد احزاب اسلام گرای این کشور اشاره می شود. اما، بیشتر بر عملکرد حزب عدالت و توسعه تأکید می شود. جمع بندی ………………………………… 32 فصل سوم: روند اسلام گرایی در ترکیه…………….. 33 مقدمه …………………………………………….. 34 الف.تاریخچه ی روند اسلام گرایی در ترکیه…….. 34 1. اسلام گرایی دردوره ی امپراطوری عثمانی…………… 34 1.1. اسلام گرایی در دوره ی ظهور و تداوم……………… 34 2.1. اسلام گرایی در دوره ی فروپاشی امپراطوری………….. 35 2. اسلام گرایی در دوره ی جمهوری……………………. 38 1.1. اسلام گرایی در دوره ی اصلاحات و حکومت تک حزبی…… 38 2.1. اسلام گرایی در دوره ی حکومت چندحزبی……………. 41 ب. شخصیت ها ، جریان ها و احزاب اسلام گرای ترکیه…………. 43 1. رهبران و شخصیت ها ی اسلام گرا……………………. 43 1.1. نجم الدین اربکان…………………………….. 43 2.1. رجب طیب اردوغان……………………………… 44 3.1 . رجایی کوتان……………………………………… 46 4.1. عبدالله گل 47……………………………………… 5.1 . فتح الله گولن 47 2. احزاب و جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا 49 1.1. احزاب اسلام گرا………………………………. 49 2.1 . جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا……………………. 54 پ. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرای ترکیه…………. 59 1. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد داخلی… .59 1.1. عرصه ی سیاسی…………………………. 59 1.1.1. مشارکت سیاسی……………………………… 59 2.1.1. رشد مردم سالاری و دموکراسی.. 61 3.1.1. بازسازی هویت ملی و اسلامی……………………. 64 4.1.1. نحوه ی تعامل با گروه ها و ایدئولوژی های رقیب….. 65 5.1.1. اصلاحات قانون اساسی…………………………. 67 2.1. عرصه ی اجتماعی…………………………………… 68 1.2.1. احیاء شعایر دینی…………………………….. 68 2.2.1. عملکرد نهاد های آموزشی……………………….. 71 3.2.1. تعامل با اقلیت های قومی و مذهبی……………….. 73 3.1. عرصه ی اقتصادی…………………………………… 76 2 . سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد خارجی………. 78 1.2. عرصه ی بین المللی………………………………… 78 1.1.2. نحوه ی تعامل و ارتباط با اتحادیه ی اروپا………. 78 2. 2.1. نحوه ی تعامل با آمریکا…………………….. 81 2.2. عرصه ی منطقه ای………………………………….. 82 1.2.2. نحوه ی تعامل با قبرس……………………….. 82 2.2.2. نحوه ی تعامل با سوریه………………………. 83 3.2.2. نحوه ی تعامل با ایران………………………… 85 4.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی فلسطین 86 5.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی لبنان 88 6.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی بیداری اسلامی 89 جمع بندی………………………………….. 90 فصل چهارم: روند اسلام گرایی در مالزی…………….. 92 مقدمه 93 الف. تاریخچه ی روند اسلام گرایی در مالزی……………. 93 عنوان صفحه اسلام گرایی قبل از استعمار………… 93 2. اسلام گرایی در دوره ی استعمار…………………… 97 3. اسلام گرایی در دوره ی استقلال……………………. 101 ب. شخصیت ها، جریان ها و احزاب اسلام گرای مالزی 104 1. رهبران و شخصیت های اسلام گرا…………………….. 104 1.1. تنکو عبدالرحمن پوترا…………………………. 104 2.1. تون عبدالرزاق بن داتو حسین……………………. 105 3.1. تون حسین عون…………………………………. 106 4.1. ماهاتیر محمد………………………………… 107 5.1. انور ابراهیم…………………………………. 108 6.1. عبدالله احمد بداوی………………………………. 110 7.1. نیک عزیز نیک مت……………………………… 111 8.1 . فاضل نور……………………………………. 111 9.1. عبدالهادی آونگ……………………………….. 111 10.1. وان عزیزه اسماعیل……………………………. 112 11.1. نجیب تون رزاق……………………………….. 112 . 12.1چاندرا مظفر……………………. 113 احزاب و جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا……. 114 1. 1. احزاب اسلام گرا………………………………… 114 2.1 . جریان ها و سازمان ها ی اسلام گرا……………………. 120 پ. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرای مالزی………………. 123 1. سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد داخلی… 123 1.1. عرصه ی سیاسی………………………………… 123 1.1.1. مشارکت سیاسی……………………………… 123 2.1.1. رشد مردم سالاری و دموکراسی…………………… 125 3.1.1. بازسازی هویت ملی و اسلامی……………………. 126 4.1.1. نحوه ی تعامل با گروه ها و ایدئولوژی های رقیب….. 128 5.1.1. اصلاحات قانون اساسی…………………………. 129 2.1. عرصه ی اجتماعی……………………… 130 1.2.1. احیای شعائر دینی…………………………………. 130 2.2.1. عملکرد نهاد های آموزشی…………………. 131 3.2.1. تعامل با اقلیت های قومی و مذهبی……………….. 133 3.1. عرصه ی اقتصادی……………………….. 134 2 . سیاست ها و عملکردهای جریان اسلام گرا در بعد خارجی… 137 1.2. عرصه ی بین المللی………………………………… 137 1.1.2. نحوه ی تعامل با سازمان های اسلامی- بین المللی ………. 137 2. 2.1. نحوه ی تعامل با آمریکا……………………….. 138 3.1.2. نحوه ی تعامل با ایران…………………………….. 139 2.2. عرصه ی منطقه ای………………………………….. 141 1.2.2. نحوه ی تعامل با حرکت های بنیاد گرایی اسلامی در منطقه ی جنوب شرق آسیا 141 2.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی فلسطین 142 3.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی لبنان 142 4.2.2. سیاست و برخورد جریان اسلام گرا نسبت به مسئله ی بیداری اسلامی 143 جمع بندی……………………………………… 143 فصل پنجم: مقایسه ی روند اسلام گرایی در ترکیه و مالزی 145 مقدمه 146……………………………………… الف.شباهت های روند اسلام گرایی در ترکیه و مالزی……………………….. 146 1.شباهت در شخصیت ها، جریان ها و احزاب اسلام گرا………. 146 2.شباهت در سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا……… 148 1.2. شباهت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد داخلی 148 2.2. شباهت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد خارجی……………………………………….. 149 ب.تفاوت های روند اسلام گرایی در ترکیه و مالزی………… 150 1.تفاوت در شخصیت ها، جریان ها و احزاب اسلام گرا.. 150 2.تفاوت در سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا……… 152 1.2. تفاوت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد داخلی……………………………………….. 152 2.2. تفاوت سیاست ها و عملکرد های جریان اسلام گرا ترکیه و مالزی در بعد خارجی 154 جمع بندی………………………………… 162 نتیجه گیری……………………………………… 164 فهرست منابع…………………………………….. 172 بیان مسئله بی تردید یکی از تحولات عمده ی سیاسی- اجتماعی قرن بیستم خصوصاً دهه ی آخر این قرن، پدیده اسلام گرایی نوین و یا تجدید حیات و ظهور ایده ی اسلام گرایی است. در محافل علمی و ژورنالیستی مغرب زمین معمولاً از این پدیده به عنوان بنیادگرایی اسلامی یاد می شود (احمدی،1377: 55). بررسی علل و عوامل مؤثر برشکل گیری، تداوم،گسترش و چگونگی فعالیت های جنبش های اسلام گرا، دغدغه ی مهم ذهنی پژوهش گران مسایل سیاسی در دو دهه ی اخیر بوده است. پیروزی انقلاب ایران در سال 1357ه.ش و آثار آن بر سایر جوامع اسلامی، توجه سیاستمداران و سیاست گزاران را از یک سو و پژوهش گران و ناظران را از سوی دیگر به خود جلب کرده است. ظرف مدت کوتاهی، کتاب ها و مقالات متعددی برای بررسی پدیده ای که با عناوینی چون اسلام گرایی، اسلام سیاسی، بنیادگرایی اسلامی، رادیکالیزم اسلامی و رستاخیز اسلامی به رشته ی تحریر درآمد. خاورمیانه و جنوب شرق آسیا نقطه مرکز و قلب جهان اسلام به حساب می آیند. مردم مسلمان جهان توسط حکومت هایی با سیستم های سیاسی متفاوت اداره می‌شوند: پادشاهی‌های سنتی مانند مراکش، اردن و عربستان سعودی، دولت های مسلمان میانه‌رو مانند مالزی، اندونزی و ترکیه، دولت های مسلمان انقلابی نظیر ایران و سودان، و دولت های مسلمان سکولار، مانند الجزایر، مصر و تونس (احتشامی،248:1381). تفاوت بین دولت های مسلمان فقط به حوزه ی سیاسی محدود نمی‌شود بلکه به همان اندازه در حوزه ی اقتصادی نیز متنوع است. کشورهای مسلمانی چون ترکیه، مالزی، اندونزی در حال توسعه هستند. جریان اسلام گرایی در این کشورها در رابطه ی نزدیکی با دیگر شاخص های سیاسی، نظامی، فرهنگی واجتماعی آن ها است. جریان اسلام گرایی در دو کشور ترکیه و مالزی، به عنوان دو دولت مسلمان میانه رو به نوعی است که روند شکل گیری و بروز آن تحت تاثیر تاریخ، فرهنگ وسیاست های اعمال شده از سوی دولت های این مناطق می باشد. جمهوری ترکیه پس از شکست امپراطوری عثمانی در جنگ جهانی دوم شکل گرفت. کشور ترکیه به عنوان کشوری است که دارای سابقه و تمدن بسیار کهن و ریشه های عمیق اسلام است. این کشور در آغاز حکومت آتاتورک دوره ی تجدد آمرانه و جدایی دین از سیاست را تجربه کرد. با این حال جریان اسلام خواهی و گرایش به اسلام در این منطقه با توجه به ریشه های عمیق آن از ثبات زیادی برخوردار بوده است. اسلام گرایان با گرایش به تشکیل دولت هایی که از نوع دولت های میانه رو هستند در صدد برقراری ثبات و امنیت در کشور خود با توجه به راه کارهای اصیل اسلامی هستند (ولایتی،[بی تا]:350). درترکیه، اسلام گرایان با گسترش حوزه ی نفوذ خود در عرصه های عمومی و استفاده از امکانات موجود جامعه مانند، تشکیل مؤسسات اجتماعی، نهادهای خیریه، انجمن های صنفی و مدنی و احزاب سیاسی، فعالیت های اقتصادی و عمق بخشی به نفوذ خود در بخش خصوصی، جلب اعتماد و نظر مردم از طریق شبکه های اجتماعی، به نمایش گذاشتن سلامت اخلاقی و پاک دستی خود در انجام مسئولیت های اجتماعی، با حضور در شوراهای شهر و اداره ی مطلوب شهر، در راه یابی به مجلس با رأی بالای مردم و در اختیار گرفتن دولت و ریاست جمهوری به تدریج راه خود را از پایین ترین سطوح اجتماعی تا بالاترین سطوح قدرت، با صبر و حوصله و تدبیر پیمودند (مزروعی،1386). مالزی کشوری است که در چهار دهه ی قبل وضعیت نابهنجاری داشته است. این کشور در طول دهه های گذشته تحت استعمار انگلیس بوده و دولت بریتانیا برای سرنوشت و منابع مردم این کشور تصمیم می گرفته است. اما در این کشور علاوه بر استعمار، ترکیب نژادها و اقوام مختلف نیز به عنوان یکی از مسائل تنش زا مدنظر است (ولایتی،[بی تا]:358). تا پیش از سلطه ی بریتانیا بر مالزی، علمای دینی، نمایندگان اسلام در مالزی بودند و سلطان های محلی با آنکه مهم ترین کارگزاران مذهبی و سیاسی و مظهر ماهیت اسلامی جامعه ی مالایا به شمار می رفتند، نقش بسیار محدودی در اجرای شریعت اسلامی و آموزش های دینی داشتند و تمامی امور دینی و احوال شخصی در دست علما بود (لاپیدوس، 1376:1075و1073). کشور مستقل مالزی در 1957 میلادی به رهبری تکنو عبدالرحمن تأسیس گردید و در قانون اساسی آن اسلام دین رسمی اعلام شد. در مالزی اسلام از جایگاه ویژه در سیاست و حکومت برخوردار است. از همان ابتدای امر، دولت های محلی با مخالفت های حزب اسلامی پان مالایا روبه رو شدند. حزب اسلامی پان مالایا متقاضی تشکیل حکومت اسلامی بود و در 1959 توانست تشکیلات اسلامی را تحت کنترل خود در آورد. بعدها این حزب با تغییر نام به حزب اسلامی، به تقویت جنبش های تبلیغی و آموزشی پرداخت و اصرارش بر رعایت مصالح اسلامی و منافع جمعی بود (همان منبع:1080و 1079). ظهور جنبش های تجدید حیات اسلامی در دهه های هفتاد و هشتاد میلادی که هدف آن ها تجدید حیات جهانی اسلام و از بین بردن شکاف های داخلی جامعه ی مسلمانان مالزی بود، خطوط اصلی رویدادهای سیاسی عمده ی مالزی را برای سالیان آینده مشخص کرده است. با ملاحظه ی جریان اسلام گرا در دهه ی گذشته، این پرسش همواره مطرح بوده است که چگونه ظهور جریان اسلام گرا در جنوبی ترین منطقه آسیا مانند مالزی تا جنوبی ترین منطقه اروپا مانند ترکیه پیشرفت کرده و به موفقیت رسیده است. ویژگی مهم اسلام گرایان ترکیه، که آنان را از اسلام گرایان دیگر کشورها متمایز می سازد، قدرت انطباق با واقعیت های سیاسی و اجتماعی این کشور و استفاده از ساز وکارهای رسمی و قانونی چون تشکیلات حزب، شرکت در انتخابات و حضور در صحنه ی مدیریت کشور در سطوح بالاست. اما آنچه که در اسلام گراهای مالزی مشاهده می شود تکیه بر اخلاق اسلامی در مناسبات سیاسی و همچون ترکیه، استفاده از ساز وکارهای رسمی و قانونی چون تشکیلات حزب و شرکت در انتخابات و حضور در صحنه ی مدیریت کشور است. حال با توجه به تفاوت عوامل تاریخی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در شکل گیری، رشد و تداوم روند اسلام گرایی در این دو منطقه، جهانیان شاهد پیدایش جریانات اسلام گرا در جهت افزایش رضایت عمومی و همچنین پیشرفت در سطح بین الملل در این دو منطقه هستند. این پژوهش برآن بوده است تا به این پرسش پاسخ دهد که ابعاد تفاوت و تشابه جریان اسلام گرایی دو کشور مالزی و ترکیه چیست؟ ب- اهمیت و ضرورت تحقیق 1- فواید نظری 1-1- شناخت و ریشه یابی جریان اسلام گرایی در کشورهای ترکیه و مالزی 1-2- بررسی چگونگی گرایش احزاب و گروه های مختلف سیاسی و مذهبی جریانات اسلام گرا 1-3- پر شدن خلاء ناشی از کمبود تحقیقات انجام شده در حوزه ی مسایل اسلام سیاسی و اسلام گرایی به خصوص در منطقه ی جنوب شرق آسیا 1-4- تلاش برای توسعه ی ادبیات اسلام گرایی با تأکید بر منطقه ی جنوب شرق آسیا 2- فواید عملی 2-1- ارایه ی راه کارهای عملی به کارگزاران فرهنگی ایران جهت استفاده از روش های به کار رفته در دو کشور ترکیه و مالزی به منظور بالا رفتن سطوح آموزه های اسلامی در کشور 2-2- ارایه ی راه کارهای عملی برای کارگزاران بخش دولتی و خصوصی ایران به منظور استفاده از الگوی اسلامی در مقولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این دو کشور پ- اهداف تحقیق 1-هدف اصلی – مقایسه ی روند اسلام گرایی در دو کشور ترکیه و مالزی. 2- اهداف فرعی 2-1- شناخت مفاهیم و نظریه های جریان اسلام گرایی در ترکیه و مالزی. 2-2- شناخت چگونگی روند اسلام گرایی در ترکیه. 2-3- شناخت چگونگی روند اسلام گرایی در مالزی. ت- سوالات تحقیق 1- سوال اصلی – ابعاد تفاوت و تشابه جریان اسلام گرایی دو کشور مالزی و ترکیه چیست؟ 2- سوالات فرعی 2-1 – مفاهیم و نظریه های جریان اسلام گرایی در ترکیه و مالزی چیست؟ 2-2- روند اسلام گرایی در ترکیه چگونه است؟ 2-3- روند اسلام گرایی در مالزی چگونه است ؟ ث-تعریف مفاهیم اسلام گرایی: اسلام گرایی نشانه ای است که در میان نشانه ها ی دیگر برای جریان سیاسی- فکری اسلامی به کار رفته است. واژه هایی چون بنیادگرایی اسلامی، بیداری اسلامی، رادیکالیسم اسلامی و اسلام سیاسی و عناوین دیگر از جمله واژگانی هستند که کاربرد زیادی دارند. محققان جنبش های اسلامی از تعابیر مختلفی در بیان این پدیده استفاده کرده اند. در کل به نظر می رسد در بین واژگان موجود واژه هایی چون اسلام گرایی و اسلام سیاسی واژگان مناسب تری برای توصیف و نام گذاری کلان جریان اسلامی معاصر می باشند. می توان گفت، اسلام گرایی به مفهوم دفاع از هویت دینی مسلمانان،گسترش تفکر دینی در حوزه سیاست و اجتماع و بازخوانی و اصلاح اندیشه دینی است (بهروز لک،16:1386). اسلام سیاسی: اسلام سیاسی اصطلاحی جدید است که در برابر اسلام سنتی پدید آمده است و به دنیای مدرن تعلق دارد (بهروز لک،14:1386). بر اساس نظریه­ی گفتمان، اسلام سیاسی گفتمانی است که هویت اسلامی را در کانون عمل سیاسی قرار می­دهد. در گفتمان اسلام سیاسی، اسلام به یک دال برتر تبدیل می­شود. بابی سعید معتقد است که مفهوم اسلام سیاسی بیشتر برای توصیف آن دسته از جریان­های سیاسی اسلام به کار می­رود که خواستار ایجاد حکومتی بر مبنای اصول اسلامی هستند. بنابراین اسلام سیاسی را می­توان گفتمانی به حساب آورد که گرد مفهوم مرکزی حکومت اسلامی نظم یافته است. اسلام­گرایی طیفی از رویدادها از پیدایش یک ذهنیت اسلامی گرفته تا تلاشی تمام عیار برای باز­سازی جامعه­ی مطابق با اصول اسلامی را در بر می گیرد (سعید،20:1379). ترکیه: آنچه که امروز ترکیه را شکل می دهد بقایای امپراطوری 600 ساله ی عثمانی است که پس از فروپاشی آن در سال 1923م، توسط مصطفی کمال آتاتورک شکل گرفت. پایتخت این کشور آنکارا می باشد. این کشور دارای سه قوه ی قضائیه، مقننه و مجریه است که طبق قانون، مستقل از یکدیگر عمل می کنند. حکومت این کشور از نوع ریاستی- پارلمانی است. رئیس جمهور، از طرف پارلمان برای یک دوره ی هفت ساله منصوب می شود. این کشور دارای احزاب سیاسی مختلف لائیک و اسلام گرا است. این کشور دارای آداب و رسوم و فرهنگ غنی است و در زمینه ی اعتقادات و باورهای دینی و مذهبی وحدتی وجود ندارد و اعتقاد به مذاهب مختلف در میان اقشار مردم یکی از ویژگی های ساختار مذهبی این جامعه محسوب می شود (فلاح زاده،6:1384 و23و34). مالزی: کشوری است در خاور دور، پایتخت آن کوالالامپور است. ولی مرکز حکومت و وزارت‌خانه‌های این کشور در شهر جدید پوتراجایا واقع است. نام مالزی در سال 1963م، انتخاب شد زمانی که فدراسیون مالایا، سنگاپور، ساباح و ساراواک یک اتحادیه متشکل از 14 ایالت را تشکیل دادند. در سال 1965م، سنگاپور از مالزی خارج شد و به کشوری مستقل تبدیل گردید. نظام سیاسی فدراسیون مالزی، پادشاهی مشروطه است. پادشاه یک مقام تشریفاتی است و از میان 9 سلطان نشین ایالت های مرکزی برای مدت 5 سال برگزیده می شود. پادشاه مالزی رئیس کشور است و طبق قانون اساسی، نخست وزیر را با تصویب نمایندگان منصوب می کند. قدرت اجرایی در مالزی به دست دولت است که به وسیله ی نخست وزیر اداره می شود. قوه ی مقننه از دو مجلس سنا و نمایندگان و قوه ی قضائیه شامل دادگاه های شبه جزیره ی مالایا، صباح و ساراواک و فدرال می باشد. این کشور دارای احزاب اسلامی و ملی می باشد. در مالزی منزلت اجتماعی افراد تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و مذهبی تعیین می شود. دین رسمی این کشور اسلام و اکثریت مردم این کشور پیرو آن هستند. ولی با توجه به تنوع قومی و نژاد، ادیان بودا، هندو و مسیحیت نیز دارای پیروانی می باشند (فلاح زاده،6:1384 و21و33). ج- پیشینه ی تحقیق پژوهش هایی که در زمینه ی جریانات اسلام گرایی و شکل گیری آن در دو کشور ترکیه و مالزی انجام شده است به شرح زیر می باشد: سید احمد موثقی و هومن نیری (1389) در مقاله ای با عنوان «اسلام میانه رو و دموکراسی در ترکیه» به بررسی این مسئله می پردازند که در سال های گذشته، در نگاه عموم متفکرین غیرمسلمان، اسلام گرایی معادل بنیادگرایی اسلامی شناخته می شد و تفاوتی میان این دو اصطلاح وجود نداشت، اما در سال های اخیر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان در ترکیه این دو اصطلاح به درستی بار معنایی متفاوتی پیدا کرده اند. ترکیه در حال حاضر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان میانه رو علاوه بر آنکه تبدیل به الگویی موفق برای بسیاری از گروه ها و جوامع اسلامی گشته، موجبات تضعیف بنیادگرایی اسلامی را نیز در این کشور فراهم آورده و دموکراسی را نیز قدرتی دو چندان بخشیده است. به واقع، برای بحث پیرامون رابطه ی اسلام با دموکراسی می باید به قرائت غالب از اسلام در میان اندیشمندان توجه داشت و آنچه حکم نهایی را در ارتباط میان این دو روشن می سازد، ماهیت تفسیر غالب از دین در هر گروه یا جامعه ی اسلامی است. بنابراین نمی توان در خصوص سازگاری و یا نا سازگاری میان اسلام و دموکراسی حکمی کلی صادر کرد. این مقاله درصدد است تا تأثیرات غلبه ی قرائت میانه رو از اسلام در ترکیه را مورد بررسی قرار داده و نشان دهد که اسلام مبتنی بر این قرائت نه تنها در ترکیه مانعی بر سر راه دموکراتیزاسیون نبوده بلکه موجب گشته تا این کشور در مسیر نهادینه شدن و تعمیق دموکراسی گام بردارد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این مقاله بیشتر درصدد بررسی رابطه ی اسلام گرایان میانه رو در ترکیه و دموکراسی در این کشور می باشد. در حالی که پایان نامه ی حاضر، علاوه بر رابطه ی اسلام گرایان و وضعیت دموکراسی در ترکیه به سایر جوانب این گروه های سیاسی نیز اشاره خواهد داشت. غلامرضا بهروز لک (1386) در مقاله ای با عنوان «اسلام سیاسی و اسلام گرایی معاصر» به بررسی مفهوم اسلام گرایی و جریان اسلام سیاسی با توجه به رویکردهای سلبی و ایجابی نسبت به انسجام درونی اسلام گرایی معاصر می پردازد. و در می یابد که اسلام گرایی معاصر در مقایسه با مکاتب و جریانات رقیب غیر اسلامی جریانی منسجم و یک دست است. عامل انسجام بخش چنین حرکتی را می توان خود اسلام، قرآن و شخص پیامبر اسلام(ص) دانست. تحولات و تجربیاتی که در طول چند سال اخیر رخ داده است حاکی از واکنش تمامی مسلمانان به چالش های پیش روی جهان اسلام بوده است. دو قضیه ی کاریکاتورهای روزنامه یولیندپوست دانمارک و سخنان پاپ بندیکت شانزدهم به صورت مشابهی واکنش فراگیر تمامی مسلمانان را از فرق و مذاهب مختلف برانگیخت. هر چند مسلمانان مثل مذاهب دیگر دچار تمایزاند. اما در مواجهه با عامل خارجی انسجام دارند چنین وضعیتی حاکی از یک رویکرد ایجابی در تعریف و تبیین اسلام گرایی معاصر می باشد، در نتیجه می توان از فعال شدن پویایی و فعالیت اسلام گرایی معاصر به عنوان یک حرکت برجسته سخن گفت. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که نگارنده در این مقاله بیشتر به بررسی مفهومی اسلام گرایی و اسلام سیاسی و باز خورد آن در کشور های اسلامی پرداخته است. و اشاره ای مشخص به حرکت های اسلام گرایی در قالب یک کشور یا حزب خاص نمی کند. اما در این پایان نامه مفهوم اسلام گرایی در قالب دو کشور ترکیه و مالزی و احزاب اسلام گرای این دو کشور تعریف می شود. عبدالمجید ناصری داوودی (1384) در مقاله ای با عنوان «سرزمین های جهان اسلام (اسلام در مالزی)» مالزی را به عنوان یکی از کشورهای مهم و پیشرفته ی اسلامی در حوزه ی جنوب شرق آسیا می داند. اسلام در این سرزمین به صورت مسالمت آمیز و از راه های مهاجرت، تجارت و دعوت راه یافت و مهم ترین قوم آن یعنی مالایا را به خود جذب کرد وکم کم جزء جدایی ناپذیر از اندیشه، فرهنگ و حیات اجتماعی آنان گردید. نویسنده در ادامه به بررسی موقعیت جغرافیایی این سرزمین با توجه به ورود اسلام و تفاوت های نژادی در این منطقه و اشاره به دوران استعمار این سرزمین وگرایش به اسلام که بعد از این دوران در این منطقه وجود دارد، اشاره می کند. همچنین نویسنده به شاخص های اسلام در مالزی و روابط خارجه ی این کشور و توجه به سایر کشورهای مسلمان و تأکید به یکپارچگی و اتحاد مسلمانان از سوی دولت مالزی به خاطر عضویت فعال این کشور در سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی اشاره می کند. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این اثر بیشتر به بررسی روند ورود اسلام به سرزمین مالزی و نحوه ی تعامل ساکنان این منطقه با دین اسلام و در نتیجه، به گرایش سیاست مداران این کشور در تعامل با اسلام در عرصه های مختلف داخلی و بین المللی اشاره می کند. اگر چه در پایان نامه ی حاضر نیز، به همین موضوعات اما در عرصه های مختلف اشاره می شود. محمد رضا زارع خورمیزی (1380) در پایان نامه ی خود با عنوان «علل رشد اسلام گرایی در ترکیه (با تأکید به دو دهه ی اخیر1980و1990)» به بررسی سابقه ی تاریخی امپراطوری عثمانی و ارائه ی نظریات مختلف از اسلام گرایی و انطباق این نظریات با اسلام گرایی در ترکیه به بررسی عوامل و عرصه های مختلف شکل گیری جریانات اسلام گرا در این کشور می پردازد. وی به بررسی عوامل فرهنگی، سیاسی، نظامی و ارتباط ترکیه با مجامع بین المللی و همچنین تأثیر تصوف های مختلف در شکل گیری جنبش های اسلام گرا در ترکیه اشاره می کند. در پایان، نگارنده ی اثر به این نتیجه خواهد رسید که رشد اسلام گرایی در ترکیه در دو دهه ی اخیر به سه عامل عمده یعنی ناکامی نسبی لائیسم در جامعه ی ترکیه، رشد تدریجی مردم سالاری در ساختار سیاسی این کشور و تحولات بین المللی نظیر پیروزی انقلاب اسلامی ایران و فروپاشی شوروی باز می گردد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که تأکید عمده ی نویسنده ی این اثر به روند و رشد اسلام گرایی در جامعه ی ترکیه در سال های 1980 و 1990 می باشد در حالی که در پایان نامه ی حاضر، بیشتر تأکید بر ورود اسلام گرایان جدید در عرصه ی سیاسی ترکیه در سال های 1990 و 2000 می باشد. بهزاد احمدی لفورکی (1388) در کتاب خود با عنوان «ترکیه: حال و آینده» به تحولات صورت گرفته در عرصه های سیاسی اجتماعی و اقتصادی کشور ترکیه و افق های پیش روی آن در آینده می پردازد. در این پژوهش، ضمن معرفی اجمالی کشور ترکیه و موقعیت جغرافیایی این کشور به موقعیت فعلی و آینده ی ترکیه در آسیای میانه و روابط آن با آمریکا و اسرائیل و تحولات مهم سیاسی و اقتصادی صورت گرفته در این کشور و چشم انداز ترکیه در سال 2023 میلادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نگارنده سعی دارد مهم ترین فرصت ها و چالش هایی که ترکیه نسبت به همسایگان خود از قبیل ارمنستان، قبرس و کشورهای دیگر آسیای میانه و همچنین در عرصه های جهانی با آن روبروست را بررسی نموده و موقعیت این کشور در ترانزیت انرژی به اروپا را مورد کنکاش قرار دهد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که نویسنده در این مقاله بیشتر تأکید بر موقعیت ترکیه در سطح منطقه و جهان دارد. و به بررسی روابط خارجه ی این کشور با کشور های همسایه و آمریکا و اسرائیل اشاره دارد. اما پایان نامه ی حاضر علاوه بر بررسی نقش ترکیه در سطح بین الملل، به وضعیت داخلی ترکیه نیز اشاره می شود. عفت امیر بیگ زاده (1389) درکتاب خود با عنوان «آشنایی با کشور های جهان: مالزی و سنگاپور» به وضعیت قبل از استعمار شبه جزیره ی مالزیا و چگونگی ورود اسلام به این منطقه تا استقلال کشورهای مالزی و سنگاپور و شرایط ویژه ی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی این دو کشور می پردازد. نویسنده ی این اثر با تحلیل جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جوامع مالزی و سنگاپور به ویژگی های خاص حاکمان و مردم مناطق جنوب شرق آسیا اشاره می کند. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این اثر بیشتر به جنبه های تاریخی چگونگی ورود اسلام به مالزی و نحوه ی استقلال این کشور و شرایط کلی دو جامعه ی مالزی و سنگاپور اشاره می کند. در حالی که پایان نامه ی حاضر علاوه بر، بررسی تاریخچه ی کشور مالزی بیشتر تأکید بر عملکرد احزاب اسلام گرای این کشور در جامعه ی مسلمان مالزی دارد. الیاس واحدی و رقیه نقی زاده (1385) در کتاب خود با عنوان «کتاب آسیا(4) (ویژه ی مسائل ترکیه)» به گردآوری موضوعات مختلف در مورد ترکیه، در قالب هشت مقاله می پردازند. این مجموعه، مشتمل بر هشت مقاله درباره ی اوضاع اقتصادی اجتماعی سیاسی و حکومتی ترکیه است که عبارتند از: پان ترکیسم و تاثیر آن بر امنیت ملی ایران، نوشته ی سهیلا محمدیان، جریان شناسی رسانه های گروهی ترکیه، نوشته ی الیاس واحدی، مردم شناسی کردهای ترکیه، نوشته ی میرقاسم مومنی، نقش و کارکرد احزاب سیاسی در ترکیه، نوشته ی رضا صولت، تقابل اسلام گرایی و لائیسم در ترکیه امروز، نوشته ی مازیار اقازاده، اصلاحات اقتصادی در ترکیه و چالش های پیش رو، نوشته ی رحمان قهرمان پور ترکیه و مسئله ی ارامنه، نوشته ی وجیهه مهری پرگو، جریان های کردی در ترکیه، نوشته ی احمد کاظمی. در هر کدام از این مقالات، نویسند گان این آثار به موضوعات مختلف عملکرد اسلام گرایان در عرصه های مختلف در جامعه ی ترکیه اشاره می کنند. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که در این مقالات به موضوعاتی مانند مسئله ی کرد ها و ارامنه ی ترکیه اشاره می شود که در پایان نامه ی حاضر کمتر به آن ها اشاره ای می شود. محمد نورالدین و سیدحسین موسوی (1383) در کتاب خود با عنوان «ترکیه جمهوری سرگردان: بررسی روبط دینداران و سکولارها در جامعه ی ترکیه» به تبیین روابط دینداران و سکولارها در جامعه ترکیه می پردازند. در این کتاب، وضعیت اسلام گرایان در ترکیه این گونه بررسی می شود که موقعیت اجتماعی اسلام گرایان در ترکیه فراتر از توان نظامیان و نهادهای پنهان در این کشور بوده است اما یکی از لوازم دموکراسی، دستیابی و واگذاری قدرت به روش مسالمت آمیز دموکراتیک است و حزب رفاه با تجربه طولانی رهبر آن، نجم الدین اربکان از دوره ی حزب نظام ملی (1970)، حزب سلامت ملی (1972)، حزب رفاه (1983) و حزب فضیلت (1997) تصمیم داشته و دارد که بازی دموکراسی را تا آخر پیش ببرد. اما تجربه حزب رفاه در قدرت سیاسی ترکیه چالش بزرگ و بلند مدت دیگری به نام روابط دینداران و سکولارها و ابعاد گوناگون آن را با توجه به تجربه ی طولانی جامعه ترکیه یک بار دیگر پیش روی جوامع مشابه و روشنفکران مسلمان در کشورهای اسلامی قرار می دهد. کتاب حاضر به تبیین ابعاد این چالش و چگونگی رویارویی اسلام گرایان ترکیه با این پدیده می پردازد. تفاوت این اثر با پایان نامه ی حاضر آن است که این اثر بیشتر به بررسی عملکرد حزب رفاه در دوره های زمانی مختلف و تجربه ی این حزب در رویارویی با موانع پیش رو در جامعه ی ترکیه اشاره می کند. در حالی که در پایان نامه ی حاضر، اگر چه به بررسی روند اسلام گرایی در کشور ترکیه و عملکرد احزاب اسلام گرای این کشور اشاره می شود. اما، بیشتر بر عملکرد حزب عدالت و توسعه تأکید می شود.